"^- :,*
.^
..-:. ii-.^^
^ ^ ■:.■<; -^ ■ ,i «'^
'4*-- . ;■
«i^
-^..^:!^
Q^i
^nprr
&
^RMED BY^
Q\/A
^. VATIC
StRvKtS
LGr
E8feH
EUCLIDIS
C^)
OPERA OMNIA.
EDIDERUNT
I. L. HEIBERG ET H. MENGE.
UOL. YI.
LIPSIAE
IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI.
MDCCCXCVI.
EUCLIDIS DATA
CUM COMMENTARIO MAEINI ET SCHOLIIS
ANTIQUIS.
HENRICUS MENGE.
#7^
LIPSIAE
IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI.
MDCCCXCVI.
litPBIAE: TTPIS B. O. THITBKEBT.
PRAEFATIO.
Euclidis Data postquam primus edidit Cl. Hardy
(Parisiis 1625), cum ceteris eiusdem scriptoris operibus
uno uolumine comprehendit Dau. Gregory (Oxoniae
1703). sed neque subsidia critica, quibus uterque usus
est, magni aestimanda neque editores ipsi in scrip-
turis codicum eligendis ratione et uia processisse
putandi sunt. tertius ad illos initio huius saeculi
accessit Peyrardus, qui licet laude dignus sit, quod
antiquum eumque praestantissimum codicem et rep-
perit et ad Euclidis uerba restituenda adhibuit, tamen
id, quod praestandum erat, non praestitit. primum
enim nimis pendet a Gregorio, cuius iudicium optimis
codicis sui scripturis multis locis praeferat; adde quod
Theonis recensionem non magis nouit quam Hardy et
Gregorius; postremo codicem illum non ea diligentia
contulit, quam nostra aetas suo iure postulare uidea-
tur. post Peyrardum autem Data neminem inuenerunt
editorem.
Quae cum ita essent, ante omnia id mihi agendum
esse adparuit, ut ex magno numero codicum, quos
adire mihi licuit, eos deligerem, qui solidum ac fir-
mum recensionis fundamentum praeberent. qua in re
id mihi propositum esse debuit, ut iam de Theonis
scriptura cum probabilitate quadam posset iudicari.
YI PRAEFATIO.
atque ex illa librorum manu scriptorum multitudine
facile mihi persuasi in primis sex plurimum habere
ponderis. sunt autem hi:
P = cod. Uatic. Gr. 190 Peyrardi, membr. saec. X,
duobus constans uoluminibus, de quo u. uol. I p. VIII
et uol. V p. XXIV sq.; praeter Elementa, Marini
commentarium (uol. II fol. 248 — 249), Data (fol. 250
— 281) continet Theonis vTtofivrjfia sig rovg TtQOiaC-
Qovg xavovag Iltols^aLOv. de aetate archetypi totius
codicis aut eius partis, qua Theonis commentarius
continetur, singulari liberaHtate ac benignitate
me edocuit Hermamius Usener. in margine enim
fol. 298^^ ad Theonis uerba orav 6 t&v tstQasttjQidav
^SQi6^bg tQLcbv stcbv ^cataXsiTtf] uir summus haec
repperit scripta: ag vvv Gvvs^r] stcI {s) tov qo%^
^LOxXrjtiavov (dLoxhtiavov\ tovtsetiv stcI (s^ tov
do^ stovg ((^o^£ tovg) xata 'ATcd^siav {anaybiav) tijv
xaO'' Tj^&g. cum autem Apameae, in urbe Syriae,
anni numerarentur ad aeram quam uocant Seleuci-
darum, efficitur, archetypum codicis P aut partis
eius Theoninae a. 462 p. Chr., qui est aerae
Diocletiani annus 179, in hac urbe ab homine
non indocto lectum esse.
Vat. == cod. Uatic. Gr. 204, membr. saec. X, cuius de-
scriptionem dedi Neue Jahrb. f. Philol. 1886 p. 183sq.
Data habet fol. 172"— 194, Marinumfol. 195'— 197^
permulta correcta sunt mauu saec. XV (Vat. m. 2),
cuius scripturam plenam in prolegomenis adferam.
V = cod. Uatic. Gr. 1038, membr. saec. XIII, de quo
u. uol. V p. Vsq. Data habet fol. 114"— 129 dua-
bus manibus s. XV correcta, Marinum fol. 1 13—114".
PRAEFATIO. Vn
commemorat codicem P. Tannery, Rapport sur une
mission en Italie p. 43.
b = cod. bibliothecae commuualis Bononiensis A l^ 18, 19
sicnatus, membr. saec. XI, duobus constans uolu-
minibus; u. uol. Y p. XXXIII sq. et Heiberg, Zeitschr.
f. Math. u. Phys. hist.-litter. Abt. XXIX p. 6 sq.
Data continet uol. II quatern. Xt] — fi inde a p. 64, 22
dx^£t6()c tf] Q^EdEL (mg. leLTtsi tj ccqxv) usque ad
p. 172, 20 dadotai ta ^syed-SL. titulus est: svxXsl-
dov dsdofisva trjg ©savog sxd6as(og. memorabili
transmutatione foliorum factum est, ut pro p. 76, 16
tQLyavov — p. 80, 7 stiI triv AF reperiantur uerba
p. 56, 14 ysyQKtpQ^c^ — 20 s6xlv^ demonstratio altera
propos. 33, propos. 34 usque ad p. 58, 10 do%-lv kqcc.
uol.I definitionum et propositionum solarum quasi con-
spectum continet, cuius scripturam significaui littera /3.
a = cod. Florentin. Laurentianus XXYIII, 1, membr.
saec. XIV. Data continet fol. 325^—336. in fine
legitur: telog. EvnlsCdov dsdo^eva tijg ©savog ix-
dodscog, fol. 1": iste liber est (corr. 'erat') Demetrii
Chidoni Greci. codex eandem quam b habet folio-
rum transmutationem.
z = cod. Paris. Gr. 2448, bombyc. saec. XIV, de quo
u. Omont, Inventaire II p. 263. Data habet fol. 25 — 56
inde a propos. 24; titulus est d-sd}Qr](ia xd'".
His codicibus a me ipso collatis ita usus sum, ut
textum potissimum ad codicis P auctoritatem reuoca-
rem neque ad ceteros confugerem nisi iis locis, ubi
illum aliquid uitii contraxisse aut constaret aut ueri
simillimum esset. coniecturas siue editorum siue meas
raro in ordinem uerborum recepi; qua in re si cui
Vm PRAEFATIO.
nimis caute uel religiose uersatus esse uidear, memi-
nerit uelim, in hac editione adornanda id me maxime
spectasse, ut Euclidis uerba ad antiquissimorum et
optimorum codicum fidem exigerem. ceterum spero
fore ut homines sollertiores et ingeniosiores iam idonea
codicum supellectile instnicti cum iis locis, qui ne
mihi quidem satis sani esse uisi sint, medicinam ad-
ferant, tum ulcera adhuc latentia deprehendant et per-
sanent.
In adparatum criticum codicum PVat.vb(/3) scrip-
turam plenam congessi; in iis autem partibus libri,
ubi b deficit, scripturam cod. a addidi, quem, nisi
quid contra adnotatum est, colligas uelim cum /3 con-
spirare; discrepantiam cod. z perpaucis locis in ad-
paratum recepi. figuras apertis erroribus correctis
tales dedi, quales in codicibus descriptae sunt.
Interpretationem Latinam ad uerba Graeca, quan-
tum fieri posset, adcommodandam esse putaui. numeri
quibus 'def.' uel 'prop.' praepositum est, ad Datorum
definitiones et propositiones, ceteri ad Elementorum
libros et propositiones referendi sunt.
Marini commentario, quem dignissimum esse con-
stat, qui Euclidis libro adiungatur, contigit, ut
ipse quidem ex parte Graece prius in lucem proferre-
tur, quam Data ederentur. etenim a Gryuaeo Ele-
mentorum editioni Basiliensi a. 1533 additus est.
postea Hardy et Gregorius eum editionibus suis prae-
posuerunt. equidem textum ad fidem codicum PVat.v
constitui.
Scholia, quorum maximam partem e cod. Paris.
Gr. 2348 descriptam mihi suppeditauit Heiberg, ex
PRAEFATIO. IX
quattuordecim codicibus collegi et emendaui, quorum
omiiium fere omnes discrepantias in adparatum collegi;
de scholiorum origine et aetate alio loco pluribus
disseram. codicum illorum scholia bis notis significaui:
P = scholia cod. P maxijnam partem margini, non-
nulla tamen eaque fere longiora in fine libri manu
prima adscripta.
p2 = tria scbolia eiusdem cod. manu recentiore
saec. XV scripta.
Vat. = scbolia cod. Uat. manu prima scripta, eadem
longiora atque illa codicis P in fine libri exarata.
V = scbolia cod. v manu subtili saec. XV (v m. 2)
scripta.
b = duo scholia cod. b manu recentiore scripta.
z = scholia cod. z manu prima partim in margine
scripta, partim Euclidis uerbis interposita.
C^ = scholia cod. Uatic. Gr. 191 saec. XIII -XIV
manu saec. XV definitionibus et duabus primis
propositionibus adscripta.
C^ = scholia eiusdem codicis ea manu scripta, quae
codicis pinacem confecit; unum (nr. 11) post Ma-
rinum fol. 30" legitur.
1 = scholia cod. Laurentiani XXVIII, 2 saec. XIII
— XIV manu prima scripta. inde a scholio nr. 124
scriptura fit neglegentior neque tamen alteram
manum perrexisse statuerim. in fine libri eadem
scholia quae P habet.
P = scholia eiusdem cod. manu C^ cod. Uatic. 191
scripta.
A = scholia cod. Laurentiani XXVIII, 8 saec. XIV; u.
Heiberg, Om Scholierne til Euclids Elementer p. 54.
X PRAEFATIO.
c ■= scliolia cod. Laurentiani XXVIII, 10 saec. XV.
Q == scholia cod. Paris. Gr. 2348 saec. XVII maxi-
mam partem post definitiones et singulas pro-
positiones scripta, nonnuUa autem in fine totius
libri.
6 — scholia cod. Paris. Gr. 2342 saec. XIV, omnia
manu prima partim atramento rubro, partim
fusco scripta-, u. Hultsch, Bericbte d. philol.-hist.
Cl. d. Siichs. Ges. d. Wissensch. 1886 p. 120 et
Abhandl. X p. 391.
Ambr. = scholia cod. Ambrosiani A 101 sup. saec. XV.
Mon. = scholia cod. Monacensis 361 saec. XIII manu
recentiore (m. 3) scripta uno (nr. 138) excepto,
quod manu prima adscriptum est.
S = scholia cod. Paris. suppl. Gr. 12 saec. XVI, de
quo u. Omont, Inventaire III p. 202 et Heiberg,
Om Scholierne t. Eucl. Elem. p. 34. Data ipsa
codex non habet.
p. 14, 18 di' £6ov scribendum pro du6ov, p. 101, 12
ilXsLiiiiccros pro alXsL^arog'^ p. 158, 26 post dsdd^svov
incidendum non erat, erat p. 160, 1 post [is6}]v. in
adparatu scr. p. 18, 7 P pro a, p. 76, 2; 86, 17; 92, 4
om. P pro om. b, addendum p. 100, 3 doO^ft?] om. P,
p. 168, 8 TtMrrj] TC^d-rj b, delendum p. 176, 3 '(alt.)'
et p. 190, 5 ^0t(o] s6riv P; p. 224 not. scr. append.
ur. 40 pro nr. 187, in interpretatione p. 33, 22 'iis
adiectae sunt'.
H. Menge.
PROLEGOMENA.
De codicibus fatisque Datorum et eominentarii Marini.
Praeter PVat.vbaz hos codices Datorum et Marini noui:
1) cod. Uatic. Gr. 191, bombyc. saec. XIII— XIV, de quo
u. Parthey, Monatsbericlite d. Berlin. Academie 1863 p. 374 sqq.
et Maass, Analecta Eratostben. in Kiessling-Wilamowitz, Philol.
Untersuch. VI p. 10 not. Data habet fol. 18—29", Marinum
usque ad p. 238, 24 fol. 29".
2) cod. Uatic. Gr. 192, bombyc. saec. XIV; u. Heiberg, Om
Scholieme til Euclids Elementer p. 34. Data cum scholiis
habet fol. 95—112", Marinum fol. 112"— ll^''.
3) cod. Uatic. Gr. 202, bombyc. saec. XIV; duobus constat
uoluminibus. continet fol. 1 — 81 Theodosii Sphaerica, fol. 82
— 95'' Autolyci de sphaera quae mouetur, fol. 95" — 132 Euclidis
Optic. recens. uulg., fol. 133—176 Phaenomena, fol. 177—191
Theodosii de habitat. , fol. 192 — 249 Theodosii de diebus et
noct. (in folio 202 desin. uol. I), fol. 250—268 Aristarchi de
distantiis, fol. 269—299'^ Autolyci de ortu, fol. 299"^— ^OS'- Hypsi-
clis Anaphor., fol. ^OS'- S^^'" Data cum scholiis, fol. 372"— 381'
Marinum, fol. 381"— S^^'^ schol. in Eucl. Elem.
4) cod. Angel. C — 2 — 9, chartac. saec. XV; u. Heiberg, Om
Scholierne p. 34. continet Data et Marinum.
5) cod. Barberin. II, 81 , chartac. saec. XV. continet sine
ordine Catoptrica, Data, Phaenomena, Comment. in Cleomedem,
Heronis Geodaesiam. Datorum subscriptio est: EvKlsidov Ss-
So^svcc rfis Qsavog iKdoescos. rslog.
6) cod. bibliothecae national. Neapolit. III C 10, chartac.
saec. XVI. continet Data cum scholiis.
7) cod. Laurent. XXVIII, 2, bombyc. saec. Xm — XIV.
continet Element. I — XDI, Data cum scholiis fol. 243 — 301^
Element. XIV— XV.
8) cod. Laurent. XXVIII, 8, membr. saec. XTV. continet
Element. I— XV et Data.
9) cod. Laurent. XXVIII, 10, chartac. saec. XV. continet
Data, Optica, Phaenomena.
XIV PROLEGOMENA.
10) cod. Magliabecchian. I. III. 36, chartac. saec. XVI, de
quo u. Vitelli , Studi ital. di filol. class. II p. 549 sqq. habet
Data fol. 72—971- (scholia fol. 5ir— 64"^), Marinum fol. 45"— 51'.
11) cod. Ambros. A 101 sup., chartac. saec. XV; u. Heiberg
in ed. Apollonii II p. XII et p. XXI, in ed. Sereni p. IX. Data
continet fol. 7 — 25, Marinum fol. 6 — 7.
12) cod. Ambros. J 84 inf. , chartac. saec. XVI. inter alia
mathematica et astronomica (u. Heiberg, Om Scholieme p. 34)
habet Data et Marinum.
13) cod. Ambros. 249 inf., chartac. saec. XVI— XVH. continet
Data 'de Uaticana bibliotheca deprompta . . . a losepho Auria'.
14) cod. Mutin. II E 16, chartac. saec. XV; u. Heiberg,
Philologus XLII p. 433. fuit Georgii Uallae.
15) cod. Marcian. 301, chartac. saec. XV; u. Heiberg, Om
Scholierne p. 57. fuit Bessarionis; u. Omont, Inventaire des
mss. grecs et latins donnes a S. Marc de Venise par le car-
dinal Bessarion p. 30 nr. 244.
16) cod. Marcian. 302, chartac. saec. XV; u. Morelli, Bibl.
Marc. manuscr. I p. 178, Heiberg, Om Scholieme p. 35. fuit
Bessarionis; u. Omont p. 30 nr. 245.
17) cod. Scorial. X — I — 4, chartac. saec. XVI; u. Miller,
Catal. d. manuscr. grecs de rEscurial p. 292, Graux, TEscurial
p. 189, 267. Datorum subscriptio est: iyQatprioccv v.al tavta
Tou ^yi.XBC8ov JsSo^iva ijtOL tfjg &scovog iyiSoascog.
18) cod. Toletan. Bibl. Capitul. 98—13, chartac. ^aec. XVI,
de quo u. Graux et Martin, Notices somm. des mss. grecs
d'Espagne et de Portugal p. 278. Data habet p. 104 — 169.
Datorum subscriptio est: EviiXsiSov SsSo^isva tijg Ssavog i-n-
S6as(og. tsXog.
19) cod. Paris. Gr. 1981, chartac. saec. XVI; u. Omont,
Inventaire sommaire II p. 174. Data habet cum Marino
fol. 164—196.
20) cod. Paris. Gr. 2342, chartac. saec. XIV; u. Omont,
Inventaire II p. 243, Heiberg in ed. ApoUonii H p. XH et
p. LXIX, in ed. Sereni p. V sqq. habet Data fol. 97"— 108,
Marinum fol. 96— 97^.
21) cod. Paris. Gr. 2347, chartac. saec. XVI; u. Omont II
p. 244. continet Data fol. 276«— 312, Marinum fol. 313 sqq.
22) cod. Paris. Gr. 2348, chartac. saec. XVII. continet
Data cum scholiis 'de Uaticana bibliotheca deprompta
a losepho Auria' fol. 10 — 99, Marinum fol. 2—9.
PROLEGOMENA. XV
23) cod. Paris. Gr. 2349, chartac. saec. XVI. habet Dato-
rum propp. 1 — 23 fol. 15 — 36, Marinum fol. 1 — 14.
24) cod. Paris. Gr. 2350, chartac. saec. XVI; u. Omont II
p. 244. continet Data fol. 45"— 80, Marinum fol. 81—88.
25) cod. Paris. Gr. 2352, chartac. saec. XV; u. Omont II
p. 245. continet Data fol. 138" — 168. Datorum subscriptio est:
EvKliidov Ssdoiisva Tfjg Gscavog iKSoesmg. rsXog.
26) cod. Paris. Gr. 2363, chartac. saec. XV; u. Omont II
p. 246 sq. continet Data fol. 99—128.
27) cod. Paris. Gr. 2366, chai-tac. saec. XVI; u. Omont 11
p. 247. continet Data fol. 150—181, Marinum fol. 182—185.
28) cod. Paris. Gr. 2467, chartac. saec. XVI. continet
Data fol. 8—64, Marinum fol. 1—7.
29) cod. Paris. Gr. 2472, chartac. saec. XIV; u. Omont 11
p. 266 sq. habet Data fol. 152— l^^"". fuit lac. Aug. Thuani.
30) cod. Monac. 361, partim bombyc. partim chartac. saec.
XTTT — XIV; nunc duobus constat uoluminibus; u. Buchbinder,
Euclids Porismen u. Data p. 29 sq. Data habet fol. 13" — 14,
23 — 30, 46 — 49. incipit Datorum (uol. I) pars chartacea a
p. 220, 11 xov aitb T7]g BF.
31) cod. Berolia. Phillipps. Gr. 1542, chartac. saec. XVI.
continet Catoptrica, Phaenomena, Optica, Data.
32) cod. Berolin. Phillipps. Gr. 1544, chartac. saec. XVI.
continet Elem. I — XIII, Data cum Marino, Theodosii Sphaerica,
Phaenomena, Catoptrica.
33) cod. Leidens. 7, chartac. saec. XVI, de quo u. uol. V
p. CIV. Data habet fol. 383—433, Marinum fol. 454—459.
34) cod. Bodleian. Barrocc. 161, chartac. saec. XV; u. Coxe,
Catalog. codd. mss. bibl. Bodlei. I p. 276. Data habet fol. 341"— 380.
35) cod. Sauil. Gr. 1 , chartac. saec. XVI. Data continet
fol. 200—222.
Marinum solum sine Datis habent:
36) cod. Monac. 427, bombyc. saec. XI(?); u. Hardt, Catalog.
codd. bibl. E. Bauar. uol. I tom. IV p. 318 sq. continet Mari-
num ad p. 246, 26 yvwciv et a p. 254, 28 usque ad finem.
37) cod. Paris. Gr. 2353, chartac. saec. XVI; u. Omont 11
p. 245. habet Marinum fol. 11"— 13^
38) cod. Paris. suppl. Gr. 12, chartac. saec. XV; u. p. X.
continet Marinum fol. 40" — 55'.
hos codices aut totos contuli aut inspexi praeter codd. 6,
10, 12, 14, 17, 18, 31, 32, 35, 37, quos ipse non uidi; de cod. 10
XVI PEOLEGOMENA.
certiorem me fecit Gruilelmus Schmidt, de codd. 14 et 31
Heiberg.
iam de eorum codicum, quos examinaui, cognatione uiden-
dum est.
ac primum quidem constat, omnes codices ex eodem fonte
fluxisse. documento est antiquissimus ille error proijositionis 73,
quem notaui p. 139 not. is enim, si non ad Euclidem ipsum
referendus, at certe ante Theonem natus per omnes codices
traditus est, donec saeculo XV librarius codicis 15 interpola-
tione audacissima eum aggressus est toUere. intei-polatoris
autem commentum eodem fere tempore in codicem Uat. inlatum
ac postea in alios quoque codices (u. infra) et in Hardii Gre-
goriique editiones receptum est. praeterea liis uitiis omnium
codicum communis origo declaratur: p. 2, 8 &lJ.7]Xovg; p. 64, 21
post TtSQurog om. r^g jtQoatsQ-sierig; p. 142, 1 FAB; etiam
p. 34, 16, ubi Euclides uix sibi indulserit, nudum illud Xoi-itov
pro XoiTtov ccQu in erroribus communibus numerauerim. ceterum
cfr. p. 58, 22; 66, 10, 12. de interpolationibus infra dicetur.
sed ut ad singulos codices transeam, primum dicendum est,
codices PVat.v artissime inter se cohaerere in manifestisque
erroribus satis frequenter conspirare; u. p. 2, 20; 18, 7; 42, 3
44, 16; 52, 23; 56, 11; 58, 12; 66, 3; 78, 14; p. 91 fig.
94, 11, 17—18; 104, 20; 142, 4; p. 149 fig.; 15G, 20; 170, 10
174, 7; 186, 12; 210, 22, 26; 216, 13; 226, 6; 236, 1
238, 9; 244, 22; 252, 13; 254, 15. accedunt communes inter-
polationes, quales sunt p. 20, 1 oXov — iativ; p. 64, 21 TtuQ-
dXXriXog; p. 112, 4 i-rtsiSri — 5 vnov.utKi; p. 172, 1 tfig ya.Q
— 2 BJ (cfr. schol. nr. 188); ib. 1. 2 SeSotai &qu nal i] BT.
etiam p. 6, 18 ovzcag yccQ vTtdnsitai, p. 106,1; 130, 6, 10; 154, 10
vTto-nsitai yccQ huc addere malim quam in numero omissionum
Theonis habere. sed neutrum codd. Vat.v ex P neque v ex Vat.
descriptum esse arbitror. nam Vat. cum v non paucis locis
contra P facit; u. p. 4, 18; 30, 16; 52, 20; 74, 16; 92, 19; 94, 2;
106, 11; 110, 10; 116, 3, 21; 140, 15; 154, 3; 160, 19; 176, 3;
190,5; 194,1,5; 196,12; 200,15; 226,9; 246,9; 256,20;
p. 151 in fig. rectam iVS ductam habent Vat.v, p. 177 in fig. 2
JE pro B. V autem saepius cum P contra Vat. concordat; u.
p. 6, 14; 14, 13; 50, 11; 60, 8; 66, 10; 68, 1; 130, 2; 132, 13;
140, 23; 152, 21; 170, 5; 220, 14; 228, 9; 230, 14; 242, 26;
262, 18 ; 254, 7. quare nihil restat nisi ut statuamus, codd. P Vat. v
ex communi fonte deriuatos esse.
PROLEGOMENA. XVII
ex P cod. 7 totus expressus est; nam praeter ueras scrip-
turas eius uniuersos fere errores in ipsis quoque minutiis usur-
pat, uelut p. 18, 7 ^ara; p. 56, 18 yaviav; p. 120, 18 o vito;
p. 142, 21 T^ ; p. 148, 7 rc5 Bidsi, om.; p. 168, 3 aw^s; p. 180, 22
VTfb tfig Siax&siarig; p. 206, 22 xat; p. 216, 1 AZH, 4: 6 (utrum-
que) om.; p. 218, 13 3? 6; p. 228, 17 rm. in P si figurae in
fine propositionum descriptae propter spatii angustias in proxi-
mam columnam uel paginam translatae sunt, adnotatum esse
solet s^fig rb axfificc; hoc librarius codicis 7 ne tum quidem
omisit, cum figuram in eadem pagina atque ipsam propositio-
nem coUocauit. scholia longiora cod. P et propositionem,
quae uulgo est 87, cum lemmate in fine Datorum habet. neque
illud praetermittendum , Data etiam in cod. 7 inter Elemen-
tonmi libros XIII et XIV interposita esse.
ex eodem P pendet cod, 4. nam omnia fere ista menda
eius repetit. praeterea uerba p. 166, 3 inst — 6 AJ, quae in P
mg. leguntur, in cod. 4 solo desunt; quae uulgo est propos. 87
et lemma non habet. contra in Marino cum cod. 3 ita con-
spirat, ut ex eo descriptus esse uideatur; u. p. 234, 7 xal hioi
lisv oiSs] ^vioi [isv ovS' 3,4; p. 242, 3 ScQi&fiov] kccL 3, 4;
p. 242, 24 i^iad^si] i^ovcid^si, 3, 4 ; p. 248, 4 Ttglv ov] acoQivov 3, 4.
codicem 20 quoque ex P originem ducere, ex his locis col-
legeris: p. 60, 8 P, 20 add. 8o&slg dh 6 r^ff z/E Ttgbg rijv EA
Xoyog et deinde supra scr. do&sig; p. 76, 2 rr]v] om, P, 20;
p. 100, 3 So&sig — jBJ"] in P propter d(ioiorsXsvrov intercide-
runt, om. 20; p. 110, 21 &, K] K, @ P, 20; p. 112, 19 ATB]
JTB P, 20; p. 190, 5 Svvccrov — ovrcog] P et om. Si 20.
etiam p. 90, 20; 106, 11; 116, 3; 196, 12 cod. 20 cum P contra
Vat.v facit. cumque a v descriptus esse non possit, illis locis
eos adnumerare licet, quibus cum Pv consentit, uelut p. 2, 10;
14, 13; 68, 1 al. librarius autem, ut per totum codicem fuit
audacissimus (u. Heiberg in ed. ApoUonii II p. LIV sq. et in
ed. Sereni p. VI sq.), ne in Datis quidem interpolationibus abs-
tinuit, uelut p. 22, 5 — 6 supra addidit tovriariv avdnaliv,
p. 46, 25 rfig AB post ypafA/x^S, p. 52, 20 tj ^z/ post ijx^(a,
p. 68, 1 SsSoiisvri, p. 224, 11 yavia post ABF. ex additamentis
manus 2 notaui p. 6, 6 &qcc post ivaXXd^, p. 224, 8 t6 Bz/(sic)
post iari; p. 190, 13 Kai — 14 Xoya, quae m. 1 omisit, m. 2
in mg. addidit (idem casu factum est in cod. v). quae uulgo
est prop. 87 cum lemmate cod. 20 in mg. ad prop. 86 habet
cum titulo: tovto [isroc rb m'.
Euclideg, edd. Heiberg ot Menge. VL b
XVIII PROLEGOMENA.
e cod. 7 sine dubio descriptus est cod. 26. nam his locis
soli concordant: p. 34, 20 tov — 21 doQsis] om. 7 (add. mg.), 26;
p, 36, 16 v.ai] om. 7, 26; p. 38, 23 lombv to] om. 7, 26;
p. 54, 20 Tc5] rjj 7, 26; p. 86, 12 BAE] BTE 7, 26; p. 86, 15
7} — iatLv] ietiv tj — 8o&elau 7, 26; p. 94, 1 tibv] twv a.vtaiv
7, 26; p. 128, 17 Ttqbs aXXrilcc] om. 7, 26. propositionem, quae
uulgo est 87, cum lemmate cod. 26 non habet.
priusquam de ceteris codicibus disseram, omnes scripturas
manus 2 codicis Vat. , quem constat saeculo XV et audacter
interpolatum et perite correctum esse, huc congeram:
p. 2, 1 "Oqoi] add. p. 6, 6 ivalld^] ivallai aga 9 post
^ add. ojt8Q ISsi dEl^at, 21 ag] add., item lin. 22 p. 8, 3
forat] add. 24 JZ] corr. ex AZ p. 10, 18 So9Bis] So&sis
ietiv p. 12, 10 ms] add. 11 ovv&svtL] avv&svti &Qa p. 14, 16
t6 A TtQbs tb B] add. 20 tov] 6 tov p. 18, 11 AB] B add.
13 So&sv iatLv] iativ add. p. 20, 14 A^] supra add. xal
^atm p. 22, 9 ^o^S^fi'?] iatl So&sis 17 iv Xoyo)] corr. ex
ildtta p. 24, 20 rd] corr. ex to p. 26, 14 iativ] supra scr.
iatat p. 28, 21 So&sis] iati (comp.) So&sis p. 32, 14 to] hic
mg. : KataXsinsf AB tov F So&svtL iisl^ov iativ ^ iv Xoym.
acprjQi^a&a) t6 So9sv iisys&os tb AZ' Xontov aQa tov Z B itQbs
t6 r Xoyos iatl So&sig. ndXiv insl to p. 34, 2 iativ] ^atai
p. 38, 6 rd] corr. ex ro p. 40, 7 AE] corr. ex AB 13 TZ]
Z mut. in d 14 Zz/] corr. ex ZA p. 42, 25 ^ffTi(alt.)] iatl
So&ELS p. 44, 2 di;o:(TT()f'i/)o;i/Ti] ScvaatQS^avrL aQa 3 JTz/] J*
mut. in Z 17 iv.v.sia&a)] corr. ex iv.pspXria&oi p. 46, 2 tc&v]
add. 25 ypa/tjx^g] supra add. t^s AB p. 50, 19 t^s (pr.)]
corr. ex tov r&v] del. , et ita semper fere in angulis signi-
ficandis p. 52, 12 AZF] AZF ycovia p. 54, 14 insi] nal
insC p. 56, 18 H&J] H add. 19 ccQa] ctQa iariv p. 58, 6
insi'] xal insi p. 58, 12 ttjv corr. ex t6 p. 60, 2 ^TTfi] xal
^Ttfi 4 A&J] d add. P- 62, 4 ^««i] xai insi 25 xai]
add. 26 naQdXl^Xos] l'ar) p. 66, 7 insi] insl ovv 10 yf iVAf]
NM p. 70, 10 E//Z] Zz/E 11 .4rB] corr. ex BFA
JEZ] ZEJ 12 ;iot7t^ Tj; vnb ^ZE farj iativ 13 F] F
ernLsiois ywvi&v 14 z/, £, Z] Z, z/, E p. 74, 2 tcbv] non del.
20 ndvtrj] corr. ex «avTt p. 76, 4 0Z] add. 23
^HE (alt.)] corr. ex AHE p. 80, 8 insi] nal insi 18 t(J]
xal TO m. 1, xa^ del. m. 2 21 ^srsi] insl v.ui p. 82, 14 t6]
xai T(i 22 ^vana^] ivaXXa^ apa p. 84, 13 tovtsatL avv-
ait,cp6tSQ0s] avva(icp6tSQaL ws (iia tovtsativ p. 86, 7 insi] xai
PEOLEGOMENA. XIX
insi -p. 8%, 2 AztB] ABJ 6 insi] xal iTtsi p. 90, 10
TtQog t6 ZEA] supra add. (EZA) 13 Ttgog] corr. ex xat 14
ffw^S^fVTi] del. et supra scr. 6vvoc^q>6rsQog FEBZA] FEABZ
ZBA] BZA mut. in ZAB p. 92, 3 r&v] corr. ex to 16
Ta] corr. ex to, item p. 94, 2 p. 94, 2 AHB] corr. ex ^BB
p. 96, 1 si'Sn] corr. ex ft'dfi 11 EZ] ttjv EZ p. 98, 3 xat
— 5 B] bis m. 1, corr. m. 2 18 a-uToii] corr. ex ccvr&v
p. 100, 5 Xotitwv] XotTtwv TtXsvQ&v 8 TtQog aXXrjXa] del. 15
iaviv] add. 16 EH] EZ 19 fv^Sia] del. p. 102, 1 atj
add. 6 Kai] add. 11 post j^aQiov add. xovxsaxi nqbg xr}v TK
lbBA]AB 18 yap] del. 22 if^] if corr. ex E p. 104, 2
FAJ] corr. ex AFJ 12 TtXdxrf] corr. ex anXa xy 17 Stxoc]
bis m. 1, corr. m. 2 20 c^j^fta] corr. ex EZ p. 108, 15
EBJHZ] EFBJHZ p. 110, 22 insi] insl ovv 23 xfjg]
corr. ex ffj x^v] del. apa] apa ^STtV p. 112, 2 TB] add.
mg. jrapanTjidypajXjxov ds8o{isvov xa sidst xb ZB AB] AZFB
4 insidri — 5 vn6v.sixaL] del. et supra scr. vn6v.sixai v.al tov
AZFB ngbg xb FJ Xoyog So&sig 13 AFK] F add. 25 ngbg
t6] supra add. p. 116, 8 ABT] F add. p. 118, 3 s^st] %ft
10 xwv (alt.)] add. 15 JBT] z/E, BT, et ita semper fere
in rectangulis significandis p. 120, 15 apa] apa ngbg xb vnb
x&v FB, AJ X6yog iaxl do^^sig 16 ABF] ABF xqiycovov
17 xqiyavov] add. 19 ^Xaseov] naQccXXrjXov m. 1 , del. et
supra scr. Uaxxov m. 2 p. 122, 6 AziB] BdA 7 SsSoxat (pr.)]
So&slad iaxi 9 jrpdg] n^bg x^v 12 ^T, Bz/] Bz/, y4Z 24
^B] B-4 p. 124, 1 BAF] BAF xovxsexi xb &nb xfjg BJ
14 ■fjfiiasLat. ydq si6l] s%axsQa yccQ avx&v rjfiiasLa iaxL Ssdoxai
— 15 BAT] SsSofisvrig o^ffrjg 16 J A] AJ 18 insi] insi
iaxLV 19 A/i] xr]v Ad 20 vn6] inb x&v Ad] xfjg Ad
21 r^(pr.)] xijv rj rz/(alt.)] xfjg rj 22 JA] AJ 24
wg ccQa] aQa wg p. 126, 2 ABF] BAF 3 B.<4r] B^T
yavCav 4 J FE] EF, Fd ABF] ABF XQiyavov 5 Tcof]
vnb x&v 8 Tpiycovo»'] XQiytovov ABF p. 128, 16 Trapa/lylTjyld-
ypaftfta] corr. ex naQdXXr\Xa p. 130, 2 ^TTft] xai ^ttsi ^AF]
.dAK 9 EiJ] Z© 19 naQaXXr}XoyQd^ii(ov] corr. ex nuQaXX^-
Xtov p. 132, 2 TtapanTjloypa/xfto)] corr. ex TrapanTj/lo} 5 xai]
insl ovv 16 Z&] EH 21 So&siaa] del. p. 134, 13 %fi]
£'|ft 23 ymvtas] ycoviag xdg n^bg xotg A, A ar\\isioLg p. 136, 1
Ta? — A] del. 2 naQaXXT\X6yQayt,\ia] naQaXXr\X6yQa\x.yua n^bg
dXXr\Xa 3 Jtpdg dXXr\Xa] del. 5 ^JBT] ABT XQLymvov 10
jroto-Dffai] mut in noL&aLv 25 ttj?] corr. ex ToiS p. 138, 2 ijtft]
b*
XX PROLEGOMENA.
y.al iTCBi 24 Kui — p. 140, 4 F©] del. et mg. scr. Ksia&co ts
iir' av&siag Tjj AF i] TK, v,al av^7CSTtXr]Qa)a&a xh A& TtaQaXXriXo-
yQa{iyiov. xai insi iaxiv mg r) FB jfQog tr]v Z H, ovxag r} EZ
TtQog xr)v TK, ivaXXai, &Qa, atg rj FB TtQog tr]v EZ, ovxag r]
ZH JtQbg tr]v FK' tb aQa vnb x&v BF, FK l'aov iaxlv tm vitb
t&v £Z, ZH. tb r@ &Qa iaov iaxiv p. 140, 8 xat] del.
11 iaoywvLov] iaoywviov xb AB xm EH 15 iitsi] xal insi
p. 142, 1 vTtb BFA] ccTtb xov FAB m. 1, corr. m. 2 p. 144, 7
iaoymviov] iaoymviov xb AB tm EH p. 146, 10 7taQaXXr]X6-
ypaftjxa] itaQaXXr]X6yQaii(ia siai 11 ?;i;ft] ^xovxa 12 &viaoLg\
iv &viaoig 18 ?;^«i] B^st p. 148, 2 iaxi, So&slaa] So&slaa.
iazL 4 rj}5 — do-S-f ig] ^ati Ss nal xfjg A B jtQbg tr]v B F X6yos
So&sig 15 iitsi] y.al insC 18 naXiv] del. p. 150, 3 nQ6g]
add. 23 E^] tr]v EJ ZA] xr]v ZA p. 154, 1 BAF]
mut. in FAB 3 BAJ] HZ@ A&H] mut. in &AH. hic
mg. : iiatttXsiitst,- iv y&Q avtw slai tyirnLatL tov v,viiXov ^axL 8e
7] vTtb HZ& xfi vnb TBA i'ar]' lar] aQa iaxl Kal r] vnb HA&
tfjvnbTBA 4: &AH] A&H ABT] BAT 6 BTA] AH&
&HA] BTA 6 BAT] ABT &HA] &AH 7 AM] MA
18 &ZH] corr. ex Z&H 24 sv&sl&v] nXsvQ&v p. 156, 11
SmXdaiov] supra add. 15 aQa] del. 16 BT] BT uQa 18
inTisia&ai] iKKsia&a Srj 19 t^fiyia] t^ifj^a kvtiXov p. 158, 8
K&] &K 10 Z&] &Z p. 160, 19 J] supra add. So&sig
22 iati] del. p. 164, 17 &Qa] &Qa iati 18 J, A] A, J
iaxL] del. p. 166, 2 BA] AB 3 BT] TB 5 Ad] AT
6 JB] BJ p. 168, 5 i] (alt.)] xai ij 18 TB] BT 21
BA] AB 22 So&sv] supra add. xal ^(Jtco 23 TBJ] supra
add. z/rB] Fz/, TB p. 170, 4 ■ujro (alt.) — 5 rd] supra add.
10 JB] dT 12 roi; rfrpaxts] xal roi) rstpaxis apa apa]
del. p. 172, 3 i^ (pr.)] r) vn6 p. 174, 7 i7ji/>frat] anoXrjipstat
p. 176, 1 ^TTf/] xal Ijts/, item lin. 17 4 s-^^^-s^a] supra add.
f^ BJ 20 ■jjfitxvxiliov] corr. ex kvtiXov p. 178, 16 ^4// (utrum-
que)] JA p. 180, 4 r>4B] B^, ^T 11 vn6(a.lt.)] vnb xmv
p. 182, 15 17 (alt.)] add. 16 BE] tr]v BE 25 BA, AT]
BAT, item lin. 26 Iffrtv &Qa ag] tial oag &Qa 27 ivaXXa^]
ivaXXai &Qa p. 184, 4 E.J] z/E 9 TB] BT 11 ^ffrtv Laov]
laov iati p. 186, 5 BT] BT SiayisxQog 11 &Qa] &Qa iatC
12 apa] add. 13 iaxLv] del. 17 post SsliaL add. rtio?;
u. adp. crit. p. 190, 17 iaxLv] comp. add. p. 192, 6 xav]
coiT. ex xriv, item lin. 7 in. p. 194, 2 ■9'e'ffei — 3 BJT] xai
f/fft TtapaUrjlot ai EAZ, BJT 14 BT] Bz/ 15 ^Trsi'] xal
PROLEGOMENA. XXI
ijtiL 18 So9Eiacc — 19 A^F] om. m. 1, mg. m. 2: KaTaXBlnsi.-
So&siGu Ss iexLv r] VTto AJF ycovia p. 196, 22 ri\ supra add.
p. 198, 17 EZif] ZEH 20 ijrfi] v.al insi p. 200, 1 W]
add. 4 EZ (pr.)] tr}v EZ 9 roTj] i'(?rj ^ ^z/ 16 B./4r]
Byir yavia 22 ^jrfi] xal ^ttsi p. 202, 1 BF] corr. ex BTz/
p. 204, 1 rrig] corr. ex r&v 11 jrpcbrov] «po tovtov p. 206, 4
yap] del. 8 i^jitfffia] corr. ex liiicEia 24 apa] supra add.
26 To] tb ABF p. 208, 4 ^] ^ 7rp6s tm 10 ^Trst] yial
iitsi 22 ^o^S^fica] supra add. 23 zr/TJ] ^Tz/ 26 tov] to
p. 210, 3 AB] AB aqa 26 ;iot7r»j] corr. ex Xontov p. 212, 8
AB, FE] AF, AB 11 ZF] corr. ex PZ p. 214, 2 JBT]
coiT. ex JBE 4 apa] apa ^ffrt 10 FB] BT 21 TE] tr]v
FE p. 216, 3 ZA] AZ 6 tov vno] add. p. 218, 3 ro ^
apa] t6 aga xn. 1, ro apa A m. 2 A i^ ov ov ^%si Xoyov] ?x
T£ Tov Idyou ov ^x^L 7 ^w Tov] ^x re roi; ^dyov, item lin. 8
10 i^ ov] iv. tov 15 Adyos (pr.)] Xoyo? iaxi 26 BF] tfjg
BF p. 220, 2 rd (pr.)] add. 19 post TrEpif^coffiv add. So-
&svtt. (comp.) 21 hatai So&slaa] So&slaa ^atat 24 ro AF]
om. t&v] om. 25 tov a7r6 ttjc Br] add. p. 222, 2 ^o-S^fv]
5o'9'^r Kal iatco 12 djrd] con\ ex ■uTrd 15 r^s] corr. ex tav
21 T^ff .45 apa] yial (ii&g aga tfjg AB p. 226, 8 apa] add.
10 tm mut. in rd et supra add. roo vnb twv A.d, AZ 17
insi] Kal insi 18 FBE (pr.)] FEB p. 228, 4 mg] xal wff,
item lin. 14 b BJ] corr. ex z/B 6 ^ffrtv] del. 16 r^s (alt.)]
del. p. 230, 1 insi] v.al insi 16 tfjg] corr. ex tov (comp.)
p. 234 de titulo u. adp. crit. 17 ic-Ktlvag] supra scr. £-6-
Q^siag p. 236, 1 r;'] xai m. 1, tj supra scr. m. 2 2 iKti&sfiE-
vov] nQotiQ-i^isvov 10 i/>i^ms] i/)iic5 12 diaqpopas] supra add.
a-urcov 16 yvmgiiiov (alt.)] supra scr. tstayfisvov p. 238, 9
xai (alt.)] add. 11 nsQKpSQSia] supra scr. yavia p. 244, 16
nXsvQciv] nXsvQuv xov tstQaymvov 22 SuSstv] Ss iSslv
p. 246, 9 xara xavxov] corr. ex xaTavrdv p. 248, 1 &sa)QOv-
(isvav] &S(aQOv\t,svov m. 1, Q'saQov(LSvov m. 2 p. 250, 28 6]
6 rd p. 252, 5 ajita v,al noQHLOv] del. 8 avvxi&svtsg] avv-
9svtsg 19 hic mg. atram. rubro: ti tb xQ-qanLov tfjg nsQl t&v
SsSoiisvav nQaynatsiag 26 dntLKfjg — KavovLKfjg] dntLKatg —
vavovLKatg supra p. 254, 5 hic mg. atram. rubro: vnb noiav
inLaxi]firjv. avdystaL ri t&v SsSofisvav nQay^iatsia 15 i^snovri-
csv] corr. ex i^snsvoriasv p. 256, 20 (isys&r}] corr. ex (Lsys&si.
iam propagines codicis Vat. enumeremus.
ex Vat., priusquam interpolaretur et reficeretur, cod. 1 et
XXII PROLEGOMENA.
codicis 30 partem bombycinam fluxisse, hi loci ostendunt:
p. 10, 11 post TtsnoQiad-w spatium uacuum 8 — 10 litt. hab. Vat.,
1, 30; p. 30, 7 ZJ] ZA Vat., 1, 30; p. 126, 21 naQuXlriXo-
ypafi/xov] itQog Vat., 1; TtaQaXXTjXoyQa^i^ov comp. in rasura 4
litt. 30; p. 128, 16 TtaQaXXrjXoyQafnia] naQaXXrila Vat., 1, 30,
et ita similiter p. 130, 19; 132, 2; 138, 4. p. 132, 15 SoQ^bLs
Vat. habet in fine uersus praeter consuetudinem scriptum com-
pendio; idem compendium insolitum in medio uersu hab. 1;
p. 134, 1 post xQiyavov Vat., 1 habent Sia ju-', 30 rasuram 4 litt. ;
p. 210, 7 TCQog] comp. Vat., v.ai 1, TtQog in ras. 30; p. 218, 13
t6 A aQa] xo aQa Vat., 1, 30. praeterea codd. 1, 30 cum Vat.
omittunt p. 126, 11 TtQog aXXrjXa, p. 142, 23 So&sig, p. 144, 9
■naL, p. 206, 24 apa, p. 208, 22 Sodstaa, p. 210, 4 XQiyavov (in
cod. 30 desunt 4 tov — 5 So&sig), p. 212, 18 ini xb A, p. 216, 6
xov vn6. ex his scripturis adparet, cod. 1 ex Vat. descriptum
esse. nec minus cum eo in fragmento Marini congruit, uelut
p. 234, 7, 17; 238, 8 (xai), 25. cod. 30 autem e cod. 1, non ex
Vat. exaratus est. nam cum illo contra Vat. saepius consentit;
cfr. p. 126, 2 TtQog xb ABT] Vat., om. 1, 30; p. 158, 9 xiifjfuc]
Vat., om. 1, 30; p. 206, 20 AF, BJ] Vat., ATB 1 (sequ. ras. 1
litt.), 30; p. 212, 20 BAT] Vat., ABT 1, 30. cod. 1 e cod. 30
manasse , etiam propter sescentos errores huius *) a scriptura
illius alienos statui nequit. chartacea autem pars cod. 30, quam
interpretationes Georgii UaUae et Zamberti (u. infra) docent
saec. XV exeunte aut ineunte saec. XVI additam esse, ex codice
aliquo ad scripturam man. 2 Vat. interpolato repetita est.
omnes enim habet eius manus discrepantias ; etiam in ea pro-
positione, quae uulgo est 87 *), Vat.^ sequitur. ac lemma, quod
Vat.g non addidit, ne in cod. 30 quidem reperitur. eodem fere
tempore, quo addita est pars chartacea, bombycina aliquot
locis duabus manibus perite correcta est, quarum altera in
primis ea, quae librarii incuria omissa erant (u. not.), nescio
1) Librarius codicis 30 in omittendis maxime uerbis Euclidis
peccauit, uelut om. p. 12, 5 6 ccQa — 7 iaxiv; p. 14, 16 xb A —
ovxag; p. 14, 18 St' loov — 19 Z (pr.); p. 20, 23 iariv — p. 22, 1
iisl^ov; p. 24, 1 8 Mort— 19 Xoyra; p. 30, 2 So&sv Sixb TZ; p. 32, 14
insi — 15 X6y<p; p. 58, 17 yial XfiriQ"^; p. 60, 21 svQsta — 24
£vd-slav; p. 62, 15 SsSo^Bvr]V — 16 &sasi; p. 80, 10 xat' — So-
&Elaa; p. 82, 23 Kai — 24 BJ, alia multa per totam partem
bombyc.
2) Cod. 1 hanc propositionem cum lemmate non habet.
PROLEGOMENA. XXIII
quo codice usa magnam partem recte suppleuit, uelut p. 24, 18;
08, 17; 62, 15; 80, 10.
etiam codd. 2, 3 ex Vat. non intei-polato originem ducere
existimandi sunt; quae uulgo est prop. 87 cum lemmate in fine
Datorum habent et scripturas Vat. praebent, uelut p. 2, 10;
220, 2; 222, 14. p. 164, 24 librarius cod. 2 compendio cod.
Vat. male intellecto pro htai. scripsit apa. in Marino quoque
cod. 3 quidem, ubi non ipse peccat, cum Vat. plerumque con-
spii-at, uelut p. 236, 1, 8 (xai), 25; 238, 4, 8; 242, 26; 248, 3;
cfr. p. 236, 14 aficc] del. m. 1 Vat., om. 3.
idem illud aga p. 164, 24 cum in cod. 10 deprehendatur,
uix potest dubitari, quin ipse ex Vat. deriuatus sit. idque con-
firmatur locis, quales sunt: p. 112, 25 ngbg ro] om. Vat., 10;
p. 120, 19 ^Xaaaov] naQccXXriXov Vat., 10; p. 126, 11 Ttgbg aXXriXa]
om. Vat., 10. cum cod. 30 omittit p. 14, 18 Sl' l'aov — 19
Z (pr.), cum codd. 1, 30 p. 158, 9 Tfijjfta. e cod. 2 descriptus
esse non potest; habet enim uerba p. 158, 9 So&sv — 10 @H,
quae ille omittit. contra cod. 21 e cod. 2 pendet; nam
p. 164, 24 harai pro a^a habet et codd. 2, 21 soli p. 158, 9
So&h — 10 0H omittunt.
cod. 14 quoque ex Vat. non interijolato pendere uidetur;
praebet enim p. 22, 17 iXccrrco pro iv Xoyco.
e cod. 30 descriptus est cod. 33 a Barth. Zamberto (in fine
Datorum: — Sia rov (sic) %uqbg ^aQd^oXofiuiov ^an^sgrov rf rov
SsKByL^QLov TjiLSQa i^' hsi a. cp. s.\ cod. 24 a Petro Uergetio. ar-
tissima necessitudo horum codicum ex eo facile intellegitur, quod
omittunt p. 14, 16 rb A — ovrcog, p. 14, 18 Si,' l'aov — 19 Z (pr.),
p. 26, 6 Ss, p. 100, 5 xai'(pr.), p. 214, 15 yap; cfr. praeterea p. 4, 13
oXov] Xomov aO, 33, 24; p. 20, 9 et p. 22, 2 Urai] ccQa 30, 33, 24;
p. 220, 20 rfjg (pr.)] rov 30, 33, 24. Zambertus ea, quae in
cod. 30 mg. suppleta sunt (u. supra), in textum codicis 33
recepit; idem manifestos errores hic illic correxit, uelut p. 14, 17
post E (pr.) addidit ovrmg rb A TtQog rb B; u. etiam p. 22, 17
t) iv Xoym] 33, iXdrrco 30; p. 24, 14 ro (alt.)] corr. ex tco 33,
Tc5 30; p. 150, 9 ccvaysyQdcp&cai] 33, avayQacp&a) 30; p. 134, 3
■naL — 4 do^S^fis] bis 30, xat — So&sig. Kal T^g FK. ^art Si
v.rX. 33; Zambertus igitur postquam uerba v.al rfig TK iterauit,
iterationem falsam cod. 30 intellexit. in Marini commentario
cod. 33 discrepantias m. 2 Vat. habet. in cod. 24 autem Uer-
getius praeter eos errores, quos supra commemoraui, alia quo-
que correxit; u. p. 48, 19 SsSonsvriv sv&slav sv&sla] SsSo(isvov
XXIV PKOLEGOMENA.
sv&slcc 24, corr. mg. ; p. 58, 12 t?jj'] to 24, t^v mg. ; p. 158, 9
tiifjfia] om. 24, add. mg. ; p. 164, 7 avtctlg] avrrig 24, avTat? mg. ;
p. 216, 13 BF] J r 24, sed B insertum. idem nomiulla in mar-
gine adscripsit, quae in Vat. m. 2 interpolata deprehenduntur,
uelut p. 6, 6 et p. 12, 11 aga, p. 46, 25 tt)? AB, p. 70, 13 ctj-
lisioig ycavL&v, p. 154, 3 iv yccQ tw avxm ktX. (u. p. XX), p. 200, 9
7} AJ. cum p. 4, 7 pro rov So&svtog punctis deleto in marg.
scriptum sit rov iXaaaovog, quod primus habet cod. 15 quod-
que in Vat. non inuenitur, interpolationes illas patet ex cod. 15
ipso aut ex apographo eius petitas esse.
etiam cod. 34 e cod. 30 originem ducere reperitur. nam
cum eo p. 12, 5 6 apa — 6 EZ omittit et p. 12, 9 ^E pro
z/Z praebet; cfr. p. 140, 2 KF] FK 30, FN 34. interpolationes
m. 2 Vat. non habet.
cod. 29 unde descriptus sit, dubito. artiore necessitudine
attingit codicem 9, ut ex communi fonte fluxisse uideantur.
uterque longiora illa scholia codd. PVat. , quae sine dubio ex
eodem codice ac Data ipsa deprompta sunt, in fine Datorum
habet et in erroribus p. 274, 20 i/J' pro la' et p. 308, 20 h-
eraaiv soli consentiunt. nisi illa scholia in cod. 1 deessent,
ex eo arbitrarer codicem 29 exaratum esse. uterque enim
p. 158, 9 Tft^fia omittit (in cod. 29 m. 2 mg. add.), p. 214, 6
pro Br(pr.) habet FB; p. 4, 11 et 14 cod. 29 solus fere^) pro
Hv praebet ?;^ei et sic lin. 11 quidem sine dubio in cod. 1
scriptum erat. sed, utcumque est, id constat, eum ex Vat.
originem ducere; habet enim p. 2, 10 %fi, p. 8, 5 rov, p. 30, 7
ZA, p. 52, 20 T} JE, p. 74, 16 AB, p. 172, 3 7} ABF, p. 192, 10
IxaTfpa xTi. ; omittit p. 14, 16 to A ■XQog t6 B, p. 156, 9 BAF
— rcbv, p. 200, 1 v.ai, p. 216, 6 rov vno, p. 220, 10 Xoyog (u. adp.
crit.). correctus est cod. 29 et manu recentiore et ab lac. Aug.
Thuano. ac m. 2 quidem p. 34, 21 v.ai — 32 Sodsig mg. ad-
didit, p. 52, 20 z/E deleuit et in mg. scripsit: 'AJ ut opinor',
p. 74, 16 AB (u. supra) mutauit in FA, p. 94, 17 SsSorat. — 18
AZ in mg. addidit, p. 216, 6 pro deleto rav in mg. scripsit
rov vnh r&v (cfr. Vat. m. 2). interpolationes m. 2 Vat. in mg.
dedit p. 70, 13; 138, 24 (Thuanus adnotat: 'haec lectio ex regio
inepta est meo iudicio'); 154, 3 (Thuanus: 'legendum ut in
regio'); 200, 9. p. 66, 12 So&sv (u. adp. crit.) utrum manui 2
1) P. 4, 11 etiam v m. 1 ^x^i habet; sed ex eo cod. 29 non
magis descriptus esse potest quam e cod. 30.
PEOLEGOMENA. XXV
an Thuano debeatur, nunc dubito. ex notis a Thuano margini
adscriptis has adfero: p. 32, 15 aqpiypTjc^o) 'hunc locum ab
&q)'^Qricd-ca ad Kal tov ZB puto sic legendum: aqpTjprjc-S'» t6
So9iv ii8ys&og A Z. nauv insl rb J E rov F So&svri fist^ov
iaxiv 7} iv /loyciJ, acpriQriG&ai xo do^sv fisys&og xb JH. xal
Xoyog ccQU rov Xontov HE TtQbg xb F §o&sv. dia. ravra Stj yial
rov ZB TtQbg rb F Xoyog icrl Sodsig' ; p. 44, 5 mars v.al rov
ex hypothesi
rZ 'fortasse sic: aUa rov (isv TZ TtQbg rb AE loyog iarl
So&sig. xal rov AE aQa TtQbg rb ZJ Xoyog iarl So&sig (prop. 8").
rov Ss Zd %Qbg BE Xoyog icxl So&sig ex hypothesi. Kal xov
AE HcQa TtQbg xb EB Xoyog iaxl So&sig. maxs ndvxsg' ; p. 138, 21
TtQog xr]v FK (pr.) ' malim aXXriv rivd et pro xfjg FK *) avxi^v
et ita retinenda est lectio huius libri reiecta altera ex regio' ;
p. 140, 23 TtQbg xr}v TA 'sine dubio legendum: itQog riv 17 TA
Xoyov ^x^i SsSoiLsvov' ; p. 152, 4 x^g AZ — 5 ydQ *puto sic
legendum: xr\g TE apa TiQbg xr\v ZB Xoyog iaxX So&sig. So&slg
Ss xfjg ZB TtQbg xf]v Ed Xoyog. v.a\ xf\g FE'; p 192, 19 Stars
'hoc toCTf non probo multoque minus sequens ydQ *). nam ita
probare posses B esse ^isys&st, SsSo^isvriv. censendum, hoe
dXXag delendum esse'; p. 196, 8 So&siaa — 9 yavia 'at hoc
nondum demonstratum'. uerba p. 156, 9 BAT — rav., p. 170, 7
&ars — 8 So&sig, p. 174, 20 slXijcp&ca — 21 ro B m. 1 omissa
Thuanus in marg. suppleuit. in fine Datorum adnotat: 'se-
quentia desunt in Regio exemplari'. sequentia quae dicit,
sine dubio longiora illa scholia codd. PVat. sunt, exemplar
autem, quod regium adpellat, nisi fallor, cod. 19. is quidem
scholia illa non continet, interpolationes istas m. 2 Vat. in
textu habet unusque ex reliquis Parisinis p. 74, 6 TA pro AB
praebet (u. supra).
iam disputatio delapsa est ad eos codices, qui ex Vat.
originem ducunt et interpolationes m. 2 huius codicis in textu
habent. simt autem praeter cod. 19, quem modo nominaui,
codd. 15, 16, 22, 27, 28.
ac codd. 15, 16 quidem intimo inter se necessitudinis uin-
culo coniuncti sunt; cfr. p. 4, 7 to-O So&svrog] rov iXdaaovog,
1.5, 16; p. 14, 16 ovrmg] om. 15, 16; p. 126, 21 TtQog (u. adp.
crit.)] om. 15, 16. e cod. 15 et codicem 16 descriptum esse
et interpolationes istas in cod. Vat. translatas, his scripturis
1) Scil alt. rf}v TK. 2) U. adp. crit.
XXVI PROLEGOMENA.
comprobatur: p. 32, 14 in uerbis interpolatis ZB] Vat. m. 2,
fi a
BZ 15, BZ 16; p. 136, 9 yoaviav] 15 m. 1, Vat. m. 2; ycovt&v,
ag vTtOTEivovaiv 15 m. 2, 16; p. 158, 10 Z0] 0Z 15, Vat. m. 2.
neque obstat, quod p. 6, 9 uerba oTtsQ ^Set dsl^ai, in cod. 15
desunt; librarii enira cod. 16 et m. 2 Vat. ea suo uterque
Marte uidentur addidisse. p. 2, 19 Se in cod. 15 omissum in
cod. 16 fortasse Bessario ad lin. 17 respiciens suppleuit. m. 2
Vat. in transferendis interpolationibus codicis 15 nonnulla ad-
didit, alia omisit; u. p. 124, 14 kKccrsQcc yap] 15, 16, Ix. y.
avtwv Vat. m. 2; p. 138, 24 — 140, 4 kkI ivand^] 15, 16,
ivuXXd^ Vat. m. 2.
cod. 28 cum p. 4, 7 pro rov So&ivtog praebeat tov iXdo-
Govos {tov So&evtog supra), pendere reperitur e cod. 15, quo-
cum p. 14, 16 ovtmg omittit. idem fortasse de cod. 27 dici
licet; nam ipse quoque illud ovtwg omittit, praeterea cum
cod. 15 p. 126, 21 jtQog codicis Vat.; obstat, quod p. 4, 7 habet
rov So&svtog.
cod. 22 e cod. 15 pendere non potest ac potius ex ipso
cod. Vat. interpolato descriptus est; cfr. p. 2, 19 Si] Vat., 22,
om. 15; p. 4, 7 tov So&ivtog] Vat., 22, tov iXdaaovog 15; p. 6, 9
add. onsQ iSsi. Ssl^ai Vat. m. 2, 22, om. 15; p. 14, 16 ovtag] Vat.,
22, om. 15; in uerbis interpolatis : p. 124, 14 yap avtwv] Vat.
m. 2, 22, ydQ 15. p. 32, 14 cod. 22 interpolationem (iitsl —
TtdXiv) praeter consuetudinem in mg. habet et Auria adnotat:
tov axoXiaatov tavta. in Marino quoque potissimum m. 2 Vat.
sequitur, sed p. 244, 22 SuSslv et p. 248, 4 'AQxi^iqSovs ^Ssi^sv
xolg asQivov &sa)Qrid'ivta praebet.
cod. z initio mutilus cum ex nuUo eorum codicum, quos
supra enumeraui, descriptus sit atque satis multa habeat pro-
pria, scripturas eius ab huius editionis discrepantes adferam:
p. 44, 16 triv] to 22 to] v.al p. 46, 8 v.a\ itg aQo] ag
ydQ 10 Xoyog] 6 Xoyog 13 r^] om. 21 iati] om. 24 17]
om. p. 48, 1 ^atco] htaaav 6 add. onsQ ^Ssi noifiaai p. 50, 7
iativ] om. 11 avT^] kavtfi 15 i]xQ^a>] ax&co 17 iariv] iatl
SsSoiiivri 22 aQu] fow P- 52, 17 TtQoa^Xrid^fi] &x^V 20
i^X&co i) JA 23 Ez^Z] d^ Z p. 54, 14 insi] insl ovv
p. 56, 11 EZ] EZ rc5 (isyi&st 12 H] om. 14 '9'5'ff« (pr.)]
^iasi SsSonivog 19 Xoini]] Xontov 20 iativ] om. p. 58, 6
insi] insl ovv 8 rwv] om., ut saepissime in angulis signifi-
candis p. 60, 8 post KA add. So&slg Si 6 tfjg JE nQoe
PEOLEGOMENA. XXVH
rriv EA Xoyog 21 sv&stav] om. p. 62, 1 E] om. 4 iTfsL]
insl ovv 8 ieti] om. 11 0A] JA, supra ^ scr. m. 1
p. 64, 3 insi] xal insi 11 post NA add. dsdoiisvcov yccQ
ovrav xcbv N, A dsdorat xal rj NJ sv&siu 20 ^fdofiEVov] -rjv
p. 66, 12 do^S^frca] Q-sasi 23 rd] xal rd p. 68, 1 Ssdoiisvrf]
om. 9 Kai] om. 17 >tat (pr.)] om. p. 70, 10 i^] om. 11
AFB] BFA vnb rav BAF — 12 vnb ratv JZE] Ttgbs r& A
— ■nqbq ra> Z p. 72, 6 v-xb t&v BAF (utrumque)] ngbs rm A,
item lin. 12 10 rc5] rd p. 74, 1 vno (pr.) — JZE] TtQbg
xy avriii TtQbg ra Z, corr. m. 1 in mg. 16 AF] FA, supra
scr. m.lAB ' p. 76, 6 ®K] K@ 7 AB] BA 17 vnb r&v
BAF] itQbg rc5 A p. 78, 10 JE, EH] EH, EN 12 ieri]
siai 13 vTto — 14 zJHE] TtQbg rm A xfi itQbg ra H, et ita
similiter p. 80, 2, 5, 9, 19 (vTtb TtQbg xw A, supra corr. m. 1);
p. 84, 16, 20, 25 p. 80, 8 insi] insl ovv, item lin. 21 12
TTjv (alt.)] om. p. 82, 1 post So&sig add. Sia rbv y' oqov. insl
yaQ SsSofisvov rb XQiyavov , v.al oi loyoi xav nXsvQav TtQbg
aXXrila SsSonsvoi p. 84, 8 post ^ia add. i) BA, AF TtQbg rr]v
BF 15 rd — SsSorai] SsSoxui rb rQiyavov 16 ydg] om.
17 aQa mg] swg p. 86, 7 insi] iitsl ovv 16 xi]v (alt.)] om.,
item lin. 17 ^. SS, 2 ATB] ABF 6 inst] insl ovv 22
AJB] ABJ, corr. supra m. 1 p. 90, 14 FEBZA] FEABZ
ZBA] EAB 20 xs v.aC p. 92, 1 6 — 2 So&sig] TtQbg
<i.XXr\Xa Xoyov ^ovfft SsSo(isvov 4 ovxag i] FJ 8 roi;] ■nal
xov 18 rfio] rd p. 94, 2 sv&vyQafifia] om. 3 xov (pr.)] xai
xov 16 rc5 si'Sst] om. 17 SsSorai — 18 fisys&si] om. 18
^tti] om. p. 96, 1 siSrf] tj in ras. Q JB] J0 p. 98, 4
SsSo^svov] add. Sia vy' 10 post So&sig add. Sta r}'' ofioia
yaQ (T;j»3ftara, oaa v.xX. Elem. VI def. 1 13 SoQ^sig] hic add.
Slo. xbv y' 22 xat] om. p. 100, 14 leoymviat (sic) 17 -jtQbg
xb B 7taQaXXr\X6yQaimov] bis 19 F®] 20 rj (pr.)] om.
22 insl ovv] v.al insi p. 102, 6 17] om. 19 Kai] om. 22
xb HA xm] rc3 AH xo 24 post ^B in textu hab. rsrQaycovov
yaQ xb @B p. 104, 2 iaxt So&slaa] So&stad iaxt Ss xat]
om. 4 post iertv add. Sta xb fi' 15 Fz/] dT 16 Bd] BZ
20 cx^fia] EZ 24 xai] rd Std xbv |3' (sic) p. 106, 4
iartv] om. post SsSofisvoi lin. 11 add. rc5 «rcJft, lin. 13 ai'dfi
21 rd] om. p. 108, 4 'r@] F om. 13 ETB] EBF 15
EFBJHZ] EBJZH p. 110, 22 ^jrEt] ^Trst ow ZFB] FB
post ycovia add. ■uTrdxfirat yap ro jroivycovov (comp.) SsSo-
(isvov rc5 ft'i5ft 23 Xoyog ieri] iart Xoyog post So&stg scho-
XXVIII PROLEGOMENA.
lium nr. 119 in textu habet p. 112, 6 iaTi] om. 7 post
iati add. $i,a r6 cc' tov s' t&v atoixdcav 15 AKF] FK 25
hv] h^'- P- 114, 5 Tz/] FB 11 ind'\ jtai ^jrfi p. 116, 3
avtov TSTQdyavov ^^ei\ ^x^l, item lin. 8 5 rc5 fiijft dfdo-
lievov p. 118, 10 post TtQog acholium nr. 124 in textu habet
11 tav] om. 19 ^x^l] elft p. 120, 1.3 t&v] om. FB, Bzt
14 ^//] /:/J 15 post apa add. TtQbg tb ABF TQiycavov Xoyog
ioTl Sod^sig. ovTcog t6 vnb t&v FB, J3z/ AJ] BJ p. 122,2
BAF] BAF nBQisxo^LBvov dQ&oymviov 8 iatl] om. 10
B^r] BA, AF, et similiter satis saepe 11 tcbv (pr.)] om.,
item lin. 12, 13 p. 124, 2 iati] om. 7 tfjg (pr.)] om. 15
vwd] om. 16 iati] om. 24 mg &qcc] aQcc ag p. 126, 1 tov]
■nal Toi) 2 rwv] om. Tptycovov] om. 3 Slcc — 5 ^o^^^sis]
om. 6 Tou — 9 dsSofiivov] om. p. 128, 1 toD] v.al tov
17 Tots] om. nQog (alt.)] xai nQbg 19 Xeyoo Srj
p. 130, 11 JA] AJ p. 132, 5 Tji] om. i'cov iati] iativ
laov 18 ycavia] om. 20 Uti — 21 So^slaa] om. p. 134, 2
Tijv (pr.)] om. 6 iati] xai p. 136, 14 J@] @J 25 trjv]
om. p. 138, 6 z/EZ] z/Z 13 %] %ft 17 Eff] EX 21
TtjV (alt.)] om. 22 ^()T(b] om. p. 140, 6 f^v] om., item
lin. 7 (alt.) 8. xat] om., item lin. 9 10 r@] @ 15 insl
ovv AFB] ABF p. 142, 1 BTA] FAB 3 iati] om. 7
iv Scviaoig 23 ttJi'] om. p. 144, 3 ti]v (alt.)] om., item
lin. 5, 14, 16 12 t6] bis p. 146, 12 iv aviaoig 23 ttjv] om.
p. 148, 1 post So&staa add. oQ&i] yccQ 9 rmv] tov 13 f^ft
15 ^TTfl ovv p. 150, 23 9J (pr.)] om. p. 152, 5 Xoyog] Xoyog
ieti 13 laoymviov 15 taag ^jjovra yoji/ia?] ycoviag ^^ovta
16 B (pr.)] jB tW? 18 T^V] om. 21 ©Zil] Z0il @ H] @
p. 154, 3 insl oiv 9 tijv (alt.)] om., item lin. 11 (alt.) BJ]
Br 26 ^x^L p. 156, 8 TTjv] om. 20 *£;jd/xfvoi/ %ov 22
xfnqfiaTa (sic) p. 158, 2 ttjv] om., item lin. 3, 16, 17 13 @Z,
ZH, @H] @H,@Z, ZH p. 160, 10 Toi5] xai roti 12 ioTi]
om., item lin. 13 (utrumque), 20, 22 rco] to 13 rd] rm 26
xai'] om. p. 162, 7 ^J jrpcbrTj 8 F] tQitrj J] tstccQTr}
9 B] SsvTSQa 16 ^ffr/v] om. 16 JS] Ssvtsqu 18 >4] Trpcorrj
p. 164, 2 yivsa&ai 8 //] rfraprTj 12 ^] nQwTrj F] t^iittj
16 ^ffrt'] om. 16 ioTiv i'aov] i'aov iativ 17 B — rmv] bis
18 ioTi] om. p. 166, 3 BF] BAF 4 BA] AB 6 ^<;ri]
om. 7 TTjv] om. 11 Bz/] z/B 12 ioTiv] om. p. 168, 4
iffTt] om. 9 f/ff^v] ioTiv p. 170, 1 do^fv iaTi] iaTi So9sv
2 rcov (pr.)] om. FB, BJ] TBJ 3 ABT 5 FB, BJ]
PROLEGOMENA. XXIX
rJB 10 BJ 12 tov'] rov &Qa aga] om. 15 BT, Tz/]
BTJ, item lin. 16 16 iert] om., item lin. 25 21 BJ] rijv
BJ p. 172, 15 iariv] om. 16 ydg] yccQ iativ p. 174, 8
yccQ] om. 10 inei ovv 13 sert'] om. 24 t6 v,ivrQOv rov
Tivyilov p. 176, 1 xal iTECi 3 scriV] Mai 5 sv&sta yQafifiij
6 lortj/] om. 13 ano — 15 (lEyi&si-] om. 16 yccQ] om. 17
v.al snst p. 178, 1 iar£] om., item lin. 17, 19 2 apa Iffrt
13 Bz/ Urmv BJ,jr] BJr p. 180, 5 yap] om. 6 JA
10 IffTi] om., item lin. 12 11 ZAE 19 vTto] vnb rov 23
ABF] FAB p. 182, 12 icri] om., item lin. 22 23 Bd] JB,
corr. supra m. 1 27 ivaXXa^ ccQa p. 184, 8 BF] FJ 9 coff
aQa 6vva(i,q)6rsQ0s 10 t6 1)7^6 avvaficporsQOV aQa 11 i'(rov
JffTt 17 TtQoa§i.r]d"fj] 7CQoaXri(pQ"iJ 18 aj;'^'^] ccx&'^ rig sv&sia
p. 186, 4 jtal £7Efi' 7 lcTi'] om., item lin. 8 (utrumque), 10,
13, 16, 17 14 do&sv ar](isiov t6 Z 17 onsQ sSst Ssi^ai,] om.
p. 192, 4: A] AB wg ds] bis 5 t6 (pr.)] Kai 14 yaQ] om.
p. 194, 5 ycovia] om., item lin. 18 13 aXXoog t6 avro 15
ijtai Jjtfi 17 ZEJ] ZEB 18 ^/^F] ABF 19 Jz^F]
^/^B ZET] ZEB p. 196, 7 JE] JA xai fW 12
^fdoitisvcij ] om. 19 Kal ■nsvrQoi p. 198, 1 17 (alt.)] wal i],
item lin. 9 (pr.) 5 insl ovv, item lin. 20 p. 200, 4 jcai'] om.
8 post svd^siag add. inl rb J 9 post lixTj add. 7] AJ 21
ixxctff^a-oj /^yi] AJ, corr. supra m. 1 22 insl ovv p. 202, 1
BF] FB 14 1]] om. p. 204, 2 tm] om. 3 do&SLg] hic
add. dia t6 fA'9'' So&sv (pr.)] dodsig 4 apa] df 20 iffTi']
om., item lin. 22 p. 206, 10 iari] om. 13 post mars add.
xotvov vipovg] Xafi^avofisvov rfjg FJ sv&siag 14 r&v] om.
26 £|£i p. 208, 10 insl ovv 17 post BAF scholium append.
nr. 23 in textu habet 23 r&v] om. 26 post do&SLg add. dicc
t6 s' &smQri(ia p. 210, 9 da^Zera sarca 20 &(priQr\aQ-(o (etm. 1)
23 T?5s BT] Tou r 25 E^r] add. ycovt'a 26 loinrf] Xomov
(comp.) p. 212, 1 AEr]Er 4 TZ] rZ0 t^s — 6 ^o^ft'?]
om. 18 dtrii&io — 24 J r*] TfTpaycbroi; ya^ avayQaq)0(isvov anb
T^g ^y Toii P'9' xat av(inXrjQOviii-
vov TotJ yn jrapaHTjioypaqoov (sic)
iarlv oXov t6 (3m jra^jaHTjioy^aiu.-
fi-ov i'aov TOis ^y, yx. xai iari,
t6 fisr ^x t6 vnb rmv s^, ^y
rf yccQ §y i'arj 17 §X, t6 ds ay
t6 aTTO riig ^y. xai i(TTi t6 y t6 vTr^ tcov ey, y^. ^(»73 yap 17 y^
T'^ 9 (sic)' t6 apa vte^ tcoi' s§y laov iarl tc5 vnb r&v sy, y§
XXX PROLEGOMENA.
fista rov ano xfiq y(3 p. 214, 6 nqog] ■nqbg tr)v 7 scti'] om.
8 JB -J] tov BJ tw (alt.) ] TO in ras. 16 f ffrtv] om. 19 ler] iativ
iaoycovw (sic) 22 tr]v J T] TJ 23 ttJv (alt.)] om. 25 BT]
FBr p. 218, 4 tov] om. 7 ttjV] om. 9 HE] EH, item
lin. 13 10 f| ou] ix tou 15 post Xoyog (pr.) add. iatL 21
Tc&v] om. p. 220, 3 post BAF add. OQ&oymviov 15 i^ vtto]
bis BAT] BF p. 226, 6 iffTtV] om., item lin. 7 (cum apa),
9, 11, 18 E^- &iasi] EJ Q^sasi- kccl tw fisyi&si. SiSotat
9 AJ,JZ]AZ,ZJ 16 TE] rZ 17 xaUW 21 ZBE]
./4BE 23 ^ffTiv t(T7]] l'arj iativ p. 228, 1 sati] om., item
lin. 9, 18 4 TTjV] om. 16 Zz/] zfZ tw] to 17 ABJ
p. 230, 1 EJTEt. o^uv 4 rerj fffTiV 5 ABFd 6 fCTtv] om.,
item lin. 9, 10, 11, 13, 16 8 l'aai hovtai] om. 15 i^] t^
18 TtQotsQOv] TCQotSQcp 19 post iativ add. otcsq sSsl Ssl^ul.
ex his scripturis adparet, eorum, quae codicis Vat. et pro-
paginis eius propria sunt, in cod. z uix quidquam reperiri. ad
codd. Pv propius accedit; cfr. p. 50, 11; 68, 1; 170, 5 et p. 60, 8;
atque cum v solo saepius consentit, uelut p. 48, 1; 66, 23; 92,
8, 18; 94, 18; 112, 25; 122, 8; 128, 17; 130, 11; 132, 20—21;
138, 13, 21; 160, 10; 170, 21; 176, 1; 200, 4; 202, 1; 218, 9, 15;
sed plurimis locis consensus sine dubio fortuitus est. cum
Vat.v peccat p. 94, 2; 106, 11; 116, 3; 194, 5; 196, 12; 226, 9.
scripturas genuinas quas z aut solus (u. p. 216, 9 aQa) aut cum
codd. Theoninis (u. p. 66, 3 7caQdUrii.og '); p. 94, 11 tw; p. 142, 4
EH^); p. 170, 10 BJ z, JB b; p. 210, 22 to; p. 216, 13 BT;
cfi-. p. 156, 20) aut cum Theoninis et m. 2 Vat. (u. p. 58, 12 ttjv;
p. 174, 7 &TtoXriil)staL; p. 186, 12 aQa; p. 210, 26 XoLm^) praebet,
librarius coniciendo repperisse putandus est, cuius studium
interpolandi mutandique quauis fere pagina deprehenderis. nec
mirum esse potest, quod p. 52, 20; 54,14; 56,14; 92,4; 176,5;
198, 20; 200, 9 eadem ac Theonini inculcauit; cfr. praeterea
p. 68, 17; 116, 8; 182, 12; 186, 13, 17; 200, 4. propositionem,
quae uulgo est 87, cum lemmate z non habet.
cod. 23 nescio an ad supplendum codicem z scriptus sit.
pendet e cod. 30, quocum p. 4, 13 t6 Xoltcov pro tb oXov,
p. 22, 2 aQa pro sataL habet, p. 14, 18 Si' l'aov — 19 Z omittit;
cfr. p. 20, 9 ^aruL] aQa y 30, aQa iari 23.
cod. 36 unde originem ducat, pro certo non adfirmauerim;
1) In adp. cr. scribendum erat bz.
2) P. 52, 23 error in ipso antigrapho codicis z correctus erat.
PKOLEGOMENA. XXXI
ubi codd. Pv ab Vat. discrepant, cum illis facere solet, uelut
p. 234, 14; 236, 1, 25; 240,13; 242, 23; 244, 22, 23, 28; 256, 19.
e scripturis, quas solus habet, has commemoro : p. 234, 3 aytrai,
10 av^tpcovovGL, 17 6 JiodcoQog, p. 236, 14 TtoQiGtov pro tcoqliiov,
p. 246, 1 7t&v tb yvwQifiov, 11, 12 rd pro rw, p. 256, 10 St,ai,Q£ttat.
restant ii codices, quibus Theonis recensio aut integra aut
ex parte continetur. sunt autem codd. b, a, 5, 25, 31^). ex
his codd. 5, 25, 31 Theonis recensionem non habent, nisi inde
a uerbis demonstrationis alterius propositionis 80 p. 220, 11
Tou &7tb rfig BF; in antecedenti parte e codice 30, cuius pars
chartacea ab illis uerbis incipit, eos pendere, facile intellegitur.
atque in ea parte cod. 25 a lohanne Rhoso (in fine Datorum:
— dtu x^^pos ifiov Imdvvov nQSC^vt^QOV qcocov rov y.QT]rtv.ov)
ita effictus est, ut uel apertissima menda eius retineat; cfr.
p. 20, 21 ^dyos(alt.)] Uyov 30, 25; p. 92, 22 rf]g AB\ bis 30, 25;
p. 94, 10 SsSoiiiivrig] 8BH,£vr]g 30, 25; p. 210, 3 ttJs] to 30, 25.
cod. 31 in scripturis a sodali mihi suppeditatis cum codd. 30, 25
conspirat, uelut cum iis p. 14, 16 t6 ^ — ovrcog, 18 8t icov
— 19 Z, p. 120, 16 BF, AJ — IQ x&v, p. 154, 4 S^ omittit
et p. 140, 2 FK pro KF praebet. cum uerba p. 10, 10 Xoyog
iari cum cod. 25 solo omittat, ex hoc eum statuerim descriptum
esse. in parte Theonina cfr. p. 164, 14 E] d b, 25, 31; ib.
J] E b, 25, 31; p. 164, 24 fffTat] iari b, 25, 31. manus rec.
in cod. 31 nonnulla inseruit, multa correxit, plura in mg. ad-
scripsit; qua in re duobus codicibus usus est, quorum alter uel
cod. 15 ipse uel apographum eius erat; u. p. 4, 7 rov do9svrog] rov
sXciaGovog 15, in mg. 'aliter rov sldaaovog' 31 m. rec; p. 14, 16
rb A — ovrcog] om. 31; in mg. post E (lin. 17) add. m. rec. :
'ovrco t6 A TtQog B'; praeterea: 'aliter t6 A nQog t6 B, ovrcog
t6 z/ TtQog t6 £' (cfr. cod. 15); p. 136, 10 post ycovt&v add.
ag vnoxstvovatv mg. m. rec. (u. cod. 16). miror, quod m. rec.
iu interpolatione p. 138, 24 sqq. (u. p. XX) margini adscripta
uerba v.siaO^co — 17 TK omisit.
etiam cod. 5 p. 92, 22 rfjg AB bis habet; praeterea u.
p. 4, 13 t6 olov'] t6 lotnov 30, 5, 25; p. 84, 3 BAT] F m. 2
supra scr. 30, BA 5, 25. in Theonina autem parte codd. 5, 25
easdem fere scripturas uitiosas habent atque b et a, uelut
p. 168, 8 nldri]] nXr^O^r] b, a, 5, 25; p. 170, 9 nai — 10 ^o^ftg]
1) De codd. 17, 18 praeter ea, quae in conspectu codicum
dedi, nihil comperi.
XXXIl PROLEGOMENA.
om. b, a, 5, 25; ib. 10 v.at — 12 ^o-S^ftg] om. b, a, 5, 25; p. 186, 13
inei] icttv iiiC a, 5, 25; p. 186, 15 t6 Z SoQ^iv] 8o&hv rb Z
a, 5, 25; ib. do&sv aga iazL] Kal 8o&iv a, 5, 25. id quoque
notandum, uerba p. 170, 8 tov — 9 8o&bls in codd. 5, 25 deesse.
sequitur codex a. is unus integram Theonis recensionem
continet. sed e codice b, quem et ipsum multis et grauissimis
uitiis inquinatum esse infra uidebimus, descriptus est, id quod
primum transmutatio illa foliorum, de qua p. VH dictum est,
tum communes lacunae uelut p. 122, 8 nQog — 126, 9 8tSo(iivov
et p. 206, 4 TiaxsayiEvda^co — 5 i]x^o, denique plurimi errores,
in quibus inter se conspirant, satis superque docent. accedit,
quod is, qui codicem scripsit, etiam propria peccauit, uelut
p. 56, 18 KaL — 19 ta>v~\ acprjQTJa&ca Sij i] vnb d&A- Xoinij aqa
7} vTcb t&v H@zJ So&siaa- i'ar} 8s i] vnb EZz:/ tfi vnb H@J-
So&siaa aga iatl xal ij vno a; p. 72, 4 to] om. a; p. 82, 4
EBF] EB a; p. 176, 11 tjj d-iasi,] om. a. quare ne in iis
quidem partibus libri, ubi b deficit, codici a multum auctori-
tatis tribuendum est neque ea, quae ibi propria habet, satis
magna cum probabilitate Theoni adsignanda sunt, nisi in
scripturis codicis b occurrunt, quae aliquam comparationem
habeant. librarius autem, qui in codice b conspectum pro-
positionum dedit — eum enim a Theone compositum esse, non
facile crediderim — , parum suam accurate rem gessit; u.
p. 92, 12 ait'] ta Scti' §; p. 128, 14 sxrj — Usi] om. ^; p. 134, 12
aitd] tavtd (3; p. 144, 21 fitoL — 22 8i] om. ^; p. 154, 24
sv&si&v] om. ^; p. 162, 21 ?;i;coffi] sxovai §; p. 166, 16 sv&siaij
om. ^; praeterea cfr. p. 4, 13, 18; 16, 17—19; 32, 4; 36, 4;
178, 25. itaque ei magna fides non est uindicanda neque ex
eius scripturis magnum redundare potest emolumentum.
quae cum ita sint, unum fere auxilium ad Theonis recen-
sionem cognoscendam et constituendam a codice b requirendum
esse abunde adparet. quo magis est dolendum, librum illum
plurimis et foedissimis scripturae erroribus deformatum esse;
praeter innumerabiles illas omissiones per dnoLotii.svtov, quod
uocant, explicandas hic adfero p. 88, 7, ubi scholium uidetur
in uerba Euclidis irrepsisse; 146, 8, 22; 150, 21—23; 168, 17.
neque tamen maximam uitiorum partem neglegentiae eius, qui
codicem scripsit, tribuerim; nam cum in Elementis diligentia
quadam usus sit, non est, cur putemus, eundem in Datis ne-
glegentissime se gessisse. sequitur igitur, Data in codicem b
ei libro admodum deprauato transcripta esse atque opus esse
PROLEGOMENA. XXXEI
satis difficile et quod multum habeat haesitationis , statuere,
quid Theonis studio uerba Euclidis emendandi, quid librarii
uel librariorum socordiae et incuriae adscribendum sit. de
exemplari, quod Theoni praesto fuit, si quaerimus, id adfine
fuisse ei libro, ex quo PVat.v fluxerunt, errores illi omnium
codicum communes (u. p. XVI) luculenter indicant; praeterea
u. p. 66, 12 do&siaa] &£6st Pvb; in figura prop. 79 ZA rectam
om. Vat.vb; p. 214, 8 tm (alt.)] to Pvb; p. 216, 9 aga] om.
PVat.vb; p. 220, 10 BT] BT Xoyos Pvb, et cfr. p. 14, 13;
172, 16; 175, 24. de interpolationibus communibus infra dicetur.
cum P solo b(a) in manifestis erroribus conspirat p. 70, 12;
104, 24, saepius in rebus mediis, uelut p. 4, 6, 12; 20, 21;
50, 16; 44, 6; 132, 21; 140, 15; 154, 3, 16, et in ordine litte-
rarum p. 70, 11; 76,7; 154,6; 172,18; 212, 11 ^). similiter b(a)
cum Vat. solo congruit p. 42, 24; 114, 11; 130, 2; 164, 16;
192, 13; 214, 6 et in litteris p. 66, 14; 88, 1, cum v p. 12, 4;
18,25; 36,16; 52,13; 118,6; 132,5; 134,20; 140,8; 170,
16, 24; 182, 16; 194, 13; 212, 14; 228, 17 et in litterarum
ordine p. 40, 17; 64,10; 88, 2; 138,25; 140,3; 166,23; 178,13;
180, 6; 212, 11; 218, 13.
sed non raro Theonini soli ueram sinceramque scripturam
praebent; testes sunt illi loci, ubi supra (p. XVI) dixi in
PVat.v communiter peccatum esse. nihil mirum, quod hic
illic scripturae Theoninorum cum ueris emendationibus m. 2
Vat. (u. p. XVIII) concordant, cfr. p. 58, 12; 104, 20; 174, 7
186, 12; 202, 1. deinde b(a) p. 4, 18; 74, 16; 90, 14 (u. fig
cod. b), 20; 92, 19; 94, 2; 106, 11; 110, 10; 116, 3; 160, 19
172, 3; 176, 3; 194, 1, 5; 196, 12; 200, 15 cum P, p. 50, 11
60, 8; 68, 1; 70, 12; 130, 2; 140, 23; 152, 21; 170, 5; 192, 8, 9
220, 14; 228, 9: 230, 14 cum Vat., p. 40, 14; 60, 21; 142, 1
156, 1; 182, 15; 192, 10; 202, 1 cum v genuinam scriptu-
ram retinuit. de consensu cum z p. XXX dictum est.
niis locis, ubi Theoninorum scripturam recepi, hic paucos
addam, quibus eosdem, cum Euclidis uerba seruasse uideantur,
sequi debebam.
p. 36, 16 articulum, qui in va legitur, nego ab Euclide
1) Etiam hoc notandum, ea, quae in P mg. m. 1 leguntur,
in b interdum aut omissa aut mutata deprehendi; cfr. p. 152, 12;
164, 2—4; 166, 3—5; 170, 4—5.
Euclides, edd. Heiberg ot Menge. VI. C
XXXIV PROLEGOMENA.
omissum esse; u. p. 10, 11; 12, 5; 14, 11; 20, 17; 22, 7; 26, 3;
34, 11, 17; 42, 20; 44, 18; 72, 19; 74, 14, 16; 76, 25. quare 6
et hoc loco et p. 30, 19, ubi in omnibus libris deest, inter
uerba Euclidis recipiendum erat.
p. 44, 7 in a additur v.al zov AE : EB Uyog ictl Sod^sig.
cum negari non possit, inter rationes, quas datas esse Euclides
demonstrat, rationem JE : EB desiderari, re accuratius de-
liberata puto illa uerba, quae in fonte codicum PVat.v propter
ofiOLorilsvzov facile intercidere potuisse adparet, recipienda
fuisse, uerba autem 1. 6 &Xi.ci — 7 do&sig (alt.) nihil aliud
spectare nisi ut demonstretur, rationem AE : EB datam esse,
quamquam insolita demonstrationis breuitas offendit; scri-
bendum enim erat Euclidis more 1. 7 post So&sig (pr.): tov
AE ccQcc ■jtQog Z^ l. i. S.' aXXcc tov ZzJ ngbg BE X. s. d.' xal
tov AE ktX.
p. 64, 21 naQdXXrjXog in a deest idque rectissime, cum
naQci — TtagdXXTjXog Euclides scripsisse non sit existimandus.
His praemissis statuendum est, quae Theon mutauerit
et quid potissimum mutationibus secutus esse uideatur. memi-
nerimus autem oportet, exemplis ex scripturis codicis a et ex
conspectu illo {§) petitis cautissime utendum esse. iam ad
singula transeamus.
Ac primum quidem Theon id egit, ut errores, quos se in
Euclidis libro deprehendisse arbitrabatur , emendaret et corri-
geret. quod his exemplis confirmatur: p. 32, 14 sqq. miro sane
demonstrandi ordine (u. p. 33 not.) offensus solitam rationem
restituit, nisi quod initio omisit insl yccQ t6 AB xov F do&svti
fist^ov sariv rj iv Xoyo) (cfr. p. 166, 3).
p. 62, 23 Theon errauit, quod dicendum esse putabat, cir-
culum datum esse magnitudine '), neque magis feliciter ds sub-
stituit pro aQa sine dubio propter id, quod sequitur, SsSorai,
ydQ v.rX. u. p. 78, 6; 196, 21.
p. 160, 19 uerba [isv A TtQog rrjv A, rf\g Si cum ad 1. 20
Xoyog — So&sig referret, hic superuacanea esse iudicauit; sed
ad demonstrationem sequentem totam referenda sunt. similis
est ratio p. 168, 8 — 9, ubi Euclidis uerba mutauit, quia id,
quod BJ data est, nuUi usui est.
1) SsSoo&ai apud Euclidem idem ualet quod SsSoa&at. tdi
Hsys&ti u. schol. nr. 23.
PKOLEGOMENA. XXXV
p. 200, 12 rjfiiGSLa — 13 BAF fortasse propterea omisit,
quod glossatoris additamentum esse censuit; sed u. p. 124, 14.
p. 226, 6 Theon, ut locum sanaret, pro So&sCaa scripsit
&S6SL respiciens, nisi fallor, ad p. 176, 2 atque diSotctL omisit.
equidem satis habui SsSotat, deleuisse.
lam uero Theon non raro id sibi sumpsit, ut cum Euclidis
se orationem putaret posse meliorem reddere, tum sermonem
eius contraheret atque incideret. ex amplioribus huius generis
mutationibus has adfero:
p. 10, 9 — 11 breuis esse uoluit, sed p. 12, 3—5 Euclidis
uerba seruauit.
eidem studio tribuendum est, quod p. 10, 15 insi — 16 &Qa
omisit neque p. 18, 23 — 24 quidquam nisi &vdnaXi.v retinuit.
ea, quae p. 12, 8 — 16 leguntur, quamuis in a deprauata
sint, ut, quid Theon scripserit, pro certo adfirmari non possit,
tamen eum adparet Euclidis uerba pressisse.
p. 22, 9—13 rursus breuitati studuit, sed rem suam infeli-
citer gessit, quamquam concedo, ne librarios quidem a culpa
liberos esse. fortasse Theonem oflfendit, quod Euclides praeter
consuetudinem (u. p. 26, 4; 28, 3; 30, 2, 20; 36, 17; 38, 19;
40, 17; 100, 2; 104, 7), priusquam propositionem 2 ad demon-
strationem adhibeat, rationis membra inuertit.
p. 28, 5 — 7 respexisse uidetur ad p. 20, 20 (u. etiam p. 34,
13—14, 19 — 20 et p. 26, 5—6; 42, 21—22); proportionem igitur
paulo ante propositam omisit et oXov — oXov addidit. con-
ferantur ea, quae p. 40, 19—20 et p. 30, 4—5, 22—23; 36,
19 — 20; 38, 21 — 22 simillime a Theone omissa sunt.
p. 46, 25 — 48, 1 pro sv&siag yag yQafi(iris Ta itSQaxa —
SsSofisva satw xfi &SGsi substituit sv&sia yccQ ypa/ifi^ ^arca fig
xa niQuxa — SsSofisva, fortasse ut notiones rectae et termino-
rum magis efferrentur.
p. 106, 2—3 Euclides Theoni longior uisus est; quare duo
membra orationis parum feliciter in unum coniunxit; simili
breuitate, memor sine dubio p. 130, 2, usus est p. 132, 20 — 21,
si quidem uerba saxL — So&si:aa in archetypo suo habuit.
p. 108, 19 — 20 cum membrum saxi — So&siaa redundare iudi-
caret, uerba 1. 19 FA — 20 xwv deleuit et per waxs conclu-
sionem adnexuit; cfr. p. 110, 4 — 5. similiter p. 140, 17 — 18
duobus orationis membris omissis ratiocinationis breuitatem
adfectauit.
p. 150, 5 in uno eodemque membro temere breuitatem
XXXVI PEOLEGOMENA.
quandam secutus est; nescio an in expositione ei displicuerit
TiQog tt oQd^oymviov.
in propositione 83 licet tota protasis librarii culpa inqui-
nata sit, tamen amplificationem p. 164, 2 Theoni, quippe cui
nudum illud htai minus placuerit, deberi puto.
p. 166, 3 — 5 mutauit ad similitudinem propositionis 85.
p. 166, 23 sqq. iati post JE a librario inculcatum est; nam
inauditum ^ z/E ieti, nuUo modo Theoni tribuerim.
p. 210, 2 — 8 postquam ratiocinationem in breuiorem for-
mam redegit, uerba co &qcc — deSo^ivov addidit, ne haec
demonstrationis pars careret conclusione; u. p. 212, 12 — 14.
huc pertinent etiam ii loci, ubi Theon aliquod orationis
membrum ita deleuit, ut nihil amplius mutaret nec quidquam
adderet; u. p. 10, 18—19; 130, 9—10; 170, 4—5') (cfr. lin. 21
—22); 196, 22—23. ac ne p. 186, 10—11 quidem a culpa libe-
rum eum esse opinor; etenim nescio an uerba 1. 12 syicctsQa —
iativ uoluerit ad lin. 9 iferj — 10 Z0 adnecti, quo facto 8o-
&ti6a — &io£i aut consulto aut temere omisit. quod conclusio
extrema in Theoninis p. 50, 23; 110, 5—6; 166, 13—14 deest,
id nemo adsignabit Theoni neque uero ea, quae p. 62, 8 — 9;
150, 21—23; 154, 4; 200, 15; 204, 20—21 in Theoninis peccata
sunt. quodsi dubitari non potest, quin Theon, ut breuis esset,
interdum quasi gradum demonstrationis omiserit, tamen eius
generis omissiones, quae quidem per dfioiotiXsvtov explicari
possunt, si non omnes, at maximam partem librariorum negle-
gentiae attribuendae sunt, uelut p. 28, 2 — 3, ubi in librarii
antigrapho lin. 3 pro altero ZF stne dubio scriptum erat FZ.
conferantur praeterea hi loci: p. 24, 24 — 25; 34, 8 — 9; 42, 4 — 5,
7—8; 54,16—17; 80,13—14; 82, 2—3; 92, 8; 96,8—9,11—12;
112, 18; 126, 16—17; 130, 6—8; 132, 9—10; 134, 3—4; 142,
23—24; 144,1; 146,19—20; 150,18—19; 154,4,9—11; 156,
16—17; 158, 5—6, 19—20; 170, 9—10, 17—18, 22—23; 178, 1;
180, 10; 182, 25—26; 184, 7—8; 206, 23—25; 228, 17.
p. 212, 4 uerba r^s — 5 So&sig cum in antigrapho co-
dicis b propter ofioiotilsvtov intercidissent, in margine addita
erant; inde postea loco parum recto lin. 8 inserta sunt.
1) In archetypo codicum PVat. v uerba wg — BJ a librario
omissa in margine adscripta erant atque ibi in P leguntur;
librarii autem codd. Vat.v ea in textum receperunt.
PROLEGOMENA. XXXVII
Plures Theonis emendationes et mutationes pauca uerba
amplectuntur:
p. 10, 7 — 8 quod pro TtQog — SsSofiivov scripsit, magis
perspicuum esse existimauit (cfr. lin. 18 — 19). eadem de causa
p. 44, 23 pro avrwv recepit xwv J, Z. cfr. etiam p. 92, 1.
p. 26, 23 pro Tc5 substituit avra 6, quia subtilius limatius-
que ei uisum est, rationem, quam datam esse suppositum est,
rationi, quam datam esse demonstratum est, aequalem proponi,
quam hanc illi. similiter p. 68, 21 pro tc3 scripsit avxM to
(p. 70, 22 mutatione abstinuit). atque idem secutus est sine
dubio p. 38, 13; in articulis enim peccauit librarius. p. 28, 22;
40, 13 Theon non mutauit.
p. 42, 21 ei asyndeton displicuit; quare Kal ioxai pro ^OTOft
'AaC scripsit.
p. 46, 6 t6 8s vTto rwv d, Z i'6ov tc5 aitb tfjg E posuit pro
Tc5 8s vTtb td)V z/, Z i'6ov xb ccTtb xfjg E, quod pro z/ x Z sub-
stituendum erat E*. (lin. 5 — 6 non mutauit neque p. 134, 7;
160, 11—13, 21 — 23; 164, 16 — 17^).) simili commutatione
etiam p. 70, 11 — 12 consulto usus esse uidetur, licet librarium
quoque peccasse adpareat^). p. 68, 10; 200, 21 Theon culpae
expers est.
p. 50, 20 wg pro v.al eexco scriptum Theoni non tribuerim;
p. 50, 2; 52, 11 quidem id intactum reliquit. wg nescio an ex
compendiis male intellectis natum sit.
p. 122, 2 anguli significatio 17 ngbg tc5 A ei displicuit;
quare solitam vnb xa>v BAF restituit, p. 156, 1 autem TtQbg tc5
deleuit.
p. 208, 19 Theoni pro fisi^ov icxi libuerat substituere
vTtSQix^i'', librarius autem postquam scripsit lin. 19 avva^cpoxi-
Qov, oculis rediit ad lin. 18 evvaufpoxsQov itaque uerba xfjg
FAJ v.al xfjg AB repetiuit.
p. 214, 1 — 2 Theonem constructio uerborum offendit; quare
TtQ06-Asl6Q^a> falso interpolauit ; 8s, quod propter antecedens
insC ferri non potest, delendum esse non uidit; ovea autem,
postquam xs inculcauit, deesse posse ei uisum est.
Theonis mutationes etiam ad singula uerba pertinent, uelut
p. 156, 2 SfiXov scripsit pro Isyco, p. 14, 9 yi.sC6%a> pro ^ffTco
1) Hoc loco x6 et tc5 in Vat. permutata sunt.
2) Euclides ne in Elementis quidem illud chiasmi quem
uocant genus spreuit, uelut uol. IV p. 278, 12 — 13.
XXXVni PROLEGOMENA.
(cfr. p. 10, 9). de p. 26, 3 ^gtco pro ysyovsTa) dubito; in eadem
formula alibi semper ysyovsrca legitur; u. p. 20, 17; 22, 7; 30, 19;
34, 11, 17; 36, 16; 72, 19; 74, 14, 16; 76, 25. ac ne ea quidem uo-
cabula, quae uere mathematica uocari possunt, uariare ueritus
est: pro ccyoiiivTf] p. 4, 16 praetulit KaTayofisvr], p. 4, 18, 20 av-
ayofiEvt], p. 64, 2 Si^^x^^ pro JcaTrjjf^S-co respiciens ad p. 62, 4,
p. 102, 19 h^s^Xr^G&cDoav pro Si-^xQ^coGav, p. 104, 12 sXlstTiovTog
pro iUsiiLfiaTog (non mutauit p. 168, 8), p. 150, 11; 212, 18 ^x-
v.sia&co pro KSta&co, p. 166, 11 vn^Q^Xrjfia pro vTtSQ^olrj (hoc
intactum reliquit p. 106, 11); etiam p. 176, 20 T^xErco in sq-
Xsa&ca mutatum sine ulla dubitatione Theoni tribuo. huc refe-
rendum est, quod p. 174, 21; 194, 14 pro So&sv substituit tvxov;
contra p. 196, 6 pro tvxov maluit So&sv. multis locis librarios
in eo genere commutationum errasse manifestum est; u. p. 64, 7;
78, 10; 186, 7; 200, 1; praeterea cfr. p. 76, 15; 192, 15, 16 al.
Ordinem uerborum in Theoninis saepius inuersum habe-
mus; cfr. praeter locos infra commemorandos p. 30, 1 — 2;
40, 3; 64, 18; 94, 21; 100, 8 al. p. 178, 11 Theon nescio an
uoluerit SsSofisvov et tov ABF artissime coniurigi neque minus
p. 180, 1 respiciens ad p. 174, 20 (cfr. p. 184, 23); p. 218, 27
Euclidis ordinem respuit omisso Srj, quod ei displicuit.
Litterae ex figuris sumptae in Theoninis sescentis locis
permutatae sunt idque librariorum aut licentia aut neglegentia
plerumque factum esse patet. p. 102, 7 — 9 Theon propter ulti-
mum antecedentis proportionis membrum priore loco FK po-
suisse uidetur, ut in iis, quae sequuntur, litteras commutare
cogeretur^). p. 164, 14 litteras zf et E commutauit propter
rationem sequentem A x J : A x E. p. 180, 6 quoniam J A
praetulit pro AJ (cfr. p. 176, 17), Z, E ei mutandum erat in
E, Z. p. 200, 1 ordo litterarum 0, K Theonem offendit, cum
respiceret ad ordinem rectarum AB, FJ p. 198, 24. sed Eucli-
dem id chiasmi genus non esse aspernatum, docent loci,
quales sunt p. 110, 21, ubi librarius cod. P ordinem mutasse
putandus est; 152, 17; 156, 5*).
1) Temerarias inuersiones membrorum rationum, uelut
p. 128, 7 — 8, silentio praetereo.
2) Similia etiam in Elementis inueniuntur, uelut uol. I
p. 290, 24—25; cfr. etiam uol. V p. 40, 12—13 et Pappus ed.
Hultsch p. 150, 17. mathematici Graeci, cum in construendo
demonstrandoue de una figura ad alteram siue de una eiusdem
PROLEGOMENA. XXXIX
Restant ii loci, quibus Theonini in minutiis quibusdam
sennonis cum ceteris libris discrepant. atque harum quoque
mutationum satis magnam partem Theoni tribuerim neque de
hac sententia depellor inconstantia ista, quam in his quoque
rebus deprehendimus ; uelut p. 112, 14; 118, 12 pro aga posuit
coffTf, contra p. 170, 7 aga pro mars. porro p. 174, 17 xat pro
Si substituisse uidetur (cfr. etiam p. 166, 7), contra p. 58, 13;
180, 16 8e pro xa/.', atque hoc quidem loco fortasse propter
p. 178, 7, 23 (cfr. p. 184, 16). etiam p. 30, 14 Si pro y.ai: — fisv
positum propter (liv lin. 10 omissum Theoni ipsi adsignauerim.
p. 182, 7 yial insL mutauit in insi yccQ, quoniam omiserat ins-
^svx^co 7] Bd. p. 172, 19 insidri pro insl v.aC scriptum utrum
Theoni tribuendum sit an librario, dubito. p. 60, 11 8i pro
aQa, p. 82, 24; 158, 8 aqa pro 8i, p. 98, 22; 202, 13 8i pro 5^,
haec omnia a Theone aliena sunt, neque minus mutatio p. 186, 15.
p. 180, 19; 182, 5 et p. 208, 5, 14 in praepositionibus ano et
vno permutandis peccauit librarius; idem p. 54, 6 nqoq scripsit
pro slq. sed p. 136, 9 i% pro ano imputare malim Theoni {ano
intactum reliquit p. 152, 10), qui sine dubio pro [isxa xov
p. 210, 18 praetulit xai xo et lin. 18 — 19 xs — v,al tc5. idem
p. 218, 8 Jx xov ov in i^ ov ov mutasse putandus est, licet
illud lin. 7 in b legatur*). etiam p. 16, 21; 18, 12; 20, 2, ubi
Theonini pro [isxa xov £|^s praebent (is&' o5, in eum culpam
contulerim. nQog xriv, quod saepius, uelut p. 100, 16; 102, 10;
140, 8, 21; 142, 10; 144, 6, 17 al. , in Theoninis pro nQog tjv 77
inuenitur, nemo tribuet Theoni. interdum in Theoninis pro
praesenti futurum substitutum est, uelut p. 16, 20; 178, 10,
25 (p); 184, 20 scxat, pro fW, p. 72, 27; 134, 13 s^si pro tisiy
p. 48, 16 [isxansGSLxai pro (isxaninxsi; saepius autem pro futuro
deprehendimus praesens, uelut p. 18, 11; 164, 24; 168, 15 iaxi,
pro ^axai, p. 14, 5; 26, 13; 28, 12, 18; 32, 7; 34, 1, 24; 38, 4;
40, 4, 9; 44, 12; 116, 8; 118, 3 «xfi pro s^si. permutatas
formas uerbi SiSovaL Theoni adscribendas esse puto, uelut
p. 122, 7 iaxL 8o&siaa pro SiSoxaL (u. etiam p. 128, 20; 172, 11),
figurae parte ad alteram digito aut oculis parumper deflectunt,
interdum puncta et rectas, quae ex hac mox promenda sunt,
praecipiunt, ut in constructionis uel demonstrationis uerbis
ordo punctorum et rectarum inuertatur.
1) De memorabUi compositione verborum i| ov ov u. Hultsch,
Berliner philol. Wochenschrift 1891 p. 777.
XL PROLEGOMENA.
contra p. 178, 16 SsSotai pro SoQsLad ictiv, p. 48, 9 SoQ''^ pro
SoQ^iv ri et SoQ^lv ietcci pro SoQ^riastai^ p. 180, 3 So&sv pro
SsSofisvov (cfr. p. 180, 19). de p. 126, 16; 128, 18, ubi numerus
pluralis pro singulari post neutrius generis subiecta in b legi-
tur, admodum dubito, idque propter p. 146, 2 ixstwaav, quod
sine dubio librario debetur. p. 2, 9 Theon pro Xsyovzai
praetulit Xsystai respiciens, nisi fallor, ad lin. 2; sed ibi
antecedit SsSofisva. p. 208, 12 i'aov pro i'aa librarius pecca-
uit^). hic eae quoque commutationes ordinis uerborum com-
memorandae sunt, quas leuissimi momenti esse adparet.
p. 210, 1 aQa transijosuit Theon, idem fortasse p. 6, 8 (cfr.
p. 112, 3), contra p. 108, 2; 204, 8—9 librarius. p. 182, 18; 214, 4
Theon larj satCv pro sativ iar\ substituit (cfr. p. 230, 7); de
p. 164, 16 propter Vat. minus certus sum; p. 132, 5 sativ iaov
pro i'aov sativ scripsit librarius. alia exempla illius generis com-
mutationum inuenies p. 8, 4; 36, 12; 50, 6; 100, 8; 218, 6; 220, 4.
Theon igitur ut Euclidis uerba saepe uariauit, ita non
raro operam dedit, ut eius orationem mutando ad eandem
normam et regulam dirigeret. at ne in hac quidem re patet
eum sibi satis congruenter conuenienterque uersatum esse.
plura exempla si desideres, non est quod longe quaeras.
Nam cum protasis et ecthesis apud Euclidem plerumque,
quantum fieri potest, consentiant *) , Theon hic illic, ubi non
plane congruunt, consensum restituit, velut p. 30, 13; 142, 6
TtQog aXXrjXa addidit, p. 138, 11 parum constanter non addidit^).
eodem consilio p. 84, 14 «Bg fxia; interpolauit, p. 174, 17 — 18
nQog trjv tov kvkXov nsQLcpsQsiav omisit, p. 52, 21; 82, 14; 174,22
uerborum ordinem mutauit.
1) Hunc errorem constat ex compendio parum recte in-
tellecto natum esse. compendiorum inscitiae etiam ti-ibuendum
est p. 68, 18; 100, 5 SKatsQa pro sv.datr}, p. 90, 6 siidtSQOV pro
sv.aatov, contra p. 176, 1 sv.aatov pro sv.dtsQov, praeterea quod
in Theoninis sescenties peccatum est in articulis commutatis,
uelut in rectangulis significandis p. 118, 2; 160, 22; 164, 14;
178, 14, 19 (bis); 180, 4, 7, 9, 11, 12 al. tfj? pro x&v , p. 164, 13,
15—18; 168, 23; 170, 2, 11; 218, 21 triv pro tibv scriptum, in
angulis p. 114, 7; 130, 3; 156, 6; 166, 20; 168, 17 al. tr^v pro
r&v, p. 114, 17, 20; 118, 5(bi8); 128, 24 al. r?]? pro z&v.
2) Non concordant in propp. 9, 25, 31, 53, 65, 68—73, 94.
3) p. 138, 15' uerba nQog aXXr^Xa in P librarii errore inter-
ciderunt.
PEOLEGOMENA. XLI
lam ad idem illud Theonis studium referendum est, quod
p. 172, 15 solitam demonstrationis formam restitui uoluit,
p. 110, 1 «r pro ov scripsit memor p. 108, 3, p. 120, 25 Xoyog
iatl So&sig addidit, p. 118, 4 17 icps^^g kqu inculcauit respiciens
ad p. 80, 22; 112, 10; 124, 12; sed hoc p. 210, 25, ut parum
sibi est constans, addere neglexit. p. 98, 22 rs, quod p. 90,
20, 24; 94, 1—2; 98, 6; 104, 19; 114, 10, 13 in uerbis o>ota: Kal
dfioioag yiSLfisva uel &vaysYQa(inha non legitur*), delendum esse
censuit. etiam p. 12, 5 — 6 Euclidis usum secutus esse putan-
dus est. quod exemplum cum adtuli, ad eos locos perueni,
quibus solitum uerborum ordinem refecit. namque cum Euclides
plerumque dicat iTtsl Xoyog satl rov — So&scg, Theon etiam
p. 26, 2 haec uerba sic collocauit. item p. 64, 11 — 12 singu-
laris sane ordo eum offendit. p. 92, 17 sine dubio respexit ad
p. 88, 2; 90, 3 al., p. 128, 7—8 ad p. 82, 25; 84, 19; 92, 5;
96, 26; cfr. p. 132, 10. p. 88, 10 pro satl So&siaa praetulit
So&scacc saxi (u. p. 82, 7; 84, 4, 25; 86, 15); p. 80, 17—18 cum
Euclidis morem nondum perspexisset, nihil mutauit; p. 212, 23
iaxi So&staa Theoni tribuere dubito; cfr. p. 220, 4. idem illud
autem spectauit p. 134, 19; 136, 2. praeterea u. p. 68, 1; 86, 20;
96, 1. atque etiam p. 86, 2 — 3, 5 — 6 ordo ei insolitus uide-
batur; postquam autem eundem ordinem lin. 21 — 22 repperit,
mutando abstinuit; contra p. 94, 8, 11 ta> siSsi transposuit.
huc referri possunt etiam loci p. 94, 15; 202, 25. adde, quod
Theon p. 166, 8; 180, 2; 186, 15 pro zb So&sv — scripsit So&sv
x6 — . p. 72, 15 ab eodem statuerem ordinem ar][isCai SsSo-
(isvcp, qui quidem in propositione adsumpta inueniatur (u. p. 50,
12, 15 et p. 54, 19), restitutum esse, nisi p. 70, 15 in b legeretur
SsSofiiva cri(isL(a. denique p. 178, 2 adferre libet, ubi Theon
aQa insolenter coUocatum retraxit*).
lam uero Theon sibi temperare non potuit, quin ea, quae
ab EucHde parum recte omissa esse existimaret, adderet atque
eius ratiocinationem ad maiorem subtilitatem et perspicuitatem
expoliret.
etsi a totis propositionibus interpolandis abstinuit neque
demonstrationes alteras addidit, tamen supplementum ad de-
1) Libfarii quam procliues fuerint ad xs in his uerbis ad-
dendum, docent loci p. 90, 20, 24; 114, 10.
2) Librarius codicis P aQa j)ropter singularem collocatio-
nem omisit.
XLII PROLEGOMENA.
finitionem 8 non minus ei delegauerim quam ea, quae p. 80, 6
in cod. a plane abunde ac paeneinepte addita sunt; quamquam
concedo hoc additamentum sapere scholiastae fabricam *) (cfr.
schol. nr. 94). quod p. 88, 7 addidit, id iam hic dicendum esse
censuit memor propositionis 47 p. 86, 8 — 9; kccI particulam
adicere neglexit.
Euclides interdum, ubi figurae litteras exspectamus, in
uniuersa significatione linearum uel figurarum acquieuit. Theoni
parum id definite expressum uisum est; quare addidit p. 52, 20
7] /J A respiciens fortasse ad p. 52, 6, p. 212, 14 autem ABF.
idem, ut perspicuitati consuleret, p. 20, 11 rb avrb t6 AB,
p. 200, d rj Azl interpolauit.
praeuiam conclusionem additam inuenimus p. 206, 9 kkI
Xomrj &qa r) vnb xwv FAZ icti Sod^Biaa eandemque p. 230, 12.
praeterea Theoni, non librario tribuerim additamentum p. 14, 13
Xoyog apa -Hal 6 tov E nqbg t6 Z SoQ-sig. et solet Euclides
simillimis locis hac uberiore argumentatione uti, uelut p. 10,
11—14; 12, 5—6; 20, 17—18; 26, 3—4; 34,11—12; 36,16—17.
sed quoniam paulo ante (p. 14, 11) eundem quasi gradum de-
monstrationis omisit, non est, cur negemus, hoc loco eum
eidem breuitati studuisse, quamquam ex illo 8o9eig, quod Pv
post Z (1. 13) addunt, collegeris , in horum codicum anti-
grapho uerba loyog — Z propter bfioior^Xsvtov intercidisse.
membrum ratiocinationis per se quidem rectum, sed minime
necessarium p. 98, 23 interpolauit uerbis lin. 22 8i] tb A in
8\ xb A mutatis, postquam p. 98, 7 eandem breuiorem demon-
strationis formam intactam reliquit (cfr. etiam p. 104, 20). non
magis additamenta desideramus, quae p. 168, 11; 176,3; 196, 7
Theon, nisi fallor, non librarius inculcauit.
utrumque interpolationis genus eodem loco coniunxit
p. 202, 6—7.
neque uero desunt loci, ubi causam addi uoluit. p. 148, 4
causam per yap adnectit; nam Theon ipse 8i8otai yap, non
8i8oxai aqa, quod b habet, scripsisse putandus est. huc
referre licet p. 170, 25 — 172, 3; Theonem enim arbitror
uerba p. 172, 1 xf\g yag FB — lin. 2 BJ in exemplari suo non
1) Alibi quoque scholium aut pars scholii uel glossematis
in Theoninorum textum irrepsisse uidetur, uelut p. 66, 10; 186, 9;
140, 8; 146, 8, 22.
PEOLEGOMENA. XLIII
legisse atque causam, quam abesse noluit, more Euclideo prae-
misisse; u. p. XVI et schol. nr. 188.
priusquam ad unius uel duorum uocabulorum additamenta,
quae in codicibus Theoninis deprehendimus, transeo, non pos-
sum non fateri, id genus plurimum habere dubitationis, prae-
sertim cum magna exemplorum copia in ea Datorum parte
inueniatur, ubi codice b destituti sumus, atque idem uocabulum
alio loco addatur, alio eoque similUmo omittatur. attamen si
quis et totam recensionis Theoninae rationem considerabit et
licentiam Theonis libidinemque reputabit, facile adducetur,
non pauca illius generis ei adscribenda esse. neminem autem
ofFendet, quod eos locos, ubi uocabula iUa omissa sunt, ne
postea ad ea redire cogerer, e uestigio addidi^). incipiamus
igitur a substantiuis.
(rrjfifibv add. b p. 198, 5, a p. 58, 10; om. a p. 200, 1.
YQCcfifi^ add. a p. 50, 15; 176, 5, 14; 178, 16; 182, 1; 184, 27.
svd^sia add. b p. 58, 5; 64,21; 88,6, a p. 44, 17; Ev&tCa yQafifiij
add. a p. 192, 21; ev&eia om. b p. 66, 3; 152, 11, a p. 48, 5;
52, 6; 54, 15; 176, 15.
ycovio: add. b p. 72, 6, 13; 80,14; 82,5; 88, 10; 116, 21 *); 118, 4;
200, 12; 208, 23; 210, 9; 212, 25, om. p. 88, 11; 122, 7; 154, 1.
TtXsvQcc add. b p. 96, 14, om. p. 128, 13; 154, 25.
XQLyavov add. b p. 88, 20; 116, 11; 120, 16; 136, 5, om. p. 122, 3;
134, 20; 152, 20.
XcoQiov add. b p. 114, 20.
xvxiog add. p p. 2, 19, rov v.vv.Xov om. a p. 176, 16*). '
■7tBQicpeQii,a add. a p. 192, 15, StdybtXQoq p. 186, 5.
fiiye^^oq add. a p. 20, 10.
Uyog add. b p. 218, 14, a p. 26, 3; om. a p. 10, 19; 40, 14.
ex reliquis additamentis p. 162, 5 ovaai inutiliter additum
Theoni deberi uidetur neque minus p. 66, 2 avxriv. p. 210, 14
praepositionem (ju,fra) repetendam esse iudicauit. p. 56, 14
dsSofiivoQ deesse noluit, quod Euclides xfj &^asi, non 9-sasi
1) In hac disputationis parte ab exemplis ex b adlatis
locos codicis a existimaui separandos esse.
2) ycovLuv ab Euclide sine dubio scriptum et in archetypo
codd. PVat.vb omissum Theon post ^x^v, librarius cod. P
ante sjjov addidit.
3) xov Hvv.lov p. 174, 24 in a additum propter Vat.v in
interpolationibus ante Theonem ortis numerauerim.
XLIV PROLEGOMENA.
scripserat; p. 44, 1 So&sls, P- 180, 16 So9eiGa addendum esse
censuit, quo oratio planior fieret. eundem p. 164, 16 Sod^tLg,
quod p. 32, 18 omisit librarius, deleuisse, parum constat.
p. 136, 8 avt&v et p. 168, 15 flvai non commisit Theon.
non paucis locis in Theoninis interpolatum est icrt idque
post KQu p. 104, 8; 108, 5; 212, 24; 214, 4; 220, 12 (b); p. 182,
15; 184, 12; 226, 20 (a). icttv p. 58, 12 ante aga additum
propter miram uerborum coUocationem Theoni non tribuerim,
etsi p. 102, 24 eodem loco interpolatum inuenitur. post yccQ ad-
ditur p. 112, 14 (b); p. 228, 18 (a). p. 172, 16 scrtv, cum in Vat.v
quoque legatur, ante Theonem interpolatum uidetur (idem
nunc de uerbis dQd^i} yuQ iudico; quare uncis includenda erant).
p. 160, 22 i6tL post icov addidit Theon, p. 228, 14 post cvv-
aficpoteQoe et p. 228, 15 post ovtws librarius. et ante So&eig
et post So&eig additum inuenitur; anteponitur p. 160, 17 (b);
p. 22, 9; 30, 2; 38, 15 (ineptissime) ; 228, 8 (a). postponitur
p. 34, 12; 38, 12 (a). restat p. 98, 10, ubi Theon fortasse ad
lin. 2 respexit. idem eatL in Theoninis saepius omissum quam
additum deprehendimus. quod tantum abest, ut omnibus locis
a Theone peccatum esse statuam, ut huius quoque omissionis
auctorem non raro librarium esse libentissime concedam. nec
qui nonnullis locis inarchetypo codd. PVat.v interpolationem se
contendet iactasse, me habebit aduersarium. iati post aQu
omissum est p. 90, 9; 114, 14; 146, 25; 154, 13; 204, 5, 20 (b);
p. 50, 2; 182,12; 192, 16 (a), una cum uqu p. 6, 22; 10,11—12;
62, 7 (a), ubi omissio non minus quam p. 118, 16; 130, 8; 220, 12
librario tribuenda. p. 118, 8; 164, 9 res dubia est, p. 88, 18 (b);
p. 6, 3 (a) non dubia. p. 132, 13 Theon, quia eati abesse uoluit,
iaov transposuit (cfr. p. 134, 7). praeterea u. p. 128, 8; 166, 2;
168, 10; 202, 13; 208, 23; 214, 17 (b); p. 12, 6; 34, 15; 38, 13;
54, 15; 58, 13; 186, 15; 226, 6 (a). eiaC p. 2, 8 (^) additur.
uQu p. 118, 4 interpolatum Theoni, p. 90, 14; 204, 25 librario
tribuo. p. 112, 3 si Theon ipse uqu addidit, miror, Se eum
non deleuisse. aliquanto pluribus locis in Theoninis omissum
inuenies idque ueri simillimum est satis saepe librariorum in-
curia factum esse ') , ut, quid Theoni debeatur, difficile sit di-
iudicare, praesertim cum Euclides ipse in hac particula uel
1) Quam facile etiam in optimis libris uqu interciderit,
ostendunt loci p. 178, 3 (om. P); 186, 12 (om. PVat.v); 200, 15
(om. Vat.v). his enim locis uQa omitti non potest.
PEOLEGOMENA. XLV
addenda uel omittenda parum sibi constans fuisse uideatur.
ccQcc si p. 34, 16 Euclides ipse omisit, id quod, licet omnes
codices consentiant, nescio an iure in dubium ueniat, idem a
Theone p. 18, 5, 22; 34, 10 (a) omissum esse potest, neque
minus p. 10, 11 ; 22, 7 ; 30, 20 (a). p. 136, 23 (b) ; p. 16,11 ; 30, 5 (a),
ubi in apodosi deest, eidem omissionem imputauerim. praeterea
u. p. 88, 15; 98, 9; 156, 15; 216, 5 et p. 32, 18 (a). etiam de
aQa p. 214, 22 post iva}.).d^ omisso dubito, cum et addi et
omitti possit.
in fine ectheseos semper nudum Xiyco inuenitur ac ne
p. 184, 3 quidem, ubi altera ectheseos pars repetitur, Euclides
drj addidit (p. 124, 9 Si] nemo non desideraret). item Theon
et librarii in nudo Xfyco acquieuerunt. djj in b interpolatum
est p. 74, 18, praeter Euclidis consuetudinem omissum p. 80, 19,
fortasse propter lin. 5 ccXl' fcrcu.
ovv post ensL in Theoninis p. 58, 6; 114, 11 (b); p. 54, 14;
198, 20 (a) additum librariis tribuendum; p. 126, 24; 210, 11,
ubi post insC omittitur, in archetypo codd. PVat.v interpola-
tum esse potest, nisi fallor etiam p. 214, 13.
yaQ a Theone nusquam additum est; nam p. 174, 20 in-
sertum est errore librarii, qui quidem, postquam ad lin. 24
stXricpQ^co oculis aberrauit, errore intellecto neque yaQ deleuit
et yap Jin. 24 omisit^). yap utrum p. 168, 16; 172, 9 (b); p. 46, 16;
180, 23 (a) expositionis , p. 94, 13; 156, 4; 172, 13 demonstra-
tionis initio a Theone an librariorum culpa omissum sit, de-
cemere non audeo.
(nsV p. 164, 12 in b additum librario, non Theoni deberi
constat; ab eodem p. 22, 19; 24, 16; 30, 10 (^) uidetur omis-
sum esse.
8i p. 2, 4 (a) Theon addidit, nisi forte in archetypo codd.
PVat.v intercidit. p. 68, 5 librarius peccauit, qui p. 98, 25;
156, 10 (b); p. 42, 16; 80, 2; 178, 7, 23 (a) particulam temerarie
omisit. neque uero p. 130, 21 (b); p. 36, 3 (a) 8i propter ante-
cedens niv deesse potest.
T£ p. 210, 21 ad lin. 18 respiciens Theoni tribuo ; p. 214, 2(b) ;
178, 8 (a) ab eodem interpolatum esse crediderim, fortasse
etiam p. 2, 17 (^), quamquam, si quis hoc loco omissionem
librario archetypi codd. PVat.v imputari malit, non repugnabo.
1) Simili errore librarius cod. b p. 136, 23 v.al insC scripsit,
quo facto ccQa ei omittendum erat.
XLVI PROLEGOMENA.
p. 158, 26 ') prius ts a librario additum esse ueri simillimum
est, de altero constat. p. 2, 9 (^); 26, 17 (a) omissionem
huius particulae eidem tribuerim; de rs p. 98, 22 omisso p. 21
dictum est.
jtat siue additum siue omissum plurimum habet dubi-
tationis. p. 128, 7; 160, 23; 196, 19 (b); p. 16, 7; 18, 18 (a) Theoni
deberi uidetur, librariis p. 68, 14; 98, 8; 132, 16; 212, 1 (b);
p. 20, 22; 28, 21 (a). p. 68, 17; 146, 25; 170, 16 (b); p. 8, 5;
60, 5; 174, 13 (a) a Theone omissum esse potest; p. 70, 13;
74, 17; 88, 18; 126, 13; 134, 5; 144, 13; 198, 9; 200, 23;
204, 4 (b); p. 14, 1; ]6, 19; 44, 2, 23 (a) librarii peccauerunt.
nai nonnullis locis, inprimis iis, ubi initio demonstrationis
ante snsi in Theoninis non legitur (p. 132, 19; 200, 9 (b);
p. 226, 5 (a), in archetypo codd. PVat.v facile credideris
interpolatum esse. p. 168, 4 (b); 176, 2 (a) omitti non
potest.
restat locus de articulo in Theoninis uel addito uel omisso.
ac primum quidem inter nQog et litteras figurae interpositum
est t6 p. 10, 12; 12, 4, 5, 6, 21, 23; 18, 18 (bis), 25; 26, 23;
28, 2 (bis)'; 38, 12, 13, 17 (bis), 18 (bis); 40, 15; 42, 19, 20, 21;
44, 4 (a), rriv p. 102, 25; 136, 16; 150, 23 (bis); 182, 16; 214,
6, 21 (b); p. 200, 4 (bis) (a); post eandem praepositionem omis-
8um inuenitur xo p. 90, 11; 134, 6; 148, 20 (b); p. 10, 8; 20, 18;
22, 15; 26, 22; 44, 5 (a) atque, ubi deesse non potest, p. 136, 6,
T^r p. 74, 17 (b); 60, 7 (a)*). iam uero Theonem ipsum
puto p. 214, 8 (b); 44, 23 (a) articulum Ti]g post &n6 in qua-
drato significando ab Euclide omissum offendisse; quamquam
p. 124, 21; 218, 26 eum non addidit atque p. 170, 17 omisisse
uidetur. in rectangulis autem Euclides zwv raro omisit,
u. p. 124, 20; 126, 5; 180, 11; a Theone articulus neque additus
neque omissus deprehenditur; nam tav p. 212, 9 additum,
p. 210, 13 omissum librario tribuere malim, cui sine dubio
p. 180, 11 (a) tfjg debetur; eiusdem incuria p. 156, 15 vnb t&v
intercidisse adparet. in angulis significandis cum codices
sescentis locia miro consensu articulum post vito praebeant
1) Hoc loco in textu distinguendum non erat, erat p. 160, 1
post fiiarjv.
2) Articulus post JiQ6g etiam in ceteris codicibus saepius
uel additur uel omittitur, u. p. 12, 4; 18, 25; 20, 21; 44, 6, 7;
182, 16; 214, 6 et p. 76, 2; 92, 4; 116, 11.
PROLEGOMENA. XLVII
totidemque omittant, Euclidem mihi persuasi sine uUo dis-
crimine et 17 vnb xwv ABF et 17 vnb ABT dixisse. inTheoninis
tibv satis plane additur; u. p. 82, 5, 6 (bis), 15; 112, 13, 14;
118, 4; 136, 22; 144, 8; 146, 25; 198, 8, 10; 202, 6; 210, 9,
12, 26; 212, 1, 20, 25, 26; 214, 1, 2, 3 (bis), 15, 16, 18, 19;
216, 1 (b); p. 54, 16, 18; 78, 16; 194, 5, 6 (a). omittitur p. 72, 6;
82, 15; 86, 15; 88, 11; 212, 22 (b); p. 56, 8 (a). quod in Theo-
ninis p. 142, 1; 214, 15, 17 (b); p. 176, 4; 182, 2, 3; 230, 3 (a)
T^S, p. 114, 18; 130, 2; 156, 6; 172, 16 xrjv additur, non est
ponendus in culpa Theon. reliquos locos, ubi articulus siue a
Theone siue a librariis temere uel additus uel omissus est*),
praetermitto, neque ad me pertinere arbitror, reliqua exempla
neglegentiae et temeritatis librariorum congerere.
Exemplis, quae adtuli, luculentissime comprobatur, Theo-
nem non solum in omni genere additamentorum paene dixi
delectatum esse, uerum etiam breuitatis cuiusdam studio ab-
reptum non pauca omisisse. restant autem aliae omissiones,
quarum magna pars Theoni deleganda est. Euclides quidem
ea, quae in propositione uniuerse expressit, in expositione ad
certas figurae litteras referre solet. Theon interdum in exposi-
tione quoque uniuersam ac minus distinctam significationem
ita praetulit, ut aliquid omitteret, uelut p. 134, 15 tag itQhg
toLs A, J, p. 22, 24 xb AF et lin. 25 t6 BJ, p. 8, 5 fx xibv
AB, BF, p. 46, 18 E. nec dissimiles sunt illae omissiones,
quas p. 24, 8 et p. 200, 8; 210,10 in Theoninis deprehendimus.
praeterea Theon p. 170, 20 fii&g superuacaneum esse iudicauit;
eadem de causa p. 46, 15, 23; 48, 1 tij &fasi deleuit, p. 110,
8, 13; 112, 23; 114, 5, 18 xm £i'dsi. speciei ratus notionem in
sequenti sldog satis expressam esse. contra p. 90, 2; 104, 21;
110,24; 150,4; 206,10 librariorum culpa manifesta est. idem
dici sane licet de p. 98, 17, ubi Kal to3 (ieys&si. in b deest,
cum probabilitate quadam etiam de p. 98, 23. sed p. 106, 1, 22
omissionem Theoni imputauerim. idem nescio an p. 154, 5
xsxQccywvov, p. 120, 24; 184, 22 oQd-oymviov, p. 112, 20; 138, 23
7tccQaXXr]X6yQcc(i(iov , p. 112, 1 sldog omiserit, etsi non ignoro,
talia a librariis saepius et interpolari et omitti^). p. 18, 18
1) U. p. 134, 10, 14 ; 138, 18 (b) (cfr. p. 130, 15, 20) ; p. 14, 15 ;
16, 5, 7, 8; 22, 8 (a) et p. 142, 10 (b); p. 40, 25; 42, 2, 14; 48, 4
(cfr. p. 48, 16); 50, 1; 60, 20 (a).
2) Cfr. adp. crit. ad p. 116, 3 et ad uol. I p. 150 sqq.
XLVIII PROLEGOMENA.
Sislovti a Theone omissum esse potest, p. 170, 18 %al GvvQ^ivzi
&Qa non potest. p. 182, 13; 218, 2 rait Theoni ipsi, nisi fallor,
displicuit, p. 80, 8 librarii culpa intercidit. p. 210, 9 Theon
respexit ad p. 208, 9; eundem puto p. 138, 24 itgorEQov, p. 148, 18
ndXtv deleuisse, item p. 70, 11 tirrj; de p. 154, 16; 182, 20; 230, 2,
ubi idem adiectiuum in Theoninis omissum est, dubito. p. 64, 13
librarius peccauit, qui p. 24, 22 ott., p. 48, 1 farco, p. 162, 2 «s,
p. 162, 23 ScvdXoyov omisit. neque uero quisquam p. 156, 15
et p. 116, 9, praeterea p. 158, 25, 26; 160, 1 culpam conferat in
Theonem. reliquas intermissiones , ne longus sim, adferre
supersedeo.
Uidimus Theonem in recensendis Euclidis uerbis parimi
constanter se gessisse; eadem inconstantia his quoque exemplis
illustratur: p. 48, 14 jiTj addidit prospiciens fortasse ad p. 48, 25;
60,18; p. 48, 3') non addiderat. p. 102, 13 tw (isyE&ei, deside-
rauit, p. 104, 11 non addidit. p. 116, 3 r&v hXsvq&v mutauit
in T?5s nXevQ&g; in ecthesi illud reliquit. p. 120, 6 rovreari. ei
displicuit, etsi p. 118, 1 nihil eum offenderat. p. 146, 12 iv
repetiuit, non repetiuerat p. 142, 7.
Quae cum ita sint, Theonem adparet in Datis recensendis
non magis quam in Elementis edendis^) id secutum esse, ut
ex optimis quibusque libris manu scriptis hunc librum talem
ederet, qualis ab Euclide scriptus esset, nec quidquam sibi
proposuisse, nisi ut eorum, qui Alexandriae, ubi etiam tum
studia mathematica uigebant, djsciplinae suae se dedidissent,
desideriis ac studiis satisfaceret. cumque illi, priusquam ad
Data progrederentur, Elementa pertractassent in mathemati-
caque longius processissent, non est, quod miremur, Theonem,
qui quidem in Elementis ea, quae ab Euclide breuius expla-
nata sunt, explere et augere soleat, in Datis satis saepe breui-
tatem quandam adfectasse, ita ut plm-a ab eo omissa aut
pressa quam adiecta aut dilatata esse uideantur. qua in re
etsi nimia licentia uersatus est, tamen negari nequit, recensio-
nem eius nobis satis utilem esse, praesertim cum non paucis
locis uera ac genuina uerba Euclidis eum seruasse constet.
utinam contingat, ut quam proxime unus alterue codex re-
1) p. 46, 19 8vvar6v pro /Lirj librario debetur; Theon post
Svvarov scripsisset (israninrirw.
2) U. uol. V p. LXXV.
PEOLEGOMENA. XLIX
periatur, quo Theonis recensio purior et incorruptior contineatur,
ut uerius de eo iudicare possimus.
Sed iam ante Theonem manifestum est Datorum librum
multis locis et erroribus deprauatum et interpolationibus in-
quinatum esse. documento sunt uitia ista, quae supra dixi
omnium codicum communia esse quaeque ne a Theone quidem
correcta esse uidimus. atque cum Data sine dubio iam ab
initio in scholis tractarentur, magistri^ ut solebant, sua quisque
inculcauerunt. Apollonius quidem tres illas definitiones ad-
didisse putandus est, quae uulgo sunt decima tertia, quarta,
quinta quasque ad eum scholiasta tradit referri; u. schol. nr. 13
et cfr. app. schol. nr. 32. quae definitiones cum in omnibus
codicibus legantur, Apollonii exemplar eorum fuit quasi arche-
typum^). demonstrationes autem alteras quominus Euclidi ipsi
tribuam, cum causae uol. V p. LXXIX de Elementis adlatae
obstant tum illud, quod earum et oratio et sermo a consue-
tudine Euclidea non paucis locis discrepat.
His amplioribus interpolationibus ea additamenta breuiora
adiungo, quae Euclidis uerbis ante Theonem interposita esse
statuerim: p. 86 uerba lin. 10 sjret — 12 do&sis molesta ad-
modum sunt et id genus repetitionis ab Euclidis consuetudine
abhorret. p. 90, 12 eTtttS-^TtSQ ccTib xfiq ccvxfjs sv&sCaq rf]g AZ
&vaysyQa7ixat, iam propter STtsidrjTtSQ illud, quo glossatores cau-
sam addituri a mathematicis omissam uti solent, satis suspecta
sunt; causam si Euclides addere uoluisset, sine dubio, ut solet,
praemisisset. p. 124, 14 — 15 quoque additamentum S^Sotat. yaQ
7] vTtb BAF glossatoris operam ita redolet, ut haec uerba
Euclidi tribui nequeant. neque aliter iudico de p. 126, 3, ubi
uix quisquam interpolatorem negabit scholiastae munere func-
tum esse. idem dici sane licet de p. 172, 15 — 16 oQ&ij yaQ.
atque p. 186, 12 sv.axsQa aQu xwv HZ, HJ do&SLad sativ plane
inutiliter, ne dicam inepte addita sunt. p. 220, 8 — 10 is, qui
demonstrationem alteram dedit, ut nunc mihi persuasi, etiam Kal
avv&svTv aQa zov d — Xoyog sarl do^sig scripsit, atque lin. 9 Xoyog
ante Theonem, quem uitium fugit, librarii errore inculcatum
est. p. 150, 21 — 22 sari Ss y.al OQ&oywvtov nemo Euclidi ad-
signabit; utrum ante Theonem an post eum interpolata sint,
1) Apollonium iv rw TtsQt vsvascov et iv t^ yia&6i.ov TtQayfia-
rsLa, qui libri perierunt, definitionem rov SsSofisvov dedisse
testatur Marinus p. 234, 15 sq.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. d
L PROLEGOMENA.
non audeo discernere. neque minus dubito de p. 152, 4 — 5,
quoniam uerba lin. 3 ler} — 6 Sod-eis in b librarii incuria inter-
ciderunt. sed manifestum est, locum a compluribus interpola-
toribus inquinatum esse. nam ut illud rtTQdycovov ydq omittam,
Gvyyiaixai yccQ in primis eo loco, ubi deprehenditur , quid sibi
uelit, non intellego, nec magis, quomodo ex iis, quae proxime
antecedunt, efficiatur, rationem AZ : E^d datam esse, id quod
praeterea nulli hic usui est; u. p. 153 not. restant alii loci,
quibus non mediocriter offendar, uelut p. 78, 6 diSozai, — 7 /tif-
y^-S^fi; p. 126, 16 ixixca — 17 deSonivov; sed codicum auctori-
tatem nimis labefactare nolim. de interpolationibus a Theone
excussis supra dictum est. — p. 132, 20 tavL — 21 So&eiaa in
adparatu cr. significaui fortasse interpolata esse. quod cur
non adseuerauerim, duas potissimum habeo causas, unam, quod
Euclides nullo, quantum memini, loco eodem breuitatis genere
utitur, alteram, quod Theoneni suspicor nihil fuisse mutaturum,
si illa uerba in exemplari eius defuissent. cumque in com-
muni fonte codd. PVat.v sine dubio margini supra ipsum
scholium nr. 143 adscripta essent, non potest esse mirum, quod
et librarius codicis Vat. existimauit, omissionis signum etiam
ad uerba huius scholii pertinere, et librarius codicis v illud i'ati
8h Kul i] vTtb KFE do&staa partem eius esse interpretatus est.
Primus de Datorum libro Pappus accuratius exposuit atque
in eo exemplari, quod in manibus habebat, propositionum
numerum, si cum nostris codicibus contuleris, patet minorem
fuisse. dicit enim uol. 11 p. 638, 1 — 640, 1 ed. Hultsch haec:
neQii%ei 8s xo tiqwxov ^i^XCov^ onsQ iaxlv x&v dsSofiivcov, anavxa
^KOQ-^fjifaxa svsvriy.ovxu' wv nQcbxa ^sv ■na&oi.ov snl (isysd^&v
diayQccfifiaxa xy', t6 Ss S' v.al v.' sv tv&siais saxlv &vd).oyov
dvsv d-sGscog. xd Ss s^fjg xovxoig iS' iv sv&tiaig iaxlv &iasi
StSonivaig' xd 8s xovxoig i^fjg «.' inl XQiywvcov iaxlv xa siStt
8eSo(isvcov dvsv &iascog. xd Ss s^fjg xovxoig J' snl xvxovxcov
iaxlv tv&vyQdnficov %coqCcov tiSti StSo^iivcov dvsv &iaicog. xd
8s i^fjg xovxoig s' iv naQalXrjXoyQd^iioig iaxl xai nuQU^oXaig
siStL StSofiivcov xcoqCcov. x&v Ss ixofiivciov t' xb (isv nQ&xov
yQacpoiisvov iaxiv, xd Sh 8' ini XQiymvcov ;ucJopiajv, on ai Sia-
(pOQal x&v Svvdfitcov x&v nXtvQ&v n^bg xavxa xd XQCycova xcoQCa
Xoyov txovaiv SsSouivov. xd Ss i^fjg t,' tcog xov o' v.a\ y' sv
SvaX naQaXlriXoyQdfifioig, otj. Sid xdg iv xatg ycovCaig vno&iasig
iv SsSoyiivoig iaxlv Xoyoig nQog dXlrjXa, tvia Ss xovxcov ini-
loyovg ^x^i o^ioCovg iv 8val XQiymvoig. sv 8s xoig icpi^fjg s'
PROLEGOMENA. LI
SiayQdfifiaci.v tcog xov o' Kal &' Svo ^sv jffriv iTcl TQiywvwv,
8' dh inl nXsiovcov fii-S^ftcov avdloyov ovo&v. ta Ss f|^s y' inl
8vo sv&sicbv [avdXoyov ove&v , xa. 8' IVrii']^) 8o&sv xi nsgi-
sxovaav %(oqiov. xu 8s iTcl Tt&eiv 7)' scog xov q' iv ■KVTiXoig
8sCv.vvxai xoig ^hv fisys&si (lovov 8s8o}i,ivoig, xotg 8s kuI &iasi.
[*ayo(isv(av sv&siwv iaxiv Sia SeSo^isvov arifisiov xa ysv6[i£va
StSo^iiva.J ^)
Pappus igitur nonaginta propositiones habuit ac uidendum
est, quas ex nonaginta quattuor^), quae in nostris codicibus
inueniuntur, non habuerit^). atque in primis sexaginta dua-
bus*) propositionibus Pappi summarium cum codicibus nostris
concordat. ex propositionibus 63 — 66 unam non habuit neque
alia esse potest nisi prop. 6.3, quae e prop. 49 facillime effici-
tur. sequuntur deinceps apud Pappum septem propositiones
de parallelogrammis, in nostris autem codicibus sunt quinque,
propp. 68, 69, 70, 73, 74. crediderim in exemplari eius pro-
positiones 70 et 73 in binas diuisas fuisse et propositiones de
triangulis (71,72,75) tamquam iniXoyovg numeris caruisse; miror,
quod prop. 74 diuisa non erat. cum duae quae apud Pappum
sequuntur propositiones inl xQiymvcov intellegi non possint nisi
propp. 76 et 80, efficitur, in exemplari eius propp. 77 et 78
defuisse nec propositioni 79, quod reapse lemma est, numerum
adscriptum fuisse. quattuor autem propositionibus inl nXsio-
vcov sv&sicov avccXoyov ovawv in codicibus respondent tres
propp. 81, 82, 83, et Heiberg (Studien p. 223) recte suspicatus
est, in Pappi libro propositionem 81 in duas diuisam fuisse.
reliqua cum antiquissimis codicibus et hac editione consentiunt:
tres Pappi propositiones inl Svo sv&sicov sunt propi^. 84, 85, 86
et octo de circulis propp. 87 — 94. quodsi Pappi summarium
numero propositionum a codicibus nostris dissentit^), omnium
»1) 'JvccXoyov — i'axiv del. Hultsch.
2) 'Ayofiivcov — SsSofisva del. Hultsch.
3) Quae uulgo est prop. 87, hic non numero.
4) U. Fabricius Bibl. Gr. IV p. 78 sq. ; Heilbronner Hist.
Math. p. 162; Heiberg Studien iiber Euclid p. 222 sq.
5) Uerba xmv Ss ixofiivcov s' xb lisv nQ&xov yQacpofisvov
iaxiv dubium non est quin ad prop. 62 referenda sint, quam-
quam concedo, yQacpofisvov illud me parum intellegere {xwv
yQacpofiivcov?).
6) In Sphaericis quoque Theodosii Pappus in propositio-
num numero cum nostris editionibus minus congruit; u. Pappus
d*
LII PROLEGOMENA.
codicum consensu facile quis adducatur, ut ille aut exemplari
ea discrepantia iam ante deformato usus sit, aut ipse Datorum
librum recensuerit^). sed cum Pappi fides permultum in hac
re ponderis habeat et prop. 77 eadem sit ac prop. 54, prop. 78
autem nihil nisi casus quidam peculiaris prop. 62, id quidem
pro certo sumendum est, propp. 63, 77, 78 non ab Euclide pro-
fectas ac potius post Pappum et ante Theonem interpolatas esse.
Nec post Theonem defuerunt, qui Datorum librum omni
genere interpolationum contaminarent. ac primum quidem con-
stat, eam propositionem , quae uulgo est 87, cum sequenti
lemmate ab homine ratiocinationis sermonisque Euclidei satis
perito primis post Theonem saeculis interpolatam esse. nam
in antiquissimis et optimis codicibus aut deest aut in appen-
dice una cum scholiis quibusdam uel in margine addita est
(u. p. 220 not.). neque praetermittendum , in demonstratione
nonnulla inueniri, quae nimiam diligentiam hominis docti de
schola redoleant, uelut non fortuito factum est, ut, cum Eucli-
des in rectangulis significandis promiscue atque sine ullo dis-
crimine mediam litteram duarum rectarum communem et ponat
et omittat dicatque et t6 vno t&v AB, BF et t6 vnb zcbv ABF,
interpolator ille communem litteram omnibus locis reposuerit.
accedit quod uerba p. 222, 28 ovrcog yccQ do&sv &(p-j^Qi]Tat. ad-
modum suspecta sunt. denique tota propositio in codice P
quidem multis compendiis scripta est, quae in ceteris partibus
libri non occurrunt. alteram quoque demonstrationem prop. 19,
quae in cod. a deest, post Theonem interpolatam esse puto. atque
idem dicendum est de iis additamentis, quae in communi fonte
codd. PVat.v deprehendimus ; u. p. XVI. praeterea quaedam
de iis, quae supra statui a Theone omissa esse, iis , qui post
eum in interpolandis Datis oleum et operam perdiderunt, iure
tribui licet.
Proclus miror quod p. 92, 2 sqq. ed. Friedlein, ubi scripta
Euclidis commemorat, praeter Phaenomena etiam Data omittit.
p. 235, 18 — 19 autem, quem locum Fabricius Bibl. 6r. IV p. 79
ed. Hultsch p. 610, 612, 616. idem in Euclidis Phaenomenis
recensione ab ea, quae ad nos peruenit, diuersa usus esse
uidetur; u. p. 601 not.
1) Pappum commentarium in Data scripsisse ueri similli-
mum est; u. Marinus p. 266 extr., quem locum Heiberg (Stu-
dien p. 173) iure negat ad Pappi Collectionem posse reuocari.
PEOLEGOMENA. LDI
ad Datorum libruin refert, non liber, sed ea intellegenda sunt,
quae in hypothesi data sunt^). neque tamen negauerim, Pro-
clum eius habuisse notitiam, praesertim cum notiones zov
Ssdofisvov et zov dsSoa&cci illum non ignorasse doceant loci,
qnales sunt p. 205, 13 sqq. ; 277, 7 sqq., cumqueMarini commen-
tarius testimonio sit, aetate eius Euclidis Data in scholis
tractata esse.
Eutocium*) Datorum librum habuisse efficitur ex loco in
Archimedem uol. III p. 214, 10 sqq. ed. Heiberg: l'va Ss y.al
xovxo a-AolovQ^tois rjj 6tOL%simGSL xS>v dsSon^vcov So^njj Gwdysa&ai,
Xsx^rJGSTai. neque dubium est, quin uerba p. 136, 6 — 8 iav
Sh SsSoiJL^vov (isys&og SLg SsSofisvov Xoyov SLaLQS&fj, SsSotaL
sv.dtsqov t(bv TfiTjfiaTcov ad Datorum prop. 7 referenda sint, nec
minus p. 140, 5 — 6 ra yap nQog tb avtb Xoyov ^orra SsSo-
^ivov v.aL TtQbg aXlr]la Xoyov s^sl^) SsSofisvov ad prop. 8,
p. 212, 17 — 18 sav Ss Sod^sv naQa Sod^SLGav TtUQa^lrj&y, TtXdxog
TtoLSL So&sv ad prop. 57, p. 220, 12 — 14 iav SsSoiisvov (i^ys&og
TtQog XL (lOQLQv suvtov loyov i'xsL SsSofisvov, xai TtQog tb lontbv
Xoyov s^sL SsSofisvov ad prop. 5. praeterea cfr. p. 194, 17 sqq. ;
220, 15 sqq. al.
Post Eutocium etsi per totum medium aeuum pauca testi-
monia reperiuntur, quibus studium Datorum confirmari possit,
tamen et codices illi in oriente scripti et scholia antiqua de-
monstrant, Euclidis librum illis temporibus non esse neglectum.
proximus ab Eutocio testis Olympiodorus est, apud quem in
commentario in Aristotelis meteorolog. II p. 150 ed. Ideler haec
leguntur: SsSsLKtai sv toig dsSoiisvotg, otL, sav Svo arjfisia
So&fj tfj &sasL, tovtsatLV ofioloyrj&jj, yial 17 snL^svyvvovaa avtk
sv&SLa SsSoxaL, Kal XsystaL SsSoa&aL &s6sl Kai (jliJksl*). v.al
■jtdXLv iav dXXa Grjfisia So&y vLal 17 sitL^svyvvovaa a-uTa sv&sia,
xal 6 Xoyog t&v sv&siwv SiSotai, noLOV Xoyov ?;^ft ^Ss Ttgbg
f^vSs; aliud testimonium est scholium in Antholog. II p. 499
Dxibner: ra Ss xoLavxa TtQO^Xr^fjLaxa KaXsL sv xoig zisSofisvoig
1) Id monuit etiam Buchbinder Euclids Porismen u. Data
p. 25.
2) U. Heiberg Philol. Studien zu griech. Math., Neue Jahrb
f. Philol. Suppl. XI p. 364 sq.
3) Quod Eutocius hoc loco cum Theoninis ^'xsl habet pro
?|£i, inde non collegerim, Theonis eum habuisse recensionem ;
uidetur enim Euclidis propositiones ex memoria protulisse.
4) U. prop. 26.
I
LIV PEOLEGOMENA.
6 EiinlsiSrjg So&ivti ^st^ov ') tj sv loycp. praeterea scholiasta V*
in Elementorum librum quem ferunt decimum quintum Data
bis adfert: et ad uol. V p. 58, 11 dsSorai. ■nai r} Bd et ad
p. 60, 22 tf]g Bd SsSo^ivris adnotat Sl^ t6 ft^' tav JsSonivcov
Ev-aXsiSov. saeculi decimi quarti insignis testis est Theodorus
Metochita, qui 'Tno(ivriiiaTi6[i&v p. 108 ed. Kiessling inter
Euclidis libros Data nominat. idem (Sathas iisaat.covt.yir] ^i§lt.o-
-Q-tjxt; I p. qy') dicit, postquam Ptolemaei Almagestum adiisset,
intellexisse se, eum sine interiore mathematicae cognitione legi
non posse; deinde (p. qS') pergit: tovtov ^oi tov e-noTtov ■nal
Tov novov 7] tf]g yf coftETptx^? d^soaQiag slg tsXog SQSvva , ?<??] ts
iv inntiSoig EvKXsiSr] atOLx^LOvtaL xorl oar] sv atSQSOig, %al
(i,r]v STi v.al arra tc5 ccvSqI TCQoas^SLQyaaTai dnTLv.d ts xal «ar-
ontQL-nci xal SsSofisva tial ta tisqI tmv v-ar' ovQavbv cpaLvo-
(isvoav, wansQSL nQod^vQci. tLva tavTa zai nQoavlLa tcov svTog
6cnoQQr]to}v rs nai ccSvtwv aatQOvo(i.Lag.
Sed redeundum est ad saeculum X, quo Data ad Arabes
cum ceteris libris eius collectionis peruenerunt, quae a Graecis
6 (iLKQbg &atQovo(iov(i.svog^) adpellabatur et quae maior pars
erat eorum librorum, quos Arabes uocabant intermedios *). ac
primus quidem Ishac ben Honein saec. X Data interpretatus
est; eam autem intei-pretationem breui post emendauit Thabit
ben Corrah et saec. XIII recognouit commentariisque instruxit
Nasiredin Tusi. de fonte huius interpretationis et de editorum
subsidiis nihil certi adferre possum, cum codices ipsos adire
mihi non licuerit; illud tamen uidetur ueri simillimum, Arabes
recensione uulgari, non Theonis usos esse; u. Haji Khalfa Lexi-
con bibliogr. ed. Fluegel V p. 154 nr. 10511: 'Euclidis liber
datorum — . sunt nonaginta quinque figurae', atque NicoU et
Pusey bibl. Bodleian. codd. mss. orient. catalog. II, ubi inde
a p. 257 scripta enumerantur, quae codice 279 continentur,
p. 260: 'liber singularis Datorum Euclidis, cui schemata 95'.
1) Sic pro So&svti ovtoag ('ambiguo compendio' Dubner)
legendum esse monuit Heiberg Studien p. 223; u. def. 11.
2) U. Pappus p. 474; Fabricius Bibl. Gr. IV p. 16; Cantor
Geschichte d. Math. (ed. pr.) I p. 380.
3) U. Gartz de Euclidis interpr. et explan. Arab.; Wenrich
de auct. Graec. uerss. et commentar. Syriac. Arab.; Stein-
schneider Zeitschr. f. Math. u. Phys. X p. 456—498 et XXXI
hist. Abt. p. 102.
PROLEGOMENA. LV
Datorum partem Latine interpretatus est Georgius Ualla,
de expet. et fug. rebus XI, 20 (u. Heiberg Neue Jahrb. f.
PhiloL SuppL Xn p. 394) atque praeter definitiones has habet
propositiones : 1 — 14, 19, 24 cum demonstr. alt., 25, 26, 29, 31,
34, 39, 40, 43, 47, 48, 50, 52, 55 cum demonstr. alt., 58, 60, 61,
67—69, 71, 72, 74 (post prop. 77), 75—81, 85, 88—90. praeterea
haec apud eum reperiuntur scholia: nr. 2 omissis uerbis v.ai
— didaaxfi et nr. 3, 5, 6, 7 post def. 9, nr. 10 (post def. 11),
12 (post def. 12), 4 (post def. 15), 29 (post p. 10, 11 /iE), 39
(post p. 14, 25 dsSofisvovg), 45 (inde a lin. 12 — 20 loym), 54
(usque ad lin. 23 Xoyog), 58, 63 (post p. 26, 7 do&eig), 67,
79 (post p. 44, 23 avrwv); praemissis uerbis p. 192, 10 adp.
crit. £y.atiqa — xstqaytovoj) nr. 78 inde a p. 280, 6 ti&gu yccQ
— 10 Ssdotai et iterum nr. 79 post demonstr. alt. prop. 24;
nr. 83 (post prop. 25), 90, 91, 99 (om. p. 285, 13 r/ — §sXtL0v),
101, 112, 119, 120, 133, 138, 161. usus est autem cod.
Monac. 361, priusquam ei adderetur pars chartacea; ubi Monac.
tunc desiit, id est inde a prop. 81, recensionem Theoninam
secutus est. nam ea omittit, quae p. XXII not. dixi in Monac.
librarii neglegentia intercidisse ; u. etiam p. 88, 15 AB} AF
Monac, ac Ualla; p. 106, 4 ■nal 17 E 5] 17 KB Monac, lch UaUa.
ex parte Theonina hos locos adfero: p. 160, 14 E] z/ Theon,
d Ualla; p. 160, 19 ii,sv A nqbg trjv J, tfig Ss'] om. Theon,
Ualla; p. 160, 23 ictC] satl Kai Theon, est etiam Ualla; p. 168, 8
So&siGai aga slalv at A B, Bzi^ So&siaa aqa sctlv i] AB Theon,
data igitur est ab Ualla; p. 168, 11 ante So&siaa add. sctt, Sh
jtal 7} AB Sod^sica Theon, est autem etiam ab data Ualla;
p. 174, 13 xai] om. Theon, Ualla; p. 174, 17 aito — 18 tcsqi-
qp^psiav] ■x.al icnb tov CT^fisiov Theon, et a puncto Ualla;
p. 174, 21 Sod-sv~] tvxov Theon, ut uis Ualla; p. 176, 3 post
ycovia hab. yiai sctiv avti]g SLTtX-r) 17 vnb tfjg BzJF Theon, est-
que ipsius duplus qui sub bac Ualla; p. 176, 6 Bz/r — 7 v.v-
xXog] BAF' TivKXog' So&sv a^a sctiv ij JF- &scsi Ss Hal xb
ABF Kv-nXog Theon, bac. circulus. datum igitur est dc. po-
sitione igitur etiam abc circulus Ualla; p. 176, 13 crjfisiov —
SsSofihov} om. Theon, Ualla; p. 176, IG.tov iivy.Xov] om. Theon,
Ualla; p. 178, 1 z/jr(pr.)] J TA Theon, dca Ualla; ib. &sasc
— JAF] om. Theon, Ualla. quae scripturae cum omnes etiam
in cod. Paris. 2352 inueniantur, nescio an hic Uallae in parte
Theonina ad manus fuerit; obstare uidetur p. 168, 8 EB] AB
Paris. 2352, eb Ualla. in priore parte eum hoc codice usum
LVI PROLEGOMENA.
non esse, docent loci quales sunt: p. 50, 12 ar^^ECw dsSofisva]
G. SiSofisvri 2352, puncto dato Ualla; p. 52, 23 Ez/Zj om.
2352, def Ualla; p. 58, 10 Tzf] T 2352, cd Ualla; p. 78, 18
SsSoTai — iiSul om. 2352, atqui datum est deg triangulum
specie Ualla; p. 104, 16 ta FzJ] om. 2352, dc Ualla; p. 130, 6
t6 Jr] om. 2352, dc Ualla; p. 142, 21 EH] EZ 2352, eg
Ualla. scholia sine dubio ex Monac. 361 petiuit; Jbis enim
locis cum eo solo congruit: p. 262, 5 i'] om. Monac, Ualla;
p. 269, 16 t6 dB] om. Monac, Ualla; p. 269, 19 TtQog xb avtb
xb BF] om. Monac, Ualla; p. 280, 12 d] iTtsi Monac, quoniam
Ualla; p. 296, 17 FdB] ^B Monac, db Ualla; ib. &7tb tfjg
AJ] Monac, ex ad Ualla; p. 297, 1 tiroj/ (alt.)] om. Monac,
Ualla; cfr. etiam p. 298, 7 So%ri6ovtai] om. Monac (<>), Ualla;
p. 304, 11 Evv.X£CSov] tav 6toi%EC(ov Monac (ff^), elementorum
Ualla.
Totum Datorum librum primus Latine edidit Bartliolo-
maeus Zambertus Uenetiis 1505 ^). qui etsi Euclidis scripta
minus ad uerbum expressit quam Ualla, tamen dubitari non
potest, quin eodem codice Monac 361 usus sit^), cui tum et
pars cbartacea addita erat et non paucis locis duabus manibus
medicina adlata. in Zamberti enim interpretatione ea desunt,
quae Uallam supra dixi cum Monac omittere; praeterea multis
aliis locis Monac et Zambertus conspirant, uelut p. 4, 13 t6
oXov] t6 lotTtov Monac, reliquum Zamb.; p. 32, 14 insC — 15
1) U. de hac editione Weissenborn Die Uebers. d. Euclid
d. Campano u. Zamberti p. 12 sqq.; Riccardi Le prime edizioni
degli Elementi di Euclide p. 9 sqq.
2) Cod. Leid. 7, quem Zambertus ipse ex Monac descripsit
(u. p. XXIII), non potest esse interpretationis fundamentum, cum
Datorum apographum post impressam interpretationem fini-
tum sit; cfr. codicis subscriptio, quam p. XXIII dedi, cum his,
quae apud Zambertum in fine Datorum totiusque libri legun-
tur: Impressum Uenetiis — . Anno reconciliatae diuinitatis
M. D. V. VIII Kal. Nouembris (in fine praefationis Datorum:
Uenetiis M. D. V. VIII Id. Sextilis). accedit quod, ubi Leid.
a Monac discrepat, Zambertus cum hoc, non cum illo consentit,
uelut p. 86, 4 Iffrco — ABFJE] Monac, Zamb., t6 StSo(ievov
fb&vygafifiov tco siSsi t6 ABFJE sgxco Leid.; p. 106, 23 ta
AB, ZH] Monac, Zamb., t6 ^B kuI ZH Leid.; p. 106, 24
v.aC] Monac , Zamb., xaJ &.[i,(p6tsqa Leid. ; p. 118, 14 ABF]
Leid., AFB Monac, Zamb.
PEOLEGOMENA. LVII
/ioyco] om. Monac, Zamb. ; p. 58, 2'2 FB] Monac, ch Zamb.;
p. 106, 22 To — 23 iati] om. Monac, Zamb.; p. 106, 24 to —
108, 1 iati] om. Monac, Zamb.; p. 116, 11 ABT, Fd] a^yd
Monac, abcd Zamb.; p. 118, 14 ABF] AFB Monac, ach
Zamb.; p. 134, 5 xort — 7 So&sig] om. Monac, Zamb.; p. 140, 8
post dsdo^ivov scbol. nr. 151 p. 301, 17 rj — 18 dsSofiivov
EucUdis uerbis interpositum hab. Monac, Zamb.; p. 174, 24
iTcs^svx^todav al BJ, d F] iTcs^svx&oi t) J A Monac, connecta-
tur da Zamb.; p. 184, 18 8id] aito Monac, a Zamb.; p. 208, 18
FAJ — 20 T7j5 (pr.)] bis Monac, Zamb.; p. 210, 4 tov — 5
So&sig, p. 212, 11 &ti6 — 12 tov, p. 216, 4 %ai — 5 So&sig om.
Monac, Zamb. de Marino Zambertus in praefatione baec
dicit: 'cumque ad manus nostras fortapse ex bibliotheca sena-
toria Marini philosophi et dialectici praestantissimi protheoria
in data Euclidis constructa peruenisset, eam a me latinam
esse censui faciendam'. secutus est igitur codicem Marcianum;
utrum 301 an 302, diiudicare non possum; id constat, inter-
pretationem eius cum scripturis m. 2 Vat. concordare; cfr.
p. 234, 17 ay.tivag] svdsiag Vat. m. 2, rectas lineas Zamb.;
p. 236, 1 ?j] Vat. m. 2, vel Zamb.; p. 236, 2 s-ntLd-sfisvov] itQO-
tid^i fisvov Vat. m. 2, propositum Zamb.; p. 236, 14 afia] om.
Vat. m. 2, Zamb. ; p. 236, 16 yvwQifiov (alt.)] tstayfisvov Vat.
m. 2, ordinatum Zamb.; p. 238, 9 yial ii.dttovog] Vat. m. 2, et
minoris Zamb. ; p. 238, 11 TCSQicpsgeia] ytavia Vat. m. 2, angulus
Zamb. ; p. 244, 15 nQog trjv nlsvQdv] TtQ. t. nX. tov tstQaywvov
Vat. m. 2, ad costam quadrati Zamb.; p. 252, 5 fijiio: v.al tcoqi-
yi,ov] om. Vat. m. 2, Zamb. ; p. 252, 19 et p. 254, 5 Zamb. titulos
hab. Vat. m. 2; p. 254, 15 i^sitovriGsv] Vat. m. 2, elahorauit
Zamb. ex scholiis haec habet singulis propositionibus addita:
nr. 1 — 4 et 13 (post deff.), 20, 25; 30 et 32 in unum coniuncta
(post prop. 6), 39 (sic: aequa est ratio sicut in XVII diffinitione
et XXn propositione V ele. patet), 40, 45 usque ad p. 269, 20
X6y(a (praemittit: hoc est componendo maior quam in ratione)
et continuo 48, 49, 54; deinde 58, 61, 63 (in fine: sicut patet
per XIX quinti elem. et in diffinitionibus. componitur enim
dato quod maior sit quam in ratione), 67, 68, 71 {oTtov — P
om.), 76, 78 (post demonstr. alt. prop. 24), 83, 90, 91, 93,
97 (in fine add.: per XII V elementorum), 99, 101, 104 (post
prop. 53; in. : ostensum est in scholio XX propositionis) ; 108
et 109 in unum coniuncta, item 119 et 120; 125, 133, 138;
142 et 141 in unum coniuncta. ex scholiis appendicis haec
LVIII PROLEGO^fENA.
reperies: nr. 8, 19, 24 (ad demonstr. alt. prop. 67), 25; 30
et 31 in unum coniuncta, item 32 et 33, 38. de scholiis Zam-
bertus post definitiones adnotat: quoniam in eo uolumine, ex ■
quo Data huius modi transcripsimus in latinumque conuerti-
mus, quod sane uetustissimum est, nonnullas adiectiones com-
perimus, quae, licet breues et concisae sint, quoniam ad Dato-
rum intelligentiam plurimum conferunt, ut sese habent, sic
eas sumus interpretati. et deprompsisse eum scholia e Monac,
ex his locis adparet: p. 262, 5 i'] om. Monac, Zamb. (=Ualla);
p. 268, 12 Jm] yd,Q Monac, enim Zamb.; p. 269, 19 nQog t6
ccvrb xb BT] om. Monac, Zamb. (=Ualla); p. 287, 20 AFHS]
AHB Monac, agb Zamb. ; p. 296, 17 Pz/B] JB Monac, db
Zamb. (= Ualla); ib. &7ib tfjg A/l'\ Monac, ex ad Zamb.
(=Ualla); p. 298,17 FBM] FBA Monac, c&i Zamb.; p. 329, 2
iGxat ffaqpis] Monac, manifestum erit Zamb.; cfr. etiamp.276, 16
iv rf TCQOxdaEL] iv xfj TtQmxrj Monac (c), in prima Zamb.;
p. 298, 7 do&^^Govxcci] om. Monac (ff), Zamb. (= Ualla); p. 298, 17
ai] Svo ai Mon. (Vat.), duo Zamb.
Marini conaanentarium in praefatione dixi a Grynaeo Ele-
mentorum et Procli commentariorum editioni principi a. 1533
additum esse (p. 113 — 115). titulus est: IIbqI So&ivxwv avv-
xofiwg (mg. : haec in ueteri exemplari reperta fini adiecimus),
subscriptio: xilog tisqI So&ivxav. p. 114—115 in summo mar-
gine: IIqokXov 7C{qI So&ivxwv. Grynaei codex similis fuit
codicis Monac 427 ; omittit enim cum eo p. 246, 26 &.vantiniQ-
fisvov — 254, 27 inmiSov. praeterea eas scripturas habet, quas
p. XXXI dixi illius proprias esse. ex ipso Monac Grynaei codex
descriptus non erat; nam Grynaeus habet p. 240, 21 iniax* nw
pro inicxrjfiri yuQ avxov o^nw, 23 *Qa> pro iv noQw, ib. n*
pro noQi^ov, p. 256, 14 (ib pro (isyi&si, quae omnia in Monac
facile legi possunt. ex ceteris scripturis Grynaei has adfero:
p. 234, 6 ini pro nsQi, 19 &yay6v Tiva pro xiva il&ov, p. 236, 10
yv(iv6v pro vvvl Si , 11 xi^v — 12 noiovvxwv om.; p. 238, 25
ndvv oiQiefiivov pro yvcoQt,(iov, 28 XQtaowv pro r^g oSov, p. 254, 28
nQwtov pro KOLvwg, p. 256, 24 6 Udnnog om.
Propositiones solas inter 'Euclidis omnes omnium librorum
propositiones' Graece et Latine edidit Cunr. Dasypodius Argen-
tinae 1571. eosdem errores habet quos Marciani 301 et 302,
uelut p. 4, 7 xov ildacovog pro xov So&ivxog; p. 136, 9 ywviwv
ag vnotSLVovciv pro ywvLwv; p. 136, 10 noLwCLV pro noLovcaL.
cum p. 2, 19 Si, quod in Marc 301 omissum est, retineat.
PROLEGOMENA. LEK
Tisus esse uidetur Marc. 302. nec mirum est, quod his locis
congruit cum Vat. m. 2 : p. 34, 2 iaviv} egtui Vat. m. 2, Dasyp. ;
p. 184, 19 post 7ifQL(p£Q£L(x add. tov %vv.Xov Vat. m. 2, Dasyp.
A. 1625 editio princeps Parisiis prodiit, quae debetur curae
Clementis Hardii ^). is de fundamento editionis p. 20 dicit,
'ex tribus Bibliothecae Regiae manu scriptis Codicibus' Dato-
rum librum se edidisse, in quibus Zamberti scholia non lege-
rentur. quibus de codicibus adseuerare non audeo, praesertim
cum Hardy nullis adminiculis multa addidisse, omisisse, deni-
que mutasse putandus sit; u. praef. eius p. 7. eos suspicor
esse codd. Parisinos 2366, 1981, 2347, in quibus scholia illa
desunt; de cod. 2366, in quo ante prop. 25 legitur rfifi^ia ^'^^ ks''
(cfr. Hardy p. 53), uix potest dubitari. sed hoc quidem constat,
praecipuum editionis fundamentum esse codicem aliquem ex Vat.
deriuatum; u. p. 2, 10 ^tisxsi] ^isi Vat., Hardy; p. 12, 24 xat]
om. Vat., Hardy; p. 22,16 v.aC^ v.al yccQ Vat., Hardy; p. 86, 24
Svo] om. Vat., Hardy; ib. XQiycova dfaypaqo?/] icvayQ. zq. Vat.,
Hardy; p. 88, 9 v.ai (alt.)] om. Vat., Hardy; p. 92, 12 a] cag
Vat. , Hardy; item lin. 16; p. 118, 6 xat'] om. Vat., Hardy;
p. 126, 11 TiQbs allr]la'\ om. Vat., Hardy; p. 126, 21 naQaXXr\X6-
ypafi.fioj'] nQos Vat. , om. Hardy; p. 166, 5 xa^ (pr.)] om. Vat.,
Hardy; p. 168, 10 v.aC — 11 Eexiv'] om. Vat., Hardy; p. 180, 19
GvvaiKpoxsQov] -cov Vat. , Hardy. habet autem omnes inter-
polationes m. 2 illius codicis. interpretationem nouam, ut ait
in praef. p. 6, cudere maluit quam recensere uersionem Zam-
berti, in quo geometriae cognitio paulo maior desideraretur.
etiam in Marino cum Vat. m. 2 concordat praeter p. 244, 22,
ubi Ttavx\ Si ys tdCag QadCov et p. 248, 3, ubi 'AQxi-iir^drig , xov
EsQTjvov ^) E^scoQsi QXL xsxaKxaL habct. eadem scholia 'immutatis
correctisque iis, quae mutanda corrigendaque ' (p. 20) existi-
mauit, Latine praebet, quae apud Zambertum leguntur, praeter
nr. 67, 109 et append. nr. 24, 25. atque iidem fere deprehen-
duntur errores, uelut p. 262, 5; 268, 12. iis locis, qui obscu-
riores ei uisi sunt, sua 'scholia' adposuit. ex his efficitur,
quam sit non multum auctoritatis editioni principi tribuendum.
Hardii interpretationem in propositionibus secutus est Is.
Barrow, qui Data 'succincte demonstrata' Latine edidit Osna-
brugi 1675(editionem, quae a. 1659 Londini prodiit, non uidi).
1) Editionem a. 1695 non uidi
2) Hoc ipse correxit ex ZsQeCi
isCvov p. 182.
LX PROLEGOMENA.
Gregorius, qui Data cum ceteris Euclidis scriptis a. 1703
Oxoniae edidit, in praefatione gloriatur, se 'Graecum textum
infinitis in locis ex diuersis codicibus manu scriptis' suppleuisse.
in liis codicibus Sauilianum Gr. 1 fuisse, colligi licet ex ad-
notatione p. 489, ubi dicit, demonstrationem alteram prop. 45
in codice Sauiliano non reperiri. et restituit Gregorius primus
genuinam scripturam p. 2, 8; u. etiam p. 152, 5. ac ne p. 142, 1
quidem eum puto ullo codice usum esse, etsi, ut nunc uideo,
iam Vat. m. 2 correxerat. praeterea non pauca emendauit,
quae Hardy uidetur suo consilio peccasse; cfr. p. 48, 12 t6 a]
om. Hardy, hab. post HeTco Greg.; p. 142, 1 Xoyog — 4 do-S^fig] ita
omissis lin. 2 TtaQdlXi^XoYQd^fiov et 7tciQaXXr]X6yQa^(iov Greg.,
tov FM aQu xovxiaxi xov AB TtQbg xb EH Xoyog iaxl do&sig
Hardy; p. 190, 7 x6 — X6ycp] om. Hardy, hab. Greg. attamen non
solum temerarias istas interpolationes Vat. m. 2. Hardium secu-
tus editioni suae inseruit, sed etiam errores buius et mutationes
multis locis inconsiderate recepit; cfr. p. 114, 11 7caQaXX7]X6yQafi-
fiov] £v&vyQafi[iov Hardy, Greg. ; p. 124, 6 &n6 (pr.)] V7c6 Hardy,
Greg.; con-. Hardy p. 182, id quod Greg. non uidit. p. 130, 8
■nat iaxLV iaoywvLovl stcsiS-^tcsq laoyoavi6v iaxi Hardy, Greg.;
p. 158, 10 So&naa] d-iau Hardy, Greg.; p. 192, 15 17 rBz/(alt.)]
■f] TCBQLtpiQtia FB Hardy, Greg.; p. 194, 16 avxdg] avxovg Hardy,
Greg. ; p. 212, 6 VTt6] ait6 Hardy, Greg.; p. 212, 18 iici] 7tQ6g
Hardy, Greg.; p. 226, 6 post Ez/ add. xfj &iasL %aL xm (isyi&ei
Hardy, Greg. ; cum eo omisit p. 22, 3 shsl — 4 X6yca, p. 106, 17
TtsQL — 18 QEM, p. 112, 4 v.aL — 5 Tz:/ (pr.), p. 112, 14 i] V7t6,
p. 150, 19 maxs — 20 So&sig alia. quare contendi sane potest,
editionis Gregorianae fundamentum, si summam spectes, esse
Hardianam. nec minus Hardio nititur in interpretatione, quam
se dicit ex Bemardo ^) emendasse. etiam in Marino Hardium
plerumque sequitur, quamquam codex melioris notae ei ad
manus fuisse uidetur; aduotat enim in imo mg. ad p. 453, 27
(huius ed. p. 234, 17) ovxco yaQ xag svd^SLag yQafificig: al.
Tois ScKXLvag xat; ad p. 455, 18 (240, 23) 07tsQ ■nal kvqlov. al.
yivQLcog; ad p. 455, 25 (242, 2) Kaxd XLva yLyvcnaH^fisvov: al.
Kaxcz xLva yLvcoaii6fisvov aQL&fiov; ad p. 456, 8 (244, 12)
s^Lad^sL aXXr]Xa: al. aXXi^XoLg. eidem codici eum, etsi nihil
adnotat, debere puto p. 456, 18 (244, 22) 7iavxi ys SllSslv qcISlov
{7tavxl Si ys ISicog qcxSlov Hardy), fortasse etiam p. 454, 31
1) U. uol. V p. CXI.
PROLEGOMENA. LXI
(238, 11) TtSQicpiQSia {ycovCa Hardy). ipsius coniecturae tribuen-
dum p. 454, 11 (236, 20) %axadTiXwix,s%'a {KazadrjGmfiE&a Hardy).
p. 455, 28 (242, 5) xovtav pro ovzco scribi mauult, p. 457, 2
(248, 3) 'jiQxifivSovg 6 UeQfjvog pro '^pjjtfiij^jjS tov ZsQrjvov
iubet; uerba p. 455, 36 (242, 13) xal XQiycovov laoTtlevQov
cv6XT]aa6&at delenda censet. ex editione principe (u. p. LVHI)
noimullas scripturas in imo mg. adfert, p. 456, 25 (246, 1) coote
itav yvcoQHiov ovv. iexi Kal noQifiov recepit.
Sed ea laus Gregorio detrahenda non est, quod ex editione
eius Datorum studia in Britannia laetius efflorescere coeperunt.
ex interpretationibus Anglicis, de quibus u. Riccardi, Saggio
di una bibliografia Euclidea, Bologna 1887, commemoro Sim-
son, The Elements of Euclid the errors, by which Theon,
or others, have long ago vitiated these books, are corrected.
Also the book of Euclid'3 Data, in like maimer corrected.
Edinburgh 1823^). Simson Datorum librum cum statueret per
tot saecula multis editorum mendis inquinatum esse hoc effici
uoluit, ut ab ea subtilitate, qua ab Euclide sine dubio esset
compositus, propius abesset geometriaeque studiosis redderetur
utilior. quare ordinem propositionum mutauit, complures ad-
didit, alias omisit, ter binas in singulas coniunxit, unam in
duas diuisit, iu demonstrationibus uiam ac rationem Euclidis
saepe reliquit. in adnotationibus causas illarum mutationum
adfert atque eiTores quosdam Hardii et Gregorii diserte demon-
strat. Simsoni interpretationem Germanice expressit I. C. Schwab
(Stutgardiae 1780).
De Peyrardi editione Elementorum et Datorum, quae
a. 1814—1818 Parisiis tribus uoluminibus Graece Latine Franco-
gallice prodiit, u. p. V et uol. V p. CXIII. Datorum, quae in
tertio uolumine editionis insunt, Peyrardus habebat codices
quattuordecim , praeter Vat. 190 et Vat. 1038 duodecim Pari-
sinos, quos in praef. uol. I p. XXVIII sq. enumerat. in Datis
quoque codice Vat. 190 ita usus est, ut inde multis locis genui-
nam scripturam restitueret. nec tamen ausus est ex editionis
Oxoniensis uinculis liber, ut aiunt, euolare. quo factum est, ut
magna pars et intei-polationum illarum Vat. m. 2 et errorum
Gregorii uel potius Hardii in Peyrardi editionem inrepserit.
1) Hac editione equidem usus sum; primum Data Simson
Elementis addidisse uidetur in editione a. 1756; u. Riccardi
p. 71.
LXII PROLEGOMENA.
quod omitto exemplis confirmare, cum ipse in appendice con-
spectum scripturarum editionis suae, cod. Vat. 190, ed. Oxo-
niensis dederit. de intei-pretatione Latina in praef. uol. I p. XIV
'mea latina uersio', inquit, 'ad uerbum textui graeco congruit,
nisi quid peculiare me coegerit, ut secus facerem'.
Definitiones et 24 primas propositiones Peyrardum secutus
edidit Buchbinder, Euclids Porismen u. Data, Naumb. 1866.
in adnotationibus eas scripturas cod. Monac. 361 et ed. Oxon.
adfert, quae a Peyrardo discrepant.
Germanice Data praeter Schwabium (u. supra) interpretatus
est I. P. Wurm (Berol. 1825); ad rem criticam promouendam
nihil contulit.
AEAOMENA.
Suclides, edd. Heiberg et Menge. YX
''Oqoi.
a\ ^£do(isvcc rc3 ^syid-ei Xsysrai, %(OQCa ts xal
yQafi^al xal yavLai,^ olg dvvd^s&a i'6a 7C0Qi6a6%^aL.
/3'. Aoyos dsdoa&ai kiysxai,, a dvvd^s&a tbv
5 avtov 7tOQL6a6d-ai,.
y'. Ev&vyQafifia 6%rinata ta stdsi ds866%-av •
^iystai, Gjv di ts ycovCai dsdo^ivai si6l xatd ^Cav xal
ot XoyoL t&v TcXsvQcbv TtQOs dXXijXag dsdofiivoi.
d'. Tfj d^issL ds666d-at kiyovtai 0rjfistd ts xal '■
10 yQafifial xal yavCaL, d tbv avtbv dsl t67tov inixsi. ]
s'. Kvxlog ta fisyid^SL 3sd66d-aL liystaL, o^ ;
didotaL 7] sx tov xivtQov rw (isyidsL. •
<s'. Tri %^i6SL 8s xal ta ^syi^sL xvxlog Ssd6- i
6d-ai XiystaL^ ov diSotat tb fisv xivtQOv tf] d-s'6£L^ i
15 rj de ix tov xivtQOv ta (isyi^SL.
t,'. T^riiiatu xvxXcov tc3 fisyiQ-SL 6sd66%aL ki- ;
ystai^ sv oig at ycjvCaL dsdo^ivaL si6l xal at ^d6sig^ {
tS)v tiir]fidtc3v t& iisyi^Ei. \
7]'. Tfi %i6£L 81 xal t<p ^syi^SL t^^^fiata ds- l
20 866%aL'}.iystaL,, iv olg dC ts ycavCaL d^dofiivaL £i6l r» :i
ETKAEIJOT JE^OMENA P et atr. rubro Vat.; finXti- |
Sov SBdoiiiva v et acc. om. ^; siKlsidov SsSofisva r^g &sc>}voe^ '.
itiSoascog b. 1. oqoC] atr. rubro m. rec. Vat. , om. Pv/}.
numeros om. codd. 4. Xdyog Ss /S. 7. slaiv Pv, comp.
Vat. 8. diijjiasj Gregorius, -ovg codd. SsSoiisvot siai |?.
■ ::
Definitiones.
1. Data magnitudine dicuntur et spatia et lineae
et anguli, quibus aequalia eomparare possumus.
2. Ratio data esse dicitur, cui eandem com-
parare possumus.
3. Rectilineae figurae specie datae esse dicuntur,
quarum et singuli anguli dati sunt et laterum inter
se rationes datae.
4. Positione data esse dicuntur et puncta et
lineae et anguli, quae eundem semper locum obtinent.
5. Circulus magnitudine datus esse dicitur,
cuius radius datus est magnitudine.
6. Positione autem et magnitudine circulus
datus esse dicitur, cuius centrum datum est positione,
radius autem magnitudine.
7. Segmenta circulorum magnitudine data esse
dicuntur, in quibus anguli dati sunt et bases segmen-
torum magnitudine.
8. Positione autem et magnitudine segmenta
data esse dicuntur^ in quibus et anguli dati sunt
9. Xs'/£xai §. rs] om. §. 10. iTtBxsi] ^x^i Vat. 13. KaC]
supra comp. m. 2 v. 14. rd] supra m. 1 v. 17. iv\
om. §. al~\ malim cum Theone (^a): at ts. siaiv PVat.
19. TfirjfiaTo; KVTiXav ^. "20. ra] om. PVat.v.
1*
4 AEAOMENA.
^sysdsL xal aC ^doeis t&v r^rj^dtcov tf] &£6si xal ta
fisys&ai,.
O''. Msysd-og pLsys&ovs SoQ^svrc ^st^ov s0tiv,
oTav, dcpaiQsd^Evtog tov dod^svtog, tb koLnov ta avTco
5 l'6ov fi.
l'. Msysd^og ^sys&ovg do&svtL sXa666v iatLV^
otav, TfQoGtsd-svtog tov dod^ivtog, tb oXov tip avta
l6ov fj.
La'. Msys&og ^sysd^ovg dod-svtL fist^ov s6tLV rj
It) iv Adyo), orav, dcpaLQS&svtog tov dod^svtog, tb Ioltiov
TtQbg rb avtb Xoyov s%ri dsdo^svov.
L^'. Msysd^og fisys&ovg dod^svrL sXa666v s6rLv
ri sv X6yc), orav, 7CQ06rsd^svrog rov dod^svrog, rb oAov
TCQOg rb avtb X6yov s%ri dsdo^svov.
15 [ty'. Katrjyiisvfj s6tlv rj dnb dsdofisvov 6i]^slov
STtl %'S6SL sv&stav dyo^svrj sv&sta iv 8sSo(isvr] y(ovCcc.\
l8'. 'Avrjyfisvrj i6tlv rj dnb dsSofisvov 6r}fisiov\
TtQbg d-s6sL svd-SLa dyo^svr] sv&sta iv dsdo^svr] ycovLtfA
Ls'. IlaQd d-s6sL i6tlv r] dLa dsdo^svov 6r]fisiov\
20 ^s6SL svd^sCa naQaXXr^kog dyofiivr]^
a'.
Tcbv dsdofiivav fisys&aiv 6 l6yog 6 XQbg akXr]lt
didotaL.
s6t(o dsSofiiva fisyid-r] td A, B' liya, otL tov
25 TtQbg tb B X6yog i6tl Sod^sCg.
2. fisyi&ti] seq. in ^: Tftrjfiara mvkXcov ra siSsi Ss86a9oi
XsysTai, iv olg ccl yaviui SeSo(isvcci slai. 6. ^Xccttov Vat.i
11. ^xv] ^orr. ex l;^ft m. 2 t. 12. ilccTTov Vat. v. 1|
Tov] om. ^ (non a). 16. sv&sTocv &yo(i£VTf\ svQ^sia r) kc
ayo(isvri j3. 18. TtQog &sasi] itQoa&siarj § (non a). sv&sl
DATA. 5
magnitudine et bases segmentorum positione et magni-
tudine.
9. Magnitudo magnitudine maior est data, ubi,
ablata data, quae relinquitur, eidem aequalis est.
10. Magnitudo magnitudine minor est data, ubi,
addita data, totum eidem aequale est.
11. Magnitudo magnitudine maior estdataquam
in ratione, ubi, ablata data, quae relinquitur ad
eandem datam habet rationem.^)
12. Magnitudo magnitudine minor est data quam
in ratione, ubi, addita data, totum ad eandem da-
tam habet rationem.
[13. Deducta est recta, quae a dato puncto ad
rectam positione datam ducitur in dato angulo.
14. Erecta est recta, quae a dato puncto in recta
positione data ducitur in dato angulo.
15. Ad positione datam est recta, quae per
datum punctum rectae positione datae parallela du-
citur.]^)
I.
Datarum magnitudinum ratio inter se data est.
datae sint magnitudines A, B. dico, rationem
ipsius A ad B esse datam.
1) u. Hultsch in Pappi edit. uol. I praef. p. XXIV,
2) Deif. 13 — 15 ab Euclide non usurpantur et a scholiasta
Apollonio tribuuntur. cfr. schol. nr. 13.
fv&tiav Vat.v. avayontvri /3, item lin. 20. 21. t6 a'
cxfj^ia in textu, a' in mg. /?. 22. o (alt.)] om. /S. 24. to:
8BSo(iha a. niyiQ-si a. 25. icTiv P.
6 AEAOMENA.
ijtsl yccQ dsdotccL t6 A, dvi/ardv iGtLv avta l'6ov
7toQL6a6d-aL. 7tS7ioQL6d^(o xal s6tco t6 r. Ttdhv, iitsl
dedo^svov i6tl t6 5, dvvatov ietLV avta i'6ov tcoql-
0a6d-aL. 7tsnoQL6%^(o y,al ietGJ t6 ^. insl ovv i'6ov
5 i6tL t6 fisv A Tc3 r", t6 df J5 Tt3 ^, s6tLv aQa q?
t6 A TtQog t6 r, ovtcog t6 B TtQog tb A' ivaXhai, ag
t6 A TtQog t6 5, ovtag t6 r" 3r()6j t6 z/. tov ^ «pa
TtQog tb B loyog i6tl doQ^SLg' 6 avtbg yccQ avta ns-
otoQL^tai 6 tov r TtQbg t6 ^.
10 /3'.
'Eav dsdo^svov fisysd-og TtQbg alXo tt ^sys&og k6-
yov sxri dsdo^isvov, dsdotaL xaxstvo tc5 ^sysdsL.
dsdo^svov yccQ (isysd-og tb A TtQbg aXXo Tt (isysd-og
tb B koyov i%stco dsdofisvov Xsya), otL dsdotaL xal
15 t6 B ta ybsys%-SL.
insl yocQ dsdotaL t6 A, dvvatov i6tLV avta i'6ov
TtoQL^a^d^aL. nsnoQL6d-(o ocal s6ta) t6 F. xal insl
dsdotaL 6 tov A n^bg t6 B ^.oyog' ovtcjg yccQ vno-
TiSLtaL' dvvatov i6tLV avta tbv avtbv noQL6a6d-aL.
20 nsnoQL6&o3 xal s6t(o 6 tov F n^bg t6 z/ Xoyog. xal
insL i6tiv cog tb A n^bg t6 5, ovtcog t6 JT nQog tb ^,
ivaXXai, ocQa i6tlv cog t6 A n^bg t6 1"", ovt(ag t6 B
nQog t6 A. i'6ov ds tb A ta F' i'6ov ccQa xal t6 B
Tc5 A' dsdotaL ccQa t6 B (liys&og' i'6ov yccQ ai)t(p
25 nsnoQL^taL t6 A.
1. laov avtca a. 3. iGtiv] om. a. 5. toj (pr.)] ro a.
7. xov\ to a. 8. TtQbg tb B ccqcc a. 10. tb ^' in textu,
/J' in marg. §, et sic deincei^s. 14. xai] om. P, add. m. 2 v.
15. t6] tc5 a. Tco — 16. ^] supra m. 3 t. 16. avTco
^ffrtv a. 18. otJTO) P. ovrwg yap vrrdxfiTa^] om. a. 20. to]
Tov a. 21. ag] add. m. 2 Vat. (item lin. 22), in ras. m. 2 v.
DATA. 7
nam quoniam data est magnitudo A, fieri potest,
ut magnitudo ei aequalis comparetur [def. 1]. com-
paretur et sit T. rursus quon-
iam data est magnitudo 5, fieri
potest, ut magnitudo ei aequalis
comparetur [ibid.]. comparetur
et sit A. iam quoniam A = T
et B = zl, erit A : T = B : zl. permutando [Y, 16]
A : B = T : /J. itaque ratio A : B data est [def. 2].
aequalis enim ei comparata est ratio T : /1.
n.
Si data magnitudo ad aliam magnitudinem ratio-
nem habet datam, data est etiam illa magnitudine.
data enim magnitudo A ad aliam magnitudinem B
rationem habeat datam. dico, datam esse etiam B
magnitudine.
nam quoniam data est magnitudo A, fieri potest,
ut magnitudo ei aequalis comparetur [def 1]. com-
paretur et sit T. et quoniam
data est ratio A : B (ita enim
supposuimus), neri potest, ut ratio
ei aequalis comparetur [def. 2].
comparetur et sit ratio J' : ^.
et quoniam est A:B = T:A, permutando [V, 16]
erit A : T = B : z/. uerum A = T. quare etiam
B = A [V, 14]. ergo data est magnitudo B [def. 1].
aequalis enim ei comparata est z/.
22. aQoc iaxiv'] om. a. 23. ro (pr.)] rd" Vat. xai]
om. Vat.
8 AEAOMENA.
y'-
'Eccv dsSo^Eva (i£ye&ri otcoGccovv 6vvt£d-fj^ xcd tb
i| avt&v GvyxeLfisvov dsdofiivov ictcci.
0vyxH6d^a) yaQ bnoGaovv dsdo^eva ^isyEd-r] ta AB^
5 BF' Xiya^ oti xal ro ix t&v AB^ BF 6vyx€L(ievov
tb AF dedofiivov ietLV. '
insl yccQ diSotaL tb AB, Svvatbv ictiv aitKt l6ov
xoQL0a6d-aL. 7t£3COQL0d-(o xal iffTO ro ^E. jcdhv, inel
diSotaL ro jBJT, dvvatbv istLV avta i'6ov noQL6a6%aL.
10 n£7COQL6d-c3 xal i6t(o ro EZ, ijC£l ovv i'6ov i6tl tb
fuv AB ta JE, tb 81 BF rc3 jBZ, oAov aQa tb AF
okci ta AX i6tLV i'6ov' didotaL ccQa tb AF' i'6ov yccQ
avta n£7c6QL6taL ro ^Z.
6'.
15 ^Eav anb S£do(iivov (i£yi&ovg d£dofiivov (iiy£9^os
a(paLQ£&rj, ro AoLnbv Sedo^iivov i6taL.
anb yccQ deSofiivov fiEyid^ovg tov AB d£do[iivov
liiy£&og acpTjQ^6d^o} ro AF' kiyco^ otL ro koLnbv ro FB
6£do(iivov i6tLv.
20 in£l yccQ SidotaL ro AB, dvvatdv i6tiv avta i6ov
noQL6a6%^aL. n£noQL6&o xal i6tG} ro ^Z. ndhv, inel
didotaL tb AF, dvvatdv i6tLV avta i'6ov noQi6a6&aL.
nenoQL6%c) xal iffrco ro ^E. inel ovv i'6ov i6tL ro
fiev AB ta z/Z, ro d^ A F ta AE, koLnbv aQa tb
3. ietuC] add. m. 2 Vat. 4. SsSofitva onoeaovv a. to]
t6 a. 5. v.ai — BT] om. a. xCbv] rov Vat. 10. iartv P.
12. l'aov iativ a. 13. t6] tta a. 17. tov] t&v a. 20.
SiSotai] toti a. 24. JZ] corr. ex >4Z m. 2 Vat. .d£]
AE a.
DATA. y
III.
Si quotlibet magnitudines datae componuntur,
etiam magnitudo ex iis composita data erit.
componantur enim quotlibet magnitudines datae
jiB, BF. dico, etiam magnitudinem u4r ex AB, BP
compositam datam esse.
nam quoniam data est magnitudo AB, fieri potest^
ut magnitudo ei aequalis comparetur [def. 1]. comparetur
et sit^jB. rursus quoniam data^
A B r .
I 1 1 est magnitudo BF, fieri pot-
^ E z est, ut magnitudo ei aequalis
' comparetur [def. 1]. compare-
tur et sit EZ. iam quoniam AB = ^E et BF= EZj.
totum AF toti AZ aequale erit [x. «W. 2]. itaque data.
est magnitudo AF [def. 1]. aequalis enim ei com-
parata est magnitudo ^Z.
IV.
Si a data magnitudine data magnitudo aufertur,
reliqua data erit.
nam a data magnitudine AB data magnitudo AT
auferatur. dico, reliquam FB datam esse.
nam quoniam data est ma-
A T B .
I 1 ! gnitudo AB, fieri potest, ut
j E Z magnitudo ei aequalis com-
paretur [def. 1]. comparetur
et sit A Z. rursus quoniam data est magnitudo
AF, fieri potest, ut magnitudo ei aequalis com-
paretur [def. 1]. comparetur et sit ^E. iam quoniam
AB = AZ et AF = ^E, reUqua magnitudo FB
reliquae EZ aequalis erit \x. svv. 3]. itaque data est
10 AEAOMENA.
BF koLTia t(p EZ Igtiv i'6ov dadorai uQa xo BF'
i'60V yCCQ aVTCO TtSJtOQlOtaL t6 EZ.
'Eav ^aysd^og TtQOs iavtov ti ^EQog koyov sx7j dsdo-
5 ^EVov, xal TCQog tb koiTtbv koyov s%si, dsdo^svov.
fisys&og yccQ tb AB nQog savtov tt ^SQog tb AF
Xoyov ixstco dsdo^svov Xsyoa.^ oti xal TtQbg tb XoiTtbv
tb BF Xoyov s%si dsdoiisvov.
xsi6d-co yaQ dsdofisvov ^sysd^og tb AZ. xal STtsl
10 Xoyog s0ti do&slg 6 tov BA TtQbg tb AF^ 6 avtbg
avta nsTtoQiG&G) b tov ZA TtQog ^E. koyog ccQa
s0tlv 6 tov ZA TtQbg /iE dod^sCg. dod^sv 8s tb Zz/.
dod^sv aQa aal tb /JE' xal XoiTtbv aQU tb EZ do&sv
sOtiv. s0ti ds %al tb zlZ dod^sv Xoyog aQa tov z/Z
15 TtQbg tb ZE dod^sig. xal snsC s6tiv ag tb z/Z TCQbg
^E, ovtog xal tb AB TtQbg AF, avaCtQStpavti aQU
s6tlv ojg tb /JZ TtQbg tb ZE, ovtcog tb AB TiQbg
tb BF. Xoyog 6s roi) z/Z TtQbg ZE do&sCg.) ag ds-
dsixtai' Xoyog ccQa xal tov AB TtQbg tb BF dod^sCg.
20 ?'.
'Edcv dvo fisysd-7] 6vvtsd-fj TtQbg aXltjla koyov sxovta
dsdo^svov, xal tb oXov TtQbg sxdtSQOv avtav Xoyov
£%£i dsdo^svov.
^vyxsCc&co yccQ dvo ^sysd^rj ta AF, FB, stQog ak-
1. Igov Pv. 2. wbxm] corr. ex avro m. 2 v. 7. nqog
— 8. 8sSoyi,ivov] 6 tov A B itQbg B F loyog iarl SoQ^sig a. 9.
iTtei — 11. z/£] rsr^iTJe&o} o^oicog rji AB yiarcx. rb E a. 10.
iariv Pv. 11. Post TtsnoQicQ-m in Vat. spat. vac. 9 litt. apa
iariv'] om. a. 12. ro JE a. 14. iari a. z/Z(pr.)]
DATA. 1 1
magnitudo FB [def. 1]. aeqiialis enim ei comparata
est magnitudo EZ.
V.
Si magnitudo ad aliqtiam sui ipsius partem ratio-
nem liabet datam, etiam ad reliquam partem rationem
habebit datam.
magnitudo enim AB ad aliquam sui ipsius partem
AF rationem babeat datam. dico^ eam etiam ad reli-
quam partem BF rationem liabere datam.
nam ponatur data magnitudo z/Z. et quoniam
ratio BA : AF data est, eadem atque illa fiat ratio
ZA \ AE. itaque ratio
f -S- f ZA.AE data est [def. 2].
^ £ Z uerum magnitudo Z/i
' data est. quare etiam
magnitudo AE data est [prop. II]. itaque reliqua EZ
data est [prop. lY]. uerum etiam magnitudo z/Z data
est. quare ratio z/Z: Z£ data est [prop. I]. et quoniam
AZ : JE = AB : AT, conuertendo erit [V^ 19 coroU.]
AZ\ZE== AB\ BT. sed ratio AZ \ ZE data est,
ut demonstratum est. itaque etiam ratio AB \ BT
data est [def. 2].
VI.
Si duae magnitudines inter se rationem habentes
datam componuntur, etiam totum ad utramque earum
rationem habebit datam.
componantur enim duae magnitudines AT, TB
iuter se "rationem habentes datam. dico, etiam totum
Zz/ a. b Xoyoi a. 15. i%u — 16. a.qa\ om. a. 18. X6-
yoq — 19. 8o%Hq\ So&slg aQa v.ai 6 rov AB TtQog re BF a.
12 AEAOMENA.
krilu Xoyov lyovxa dsdofisvov Xeyco, otL xal okov xb
AB JtQog ixdxegov t&v AF^ FB X6yov e%u 6edofievov.
ixxeied^co yuQ dedo^evov fiiyed^og xb AE. xul inel
k6yog iaxl xov AF JCQbs FB dod^etg^ 6 ccvxbg avxa
6 7cenoii^6d^(o 6 xov AE Ttgbg EZ. 6 ccgcc xov AE
ycQog EZ X6yog iexl dod-eCg' do^ev 6h xb AE' do&ev
KQii xccl xb EZ' xccl okov aQu xb AZ do&iv isxiv.
e6XL 8h exdxeQOv xav AE^ EZ do&iv k6yog ccQa xov
AZ TCQbg ixdxeQOv xCbv AE.^ EZ do&eig. xal iTceC
10 iexLv cag xb AF XQbg FB, ovxcog xb AE TCQbg EZ^
6vvd-ivxL Gjg xb AB nQog xb BF, ovxcog xb AZ TCQbg
ZE' xal ccva6XQiipavxL cog xb AB TCQog xb AF^ ovxcog
xb AZ TCQbg AE. xal inel cag xb AZ iCQbg exdxeQOv
x&v AE., EZ., ovxcsg xb AB vcQbg ixdxeQov xav
15 AF^ rB^ l6yog ccQa xal xov AB nQbg ixdxeQov x&v
AT, rB doftetg.
r.
'Edv dedo^ivov iiiye&og eig dedo^ivov k6yov diai-
Qe&fj.i ixdxeQov xav x(ii^^dx(ov dedofiivov iGxiv.
20 Sedofiivov yccQ (liye^og xb AB eig dedo^ivov X6yov
dLrjQriG&co xbv xov AF TCQbg FB' kiya}^ oxl exdxeQov
tcbv AFj^rB do&iv iexLV.
inel yccQ k6yog iaxl xov AF TCQbg FB do&eicj
X6yog ccQa xal xov AB JCQbg ixdxeQOv x&v AF., FB
4. Xoyog] loiTtos (sic) a. t6 FB va. aiToTg a. 5.
rb EZ &. 6 &Qa — 6. icti] Xoyog &Qcc xai rov AlEi •nqhg ro
EZ a. 6. ierlv Pv. 8. lcriv Pt. h\ kuL a. ioyog
— 16. So&tig] aga Xoyov ^x^i SBdonivov tog di Ttgbg EZ, ovroag
rb AB TtQog iKccrfgov rwv AF, FB' nal rb AB ngbg fTidrf qov
T&v AF, FB Xoyog ierl So&sig a. 8. Xoyog — 9. So9fig]
supra add. m. 3 v. 10. wg] add. m. 2 Vat. 11. ovrco Vat.
item lin. 12. 13. t6 JE Vat. 19. iariv] ^arat §. 21.
t6 rB a. 23. FB] rb BF &. 24. xai] om. Vat.
DATA. 13
AB ad utramque magiiitudiiiem AF, FB rationem
habere datam.
ponatur enim data magnitudo zlE. et quoniam
ratio AT-.rB data est, eadem atque illa fiat ratio
/lE : EZ. itaque ratio
f -i^ f ^E : EZ data est [def. 2].
z/ E Z uerum magnitudo /1 E
' data est. quare etiam
magnitudo EZ data est [prop. II]. itaque totum z/Z
datum est [prop. III]. est autem utraque magnitudo
^E, EZ data. quare ratio magnitudinis z/Z ad
utramque magnitudinem AE, EZ data est [prop. I].
et quoniam AT : TB = AE : EZ, componendo [V, 18]
erit AB:BT = AZ:ZE. et conuertendo [V, 19
coroU.] AB : AT == AZ : AE. et quoniam magnitudo
^Z ad utramque magnitudinem AE, EZ eam ratio-
nem habet, quam AB ad utramque magnitudinem
AT, TB, etiam ratio magnitudinis ^JS ad utramque
masnitudinem AT, TB data est.
VII.
Si data magnitudo in datam rationem dirimitur,
utraque pars data est.
data enim magnitudo AB in datam rationem
AT : TB dirimatur. dico, utramque magnitudinem
' A T, TB datam esse.
^ r B r^Mia. quoniam ratio AT : TB
'~ '■ '" ' data est, etiam ratio magni-
tudinis AB ad utramque magnitudinem AT, TB
data est [prop. Yl]. uerum magnitudo AB data est.
14 AEAOMENA.
So&stg. dod^ev de t6 ^B' doQ-sv uqu xal sxaTSQov
rav ^r, FB.
v'-
Tcc TCQog t6 avvb koyov iyovxa dsdofitvov xal ^XQbg
5 akXrika koyov €%£i dsdo^svov.
iXBTco yccQ ExdreQov t&v ^, F TtQbg t6 B koyov
dsdo^avov kayG), otl xal t6 j4 TtQog t6 JT koyov si,sv
dsdo^svov.
S6TCO yaQ dsdo^svov fisysd^og t6 zI. xal msl koyog
10 s6tI tov A TCQbg t6 B dodsig, b avTog avToi ns7toirJ6d-(o
6 rov z/ TtQog t6 E. dod^sv ds t6 z/' do&sv aQa xal
t6 E. Ttdkiv.) STtsi koyog s6tI tov B TtQog t6 F dodsig^
6 ambg avra 7ts7tOLr]6d^(o 6 Toi) E JtQbg t6 Z. do&sv
ds t6 E' dod^sv uQa xal t6 Z. i'^Tt dfi xat t6 z/
15 dod^av koyog ccQa tov z/ ^nr^^g t6 Z s6Ti do&sig. xal
sjtSL S6TLV hg ^isv t6 A TtQog t6 B, ovrag t6 z/ TtQbg
t6 £, wg d^ t6 B TtQbg t6 n, ovTcog t6 £^ 31965 t6 Z,
dLL6ov aQa s6xlv ag t6 ^ :7r()6g t6 jT, ovTcog t6 z/
3r()6g t6 Z. Adyog d^ rov z/ %Qbg t6 Z doO-fij* Adyog
20 aQa xal Toi) ^ TtQbg t6 F doO-ft^.
'Eav dvo rj nksCova [isysd^ri TtQbg dkkrjka koyov sxfi
dsdofiBvov, sxy ds rd avrd ^sys&rj TtQbg dkka tlvci
^ieysd^rj koyovg Ssdofisvovg, el xal ^ij Tovg avxovgy
25 xaxsiva rd ^sye&r] TtQbg dkkrjka koyovg s%si dsdoiisvovg.
dvo yaQ t) nksCova fieye&rj xd A^ 5, T itQbg dkkrikcc^
1. xai] om. a. 5. ^x^i |3. 9. ^ctu)] ■neia&co a. 12.
icriv a. F] FJ a. 13. Post Z add. So&sig Pv, Xoyos ccqo^
Kul 6 Tov E Ttqog t6 Z So&iig a. 14. ^gtiv Pv. 15. ff
Tov a. ioTiv Pv. 16. t6 A jigbg t6 Bj add. m. 2 Vat^^
DATA. 15
ergo etiam utraque magnitudo ^-T, FB data est
[prop. II].
VIII.
Quae ad idem ratiouem liabent datam, etiam inter
86 rationem habebunt datam.
babeat enim utrumque ^^ jT ad 5 rationem datam.
dico, etiam A &d F rationem babiturum esse datam.
nam sit data magnitudo z/. et quoniam ratio ^ : B
data est, eadem atque illa fiat ratio z/ : E. uerum
A\ — ■ ( Ji 1
B 1- i E i 1
r, _i zi 1
magnitudo z/ data est. data est igitur etiam E
[prop. II]. rursus quoniam ratio B : F data est, eadem
atque illa fiat ratio E : Z. uerum magnitudo E data
est. data est igitur etiam Z [ibid.]. uerum etiam
magnitudo z/ data est. itaque ratio z/ : Z data est
[prop. I]. et quoniam esi A:B = ^ :E ei B: r=E: Z,
ex aequo erit \Y,22] A : F = ^ : Z. sed ratio z/ : Z
data est. ergo etiam ratio A : F data est [def. 2].
IX.
Si duae uel plures magnitudines inter se rationem
habent datam et eaedem magnitudines ad alias quas-
dam magnitudines rationes babent datas, etiamsi
eaedem non sunt, etiam illae magnitudines inter se
rationes babebunt datas.
duae enim uel plures magnitudines A, B, F inter
18. A] B a. 23. aXXa] uXlrjXa a; item p. 16, 2. 24. sL
iiai] om. §. aiTovg 8s p. 26. aXXriXa] aXlr] Vat.
16 AEAOMENA.
Xdyov BXBxco dedoiiivov, i%it<o 8% tcc avtcc (isyid-rj ta
A^ B, r TiQog aXXa tiva ^syid^} Ta ^, E, Z Xoyovg
deSofiivovg, ^ij tovg aiytovg di' XiycOj oti xal ta
z/, E, Z, ^syi&r] TtQog alXriXa koyov s^si dsdo^ivov.
5 insl yccQ Xoyog s6tl tov A TtQog tb B do&sig, tov
de A TCQog tb A Xoyog i6tl do&sig, zal tov /i aQu
JtQog tb B Xoyog istl dod^eCg. aXka tov B TCQog t6 E
Xoyog i6tl dod-eig' xal tov A ccQa TtQbg t6 E Xoyog
iotl do&eig. TtdXiv, iitel X6yog i6tl tov B TtQbg t6 F
10 dod-etg, tov 8e B TtQbg tb E koyog i0tl dod-ecg, xal
tov E ccQa TtQbg t6 J^ koyog i6tl do&etg. tov de F
TtQbg tb Z koyog i6t\ do^eCg' xal tov E ccQa JtQog
t6 Z X6yog i6tl dod^eCg' td A, E^ Z ccQa TtQbg dkXtika
k6yov ixsi dsdo^ivov.
15 i'.
'Edv (liysd^og ^syi&ovg 8o%-ivtt ^st^ov f, rj iv Adycj,
xal t6 6vva^q)6tSQOV tov avtov dod^svti ^ist^ov i6tat
-^ iv k6yci' xal idv t6 6vvaficp6tsQov tov avtov So-
?tivti ^st^ov ri ri iv X6ya, xal t6 Xoinbv tov avtov
20 ^'toi dod-ivtt ^et^6v i6ttv i) iv k6yc}, t) t6 kombv
fietd tov e^ilg, XQbg b t6 eteQOv Xoyov exei dsdoiiivov.,
do^iv i6ti,v.
fiiys^og ydQ t6 AB fieyi&ovg tov BF do&ivtt
}iet^ov e6tGi •») iv X6yc)' Xiya, Ztt xal t6 6vva^(p6teQov
5. iartv Pt, et sic P per totam prop. iatlv 6 tov a.
tov (alt.)] corr. ex to m. 1 a. 7, &lXd. — 9. do'9'fi'?] supra
add. m. 3 v. 7. &}.X6: v.ai a. tov] 6 tov a, item lin. 8. 8.
Xoyog iati (alt.)] iati Xoyog v. 9. iati (alt.)] iariv v. 11.
&Qa] om. a. F] Z a. 12. iativ v; item p. 18, 6. 16. y]
■om: §. 17. iatai — 19. ^sl^ov] bis § (non a). 19. r;]
om. ^, ^atat a.
DATA. 17
se rationem habeant datam et eaedem magnitudines
A, B, r ad alias quasdam magnitudines ^, E, Z ra-
tiones habeant datas, sed non easdem. dico, etiam
matynitudines J, E, Z inter se datam rationem* habi-
turas esse.
nam quoniam ratio A : B data est et ratio A : ^
data est, etiam ratio z/ : B data erit [prop. VIII].
uerum ratio
^ • j .
B : E data est.
B E ..
quare etiam
T-l 2
ratio ^ : E
data est [ibid.]. rursus quoniam ratio B : F data est
et ratio B : E data est, etiam ratio E : F data est [ibid.].
nerum ratio F : Z data est. quare etiam ratio E : Z
data est [ibid.]. ergo magnitudines ^, E, Z inter se
rationem habent datam.
X.
Si magnitudo, comparata cum alia magnitudine,
•data maior est, quam in ratione, etiam utraque simul,
<jum eadem comparata, data maior erit quam in ratione ;
et si utraque simul, cum eadem magnitudine com-
parata, data maior est, quam in ratione, etiam aut
reliqua, cum eadem comparata, data maior est quam
in ratione aut reHqua cum sequenti, ad quam altera
rationem habet datam, data est. .
magnitudo enim AB, comparata cum magnitudine
Br, data maior sit quam in ratione. dico, etiam
T/J om. Vat. xai] om. ^. 20. ioTLv] y v, htcci /?. 21.
Enclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 2
18 AEAOMENA.
rh AF Tov avtov rov FB dod-evzL nst^ov ianv J) iv
X6ycj.
iTtel yc(Q To AB rov BF dod-ivtL ^at^dv iGxLv ]]
iv Aoy«, atfr^^ri6%G) xh 8o%\v iiiyad^og ro A^- Ioltiov
5 aQu Tov AB jiQog tb BF Xoyog i6tl dod^sig- xal avv-
^ivtL Tov ^r TiQog tb BF 2.6yog iatl do&sig. zaC
ietL do&sv t6 Azi- t6 FA aQa tov FB do&ivTL /i£t-
^dv i6TLV r) iv X6yci.
TcdlLv drj t6 AF tov FB Sod^ivtL (ist^ov eGtco y]
10 iv kbycj' Acyra, otL t6 Xoltcov t6 AB tov avTov tov
BF ^TOL do&ivTL (ist^ov s6TaL r] iv X6yc3y ri Tb AB
(isTa tov f^^g, TiQbg o tb' BF k6yov i%£L do&ivtay
Sod^iv i6tLv.
ijtSL yaQ tb AF tov FB do&ivtL (ist^6v iatLv i
15 iv k6yc3, acpriQri6&o t6 do&sv [liysd-og. t6 drj dod-si
. r'iTOL ska666v i6TL tcD AB r) fist^ov. s6TCi jiQotSQOV
sla66ov., xal s6tG} t6 Azi' XoLnov aQa tov AT jiqos^'
FB X6yog i6tl dod^stg' 8LsX6vtL ccQa tov AB TiQbg BF*
X6yog i6tl dod-sig. xaC i6tL dod-sv t6 A^' t6 AB-
20 ocQa tov B r dod^ivtL (istt,6v i6tLv tj iv Adyoj.
dkXa drj t6 dod^sv [ist^ov s6tc} tov AB^ xal xsCeQ^o
avta i6ov t6 AE' X6yog aQa Xoljiov tov EF XQbg
t6 FB iatL do&sCg' &6t€ xal dvaTcaXiv tov BF nQbg-
t6 EF X6yog i6Tl dod^sCg' xal dva6TQijpavTL 6 tov Br"
25 3iQbg BE .X6yog i6TL dodsCg. xaC i6TL t6 EB [isTci:
5. &Qa] om. a. avvrsd-ivTt a. 6. FJ a. 7. iarij
'iaroi a. tb Sod^sv x6 P Vat. v. rd (alt.)] coit. ex tc5 m. 2 v.
FB] rj Vat. 11. '^arai] ianv a. AB] B add. m. 2.
Vat. 12. (lEta tov l|^s] (is&' ov a. 13. iariv] add. m. 2
Vat. 14. FB] BF a. 16. t'A,aTT6v (corr. ex taov m. 3) v. :
18. t6 rB a. SieX6vri — 19. So'»iis] add m. 3 v. 18.
Sitlovri — BF] nal rov JB apa: tiqos rb BF a. 19. iativ v*
item lin. 23, 24, 25. 21. AB] JT v. 22. aira] om. a*
DATA. 19
ntramque simul ^F, comparatam cum eadem FB,
data maiorem esse quam in ratione.
! nam quoniam magnitudo AB, comparata cum
magnitudine BF, data maior est quam iu ratione^
J B r aiif^Bi^atur data magnitudo AzJ.
i I ' 1 1 reliquae igitur J B ad B F
j ratio data est [def. 11]. et componendo ratio z/F: BF
! data est [prop. VI]. et data est magnitudo A^. ergo
I magnitudo FA, comparata cum magnitudine FB, data
' maior est quam in ratione [def. 11].
^ iam rursus magnitudo AF, comparata cum magni-
\ tudine FB, data maior sit quam in ratione. dico, aut
I reliquam AB, comparatam cum eadem BF, data
! maiorem esse quam in ratione, aut AB cum sequeuti,
\ ad quam BF rationfem habet datam, data est.
nam quoniam magnitudo AF, comparata cum magni-
tudine FB, data maior est quam in ratione, auferatur data
magnitudo. iam data magnitudo aut minor estquam^5
aut maior. prius sit minor, et sit ^z/. reliquae igitur
z/F ad FB ratio est data [def. 11]. itaque dirimendo
ratio ziB : BF data est [prop. V]. et data est magni-
tudo ^z/. ergo magnitudo AB, comparata cum magni-
tudine BF, data maior est quam in ratione [def. 11].
iam uero data magnitudo mgiior sit quam AB, et
ponatur ei aequalis magnitudo AE. ratio igitur reli-
A B E r ^^^^ ^^ ^^ ^^ data est
' — "' [def. 11]. itaque etiam e
contrario ratio BF^Er data est. et conuertendo
ratio Br:BE data est [prop. V]. et magnitudo EB
ciQo] tov a. 23. coOTS — 24. do^S^fig] avccTtahv a. 24.
Br] FB a. 25. r6 BE va. EB] E supra add. m. 1 v, BE a.
20 AEAOMENA.
To£) BA dod^iv oXov yccQ to AE dod^ev ieriv' t6
BA ocQa ^srcc rov £|^g, TCQog b rb BF koyov sxel
dod-ivra, dod-iv ianv.
6 'Eav fiiys&os fisyid^ovg do&ivri ^et^ov fi ij iv X6y(p^
xo avrb xal iSvva^cporiQov dod-ivri fist^ov B6rai 7) iv
Aoyc), xal iav rb avrb 6vva^(poriQov do&ivri ^st^ov
fl 7] iv loycp, rb avrb zal rov koijcov do&ivn fisti,ov
e6taL ij iv X6ya).
10 fiiysQ-og yaQ rb AB rov BF do^svn fist^ov s6rc3
ij iv X6y(p' Isya, on xal rov AF do^ivn fist^ov
£6nv rj iv X6yGi.
insl yaQ rb AB rov BF Sod^ivn fisti,6v i6nv tj
iv l6yo3, ag)r]Qij6d-G} rb do&sv fiiysd^og tb A^' Xoltcov
15 ccQa rov z/JB TtQbg rb BF Xoyog i6rl dod-sig. dvccnahv
xal 6vv^ivrt X6yog i6rl rov FA TtQbg rb AB dod^sig'
6 avrbg ccvtkI ysyoviro 6 rov AA TtQbg tb AE' }.6yog
ccQa xal rov AA TCQbg rb AE do%sCg' 8o%^sv ds rb AA'
bo%\v ccQa xa\ t6 A E' a>6rs xal koiTcbv rb EA do&iv
20 i6nv. i6n ds xal okov rov AF TCQbg oXov rb EB
X6yog do&SLg' a6rs xal rov EB TCQbg AF X6yog i6rl
dod-scg. xaC i6rL dod^sv rb AE' rb BA ccQa rov AP
dod-ivrL fisttftv i6rLV ri iv Xoya.
cclXd drj t6 BA 6vva(iq)oriQov rov AF do^ivrL
1. ZXov — iativ\ om. a. 7^9] ^Q^ ^- 2- (i^tcc rov
l|^s] ftf^S-' ov a. 5. do&£VTog §. 6. ^arcei] comp. Vat.;
item Hn. 9. 7. avvcciKfOtSQto (bis) §. 10. (isys&ovg rov a.
11. Kcci] om. V. Post Kcci add. t6 avro tb AB a. 15.
ictiv V, et sic per tot. propos. praeter 1. 16 et p. 22, 1-2. 18.
Kai] om. Vat. to (isr.)] om. a. 21. tb AF Vat.v. 22.
AE] EA a. Kccl t6 a.
DATA. 21
cum maguitudine BA data est; tota enim ^E data
est. ergo magnitudo BJt cum sequenti, ad quam BF
rationem habet datam, data est.
XI.
Si magnitudo, comparata cum alia magnitudine,
data maior est quam in ratione, eadem, etiam cum
utraque simul comparata, data maior erit quam in
ratione; et si eadem, cum utraque simul comparata,
data maior erit quam in ratiouCj" eadem, etiam cum
reliqua comparata, data maior erit quam in ratione.
magnitudo enim ^B, comparata cum magnitudine
Br, data maior sit quam in ratione. dico eam, etiam
cum AF comparatam, data maiorem esse quam in
ratioue.
nam quoniam magnitudo ^B, comparata cum
magnituduie BF, data maior est quam in ratione,
j E zJ B r ^-^^fsratur data ma-
I . i 1 , gjiitudo A^. reli-
quae igitur z/5 ad 5F ratio data est [def. 11]. e con-
trario et componendo ratio r^:/lB data est [prop. VI].
eadem atque illa fiat ratio AA:^E. itaque etiam ratio
AA : AE data est [def. 2]. data est autem magni-
tudo AA. quare etiam AE data est [prop. II]. itaque
etiam reliqua EA data est [prop. IV]. est autem
etiam ratio totius magnitudinis AT ad totam EB
data [V, 12; def. 2]. itaque etiam ratio EB : AT data
est. et data est magnitudo AE. ergo magnitudo BA,
comparata cum magnitudine AT, data maior est quam
in ratioue [def. 11].
iam uero magnitudo BA, comparata cum magni-
22 AEAOMENA.
^Bt^ov s6ta 7) iv ?,6yc}' Xiyco^ ort t6 avro to AB xal
Tov }„OLTCov roi) Br do^ivTi ^£tt,ov iffTaf 1] iv ?.6yG}.
ijtsl yccQ t6 AB tov AF do&ivTL (lei^ov i^TLv 7)
iv X6y(p, ag)i]Q7]0&ci t6 8o&sv iisysd^og to AE' Ioltcov
5 ciQa Tov EB ■JiQog to AF X6yog i^Ti dod^sis' coGts
Ticcl Tov AF TtQog t6 EB Xoyog i6Tl dod^sig' 6 avTog
avTa ysyoviTca 6 tov A/J nQog EA' -koX tov /iA kqu
TCQog Ezl X6yog i6Tl dod^scg' xal ccva6TQii:avTc tov AA
TCQog AE X6yog do&scg' zal avcknaXiv tov EA TtQog
10 t6 Azl X6yog i6Tl dod^scg. xal do&sv t6 AE' dod^sv
ccQa xal oAov t6 AA. xal insl oXov tov AF TCQog
' 6A0J/ t6 EB k6yog i0Tl dod^scg, 6v tov AA nQog t6
^E Xoyog «tfTi dod^sig, iGtai xal Xocnov tov FA nQog
Xoinov t6 /dB X6yog do^scg' xal 8lsX6vti tov FB
15 nQog t6 ^B X6yog i<jTl dod^sig' co6ts xal tov z/5
nQog To BF Xoyog idTL dod^sig. xaC i6TL 8o%^sv t6 ^A'
To AB ccQa Tov BF dod^ivTL ^st^ov iOTcv tj iv X6y(p.
^Eccv f] XQLa fisyid^i] xal t6 fisv nQ&Tov fisTa tov
20 dsvTSQOv y doQ^iv, ?} ds xal t6 dsvtSQOv (istcc tov tqltov
dod^iv^ t6 nQtbTOV TC3 TQLTOJ iJTOL i'60V i0TLV, 1] t6
STSQOV TOV BTSQOV do&ivTl (lSL^6v i0TlV.
S6TC0 TQia (isyid-t] td AB, BF, Fz/, xal t6 (isvAB
fiETcc Tov Br dod^sv ^6Tco t6 AF, t6 8s BF fisTa tov
25 r^ dod-sv ^6TG> t6 BA' Xiyco, otc tb AB tc3 FA
1. t6 avto] yicci a. xaij om. a. 2. ^ffrat] comp. Vat.,
iativ T. 7. dA] Ad a. apa] om. a. 8. EJ] J E a.
6 Tov a. 9. iarl 8o&sis a. &vdnaXiv — 13. ^atai] irtd
iati Xoyog tov AT ngbs EB do&sig, do&sv tb AE' So&sv aga
jtai olov tb AJ a. 12. t6 (alt.)] om. v. 14. JB] JB ta
^B V. 15. t6] om. a. 16. xal yap. Vat. 17. AB] aupra
DATA.- 23
tudiue AF, data maior sit quam in ratione. dico,
eandem ABj comparatam etiam cum reliqua-BF, data
maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam magnitudo ^B, comparata cum
•magnitudine AFy data maior est quam in ratione,
auferatur data magnitudo ^E. reliquae igitur EB
&d AF ratio data est [def. 11]. itaque etiam ratio
uir: EB data est. eadem atque illa fiat ratio u4^: E^.
quare etiam ratio 21 A : E^ data est. et conuertendo
xatio /lA : AE data est [prop. V]. et e contrario
ratio AE : AA data est. et data est magnitudo AE.
data igitur etiam tota AA [prop. II]. et quoniam
ratio totius ^ F ad totam' EB data est, quarum partis
AA ad partem AE ratio data est, erit etiam ratio
reliquae FA ad reliquam AB data [V, 19; def. 2]. et
dirimendo ratio TB : AB data est [prop. V]. itaque
€tiam ratio AB:BT data est. et data est maffltii-
tudo AA. ergo magnitudo AB, comparata cum magni-
tudine BT, data maior est quam in ratione [def. 11].
XII.
Si tres magnitudines propositae sunt, et prima cum
secunda data est atque etiam secunda cum tertia, aut
prima tertiae aequalis est, aut altera data magnitudine
maior est altera.
sint tres magnitudines AB, BT, TA, et AB -\- BT
datae sint sintque aequales rectae AT, et BT -{- TA
datae sint sintque aequales rectae BA. dico, aut
add. m. 1 P. iv ^dyco] corr. ex iXaxta m. 2 Vat. 19. ybiv\
om. ^. 24. t6 ^rf om. a. 25. xh Bd] om. a. Post
AB ras. 5 litt. v.
24 AEAOMENA.
r^toi iGov iGTLV^ r) t6 stsqov tov itsQov do&evtL ^ei-
^ov i0tLV,
insl yaQ dod^dv iotiv ixdteQov tav AF^ B/d ^ tk
dr] do&ivta ^tOL l'6a idtlv i) uvi6cc.
5 £(?Tco JtQotSQOv i'6a' l'6ov ccQa i6ti t6 AF tc5 5^.
xoLvbv d(pr]Q^6^(o t6 BF' XoLTibv aQa t6 AB koina
ta r^ l6ov i6tLV.
fi^fj £6tG} Srj i6a, dXX' £6ta ^sl^ov tb AF tov BAy
xul x£i6d^(o ta B/d i'6ov t6 FE' do&lv dh t6 BA'
10 do%^£v aQa xal t6 FE. £6tL dh xal oXov tb AF
dod-iv xal XoLTcbv tb AE dod-iv i6tLV. xal insl i'6ov
i6tl t6 EF ta jBz/, xolvov d(prjQ^6d^(o t6 BF' koinbv
ccQa tb BE XoLna ta FA i'6ov i^tCv. xaC i6tL 8o%-£v
t6 AE' t6 AB ciQa toi) Jz/ dod^ivti (i^^ov i6tLV.
15 ty',
'Edv 17 tQCa ^£y£&r]y xal t6 ^hv nQ&tov nQog t6
d£vt£Qov X6yov i%ri d^So^ivov, t6 Se d£vt£Qov tov
XQCtov do&ivtL (nft^ov fi 7] iv Adyc), xal tb nQ&tov
xov tQCtov Sod-ivtL (i£i^ov i^T^ui t) iv k6y(p.
20 i6tG) tQCa ii£yi%-r] td AB^ JTz/, E, xal t6 }i£v AB
nQbg t6 Jz/ }.6yov ixitca d^dofiivov^ t6 Sh F^ tov E
6o&£vti (i£t^ov £6tC3 rj iv X6yc)' kiy(o, oti xal tb AB
tov E dod^iyti (i£it,6v i6tiv rj iv X6ya.
insl yuQ t6 Fz/ tov E dod-ivtL (i^t^bv i6tLv ri iv
25 Adyc), d(pi^QYi6%^o:) t6 8o%^£v (iiy£&og t6 FZ' koLnov
3. Post infi ras. 3 litt. v. 4. iiviacc] o^ a. 7. iazL
codd. 8. &XXd a. rov BJ] om. a. 11. AE] EA a.
14. t6 (alt.)] TM Vat. 16. fiiv] om. ^. 20. fifys^T]] corr.
ex ^fyfO'?^ m. 2 v. tk] coit. ex to m. 2 Vat. 22. forat v.
DATA. 25
magnitudmem j4B maguitudini FJ aequalem esse aut
alteram data magnitudine maiorem esse altera.
nam quoniam data est utraque magnitudo AP^
B^, datae magnitudines aut aequales sunt aut in-
^ g r z/ aeq^ales.
I 1 prius sint aequales.
itaque AF = BJ. communis auferatur B F. itaque
reliqua AB reliquae Fz/ aequalis est.
iam ne sint aequales, sed &\i AF^B^, et sit
TE = BJ. sed data est magnitudo JBz/. data est
A -£■ ^ r j igi^^^ etiam FE. uerum
' • — ' etiam tota^r" data est.
et reliqua AE data est [prop. lY]. et quoniam
Er= BA, communis auferatur JB F. itaque reliqua BE
reliquae Fz/ aequalis est. et data est magnitudo AE.
ergo magnitudo AB data maior est magnitudine Fzf
[def. 9].
XIII.
Si tres magnitudines propositae sunt et prima ad
secundam rationem habet datam et secunda, comparata
cum tertia, maior est quam in ratione, etiam prima^
comparata cum tertia, data maior erit quam in ratione.
sint tres magnitudines AB, FA, E, et AB ad JTzf
rationem liabeat datam, et F^, comparata cum E, data
maior sit quam in ratione. dico, etiam magnitudinem
AB, comparatam cum E, data maiorem esse quam in
ratione. *
nam quoniam magnitudo FA, comparata cum E^
data maior est quam in ratione, auferatur data magni-
ori] om. a. 24. inti — 25. loycoj om. a. 24. iGtir] -v
add. m. 2 V.
26 AEAOMENA.
ixQa tov z/Z TtQos t6 E Xoyog idrl dod-eig. xal insl
koyog ictl doxtslg tov AB nQog tb FJ., b avtbg avto
ysyovitcj 6 tov AH jtQbg tb FZ' loyog aQu xal tov
AH TtQog t6 rz do&sig. do&sv ds t6 TZ' dod^sv
5 aQu xal t6 AH' xal koLTiov tov HB JtQbg kombv t6
zdZ }.6yog iexl dod^eCg. tov de ziZ TtQbg t6 E Uyog
i0tl do&£cg' xal tov HB aQa TtQbg t6 E Xoyog ifftl
dod^sig. xaC i6tl dod^evtb AH' t6 AB aQa tov E
do&ivti (ist^dv i<5tLv ^ iv loyco.
10 id'.
'Eav dvo fieyi&r} TtQbg alXrila Xoyov sxr] dsdo^ivov,
xal TtQoatBd-fi ixatiQGj avt&v dsdofiivov (liysd^og, ta
oAa TtQbg aklrjka ^toi Xoyov. i^ei dedo^ivov, tJ t6 ete-
Qov tov itiQov dod-ivti ^stt^dv ictLV tJ iv Xoya.
15 8vo yaQ [isyid-rj ta AB, FA TtQog aklrika Uyov
ixitco dsdo}iivov, xal nQ06xsL6%^c3 ixatiQa avTdiv dsdo-
^ivov ^iyed-og, to te AE xal t6 FZ' Xiyca, oxl Tffc
ola ta EB, ZA TtQbg aklrika i]tOL koyov iyiL dedo-
[livov, TJ tb eteQov tov itiQov dod^ivti [let^ov iotLv rf
20 iv koyto.
inel yaQ dod^iv istLV exateQov tav EA, ZF, Xoyog
aQa tov EA TtQog tb ZF dod-eCg. xal sC [lev 6 avxbg
ta tov AB TtQbg FA, itfTat xal olov tov EB TtQog
okov tb ZA Xoyog dod^eCg,
1. Zz/ a, item lin. 6. iariv v, item lin. 2, G. 2.
■So9sig] om. a. FJ So&sis a. 3. ysyovsta] iaro) a. FZ
Xoyog a. 7.6yog — 4. rZ(pr.)] om. Vat. 13. %fi |S. 17.
Ts] om. a. 21. AE V. 22. t6] om. a. 23. rcoj avrcS 6 a.
to rj a. ^atai] comp. Vat., omnibus litteris m. 2, et
«ic saepissime in sequentibus.
DATA. 27
! tudo JTZ. itaciue reliquae z/Z ad J5 ratio data est
i [def. 11]. et quoniam ratio AB : F^ data est, eadem
I „ „ atque illa fiat ratio AH: TZ.
ti h ^
A — — — - — ; 1 quare etiam ratio AH: FZ
' Z J data est [def. 2]. uerum ma-
. gnitudo rZ data est. data
est igitur etiam^if [prop.II].
et ratio reliquae HB ad reliquam ^Z data est [Y, 19;
def. 2]. uerum ratio AZ: E data est. quare etiam
ratio HB : E data est [prop. VIII]. et data est ma-
gnitudo AH. ergo magnitudo AB, comparata cum
magnitudine E, data maior est quam in ratione [def.ll].
XIV.
Si duae magnitudines inter se rationem habent
datam et adiicitur utrique earum data magnitudo, aut
totae inter se rationem habebunt datam, aut.altera,
comparata cum altera, data maior est quam in ratione.
duae enira magnitudines AB, FA [inter se ratio-
iiem habeant datam, et adiiciatur utrique earum data
magnitudo, AE et
I— -; — i ! rz. dico, aut totas
z/ r Z EB, ZA inter se
rationem habere da-
tam, aut alteram, comparatam cum altera, data maio-
rem esse quam in ratione.
nam quoniam data est utraque magnitudo EA, ZT,
ratio EA: ZT data erit [prop. I]. et si eadem est
atque ratio AB:TA, erit etiam ratio totius EB ad
totam ZA data [V, 12; def. 2].
28 AEAOMENA.
lii] £6rc3 d^ 6 avTos nal 7tenoLi>]6d-c3 C3s tb AB
TCQOs Fzt^ ovtG)S t6 HA JtQOS TZ' koyos cxQcc xal tov
HA TCQhs to Zr do^ELs. 8o%^av Se to ZF- do^tv
ccQa xal t6 HA. edtt de xal t6 EA So&ev xal Xol~
5 nov aQa t6 EH 8o%-ev eGtLV. xal enel C3s t6 AB
nQos t6 JT^, ovtas t6 HA jiqos t6 ZP, Xoyos aQa
xal Tof) HB TCQos Z/i Sod^eis. xul iatL So&lv t6 EH^
t6 EB ccQa tov ZA 8o%evtL (letlov eOtL t) ev koyc).
Le'.
10 ^Eav Svo fieye&rj tcqos aXXriXa loyov ext] dedo^evov
xal a(paLQe&fj anb ixateQOv avt&v dedo^evov fieyed^osy
ta koLTCa TCQOS aXXrjka i^tOL koyov e%eL dedoiievov^ rj t6
eteQOv tov iteQov 8o%evtL ^et^ov e6tLV i) iv Aoyw.
8vo yccQ ^eye&T] ta AB., F^ tcqos aXXrjXa koyov
15 i%etco 8e8o^evov, xal dqifjQrJGd^c) dcp^ ixateQov avt&v
8e8o^evov ^eyed^os^ dnb (lev tov AB tb EA^ dnb 8e
tov Fjd t6 rZ' keyco^ otL td XoLnd td EB^ Z/i n^bs
aXXrjXa ^toc Xoyov ei,eL 8e8o^evov, r) t6 eteQOv tov
iteQov Sod^evtL ^et^6v iGtLv t) iv Adyoj.
20 inel ydQ ixdteQOv t&v AE, FZ Sod^iv i6tL, loyos
ccQa tov AE nQbs TZ So^eis. xal ei [lev 6 avtos
i6tL t(p tov AB nQos P^, e6taL xal koLnov tov EB
nQbs loinbv zb ZA X6yos 8o%eis.
firj e6tc3 8rj 6 avtos, xal nenoLrj^&c^ C3S t6 AB
25 nQos rjf ovtcas tb AH n^bs t6 FZ. l6yos 8h tov
2. tb rj a. To Zr a. Uyos — 3. zr(alt.)] om. a.
3. Z r (utrumque)] TZ v. 5. iazt. codd. iTtei — 7. So-
Q^Big] oXov Tot; HB TtQog olov vb ZJ Xoyog iarl So&dg a. 6.
HA] HJ V. Zr] rZ V. 7. iauv v. t6 So9sv to P. 12.
^XH p. 17. rZ] Zr a. 18. t'xa a. 20. xibv] x6 Vat.
21. v.al xov a. 22. tco] om. a.
DATA. 29
iam ne sit eadem et fiat AB : F/l = HA : FZ.
itaque etiam ratio HA : Z F data est. uerum data
est Zr. data est igitur etiam HA [prop. 11]. est
autem etiam magnitudo EA data. quare etiam reli-
qua EH data est [prop. IV]. et quoniam
AB : r^ = HA : ZF,
etiam ratio* HB : Zz/ data erit [V, 12; def. 2]. et
data est magnitudo EH. ergo magnitudo EB, com-
parata cum magnitudine Zz/, data maior est quam
in ratione [def. 11].
XY.
Si duae magnitudines inter se rationem habent
datam et aufertur ab utraque earum data magnitudo,
aut reliquae magnitudines inter se rationem habebunt
datam, aut altera, comparata cum altera, data maior
€st quam in ratione.
duae enim magnitudines AB, TA inter se ratio-
nem liabeant datam, et auferatur ab utraque earum
data magnitudo, ab ^5
1 i 1 — - — I magnitudo AE, a T/i
T z d autem TZ. dico, aut reli-
quas magnitudines EB, TZ
inter se rationem liabere datam, aut alteram, com-
paratam cum altera, data maiorem esse quam in
ratione.
nam quoniam utraque magnitudo AE, TZ data
est, ratio AE : TZ data. et si eadem est ac ratio
AB : TA, erit etiam ratio reliquae EB ad reliquam
ZA data-[V, 19; def. 2].
iam ne sit eadem et fiat AB : T/1 == AH: TZ.
ratio autem AB : T/i data est; itaque etiam ratio
30 AEAOMENA.
JlB TiQos t6 r^ dod^eLQ' Xoyog aQU 'accI xov AH JiQog
t6 jTZ dod-£LS' dox^ev de t6 FZ* do&ev ccQa xal t6 AH,
iexL 81 xa\ t6 AE dod^ev xal komov ccQa t6 EH
So&av i6riv. xal inel ag t6 AB TtQog t6 Jz/, ovras
5 tb AH ^Qog t6 JTZ, XoiTtov aQa rov HB TtQOg XoiTthv
' xo 7L/i Xoyog i^xl do&SLg. xai iGxi do&lv xb EH'
t6 EB (XQa To-O Zyd dod-ivxL ^Eitov iGxLV rj iv koya.
'Eav 8vo (leyi&rj JtQog akkiqXa Xoyov 8%^ dedo^ivovy
10 xal aitb ^ev xov ivbg avx&v dedonivov ^iye&og acpaL-
Qe&fj, Tc3 dh exiQGJ avx&v dedo^ivov ^iyed^og 7tQ06xe&f]^
xb oXov xov loLTtov do&ivxL (let^ov eCxat ») iv koya.
dvo yaQ ^eyi&rj xa AB^ FzJ Xoyov iyjixGi dedo-
fiivov^ xal aTtb fiev xov Fzi dedo^ivov iiiye&og cctpi]-
15 QTjG&co xb FE, Tc5 de AB dedonivov iiiye&og 71qo6-
xeLGQ^G) xb ZA. Xiyco, oxi oXov xb ZB rov' XoiTtov
tov E^ do&ivxi iiet^ov isxiv rj iv Xbya.
inel yccQ Xoyog i6xl xov AB TtQbg FA do&eig, 6
ttitbg a^ta yeyovitco xov AH TtQbg xb FE' Xoyog
20 aQa xal xov AH TtQbg xb FE do&eig' do&ev de xb
FE' do&ev ccQcc ocal xb AH. edxi 8s xal xb AZ
So&iv oAov aQa xb ZH dod^iv i<3Xiv. xal i%el io^
xb AB nQbg t6 F^, ovrag t6 AH TtQbg FE, xccl
XoiJiov Tov HB TtQbg XoiJtbv t6 £z/ loyog iaxl do^eig.
1. Xoyog ccQa] om. a. 2. TZ (pr.)] FZ Xoyog iari a. 3.
^ativ V. 4. infi — 5. rZ| om. a. 5. aQct] om. a. 6.
iaziv V. 1. ZJ] ZA Vat. SoQ^ivzi] do&iv a. iazi n.
10. [liv] om. ^. 13. Post rj add. TtQbg «^73^« a. 14.
xal anb niv] &nb Si a. SfSoiiivov] om. a. 16. zo (pr.)]
snpra add. m. 2 P. oXov] Om. a. zov] om. Vat.v.
DATA. . 31
{AH.rZ data est. data est autem FZ. data est
;igitur etiam AH [prop. II]. est autem. etiam AE
fdata. quare etiam reliqua EH data est [prop. IV].
jet quoniam AB : FA = AH: FZ, ratio reliquae HB
!ad reliquam Zz/ data erit [V, 19; def. 2]. et data
jest magnitudo EH ergo magnitudo EB, comparata
cum Z/1, data maior est quam in ratione [def. 11].
XVI.
Si duae magnitudines inter se rationem liabent
datam et ab altera earum data magnitudo aufertur^
alteri autem earum data magnitudo adiicitur, totay
comparata cum reliqua, data maior erit quam in ratione,
duae enim magnitudines AB, FA rationem babeant
datam et a magnitudine FA auferatur data magnitudo
FE, magnitudini AB autem adiiciatur data magni-
tudo ZA. dico, totam ZB, comparatam cum reHqua
EA, data maiorem esse quam iu ratione.
nam quoniam ratio AB : TA data est, eadem atque
illa fiat ratio AH : TE. itaque ratio AH : TE
data est. sed data est
1 , TE. data est igitur
r E J etiam AH [prop. 11],
est autem etiam AZ
data. itaque tota ZH data est [prop. III]. et quoniam
AB : TA = AH : TE, etiam ratio reliquae HB ad
reliquam EA dataest [V, 19; def. 2]. et data est ZH.
19. avTcoJ avzov a. 20. apo;] om. a. 21. hviv v. 22.
HZ V. inU — 23. xai] om. a. 24. BH y.
32 AEAOMENA.
v.ai £6X1, do&£v rb HZ' tb ZB ccqu xov EJ dod-svxi
fist^ov aGXLv ri iv koyo).
'Eav ^ XQia fiays&r}, xal xb TtQ&xov xov dsvxsQov
5 dod^ivxL ^SL^ov fi ?J sv Xoyc)^ t) dl xal xb xqlxov xov
ai}Xov do&svxL ^st^ov rj av K6y(p, xb TtQ&xov TCQog xb
XQLXOV 7]tOL X6yOV £%SL daSo^SVOV, ij Xb £X£Q0V xov
ix£Qov dod^ivxL ^£t^ov £0xaL 7} iv X6yco.
s(Sxo3 XQLa fisyi&rj xa AB, F, z/£, xal ixdx^Qov
10 x&v AB.f ^E xov r do&ivxL ^st^ov s6xc3 tj iv I6ya'
Xiyco, OXL xa AB, zlE ^xol TtQog aXXtjXa k6yov s^sl
dsdofiivov fj xb sxsqov xov sxiQov do&ivxL ^st^ov iexLV
7] iv Adyto.
iTCSL yaQ tb /JE xov F dod^ivxL fist^bv i6tLV ri iv
15 Adyoj, acpriQriG^G} tb do%^£v ^iy£&og tb zlH- XoLnov
aQa tov HE TiQbg tb F X6yog i6tl 6o&£Lg. dtd xa
avxa dri xal xov ZB TCQbg xb F X6yog i6xl do&sig'
xal xov ZJ5 licQa TtQbg xb HE 2.6yog i6xl do%£ig. xul
7tQ66X£LxaL avxotg dsdo^iva ^syi&r] xa AZ^ /IH' xk
20 oAa aQa ta AB, ^E TtQog aXlrjka ^toL k6yov sisl
d^dofiivov, i) t6 £t£Qov tov itiQov do&ivxL fi£tt,6v i6xLv
i) iv k6yco.
LT]'.
'Eav f XQia ii£yi&rj., ?v d£ avxav ixaxiQov xav
25 XoLTtav So&ivxL ^£tt,ov fi 7] iv Adycj, xa XoLTta dvo
4. ^] om. ^ (non a). 5. So&svti] supra scr. m. 1 §. 7.
kxsi ^. ' 11. %si] con-. ex ^XV m. 2 v. " -12. do&svri] om. v.
14. insl yaQ t6 J E] cc(pr]QTJa9(o t6 Sod-sv tiiys&og tb AZ'
Xoiitov &QU Toi) ZJ5 TtQog t6 F Xoyog iatl So&slg. TtciXiv insl
t6 Ez/ a. 16. Sid — 17. ticci] om. a. 16. Ta avtci] tavta
Vat. 17. ZBJ r a. F] ZB a. ^18. Scga] om. a. So-
^sig] om. a. 20. Taj om. a. 25. 17] om. |3.
DATA. 33
€rgo magnitudo ZB, comparata cum E^, data maior
«st quam in ratione [def. 11].
XYII.
6i tres magnitudines propositae sunt et prima,
comparata cum secunda, data maior est quam in
ratione, et etiam tertia, comparata cum eadem, maior
est quam in ratione, aut prima ad tertiam rationem
liabebit datam, aut altera, comparata cum altera, data
maior erit quam in ratione.
sint tres magnitudines AB, F", zlE, et utraque
magnitudo AB, ziE, comparata cum F, data maior
sit quam in ratione. dico, aut magnitudines AB, JE
inter se rationem habere datam, aut alteram, com-
paratam cum altera, data maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam magnitudo z^£, comparata cum JT,
data maior est quam in ratione, auferatur data magni-
2 B ^^^^ ^H. itaque reliquae HE
^ '~ ' ' ad r ratio data est. eadem
r\ — 1 de causa etiam ratio ZB : F
H E data est.^) quare etiam ratio
^ ' ' ' ZB.HE data est [prop. VIII].
et adiiciantur iis datae magnitudines AZ, /iH ergo
aut totae AB,AE inter se rationem habent datam, aut
altera, comparata cum altera, data maior est quam in
ratione [prop. XIV].
XVIII.
Si tres magnitudines propositae sunt et una earum,
comparata cum utraque reliqua, data maior est quam
1) Haec demonstratio non nihil habet offensionis; priore enim,
loco demonstrandum erat, rationem ZB-.F datam esse, deinde
xierbis dia xa avtd absoluendum, rationem HE : T datam esse.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 3
34 AEAOMENA.
TtQog aXlrika ijtot loyov €%£l dedo^evov, r) t6 sreQorr
rov it£Qov dod-svti ^st^ov i6tiv rj iv koya.
£6tc3 tQLu ^sys&r^ tcc AB^ Fzl^ EZ, Hv. 81 uvt&v
t6 r^ ixut£Qov tcbv XoiTt&v t&v AB^ EZ do&ivttr
5 [ist^ov £6t(o i) iv koyci. Af/co, oti, tb AB JtQog tb EZ
i]t0t XoyOV £%£L d£d0fl£V0V, r) t6 £'t£QOV TOV itSQOV
do^ivtL ^£t^6v ictLV -JJ iv Xoya.
i7t£l yuQ t6 Jz/ tov AB do&ivtL ^l^l^ov ictLV ^
iv Xoyo)^ u(priQri6d^(o tb do%\v ^iy^d^og tb m. Xoltiov
10 uQu tov HA TtQog t6 AB Xoyog i6tl 8od-£Lg. 6 uvtbg
ai)ta y£yov£tc3 6 tov FH TtQbg t6 A&. loyog uqu
zul tov FH TtQbg tb A& do&£i'g. dod^sv d£ tb FH.
do%^£v UQU xul t6 A@. aul olov tov F^d TtQbg oAoi'
t6 ®B koyog i6tl do^sCg. nuhv, ix£L t6 FA tov EZ
16 dod^ivtL n£t^6v i6tLv 7] iv X6yc}, u(prjQy]6&a) t6 do&lv
^£y£&og t6 FK. XoLTtov tov KA TtQbg EZ Xoyog i6ti
do&£Lg. 6 avtbg avta y^yovita 6 tov FK TtQbg AE,
X6yog uqu nul tov FK XQbg AE do&£Lg. dod^lv dh
t6 FK. dod^£v UQU xul t6 AE. xul oAov tov FA
20 TtQbg bXov tb AZ X6yog i6tl dodsLg. Itov da Jz/
^Qbg 0B k6yog i6tl do&£Lg. xul tov @B uqu JtQbg
AZ X6yog i6tL 8o&£Lg. xul aipfjQrjtUL ujt' uvt&v d£-
do(i£vu fi^yiO^rj ta &A, AE. ta AB, EZ uqu ^toc
3rp6ff aXlrjXu k6yov f|«i d^So^ivov, ?) t6 £t£Qov tov
25 itSQOv do&ivtL [i£t^6v i6tLv t) iv X6yci.
1. %ihi §. 2. icTLv'] supra comp. add. m. 2 v. 8. imi —
' 9. Xoyo)] om. a. 8. iativ] om. v. 10. &qcc'] om. a. 12,
iod-slg iari a. 15. iartv] om. a. 16. iarlv v. 18. AE]
EA a; item lin. 19. 20. tov Ss FJ — 22. AZ] tov @A Kal
Tov AZ a. 21. Kdi] om. v. 22. dctf^Qritcci] SctpjiQt^ad^a v.
24. ^x^i a.
A
B
r
H K
A
A
E
DATA. 35
t in ratione, aut reliquae duae inter se rationem habe-
f bunt datam, aut altera, comparata cum altera, data
\ maior est quam in ratione.
sint tres magitudines AB, F^, EZ, et una ex iis
- rk/, comparata cum utraque reliqua ^B, EZ, data
( maior sit quam in ratione. dico, aut magnitudinem
u4B ad EZ rationem habere datam, aut alteram, com-
paratam cum altera, data maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam magnitudo F^, comparata cum ^B,
data maior est quam in ratione, auferatur data magni-
tudo FH. itaque ratio
reliquae H^ ad AB
data est [def. 11].
2 eadem atque illa fiat
ratio rH\A®. ita-
que etiam ratio FH : A & data est [def. 2]. sed data
est FH. data est igitur etiam A@ [prop. II]. et
ratio totius F^ ad totam &B data est [V, 12; def. 2].
rursus quoniam magnitudo Pz/, comparata cum EZ,
data maior est quam in ratione, auferatur data magni-
tudo FK. ratio reliquae K^ ad EZ data est [def. 11].
eadem atque illa fiat ratio FK : AE. itaque etiam
ratio FK : AE data est [def. 2]. sed data est FK^
data est igitur etiam AE [prop. II]. et ratio totius
FA ad totam AZ data est [V, 12; def. 2]. uerum
ratio FA : &B data est. quare etiam ratio &B : AZ
data est [prop, VIII]. et ablatae sunt ab iis datae
magnitudines ®A, AE. ergo magnitudines AB, EZ aut
inter se rationem habebunt datam, aut altera, comparata
cum altera, data maior est quam in ratione [prop. XV].
m fig. cod. Vat. litterae H, K permutatae sunt.
36 AEAOMENA.
'Eav i] tQia fiEysd^r], xal t6 fiav tcq&xov tov dev-
tEQOv dod^avti pLSt^ov j7 ») iv Adyco, fj ds xal tb dsv-
xsQOV Toi) T^tTov do&svti (ist^ov rj sv Ad/o), xal t6
5 TtQ&tov tov tQLtov Sod^svti ^st^ov s6tai t) sv Xoya.
s6t(o tQia ^sys&tj ra AB, Iz/, E, xal t6 (isv AB
tov r^ do^svti ^st^ov s6t(o ij sv X6yc), tb ds FJ
tov E dod^svtv ^stt,ov s6tco ?) sv X6y(p. 2.sy(o, oxi xal
tb AB TQv E So&svti (ist^6v s6tiv ij sv X6y(p.
10 snsl yaQ t6 F^ tov E doftsvti (ist^6v s6tiv tj sv
^6yc3^ a(priQ^6d-co t6 6od^sv (isysd^og t6 FZ' koiTCOv aQa
tbv Zz/ TCQbg tb E X6yog s6ti do^sig. jraAtv,* snsl
t6 AB tov FzJ do&svti fist^6v s6tiv ij iv X6yc}^
a(prjQr]6&(o t6 do&sv (isysd^og t6 AH' loijtov aQa tov
15 HB TCQbg tb Fz/ X6yog s6tl dod^sig. 6 avtbg avxa
ysyovstco tov H& TCQbg t6 FZ' ^6yog aQU xal tov H&
jtQbg t6 rZ dod^sig. dod^sv Ss t6 JTZ' dod-sv uQa xa\-
tb H&. s6ti ds xal tb HA Sod-sv xal SAov ccQa tb
&A dod^sv s6tiv. xal insl &ig t6 HB TCQbg t6 Fz/,
20 ovtag tb H& TCQbg t6 FZ, xa\ Xoiicov tov &B TCQog
XoiTcbv tb ZA Ibyog s6t\ do&sig. tov ds ZA nQog
tb E Xoyog s6tl So^sCg' xa\ tov &B aQa JCQbg t6 E
X6yog s6t\ dod^Sig. xa\ do&sv t6 &A' tb BA aQcc
tov E do&svti (ist^bv s6tiv rj sv Wyto.
2. v.ai] supra comp. add. in. 2 v. 3. m 8e om. ^. 4..
So^^svxi] bis ^ (non a). iisl^ov 5 ^' a. tj iv Ioyco] om. §
(non aV 7. rov] rm a. 12. Zz/] Z supra add. m. 1 v.
Xoyog ierl 8o9sls nQos rb E a. 14. ro (alt.)] rov a. 16.
Tov (pr.)] 6 rov va. 17. So&svij^r.) — 18. H@] Sod-hv uqu xal
t6 H@- Sod^sv 8s t6 FZ v. 18. hriv v. 19. ieri codd.
Mor! ^:irfi — 20. FZ] om. a. 24. Seq. demonstr. altera,
u. app.
DATA. 37
XIX.
Si tres magnitudines propositae sunt et prima,
comparata cum secunda, data maior est quam in
ratione et etiam secunda, comparata cum tertia, data
maior est quam in' ratione, etiam prima, comparata
cum tertia, data maior erit. quam in ratione.
sint tres magnitudines ^B, F^, E, et AB, com-
parata cum Jz/, data maior sit quam in ratione, et
r^, comparata cum E, data maior sit quam in ratione.
dico, etiam magnitudinem AB, comparatam cum E,
data maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam magnitudo FzJ, comparata cum E,
data maior est quam in ratione, auferatur data magni-
„ ^ . tudo rZ. itaque ratio
^ 1 ' — I reliquae Zz/ ad E data
„ Z est [def. 11]. rursus
quoniam magnitudo
AB, comparata cum
FA , data maior est quam in ratione, auferatur data
magnitudo AH. itaque ratio reliquae HB ad FA data
est [def. 11]. eadem atque illa fiat ratio H& : FZ.
quare etiam ratio H® : FZ data est [def. 2]. sed
data est FZ. data est .igitur etiam H® [prop. II].
uerum etiam HA data est. itaque etiam tota ®A
data est [prop. III]. et quoniam HB : FA = H& : FZ,
etiam ratio reliquae &B ad reliquam Zz/ data est
[V, 19; def. 2]. uerum ratio ZA : E data est. itaque
etiam ratio &B : E data est [prop. VIII]. et data
est magnitudo &A. ergo magnitudo BA, comparata
cum E, data maior est quam in ratione [def. 11].
£
38 AEAOMENA.
^Eccv fi dvo ^sysd-rj dsdo^EVu, xal acpaLQEd-fi dz'
avtav fisya&T] TtQog ccXXrjXa X6yov axovta dsdoyiivov^
tcc Xoiita TtQog aXXrjla ijtoi Xoyov s^si, dsdo^svov^ tJ
5 t6 stSQOv tov stSQOv do&svti iist^ov s6tiv 1] sv koya.
idtG) dvo [isysd-r] dsdo^sva Ta AB, 17^, xal cctco
tS)v AB, Fzf ag)riQr]6d-G) ^sysd^rj to: AE, FZ Xoyov
syovta JtQog aXXrika dsdo^svov Xsyo), oti ta EB^ 2.A
TCQog aXXrjXa ^TOfc koyov s%si dsdo^svov, rj t6 etsQov
10 tov stSQov dod-svti [lat^ov s6tiv r) sv Xoya.
sjtsl yaQ dod^sv sGtiv sxdtSQOv t&v AB^ FA, Xoyog
ccQa tov AB TtQog FA dod^sig.
xal £i fisv 6 avtdg s6ti ta tov AE TCQog FZ,
s6tai xal XoiTtov tov EB TCQog Xoiitov tb ZA Xoyog
15 do&sig.
[iri £6ta) drj 6 avrog^ xal 7tsjtoii]6&(j) cjg t6 EA
TtQog rZ, ovtcag t6 AH TtQog FA. Xoyog ds tov AE
^Qog rZ dod^Sig' Xoyog ccQa xal tov AH JtQog FA
do&sig. dod-sv ds tb FA' dod-sv ocQa xal t6 AH.
20 £6ti ds xal t6 AB dod^sv xal XoiTtbv ccQa t6 HB
dod^sv s6tiv. xal insi i6tiv hg tb AE iCQog FZ,
ovtag tb AH TCQbg t6 F^, xal XoiJtov tov HE TtQbg
XoiTtbv tb ZA Xoyog i6ti dodscg' dod^sv ds t6 HB'
t6 EB ccQa tov ZA do^svti [ist^ov i6tiv r] iv
25 Xoyc).
4. ix^L §. 6. rcc] corr. ex t6 m. 2 Vat. 11. So&iv
ianv] post FJ v. 12. t6 FJ a. SoQ^si? iari a. 13. iati
rw Toi)] avrco ro a. t6 FZ a. 15. iatl So&sis a. 16.
AE itQog xh rz a. 17. t6 Td a. 18. t6 TZ a. t6
rj a. 50. laxiv V. 21. xai — 22. Fz/] om. a.
DATA. 39
XX.
Si duae magnitudmes datae sunt et auferantur ab
iis magnitudines inter se rationem kabentes datam,
reliquae inter se aut rationem habebunt datam, aut
altera, comparata cum altera, data maior est quam
in ratione.
sint duae magnitudines datae AB, F^, et ab AB,
r^ auferantur magnitudines AE, FZ rationem inter
se babentes datam. dico,
E H '
A ! — — B magnitudines EB, ZA
Z inter se aut rationem ha-
bere datam, aut alteram,
comparatam cum altera, data maiorem esse quam
in ratione.
nam quoniam data est utraque magnitudo AB, TAy
erit ratio AB : Jz/ data [prop. I].
et si eadem est ac ratio AE : TZ, erit etiam
ratio reliquae EB ad reliquam Zz/ data [V, 19;
def. 2].
iam ne sit eadem, et fiat EA : JTZ = AH'. T/S.
uerum ratio AE : JTZ data est. itaque etiam ratio
AH:TA data [def 2]. sed data est TA. data est
igitur etiam AH [prop. 11]. uerum etiam magnitudo
AB data est. itaque etiam reliqua HB data est
[prop. IV]. et quoniam AE : TZ = AH : TzJ, etiam
ratio reliquae HE ad reliquam AZ data est [V, 19;
def. 2]. uerum data est magnitudo HB. ergo magni-
tudo £B, comparata cum ZA, data maior est quam
in ratione [def 11].
40 AEAOMENA.
xa'.
^Eav fi 8vo y.syad'!] dsdo^eva^ xal 7iQ06rE&tj avzot^
lisyed-rj TtQOs aXXrj^a koyov s%ovxa dsdofisvov^ xa ola
^jtQog akkrila i]xoi k6yov slc^sv dsdofisvov t) ro sxsqov
5 xov sxsQov do&svxL ^st^dv s6XLV 7] iv koya.
s6x(o dvo ^sysd^r] Ssdo^sva xa AB.^ Fz/, nal tcqog-
xsL6d-o avxotg ^syed^rj xa AE^ FZ X6yov sxovta nQog
aXlrj^a dsdo^svov Xsyco, oxl xa oXa xa EB, Zz/ TtQog
aXXrjla ^xoi X6yov s^sl dsdo^svov, r] xb sxsqov xov
10 ixsQOv dod^svxL ^SL^6v i6tLv rj iv K6yG).
insl yccQ dod-sv iGxiv sxdxsQOv xCov AB^ Iz/, X6yog
aqa tov AB TCQog tb jTz/ do&sig.
xal sl (isv 6 avt6g ietL ta roi) EA JCQbg tb FZ,
i6taL xal oXov tbv EB nQbg okov tb ZA kbyog do^sig.
15 SL ds ov, 7iS7COLr]6&c} ag tb AE TCQbg FZ, ovxcog
tb HA TCQbg ro FA' X6yog aQa tov HA TCQbg ro Fzf
dod^SLg. dod^sv 8s ro FA' do&sv aQa xal ro HA. sGxl
Ss xal tb AB dod^sv xal XoLTcbv aQa ro HB do&sv
sGtLV. xal insL i6tLv ag ro EA TCQbg ZF, ovtag xb
W AH JCQbg xb Iz/, xal oXov xov EH nQbg 6'Aov ro Zz/
X6yog i6xl dod^SLg. xal do&sv xb HB' xb EB uQa
xov Zz/ dod^svxL ^SL^bv icxLV rj iv X6ycj.
^Eav dvo ^sys&rj TCQogxL ^sysd^og X6yov s%ri dsdo^svov,
25 xal xb 0vvafi(p6xsQOv TCQog xb avtb X6yov s^sl dsdo^svov,
3. Xoyov ^xovra «Qog HXlriXct jS. 4. ^x^i |3. 7. AE] AB
Vat., corr. m. 2. 9. '^x^l a. 10. So&ivTi] So9iv a. 13.
AE a. Zr a. 14. Zz/] ZA PVai, con-. m. -2 Vat. Xoyosl
om. a. 16. EA TtQog t6 ZT a. 16. kkI tov AH &,. 17.
AH va. ^GTiv V. 19. -^(jti (priore loco) codd. nui — 20. FJ^
om. a. 19. t6 Zr Vat. 20. t6 (pr.)] om. v. 21. iaTiv v.
24. ^x^i V, sed alt. s eras. 25. t6 (pr.)] om. (3. T6(alt.)] om.Vat.
DATA. 41
XXI.
Si duae magmtudiues datae sunt et adiiciantur iis
magnitadines inter se rationem habentes datam, totae
inter se ant rationem habebunt datam, aut altera, com-
parata cum altera, data maior est quam in ratione.*)
sint duae magnitudines datae JIB, Fzf, et adiician-
tur iis magnitudines ^E, TZ rationem habentes inter
se datam. dico, totas EB, Zz/ inter se aut rationem
habere datam, aut alteram, comparatam cum altera^
data maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam utraque magnitudo ^B, Fz/ data est^
erit ratio AB : Fid data [prop. I].
et si eadem est ac ratio AE : FZ, erit etiam ratio
totius EB ad totam ZJ data [Y, 12; def. 2].
sin minus , fiat
l L? "L ^ AE'.rZ = AH:r^.
j r Z itaque ratio HA : Fzf
data est [def. 2]. sed
data est magnitudo FA. data est igitur etiam HA
[prop. 11]. uerum etiam AB data est. quare etiam
reliqua HB data est [prop. IV]. et quoniam
EA:Zr= AHiTA,
etiam ratio totius EH ad totam ZA data est [V, 12;
def. 2]. et data est magnitudo HB. ergo mag-nitudo EB,
eomparata cum ZA, data maior est quam in ratione
[def. 11].
XXII.
Si duae magnitudines ad aliquam magnitudinem
rationem -habent datam, etiam utraque simul ad ean-
dem rationem habebit datam.
1) u. prop. XlV. Jn fig. cod. v litterae F, Z pennutatae sunt.
42 AEAOMENA.
dvo yccQ ^Eyid^ri xa AB^ BF TtQog ri ^eysd^og xb J
Xoyov sxeta dsdo^svov Xsyco, ort xal tb 6vvu^(p6xsQov
tb AF TCQbg tb avtb tb /1 Xoyov l%si dsdo^isvov.
STtsl yccQ sxdtSQOv ttbv AB, BF n^bg xb z/ loyov
5 s^st dsdofisvov^ loyog uQa xal tov AB TtQbg tb BF
dodsig' xal evvd-svtt tov AF TtQbg xb BF ^oyog i6tl
do&scg. xov ds BF TtQbg zJ Xoyog s6xl do&sCg' xal
tov AF aQa TtQog to ^ X6yog s6tl dod^sCg.
xy".
10 'Eav oAov JtQbg okov X6yov sxf] dsdofisvov, sxjj Ss
xal ta, iisQri TtQbg Ta ^isQy] k6yovg dsdo^svovg, (li} tovg
avtovg 8s^ nal ndvta TtQbg ndvta koyovg e^si dsdo-
^svovg.
sxsta yuQ oXov tb AB TtQog oXov tb T/1 Xoyov
15 dsSofisvov^ sxsxco 8\ aal xa AE, EB fisQtj TtQog tct
rZ, ZA fiSQr] X6yovg dsdo^svovg, (irj tovg avxovg ds'
Xsyca^ oxv xal Ttdvta TtQbg Ttdvta Xoyovg s%sl dsdo-
fisvovg.
iitsl yccQ X6yog s6tl tov AE JtQbg TZ do&SLg, 6
20 avtbg avt(p ysyovsta 6 xov AB TtQbg TH' X6yog ccqu
xal tov AB TtQog TH do^sig. sGtui, xal 'Xot.7tov tov
EB JtQog XoiTtbv xb ZH X6yog dodsig. xov dh EB
TtQbg t6 ZA X6yog s0xl dod^scg' xal xov Z^ ccQa JtQbg
ZH X6yog s0xl do&stg' xal dva6XQSipavxL xov ZA
25 TtQog 2lH X6yog i6xt dod^stg. xal insl X6yog i6tl tov
2. ixitm] ^x^ta,. t6] om. a. cvncpotsQovP. 3. T6(tert.)l
om. PVat.v. 4. insi — 5. SiSonivov] om. a. 6. tov] to
Vat. 7. tov Si — So&eig] om. a. tb J \. 10. Xoyov]
supra add. m. 2 v. 11. v,ui] supra add. m. 2 v; item lin. 15.
14. t6 (alt.)] om. a. 1§. FZ] corr. ex TJ m. 1 v. Sf]
om. a. 19. tb rz a. 20. tb FH a; item lin. 21.
y
DATA. 43
duae enim magnitudmes AB, BT ad aliquam
.agnitudinem d rationem habeant datam. dico, etiam
utramque simul AF ad
1 eandem ^ rationem ha-
bere datam.
nam quoniam utraque
Imagnitudo AB, BF ad J rationem habet datam,
etiam ratio AB : BF data erit [prop. VIII]. et com-
ponendo ratio AF-.Br data est [prop. VI]. uerum
ratio BFizJ data est. ergo etiam ratio AF:^ data
est [prop. VIII].
XXIII.
Si totum ad totum rationem habet datam et etiam •
partes ad partes rationes habeut datas, sed non easdem,
etiam omnes magnitudines ad omnes rationes habe-
bunt datas.
habeat enim totum AB ad totum Iz/ rationem
datam, et habeant etiata partes AE, EB ad partes
rZ, Z^ rationes datas, sed non easdem. dico, etiam
omnes magnitudines ad omnes rationes habere datas.
nam quoniam ratio
j 'P B
I — i 1 AE : rZ data est, ea-
r Z H J dem atque illa fiat ratio
AB : FH. itaque etiam
ratio AB : FH data est [def. 2]. erit etiam ratio reliquae
magnitudinis EB ad reliquam ZH data [V, 19; def. 2].
uerum ratio EB : ZA data est. quare etiam ratio Z^ : ZH
21. v.td hrai Xontf]g r^g a. 23. ZJ (alt.)] .JZ a. &qoc]
supra comp. add. in. 1 v. 24. rb ZH Vat.a. 25. iari (pr.)]
iariv V.
44 AEAOMENA.
^B TCQog ixdtSQOv t&v zIF, TH^ xal roi) z/jT aQCi
JtQog tb FH ^oyog iGxl dodsLg' ava6xQBipuvti nal xov
r^ jtQog ^H Xoyog iexl dod-stg. dlla tov HJ
^Qog z/Z Xoyog ietl dodsCg' xal xov Jz/ ccqu :tQbg
b ziZ ^oyog i6xl dod-eig' &6t£ xal tov FZ TtQbg tb ZA
%6yog ictX dod^stg. aAAa tov fisv FZ jtQog AE Xoyog
i6tl dod-stg, tov ds Z/1 nQbg BE X6yog i6xt dodsig'
&6ts ndvtcav JtQog ndvta X6yog iatl dod-stg.
xd'.
10 'Edv tQStg svd^stat dvdXoyov d)6tv, rj ds 7tQG)t7] nQog
trjv tQttrjv \6yov sxt] dsdofisvov^ xul TtQbg ti]v dsv-
xsQuv X6yov s%si 8s8o^svov.
s6t(x)6av tQStg sv^siat dvdloyov ut A, B, F, ag
i^ A XQbg ttjv -B, ovtcjg r} B JtQbg tr^v F, i^ ^^ ^
15 XQog trjv r loyov ixitco SsSoy^svov Xsyco, ott xal
TtQbg f^v B X6yov s%st Ssdo^svov.
ixxst6d-(x) yuQ do&st6a ^ A. xaX insX Xoyog i6x\
xfig A KQbg x^fjv F do&stg, 6 avxbg uvx& ysyovsta 6
tfig A itQog xrjv Z' X6yog uqu xul xijg A TtQbg xijv Z
20 do&stg' dod^st^a ds rj z/* dod^stdu uqu xal ri Z. slXi^(p%^io
x&v jd, Z fis6rj dvdkoyov rj E' xb uqu vnb xav A, Z
l'6ov i6xl ta unb xijg E. dod^sv dh xb vnb xcov A^ Z'
8o%sl6a yuQ sxatSQa avrfiv 8o%\v uqu xut tb dnb E'
dod^Si6u aQU i6tlv rj E. i6tt 8s xut ij z/ do&si6u'
25 Xoyog ccQtt i6tl rijff A nQbg xrjv E dodsig. xul insl
i6xtv d)g 'fj A nQbg x^v F, ovxcag 'fj A nQog xijv Z,
dXX' cjg ^sv rj A n^bg xr]v Jl, ovxcog tb dnb rijg A
1. BA Vat.v. Post m add. Sod-eig a. 2. xatj om. a.
.4. JZ] t6 Zz/ a. 5. JZ] ZJ a. to] om. a. 6. t6
^EVat.v. 7. t6 BEVat. Post do^as^alt.) add. xal Touy4£
DATA. 45
jdata est [prop. VIII]. et conuertendo ratio ZJ \ AH
idata est [prop. V]. et quoniam ratio magnitudinis AB
lad utramque magnitudinem AT, TH data est, etiam
^ratio AT.TH data erit [prop. VIII]. conuertendo
; etiam ratio TA : AH data est [prop. V]. uerum ratio
\HA:/JZ data est. quare etiam ratio TA:AZ data
I est [prop. VIII]. itaque etiam ratio TZ : Zz/ data
I est [prop. VI]. sed ratio TZ : AE data est, et ratio
■ ZA : B E data est. ergo ratio omnium magnitudinum
ad omnes data est.
XXIV.
I Si tres rectae proportionales sunt et prima ad
tertiam rationem habet datam, etiam ad secundam
: rationem habebit datam.
sint tres rectae proportionales A, B, T, ita ut sit
[ A : B = B : T, et A ad T rationem habeat datam.
' dieo, eam etiam ad B rationem habere datam.
A . -I ^ :— !
B 1 E: !
r< — — -I zi 1
ponatur enim data recta z/. et quoniam ratio ^: T
data est, eadem atque illa fiat ratio /J : Z. itaque
etiam ratio z/ : Z data est [def. 2]. uerum data est
recta A. itaque etiam Z data est [prop. II]. suma-
tur rectarum z/, Z media proportionalis E [VI,. 13].
quare AxZ = E^ [VI, 17]. datum est autem z/x Z;
data est enim utraque earum. quare etiam\E^ datum
&Qa nQog tb' EB Xoyog iarl do&slg a. 12. ^^sl /3. 13. B]
H a. 16. rrjv] t6 PVat.v. 17. itiKsiad-cii] corr. ex iyi-
^PspX^^a&co m. 2 Vat. svQ-sla i} a. 23. avrwv] x&v z^, Z a.
■Mni] om. a. ccTtb rfig a. 24. iariv] -v add. m. 2 v.
46 AEAOMENA.
yCQog t6 VTcb r&v A^ F^ cog de rj z/ JCQog tijv Z, ovtcjg
t6 ccTcb trjg /4 JCQog tb vnb tav A^ Z, cog kqu t6 an,h
tfig A TCQbg t6 vnb tav A^ P, ovtcog t6 anb trig A
•nQbg t6 vnb t&v z/, Z. aXlu ta ^ev vnb tav A^ T
h l6ov ietl t6 anb Tijg B' uC yuQ A, jB, J^ ScvccXoyov
£i6iv' Tw de vnb t&v z/, Z i'0ov i6tl t6 anb tijg E'
&g (XQa t6 unb trig A n^bg t6 anb tfig JS, ovtcog t6
<J;r6 Tijg ^ nQog t6 anr6 tij? £• nal cjg uqu tj A nQog
rriv B, ovtcog rj A nQbg trjv E. Xoyog 6e tf^g A nqbg
10 tr\v E 8o^tig' Koyog aQU xal tfjg A nQbg rrjv B
do&sig.
xs'.
'Eav dvo yQa^^al t/J &a6£i, dsdo^ivaL tiiivcaeiv
aXkiqXag^ didotav tb 6riiitiov^ xad-' b ri^vov6iv aAArj-
15 Aag, rfj ^i6£L.
8vo yccQ yQafi^al tfi Q^i^ec dsSo^ivai at AB^ FJ
t£^vitco6av aKhfikag xata tb E 6r}pL£tov. kiya^ ort
dod^iv i6tL t6 E 6rj^£tov.
£1 yaQ ^ij, fi£tan£6£ltccL t6 E 6r]^£tov. ^£tan£6£ttaL
20 uQa aal (iLccg tav AB., TA rj &i6Lg. ov (i£tanLnt£L di,
dod^£V ccQa i6tl t6 E 6r^(i£tov.
"Eccv £v^£Lag yQafifirlg ta niQUta r} d^dofiiva tf}
^i6£L^ 6idotaL rj £v&£ta rfi ^i6£L xal tc5 (i£yi%£L.
25 £v%£Lag yccQ yQa^ififjg ta ni^ata ta A^ B d^do^iiva
2. Tcov] add. m. 2 Vat. 4. tm] r6 Vat. 6. tco] t6 a.
t6] tw a. 11. Seq. demonstr. altera, u. app. 14. o] corr.
ex & m. 2 Vat. 15. t^ &fasi] om. §. 16. ydg] om. a. 18.
E] om. a. 19. fiTj] Svvatov a. 20. &qcc] om. a. 23. r/j
|U(
DATA. 47
jest. itaque recta E data est. uerum etiam ^ data
test. ergo ratio J:E data est [prop. I]. et.quoniam
j4:r= J:Z et A : T = A^ : A X T [VI, 1] efc
A:Z = J^:AXZ [ib.], erit [V, 11]
^2:^xr=z/2:z/xZ.
erum [VI, 17] A X T = B^ (nam A, B, T propor-
itionales sunt), et ^ X Z = E^ itaque [V, 7]
\a^:B^ = J^: E\ quare etiam A:B = J:E[YJ, 22],
luerum ratio J : E data est. ergo etiam ratio A : B
'data est [def. 2].
XXV.
Si duae lineae positione datae inter se secant,.
fpunctum, in quo inter se secant, datum est positione,
f duae enim lineae positione
datae AB, FA inter se secent
in puncto E. dico, punctum K
datum esse.
nam si minus, aliter cadet
punctum E. itaque etiam po-
sitio alterutrius linearum AB, FJ aliter cadet. sed
non aliter cadit [def. 4]. ergp punctum E datum est.
XXVI.
Si rectae lineae termini dati sunt positione, data
est recta positione et magnitudine.
rectae enim lineae termini A, B dati sint
riguram om. v.
[ T^v (?. Tfj %tGSi\ om. p. 25. svQ-slccg — rcc (pr.)] svQ^stcc
l yccQ yQcc(iiir} ^ara fig a.
48 AEAOMENA.
i'(?rco Trj d^i^ei. lEya, btt dsdoraL ^] AB r^ d-E6£L xal
ra (isya^ei,.
SL yccQ (livovrog rov A fiErans6£trccL rfjg AB svd^SLag
ijroL rj d-s6Lg rj t6 (isysd^og, (nsransGsLraL xal t6 B
5 6ri(iSL0v. ov (israjiLTCrsL ds. ds'doraL ccQa rj AB sv&sta
rfj d's6si Ttal rco (isysd^SL.
'Eav svd^SLag yQa^ifirig rfj ^s6el xal tc5 (isysd-EL
dsdofjLEvrjg t6 «V nsQag do&sv fj, xal t6 srsQov do-
10 d^rj^sraL.
Evd^SLag yccQ yQafififjg nj %-e6sl xal ra (isyEd^SL
dsdofiEvrjg Trjg AB t6 ?v nsQag t6 A do&sv e6x(o.
Xsyco^ ori xal t6 B 8o%-ev e^tlv.
EL yaQ (isvovrog rov A 6ri(iEL0v (iEra7CE6EtraL t6 B
15 6r](iEtov, (isra7CS6ELraL icQa xal rrjg AB si^dsLag ^rot
1^ xtieLg tj t6 ^iysd^og. ov (lEraTtLJtrsL di. do&sv ccqcc
iprl t6 B 6rj(iSL0v.
xri .
'Eav Slcc dsdo^iivov 6i](islov TtaQcc %i6EL dsdo(iivr]v
20 Ev&SLav sv&sta yQa(i(ii] ccxd^fi^ didotaL r] ax%SL6a r^
&i6£L.
dia yccQ dsdo(iivov 6r](i£L0v tov A TCaQcc d-i6sL dsdo-
(livrjv sv&SLav rfjv BF svdsta yQa(i(iij rjx^o!) r] AAE.
Xiycj^ OTL didoraL f] AAE rf] %-i6SL.
25 SL yccQ (11^, (iivovrog rov A 6r](iSL0v (israns6straL
1. iara t^ ■S^fffsi] om. a. ^orca] ^ataauv v- 4. n]
om. a. 5. 17] supra -scr. m. 1 v. sv^&^fta] om. a. 9. SoQ^ev ?;]
So^y §. do9f]astai] So&sv ^atcci §. 11. ypa/nft^g] om. v.
12. htco] ^atmaav v, del. aav m. 2.' 14. sl yag nfj a. 16.
tistaTtlTttsi] (istaTfscsttai a. 17. Seq. demonstr. altfera, u. app.
DATA. 49
positione. dico, AB datam esse positione et magni-
tudine.
nam si manente puncto j4 rectae AB aut positio
aut magnitudo mutabitur, etiam punctum B aliter
cadet. sed non aliter
A B
cadit [def. 4]. ergo
data est recta AB positione et magnitudine.
xxvn.
Si rectae lineae positione et magnitudine datae
unus terminus datus est, etiam alter datus erit.
rectae enim lineae AB positione et magnitudine
datae unus terminus A datus sit. dico, etiam B da-
tum esse.
nam si manente puncto A
aliter cadet punctum B, etiam rectae AB aut positio
aut magnitudo mutabitur. sed non mutatur [def. 4].
ergo punctum B datum est.
XXVIII.
Si per datum punctum rectae positione datae recta
linea parallela ducitur, ducta recta data est positione.
nam per datum punctum A rectae BF positione
datae parallela ducatur recta ^AE. dico, AAE da-
tam esse positione.
nam si minus, puncto A manente positio rectae
19. dsSoiisvri ^. 20. sv&stavl om. ^, sv&slu a. sv&sta]
ivd-stai Vat. 22. &sasL\ d^saiv a.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 4
50 AEAOMENA.
tris ^AE rj d-e6Lg. dcafievovGrjg r^g BP TiccQaXXt^Xov
^staTaTirstcj xal eGtco 7] ZAH. 'jiaQdXkiqXog aQa eGtlv
il rS tfi ZAH. aXXa r] BT
tfj ZlAE ictL naQakXrilog. \
5 ^al rj AAE aQa tfj HAZ d ^\- E
TtaQaXXtikog i6tiv. aXXcc xal \H
0V^7a7tt£t,' OTIEQ £0tlv atO-
Tiov. ovx aQa {iEta7t£6£ttai tr]g ^AE r] d^icig.
&i6£i aQa ieStlv rj AAE.
10 xd''.
'Eav TCQog d^iSEi dedo^ivr] £v&£ia xal ta TCQog avty
6rjfi£iG) dedo^iva fv-S-fta yQayi^r] a%Q"fi d^do^ivrjv %0i-
ov0a yaviav, didotai rj a')(,d-£i6a tf] d^idsL.
TCQog d-i<S£i yaQ d£dofiivr] Ev&Eia tf] AB xal ta
15 TtQog avtfj 0r]^£iG) dEdo^iva ta F Ev&eta rjxd-a r] Iz/
d£do(iivr]v 7toiov6a yaviav tr]v 'bTch BTjd. kiyca^ oti
%^i6£i i^tlv r] FA.
eI yciQ ^if]., ^ivovtog tov F 6rj^£iOv ^£ta7t£6Ettai
Tijg Jz/ r] %i6ig diatr]Qov0a trjg V7tb tav BFA yco-
20 viag tb ^iyEd-og. ^£ta7ti7ttito xal i0tco r] FE. l'0r]
ccQa i6tlv r] 'b^tb tav ^FB yavCa tf] vtco EFB, rj
(iEit,cov tf] ikc(66ovi' 07CEQ dt07Cov. ovx d^a ^Eta-
7CE6£ttai tf]g ^r r] d-i6ig. &i6Ei dQU i6tlv r] Fz/.
1. ij] om. a. 2. iariv'] om. a. 3. FB] BF a.. 5. xat]
om. a. 6. iatt, jtaQccXXrjXog a. 11. SsSoftiv^] SiSonivov v,
supra scr. rj m. 2. ccvrfj] iavrf Pv. 15. iv&eia yQamit] a.
16. SiSofiivr}v — -BJn^] om. v, supra add. m. 2. 17. &iGSL]
&iaig a. 19. rf]g (pr.)] rov Vat., corr. m. 2. 20. xai 'iara]
ag a. 21. jrS] ETB a. ETB] r&v JFB a. 2.;.
»ia£L — rj] om. a. FJ] JF Vat.v.
DATA. 51
jdAE mutabitur. parallela BF manente mutetur et
sit ZAH. itaque FB parallela est reetae ZAH.
sed BF reetae AAE parallela est. quare etiam
AAE rectae HAZ parallela est [I, 30]. uerum
etiam concurrunt; quod absurdum est. itaque po-
sitio rectae AAE non mutabitur. ergo positione
AAE data est [def. 4].
XXIX. 1)
Si ad rectam positione datam et datum punctum
in ea positum recta linea ducitur datum efficiens angu-
lum, ducta recta data est positione.
nam ad rectam positione datam AB et datum
punctum in ea positum F recta Pz/ ducatur datum
efficiens angulum BFA. dico, F^ datam esse po-
sitione.
^\ /^ nam si minus, puncto F
\ / manente rectae JTz/ positio mu-
H -^^— A tabitur seruans magnitudinem
anguli BT^. mutetur et sit
FE. itaque L ^FB = EFB, maior minori; quod
absurdum est. itaque positio rectae z/r* non muta-
bitur. ergo FA positione data est [def. 4].
1) In figg. codd. P Vat. v
litterae A^ B peiinutatae sunt;
in a figura liaec est:
52 AEAOMENA.
l'.
'Eccv anb dedofisvov 67](1€lov iTtl %i(iei dedoiisvr^v
evQ^elav evd-ela yQa^fiij aj(^&fj deSofievrjv noiov^a yco-
vCav^ dedotai rj dx^et0a tf} %-e6ei.
5 dno yaQ deSofievov erj^etov tov A inl d^e^ei dedo-
^evrjv ev&stav trjv BF ex^d^sta yQafi^ij ^x^^ ii A^
de8o^evr]v 7C0i0v6a ycovCav trjv vno t&v AAT. keya.^
oti Q-e6ei i6tlv rj Az/.
ei ydg ^rj, iisvovtog tov A 6rjfisCov ^stans6sitai
10 T^g AA rj d-i6ig diatrjQ0v6a trjg vnb AA F ycovCag
tb ^sysd^og. ^etamntitca xal e0tco rj AZ. i'6r] ccQa
i6tlv rj vnb t&v AAF ycovCa tfj 'bnb t&v AZF, ij
fieC^cov tfj iXdttovi' oneQ i6tlv ddvvatov. ovx ccQa
[istans6eLtai trjg AA r] %-i6ig. %i6ei ccQa i6tlv rj AA,
15 Xa'.
'Edv dnb dedo(iivov 6ri(ieCov inl %-i6ei dedofiivrjv
evd-etav ev&eta yQa(i(ir] nQo^^krjd^^ dedo^iivr] ta (le-
yid^ei, didotai xal t^ %-i6si.
dnb yaQ 8sdo(iivov 6r](ieCov tov A inl d^i^si deSo-
20 (iivr]v [evd-etav tr]v BF evd-eta yQa(i(ir] ^x&a deSo-
(livi] ta (isyidsi. Xiyco, oti xal tfj d-i6si SiSotai.
xivtQCo yaQ ta A, Sia6tr](iati Se ttp AA xvxkog
ysyQacp&co 6 EAZ. %i6si ccQa i6tlv 6 EAZ xvxkog'
SiSotai ydQ aiJtov tb A xivtQOv tf] %-i6ei xal r] ix
25 tov xivtQOv rj AA ta (leyi&ei. %-i6ei Se xal r] BF
6. sv&etccv} om. a. 10. t^s iW-)] V '•^- l^- ^^^<s<fovi
va. 14. '9'f'fffi] &saig a. Sequuntur tres demonstr. aliae,
u. app. 20. Post i]x&o} add. rj JE Vat.v, 17 JA a. 21. Si-
Sotcci Kccl rv ^f68L a. 22. KVKlog] comp. a. 23. &ia£i —
MvxZo?] 6 Ss EdZ kvkXos (comp.) SsSoTcci a. EJZ] JEZ
PVat.v.
DATA.
53
XXX.
Si a dato pmicto ad rectam positione datam recta
linea ducitur datum efficiens angulum, ducta recta
data est positione.
nam a dato puncto A ad rectam BT positione
datam recta linea AJ ducatur datum efficiens angu-
lum AAT. dico, AA datam esse positione.
nam si minus^ puncto A
manente positio rectae AA
mutabitur seruans magni-
tudinem anguli AAT. mu-
tetur et sit AZ. itaque
i AAT = AZT, maior minori [I, 16]; quod fieri non
potest. itaque positio rectae AA non mutabitur. ergo
AA positione data est [def. 4].
XXXI.
Si a dato puncto ad rectam positione datam recta
linea data magnitudine adducitur, etiam positione
data erit.
nam a dato puncto A ad rectam BT positione
datam recta linea ducatur data magnitudine. dico,
eam etiam positione datam
esse.
nam centro A, radio au-
tem AA circulus describa-
tur EAZ. positione igitur
circulus EAZ datus est
[def. 6]; nam datum est A
centrum eius positione et radius AA magnitudine.
uerum etiam recta BT positione data est. sin autem
54 AEAOMENA.
svd^sia. iav de dvo yQK^^al rfj Q-e6£i, dsdo^svai, rs^vca-
6iv alkrilag^ dsdotai, rb 67]^stov, xad-' o rs^vov6tv
akkiqkag' dod^sv (JcQa i6rl ro ^. s6ri dl xal t6 J
dod-iv. d-easi aQa ietlv yj AA.
5 A/3'.
^Eav sig JcaQakXijlovg rfj &s6sl dsdofisvag sv&stag
svd-sta yQaa^i] axd^f] dsdo^svag 7toiov6a ycovtag, ds-
dorai Tj d^d^stda tco ^sysd^st.
sig yccQ naQallijkovg rfi &s6si dsdo^svag svd^siag
10 rag AB, TA sv&sta yQa^^i] r]%d^c3 7] EZ dsdo^svag
7toiov0a yoavCag rag vno BEZ, EZA. ksyco., ort de-
dorai r] EZ ra fisysd-si.
siXiqcpd^GJ yaQ inl rrjg Jz/j do&sv 6r]^stov rb H,
Tcal 8lcc rov H rf] EZ naQakXriXog ¥]xQ^g) r] H&. insl
15 TtaQaXXrjXog i6ttv rj H@ rf] EZ xal sig avrag sv&sta
i(i7tsnra>Ksv r] Jz/, i6i] ccQa i6rlv r] vnb EZA rf] vnb
&HA. dod-st6a ds i] 'bnb rCbv EZA' do&st6a ccQa
xal r] vnb &HA. insl ovv n^bg %-s6st dsdo^svt]
svd-sia rf] FA xal ra nQog avrfj 6r]^si(p dsdo^sv(p
20 ta H sv&sta yQa[ifir] r]xrat r] H& ds8o^svr]v notov6a
ycoviav rr]v vnb &HZ, d^s^st aQa i6rlv r] H&. %-s6st
8\ xal r] AB. doQ^sv aQa i6rt t6 & 6r](istov. s6rt
ds xal t6 H Sod^iv. doQ^st^a ccQa i6rlv r] H& ra
(isyi&st' xai i6rtv I6r] rf] EZ. dod^st6a ccQa i6rl xal
25 i^ EZ Tc3 (isyi&st.
1. ti^vojGiv] rsnvov6iv P. 6. slg] JtQog §. 10. tdg]
rjj a. 14. iTtsl. — 15. H&] inel ovv i] H@ jrapaHTjZos a.
15. sv&sia] om. a. 16. i(ntsitToi)KSv] -t- supra scr. v. tav
EZJ a. EZJ] EJZ v. rfj — 17. EZJ] om. a. 18.
&HJ] r&v @HZ a. 8s8o(isvriv svQslav rijv a. 20. $s8o-
. DATA. ' 55
duae lineae positione datae inter se secant, punetum,
in quo inter se secant, datum est [prop. XXV];
quare punctum z/ datum est. uerum etiam A datum
6st. ergo recta Azi positione data est [prop. XXVI].
XXXII.
Si ad parallelas positione datas recta linea ducitur
datos efficiens angulos, ducta recta magnitudine data est.
nam ad parallelas AB, Jz/ positioue datas recta
linea EZ ducatur datos efficiens angulos BEZ, EZA.
dico, rectam EZ datam esse magnitudine.
nam sumatur in recta F^ datum punctum H, et
per H rectae EZ parallela ducatur H®. quoniam
H0 parallela est rectae
j ^ ^ EZ et iu eas recta in-
cidit FA, erit
'L EZA = ®Hzt [1, 29].
uerum datus est angu-
~l{ —^, j lus EZA:, itaque etiam
angulus &HA datus est
[def. 1]. iam quoniam ad rectam FA positione datam et
datum punctum in ea positum H recta linea H® ducta
est datum efficiens angalum ®HZ, positione data erit
H@ [prop. XXIX]. uerum etiam AB positione data
est. ergo punctum ® datum est [prop. XXV]. uerum
etiam H datum est. itaque H® data est magnitudine
[prop. XXVI]; et aequalis est rectae EZ [1, 34]. ergo
etiam EZ data est magnitudine [def. 1].
iihrjv — 21. &HZ] om. a. 22. kuI] supra add. comp.
m. 2 y. 6r\iisicp x. 23. SQd^sv] om. Vat.
56 AEAOMENA.
A/.
'Eav etg naQaXXyjXovg rfi d^i^ec dsdofisvag sv^siag
svd-sta yQafi^ij ax&fj Ssdo^svrj tc5 ^sysd-si^ dsdofisvas
noiri0sv yaviag.
5 slg ya^ naqal.'k'Y\kovg rfj Q^sGsi dsdo^svag sdd^siag
rag AB^ TA sv^sla yQa^fiij ^xd^co rj EZ, dsSoiisvrj
ra ^sys^si. ksyco, on dsdo^svag nof^GSL yajvCag tag
i)3tb rav BEZ, EZ^.
siXrjcpd^o yccQ snl rfig AB dod^sv 6rj^stov rb H xal
10 dia Toi) H rrl EZ naQaXXrjkog i]xd-co rj H&. i'6rj aQa
ierlv rj ZE rfj H&. dodstGa ds rj EZ' dod-st0a aQa
xal rj H&. xaC s6rL t6 H dod^sv. 6 aQa xsvtQ(p ^sv
ra H, dLa6rr]fiarL ds ra H& xvxXog yQa(p6fisvog s6raL
rfj d'S0SL. ysyQdq>d^C!} xal serco 6 K&A. ^s6sl aQa
15 ietlv 6 K&A. ^s6sl 8s xal r} FA. doQ^sv aQa i6tl
t6 & 6rj^stov. i6rL 8\ xal t6 H dod^sv d'i6sL aQa
i6rlv r] H&. d^i^SL ds xal rj FA. dod-st6a aQa i6rlv
i] 'bnb rav H&A ycctvCa, xaC i6rL rfj 'bnb rcov EZA
i'6rj. 6od^st6a ccQa xal 'f] 'unb rcov EZA. xal XoLni]
20 aQa r] 'vnb rav ZEB do&st6d i6rLV.
k8\
'Eav sCg naQakk^Xovg tfj %^i6sL dsdoiiivag s^vdsCag
ccnb dsSofiivov 6r]^sCov svd^sta yQaii^i] dx^f]^ eCg 6sdo-
(livov k6yov t^r]%^r]6sraL.
5. yap] supra add. m. 2 v. 8. t&v] del. m. 2 Vat.,
om. a. 11. Post EZ add. (isysQ-fi PVat.v. 12. ro] t^ a.
13. v,vyiXog] comp. a. 14. Post d-iasi (pr.) add. SsSofiivog a.
ysygdq^d^co — p. 58, 10. 8o&sv &q(x] om. hic a; eorum loco
propter transmutationem foliorum (u. praef.) reperiuntur p. 76, 16
XQiYmvov — p. 80, 7 inl ttjv AR 18. H0J] &J Vat.,
DATA. 57
XXXIII.
Si ad rectas parallelas positione datas recta linea
ducitur data magnitudine, datos efficiet angulos.
nam ad rectas parallelas positione datas ^B, Jz/
recta linea ducatur EZ data magnitudine. dico, eam
datos efficere angulos BEZ, EZA.
nam sumatur in recta AB datum punctum H, et
per H rectae EZ parallela ducatur H®. itaque
ZE=H@ [I, 34]. sed data est EZ:, quare etiam
^ jj j^ g if data est [def. 1].
K
et punctum H datum
est. itaque circulus de-
scriptus centro H, radio
^ 7y ZJ autem H& datus erit
positione [def. 6]. describatur et sit K®A. positione
igitur datus est circulus K&A. uerum etiam recta
FA positione data est. itaque datum est punctum
& [prop. XXV]. uerum etiam H datum est; itaque
H® data est positione [prop. XXYI]. uerum etiam
FA positione data est. itaque datus est angulus H&/J.
ei LH&A = EZA [l, 29]. quare etiam L EZA datus
est [def. 1]. ergo etiam qui relinquitur L ZEB datus
est [I, 29; prop. lY].
XXXIY.
Si ad parallelas rectas positione datas a dato puncto
recta linea ducitur, secundum datam rationem secabitur.
H add. m. 2. yavicc] ycovi&v P. 19. v.ai (pr.)] om. Vat.
20. ZEJ5] ZEz/ b (u. praef.). iari v, v add. m. 2. Seq.
demonstr. altera, u. app. 21. W] fts' b.
58 AEAOMENA.
£ig yocQ TtaQaXliqlovg tfj %-B6Bi dEdo^evag svQ-stag
tag AB^ T/i a%o ds^ofiavov 6rj^eL0v tov E svQ^sta
yQafi^ij 7]x&a 7] EZH. keyco, on Xoyog ietl r^g EZ
TCQog ZH do&sig.
5 i]x^(o yccQ aTto tov E 6r]^siov inl triv T/i xdds-
tog 7] EK@. sTtsl aitb dsdo^svov 6ii]^slov rov E snl
9-£<S£L dsdo^EVTjv sv&stav tY]v T/i sx^d^Eta yQafi^r] r]xtai
'^ E® dsdo^Evr]v 7t0L0v6a ycoviav tr]v vjtb tav E@H,
&£<SSL aQa satlv r] E@' Q^sasL ds jcal ixatSQa t&v
10 AB, Tzl' dod-sv ccQK iatlv sxdtSQOv t&v K, @. i6ti
ds xaL t6 E dod^EV dod^EtGa ccQa i6t\v ixatsQa t&v
EK, K@. Xoyog ccQa tr]g EK TtQbg tr]v K@ dod^sig.
xaC i6tLV hg r] EK nQog tr]v K@, ovtcag rj EZ TtQog
tr]v ZH. loyog ccQa xal trjg EZ TtQbg tr]v ZH dod-SLg.
15 Is'.
'Eav ccTto dsdoiiEvov 6r]^£L0v inl %^e6el dEdo^svr]v
Evd-Etav Et^&Eta yQa^^i] axO^f] xal t^r^&f] Eug dsdoiiEVOV
Xdyov, dLcc ds rijg tofirig itaQa ti]v %s6sl dsdo^svt^v
sv&stav Evd-Etu yQafifi^ ^X^V^ didotaL i^ ax%Et6a r?"
20 d-E6£L.
d%o yaQ dEdo^ivov 6r]^EL0v tov A i%\ \ti6EL 8e8o-
}iivr]v Evd-SLCiv tr]v TB sdd-Eta yQa^fir] ilx^(o r] AA
xa\ t£t^r]6d^co ELg dESo^ivov Xoyov tbv trjg AE %Qbg
EA, xa\ ^x^^ ^^^ "^ov E ti] BT %aQdXkr]Xog i) ZEH.
25 Xiya, otL %i6£t, i6t\v r] ZEH
1. S£So(iivc(s] bis b (non a). 5. 8v9stK yidQ-sros b. G.
inei] insl ovv b. ini — 8. E&] om. b. 8. notovaav b.
E@H] E&J b. 10. tmv] ro Vat. K, criiiEioav a. 11.
E]JE a. 12. EK, K@] 0K, KE a. Post Xoyos add.
ieriv a. tTjv] a; ro PVat. v, sed corr. m. 2 Vat. 13.
Y.ai iariv oig] ihg Ss a. 14. Seq. demonstr. altera, u. app.
Z/ \K
H <9
DATA. 59
nam ad parallelas rectas positione datas AB, F/J
a dato puncto E recta linea ducatur EZH. dico^
'rationem EZ : ZH datam esse.
j nam ducatur a puncto E ad jTz/ perpendicularis
• EK®. quoniam a dato puncto E ad rectam positione
datam Fzl recta linea ducta
^A est E & datum efficiens
angulum E&H. E0 data erit
positione [prop. XXX]. ue-
rum etiam utraque AB, Fzl
— /j positione data est; itaque
utrumque punctum K, @
datum est [prop. XXV]. uerum etiam E datum est.
itaque utraque EK, K® data est [prop. XXVI]. quare
ratio EK : K & data est [prop. I]. et est
EK:K&-=EZ: ZH [VI, 2].
ergo etiam ratio EZ : ZH data est [def. 2].
XXXV.
Si a dato puncto ad rectam positione datam recta
linea ducitur et secundum datam rationem secatur, et
per punctum sectionis rectae positione datae parallela
recta linea ducitur, ducta recta data est positione.
nam a dato puncto A ad rectam positione datam
FB recta linea Azi ducatur et secetur secundum
datam rationem ^E : EA, et ducatur per punctum E
rectae BF parallela ZEH. dico, ZEH positione
datam esse.
15. Xs'] Xr §. 22. rS] rj PVat.T, &B a; corr. Monac.
361 m. 2. 25. ZEH'] ZH a.
60 AEAOMENA.
fjxO^a yccQ ajtb rov A i%\ rrjv BF xdd^sros rj A@.
STcel aTtb dedo^svov 6riyisCov rov A s%\ %i6Bi dedofiivrjv
sv&stav rijv B F ev&sia yQa^firj rjxrat rj A& dsdo^ivr^v
7C0L0v6a ycovCav rrjv vnb r&v A®/1^ &i6si aga isriv
5 rj A&. &i6si 8s xa\ rj BF' dod^sv aga rb & erjfistov.
s6ri ds xa\ rb A dod-iv. 6od^st6a aqa i6r\v rj A@.
xa\ ins\ Xbyog rijg ^iE n^bg rrjv EA dod-sCg, cig 6s
rj ^E JiQbg rrjv EA^ ovrag rj &K TtQbg rrjv KA.,
Xoyog aQa xal 6 rr]g &K TtQbg rrjv KA dod-sCg. 6vv-
10 d^ivrt (XQa koyog i6r\ rrjg &A TtQbg AK dod^sCg. 8o-
&st6a 8s r] &A' doQ^st^a aQa xa\ rj AK. «AAcc xa\
rfj &i6sL. xaC i6ri rb A Sod-iv do&sv aQa xa\ rb K.
ins\ ovv dia dsdo^ivov 6rj^sCov tov K naQa &i6SL
dsdo^ivrjv sv&stav rrjv BF sv&sta yQafi^ij '^xrai 'f] ZH^
15 d^i6SL aQa i6r\v rj ZH.
'Eav anb dsdo^ivov 6rj^sCov i7t\ &i6sL dsdo^iivriv
svd^stav svd^sta yQafifii] ax&f] xa\ nQ06rs&fj rtg avrf]
sv^sta koyov s^ov^a TtQbg avrr]v dsdo^ivov, dia Sh
20 rov TtiQarog rfjg n:Q06rs&sC6r]g naQo. rr]v ry ^i6sL
dsdo^ivTjV svdstav svd-sta yQa^fir] ax&y, didoraL ■i]
d%&st6a rf] d-i6SL.
dnb yaQ $sdo^ivov 6r]fisCov tov A in\ &i6SL dsdo-
^ivr]v svd^stav rrjv BF sv&sta yQafi^'^ ^X^^ V -^-^»
25 xa\ nQ06xsC6^G) rf] AA rj AE Xoyov sxov6a n^bg rr]v
2. iniC] inl a. icn6'] om. a. 4. A&/f\ z/ add. m. 2
Vat. 6. So&iv\ 8o- supra m. 1 v. 7. yicci] om. Vat., add.
m. 2. TTjV] om. a. So&sig — 8. EA] P in mg. m. 1, sed
alio atramento. 8. Post KA add. Pv: Sod^^lg Se 6 t^g
/JE Ttgbg zriv EA Xoyog, et dein supra scr. So^fig m. 1 P. 10.
Ante rfjg supra add. yicd (comp.) m. 2 v. 11. aQo] Ss a.
I
z
J
K
H
/
/
B
/
T
DATA. 61
ducatur enim a puncto A 2A BT perpendicularis
A@. quoniam a dato puncto A ad rectam BT po-
sitione datam recta linea ducta est A® datum effi-
ciens angulum A&A, A® po-
sitione data erit [prop. XXX].
uerum etiam BF positione
data est; itaque punctum
datum est [prop. XXV]. ue-
^ rum etiam A datum est.
ergo A & data est [prop.
XXVI]. et quoniam ratio AE : EA data est et
AE:EA=®K: KA [VI, 2], etiam ratio ®K : KA
data erit [def. 2]. componendo igitur ratio ®A : AK
data est [prop. VI]. data est autem ®A. quare etiam
AK data est [prop. II]. uerum etiam positione data est.
et punctum A datum est; quare etiam K datum est
[prop. XXVII]. iam quoniam per datum punctum K
rectae positione datae BF parallela ZH ducta est,
Zif positione data erit [prop. XXVIII].
XXXVI.
Si a dato puncto ad rectam positione datam recta
linea ducitur, eique aliqua recta adiicitur rationem ad
eam habens datam, et per terminum adiectae rectae
recta linea ducitur rectae positione datae parallela,
ducta recta data est positione.
nam a dato puncto A ad rectam positione datam
BF recta linea ducatur AA, et rectae A^ adiiciatur
AE rationem ad AA habens datam, et per punctum E
16. ^s'] XI' j3. 20. T^] om. /3. 21. ^i&slav^l om. PVat.
svQ^sia] om. v. 25. J(z/] dA a.
62 AEAOMENA.
A/i dsSofievov, dLcc de rov E rfj BF TtaQccXXrjkog ^O'»
7} ZK. ksyco, ori d-a<Set i^rlv 7] ZK.
rix^co yccQ djtb tov A inl rriv BF xd&erog ij A&
xal di^^x^^ ^^^ "^t) H. STcel dnb dedo^evov CrnieCov
5 rov A enl Q^eGeu dedofievtjv ev&etav rrjv BF evd-eta
yQafifi'^ rjxrai rj A& dedofievrjv 7COiov<3a yaviav ri^v
VTtb A®r, &e6ei ccQa edrlv rj &AH. Q-e6ei de xal
rj BF' dod-av dga e6rl rb @ 6rjfietov. e<3ri ds xal
rb A dod-ev dod^etGa dga i6rlv rj A&. xal inel Xoyog
10 i^rl rrjg AA TtQbg rrjv AE dod-sig, cjg de rj AA TtQog
rijv AE, ovrag r] &A TtQog rijv AH, loyog aQa xal
T^g &A TtQbg rijv AH do&eig. do&et^a de rj &A'
do%-et6a aQa xal rj AH. dkkd xal rfi ^e^ei. xaC i(Sn
8o&ev t6 A' dod^ev aQa xal t6 H. inel ovv did
15 dsdofievov GrjfieCov rov H naQa %^e6ei dedofievrjv sv-
_%etav rijv BF sv^sta yQafifirj rjxrat rj ZHK, d-s6st
aQa i6rlv rj ZHK.
'Edv sig naQakkrikovg rfj %e6ei dsdofievag evd^eCag
20 evd-eta yQafifirj dx^fj xal rfirjd^fi etg dsdofisvov Xbyov,
did dh rrjg TOfi^g TtaQd rdg rfi &e0si SsSofisvag svd-sCag
sv^sta yQafifiij dx^f}, dsdorat rj dy%et6a rfj %i6si.
slg ydQ TtaQaXXijlovg rfj ^s^si dsdofisvag sv&sCag
rdg AB^ JTz/ sv%sta yQafifiij ^x%(0 r] EZ xal r6rfi7]6d'6)
25 sCg dsSofisvov koyov rbv rrjg ZH nQbg rijv HE, xal
diiqx^cxi 8id rov H oTtorsQcc rcbv AB, FA TtaQaXXrjlog
rj &K. keyci), oTt ^sesi iarlv rj &K.
1. AJ] AE a,. 7. aQcc iaxlv tj ©AH] t) AH &. 8. fet
— 9. A@] om. a. 9. A 0] Ad Vat. 1.5. Post H add. Ttaqk
SsSofisvov ari(isiov rov H a. 17. ZHK] ZH a. 18. ^^1
Xr}' ^. 25. ticci] om. Vat., ins. m. 2. 26. H] H rj Vat.
TtaQccXXriXos] comp. Vat., TcaQaXlrjX- in ras. m. 2 v.
DATA. 63
rectae BF parallela clucatur ZK. dico, ZK datam
esse positione.
ducatur enim a puncto A a,d BF perpendicularis
^0 et educatur ad H. quoniam a dato puncto ^
ad rectam positione datam BF recta linea ducta est
^& datum efficiens angu-
lum A&r, recta &AH po-
sitione data erit [prop.
XXX]. uerum etiam BF
positione data est; itaque
punctum & datum est [prop.
XXV]. uerum etiam A datum est. ergo A& data
est [prop. XXVI]. et quoniam ratio zlA : AE data
est et AA : AE = &A : AH [VI, 4], etiam ratio
&A : AH data erit [def. 2]. data est autem &A. quare
etiam AH data est [prop. 11]. uerum etiam positione
data est. et datum est punctum A^ quare etiam H
datum est [prop. XXVII]. iam quoniam per datum
punctum H rectae BF positione datae parallela recta
linea ducta est ZHK, ZHK poeitione data erit
[prop. XXVIII].
XXXVII.
Si ad parallelas rectas positione datas recta linea
ducitur et secatur secundum datam rationem, et per
terminum sectionis rectis positione datis parallela
recta linea ducitur, ducta recta data est positione.
nam ad parallelas rectas positione datas AB, TA
recta linea ducatur EZ et secetur secundum datam
rationem ZH: HE, et educatur per punctum H utri-
que AB, FA parallela &K. dico, &K datam esse
positione.
64 AEAOMENA.
silrj^pd^o) yccQ snl rij? AB dod^av 6r]^eiov tb A,
xal xatrixd^a aTtb tov A 8x1 triv FA xd&stos rj AN.
ijtsl anb dedo^Evov (SrjiieLov tov A stcI %'i6eL dedo-
fiivrjv evd^elav rrjv JTz/ evd-eta yQa^fiij rjxtai, rj AN,
5 dedofiivrjv %0L0v6a ycovCav trjv vnb t&v AN^^ d^i^ei
uQa e6tlv rj AN. Q^i^ei 8\ aal i) Pz/* do&ev aQoc
t6 N 6rj^ei0v. ^6ti de xal tb A do&iv dod-etda ccqu
e6tlv r} AN. xal enel Xoyog e6tl Tijg ZH TCQbg ti)v
HE do&etg, ag de rj ZH TCQbg trjv HE, ovtcog r] NM'
10 TCQbg trjv MA, Xoyog aQa xal trjg NM iCQog tijv MA
dod^etg' cS6te xal trjg NA XQbg tr^v MA e6ti dod^elg
X6yog. do&et6a de r] NA. dod-ei6a ccQa xal rj AM.
aXlcc xal tfj %-i6ei. xaC i6tL doQ^hv tb A' 8o%-%v ccQa
xal t6 M. inel ovv dia dedo^ivov ^rj^eCov tov M
15 TCaQcc %i6eL dedo^ivrjv evd-etav trjv FA ev%eta yQa^^i]
i]XtaL r] @K, %i6eL ccQa i6tiv r] ®K.
Xr]' .
'Eccv eCg 7CaQaXkr]Xovg tf] d^i^ei dedo^ivag evxteCag
ev^eta yQa^i^i] a%%f] xal 7tQ06ted'f] tig avtf] ev%eta
20 Xoyov exov6a JCQog avtijv dedo^ivov, Slcc d^ tov TciQa-
tog TCaQcc tccg tfj %-i6eL 8e8o^ivag TCaQcckXrjXog ex^d-ettt]',
yQa^^i] axd-f], didotac r] cc%d'et6a tfl d^i^SL. \
elg yccQ icaQaXXr]Xovg tf] d^i^SL dedo^ivag evd^eCagi
tdcg AB, rk/ evd^eta yQa^iii] ^x^^ V ^Z, xal icqog-
2. Kcctijx^^] Sirjxd^o) a. A] A a,. 5. tcov] ttjv Vat., :
del. m. 2. 7. Sod^slaa] d-fasi a. 8. rijv] tjj a. 9. HE (pr.)] ,
H supra scr. m. 1 v. NM] MN a. 10. NM] MN va. 11. '
MA] AM ii. Xoyog iarl So&sig a. 13. &XXci] om. a. 17. irj'] :
X&' p. 18. si&Eiccg rfj &e6Si SEdofisvug § (non a). 20. Post |
TtsQDctog cum editoribus desidero tfjg jtQoats&siarig. 21. Ttug- \
dXXriXog] svdsiag |3. 22. ax^si v, corr. m. 2. &x&stGci] in
hoc uocabulo incipit b; titulus est: svhXsiSov $s$o(isvu trig d^soi-
vog iKSoasag, mg. XsiTtsi rj &QX11-
DATA. 65
sumatur enim iii recta AB datum punctum A, et
ducatur ab A ad Fzi perpendicularis AN. quoniam
a dato puncto A ad rectam positione datam Iz/ recta
linea ducta est AN datum
d -? — -. --S efficiens angulum ANA,
0-
H
r
. L
M
—K positione data erit AN
[prop. XXX]. sed positione
/l etiam TA data est. ergo
^ '" punctum N datum est
[prop. XXV]. uerum etiam A datum est. itaque recta
AN data est [prop. XXVI]. et quoniam ratio ZH\ HE
data est et ZH:HE = NM:MA [VI, 2], etiam
ratio NM:MA data erit [def. 2]. quare etiam ratio
NA : MA data est [prop. VI]. sed data est NA.
ergo etiam AM data est [prop. II]. uerum etiam
positione data est. et datum est punctum A^ itaque
etiam M datum est [prop. XXVI 1]. iam quoniam per
datum punctum M rectae positione datae FA parallela
recta linea ducta est @K, ®K positione data erit
[prop. XXVIII].
XXXVIII.
Si ad parallelas rectas positione datas recta linea
ducitur, eique adiicitur aliqua recta rationem ad
eam habens datam, et per terminum rectis positione
datis parallela recta linea ducitur, ducta recta positione
data est.
nam ad parallelas rectas positione datas AB, FzJ
recta linea-ducatur EZ, eique adiiciatur aliqua recta
In figg. codd. Pv etiam EHZ perpendicularis est.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. "VI. 5
66 AEAOMENA.
xet0d-(o tig avxfi ivd^sta rj EH koyov exov6a tcqos
trjv EZ dedofisvov, dia ds tov H bnotsqa t&v AB^ Fz/
s^dd-et&v TcaQaXXrjXos sv&sta yQa^ifiij ^x^^ 'h ®^- ^cVcJ,
OTfc d-sdst e6ttv rj @K.
6 eiXri(p^(o yccQ snt T^g AB dod^sv 6r]^stov tb iV,
xal r^x^^ ^^^ ^O"^ -^ *'^^ '^W ^^ xdd-stog svQ^sta
yQa^^irj rj NM xal dtYixQ^co snl th A. inel anb dsdo-
^isvov Grj^stov tov N snl d-s^st dsdofisvrjv sv^stav
trjv F/l svd-sta yQa^firj rjxtat rj NM dsdo^svrjv not-
10 ov6a ycovtav tijv vnb NM^d, Q-s6st aQa i6tlv rj ANM.
%'s6st 8\ xal rj FA. dod^sv aQa i6tl tb M 6rj^stov.
s6tt de xal tb N do&sv. dod-st6a aQa i6tlv r} NM.
xal inel koyog i6tt irijg ZE nQog ti}v EH Sod-eig^ ag
de rj ZE n^bg tijv HE^ ovtojg i^ NM n^bg tijv NA^
15 X6yog aQa xal tfjg MN n^bg tijv NA dod^eig. dod^et6a
ds rj NM' 8o%-st6a aQa xal rj NA. dkXa xat tfj ^s6st.
xai i6ti xb N doQ-sv dod^ev ccQa xal tb A. inel ovv
dtd dsdo^isvov 6r]^siov tov A naQcc &s6st dsdofisvrjv
svd-stav tijv AB sv&sta yQa^^ij ijxtat rj &K, d-s6st
20 ccQa i6ttv r} @K.
'Edv tQ tycivov sxd6tr] t&v nXsvQ&v dsdo^svrj ^ ta
^eysd-st, dedotat tb tQiycovov ta eldst.
tQtycbvov yaQ tov ABF sxd6tr] t&v nXevQ&v
25 dedonevrj i6tco ta (leys&st' ksyco^ OTt to ABF tQi-
yovov dsdotat tc5 stdst.
2. ti^v'] aitriv triv b. 3. si3%'H&v'\ om. b. TtuQdXXrikos]
b, om. rell. 6. iV] M b, item lin. 8, 17. 7. NM] MN b,
item lin. 9, 12, 16. 10. iViWz/] MJ v, MNB b et dein
add. 8o%^£laa &qa iatl ^ MN. ANM] AMN Pv, AM
Vat., MN h. 12. So^slaa] Hardy; ^sffa Pvb, ^jrft Vat.;
Parisin. 2472 &iaBi del. et in mg. scr. m. rec: '8o9h^ ut puto.
A
E
N
M
DATA. 67
EH rationem Sid EZ habens datam, et per H utrique
rectae AB, jTz/ parallela recta linea ducatur @K.
dicOj @K datam esse positione.
nam sumatur in recta ^B datum punctum N, et
ducatur ab N ad F^ perpendicularis recta linea NM
et educatur ad A. quoniam a dato puncto iV" ad
rectam positione datam
® 7 I ^ JTz/ recta linea ducta est
— B NM datum efficiens angu-
lum NM^, positione data
—j erit ANM [prop. XXX].
sed positione etiam JT^/
data est. ergo punctum M datum est [prop. XXV].
uerum etiam JV datum est. itaque recta NM data est
[prop. XXVI]. et quoniam ratio ZE : EH data est
et ZE.EH^NM.NA [VI, 2], etiam ratio MN:NA
data erit [def. 2]. sed data est NM. ergo etiam NA
data est [prop. II]. uerum etiam positione data est.
et datum est punctum N. itaque etiam A datum est
[prop. XXVII]. iam quoniam per datum punctum A
rectae positione datae AB parallela recta linea ducta
est @K, @K positione data erit [prop. XXVIII].
XXXIX.
Si trianguli unumquodque laterum datum est magni-
tudine, triangulus datus est specie.
nam trianguli ABF unumquodque laterum datum
sit magnitudine. dico, triangulum datum esse specie.
14. HE] EH Vat.b. 15. MN] NM P. 16. NA] MA b.
n. insi — 18. A] om. b. 21. X&'] ji' b. 23. to] v.(xl
V. 26. biSh] corr. ex stSri m. 2 v.
5*
68
AEAOMENA.
EHXEi6%-Gi yccQ svdsla rfj &e0£i dsdopi,evr] rj ^M,
nsnsQccrco^Evrj }isv xara rb z/, ansLQog ds xaTa rb
koLitov^ xal XS16&C0 rfi fisv AB l'6r} 7] AE' do&st6a
ds rj AB' 8od^st6a aqa %al rj zJE'
5 «AAa xal tij Q's6si' naC i6ri dod^sv rb
A' 8o%^sv aQa xal rb E' tfj ds BF
t6ri ri EZ' do&st<Sa 8s rj BT' do-
%sl6a ixQa xal rj EZ' aXXa xal rfj
%s6si' xaC s6ri doQ^lv rb E' dod^sv
10 clcQa xal tb Z' rfj 8s AF i'6r] r] ZH. dod^st^a ds rj AF'
dod-£i6a ccQa xal rj ZH. dXla xal tf] d-s^si. xaC s6ti
do&sv tb Z' do&sv aQa xal tb H. xal xsvtQa ^sv .
Tto E, dia6rr]^ari ds ta EA xvxlog yEyQacp&G) 6 AK®'l
%-s6£i ccQa s6tlv 6 AK&. Tcdliv xsvrQG) ^sv r<p Z,|
15 dia6rr]^ari ds r<p ZH xvxXog ysyQd(pd-c3 6 HKA''
d-E6Ei ccQa £6riv 6 HKA' %E6£i ds xal 6 A&K xvxkog'
do%\v (XQa £6ri xal rb K 6r](iEtov. £6ri d£ xal ixd-
rsQOv r&v E, Z do%sv' doQst^a aQa s6rlv £xd6rr] r&v
KE^ EZ, ZK tfj %£6Ei xal ta fiEyi&Ei' didotai ccQa
20 t6 KEZ tQCycovov tc3 £i'd£i. xaC £6tiv i'6ov ts xal
ofioiov ta ABF' dsdotai ccQa tb ABF tQCycovov ta
stdEi.
In figg. codd. PVat. esi AB = AT, EJ
om. PVat.v; pro d hab. A b.
ZH: litt. M
1. SsSo^svri r^ d^sasi sv&sla b. SsSo(isvri] om. Pv. ztM]
JH et supra H scr. M m. 1 b. 5. Post So&sv add. Ss
(comp.) b. 10. Tfi] 7] b. ■^(pr-)] '^V ^^- ^^- ^-^] -^^ ^-
14. ^■sGSi — J K@] om. b. jtdXiv] kccI ndXiv b. 15. ZH]
EJ V, supra scr. m. 1 ZH. 17. xai (pr.)] om. b. hn]
Kal icTi V. 18. IxaoTT}] kticetsQa b. 20. toJ xai t6 v. 21.
TM (pr.)] airm t6 b.
DATA.
69
ponatur enim recta positione clata ztM, terminata
in puncto ^, ceterum autem infinita, et ponatur
^E= AB. sed data est AB. quare etiam ^E data
est [def. 1]. uerum
etiam positione data
est. et datum est punc-
tum^; itaque etiam
E datum est [prop.
XXVn]. ponatur
EZ = Br. sed data
est BF. quare etiam
EZ data est [def. I].
uerum etiam posi-
tione data est. et datum est punctum J5; itaque etiam
Z datum est [prop. XXVII]. ponatur autem ZH= AF.
sed data est ^r*. quare etiam ZH data est [def. 1]. uerum
etiam positione data est. et datum est punctum Z*,
itaque etiam H datum est [prop. XXVII]. et centro E,
radio autem E^ circulus describatur AK@. itaque
AK& datus est positione [def. 6]. rursus centro Z,
radio autem ZH circulus describatur HKA. itaque
HKA datus est positione [ib.]. sed etiam circulus
AK& positione datus est. ergo etiam punctum K
datum est [prop. XXV]. uerum etiam utrumque punc-
tum E, Z datum est. itaque unaquaeque rectarum
KE, EZ, ZK positione et magnitudine data est
[prop. XXVI]. ergo triangulus KEZ datus est specie
[def. 3]. et aequalis et similis est triangulo ^^JT [I, 8;
I, 4-, VI, def. 1]. ergo triangulus ABF datus est
specie [def. 3].
70 AEAOMENA.
(l'.
'Eccv XQtyavov ixddrr] tav yavL&v dedo^evrj ri ra
(isysd-Si, dsdoxai t6 xQCyavov xa sidsL.
XQiydivov yccQ xov ABF sxcc6xrj x&v ycovi&v dsdo-
5 (isvT] s6xG) xa fisysd-SL' Xsya, bti dsdoxat xb ABF
XQiyojvov TK> sidsi.
ixxsi^&G) yccQ xfi d-s0SL xal xa fisys&SL dsdofisvrj
svd-sta 7} ^E, Ttal 6vvs6xdxco JtQog xfj AE xal xots
nQog avxf] 6r](iSL0Lg xotg ^, E xfi fisv vnh FBA ycavCcx.
10 tar] ycovCa sv&vyQafi(iog rj vnh ^z/Z, xf] d\ i)nh x&v
AFB i6r] 7] 'bnh x&v AEZ,' loLnr] ccQa r] vnh x&v
BAF XoLnfj l'6r] xfj vnh x&v ^ZE iGXLV. do^stGa 8s
sxd<3xr] xcbv nQhg xotg A, B., F' dod^stda ccQa ^al sxdGxr]
xS)v nQhg totg z/, E, Z. insl ovv n^hg %^s6sl dsdo-
15 (isvr] svd^sCa t^ zlE xal ta n^hg avtf] 6r](iSLC0 dsdo-
(isva t<p z/ svxtsta yQa(i(ir] rjxtaL r] /JZ dsdo(isvr]v
noLov6a ycovCav tr]v nQhg ta z:/, d^s6sL ccQa i6t\v r] AZ,
dLoc ta ccvtd d^ xal i] EZ %s6sl i6tCv' dod^sv ccQa
i6tl t6 Z 6r](iSL0v. s6tL ds xal sxdtSQOv t&v A, E
20 dod-iv do&st6a aQa i6tlv sxd6tr] x&v z/Z, ^E, EZ
xf] d-s6sL xal ta (isysd^SL' dsdotaL aQa th /iZE tQC-
ycovov Toj slbsL. xaC i6tLV b(jLOLOV ta ABF tQLycovco'
dsdotat ccQa xal th ABF tQCyoovov tc5 sidsL.
1. fi'] (loc' h. 5. Xiyco — 6. siSsi] om. v. 8. rfj]
xriv b. 9. ccvxfi] ccvrolg v, corr. m. 1. 11. AFB] BFA
Vat.v. farf] om. b. 12. BAT] BFA Pb. Xontf^ — iariv]
XoiTC^ rfj vTtb rcbv B TA fcrj 7] vnb rdtv /^ E Z ieriv b. rmv]
om. Vat. 13. Post F add. J b. xai'] om. b. 15. SsSo-
lisvca 67\{i,sla) b. 16. rat] rrjv b. 17. rtjv] rrjv b. &iasi
a •'• „
— z/ Z] So&siaa agcc sariv r) JZ \ h; puncta , n, o ei mg. X" i/
DATA.
71
XL.
Si trianguli singali anguli dati sunt magnitudine,
triangulus datus est specie.
nam trianguli ABF singuli anguli dati sint magni-
tudine. dico, triangulum ABF datum esse specie.
ponatur enim recta zlE positione et magnitu-
dine data, et ad ^E et puncta in ea posita z/, E
angulo FBA aequalis construatur angulus rectilineus
EziZ et angulo AFB aequalis
/iEZ [I, 23]. reliquus igitur
angulus BAT reliquo ATjE ae-
qualis est [I, 32]. sed singuli
anguli ad puncta A^ B, F positi
dati sunt. itaque etiam singuli
anguli ad z/, E^ Z positi dati sunt
[def. 1]. iam quoniam ad rectam
positione datam^^ et datumpunc-
tum in ea positum A recta linea
z/Z ducta est datum efficiens angu-
lum ad A positum, ^Z data erit positione [prop. XXIX].
eadem igitur de causa etiam EZ positione data est.
itaque punctum Z datum est [prop. XXV]. uerum
etiam utrumque punctum ^, E datum est. quare
unaquaeque rectarum AZ, AE, EZ data est positione
et magnitudine [prop. XXVI]. ergo triangulus AZE
datus est specie [prop. XXXIX]. et similis est tri-
angulo ABF [VI, 4]. ergo etiam triaugulus ABF
datus est specie [def. 3].
&S(;si ocQa sativ ri dZ m. 2.
z/Z] Zd b.
18. iativ] iatt Vat.v. 20.
72 AEAOMENA.
ficc'.
'Eav TQLycovov ^Cav e%ri yaviav dsdoiiBvriv^ TteQi
de rijv dsdofievrjv ycovtav aC tcIsvquI tiqos aXl^/ias
koyov 'e%(o6i dedofievov, dedotai ro TQiycovov ra eldei.
5 exsTG) yaQ tQiycovov xo ABF ^tav ycovtav dedo-
^ev7]v f^v 'bno xcbv BAF, jieQl de xijv vno xcbv BAF
aC nkevQal aC BA, AF jcqos aV.ijXas koyov e%ex(x>6av
dedo^evov Xeyco, oxi xb ABF XQiycovov dedoxai xa
eldei.
10 exxei6&c3 yaQ xfi d-eaei xal xa (leys&et dedoiievrj
ev&eta rj ^Z xal avve6xdxco TtQos xfj ^Z evd-eia xal
xa TCQOS avxfj arj^eioj xa Z xf] vno xcbv BAF yavCa
l'6r} Yj vnb x&v AZE. dod^etaa de rj vnb xcbv BAF'
dod-et0a aQa xal rj vnb xcbv ^ZE. mel ovv jiqos
15 d-e0ei dedo^evr] e^u&eCa xfi ^Z xal xco TtQos avxfj dsdo-
^svco 0rj^sCc3 x<p 'Z evd-eta yQafi^rj r^xxai r]ZE dedofievrjv
7C0i0v6a ycovCav xr]v vnb xcov /iZE, %^e6ei ccQa eGxlv
r] ZE. xal enel Xoyos e6xl TTjg BA TCQbs xr]v AF
6o&sCs, 6 avxbs avt(p ysyovexco 6 tris ^Z TCQbs tr]v
20 ZE xal eTcetevx^co r] ^E' X6yos ccQa xal tfjs AZ
TCQbs ti]v ZE do&Sis' dodstGa de r] AZ' 8o%st6a
ccQa xal 7] ZE. aXXd xal xf] %s6si. xaC s6xi xb Z
Sod-sv dod-hv aQa xal xb E. s6xi 8\ xal sxdxsQOv
x&v A, Z do%ev' dod-et6a aQa e6tlv exd6tr] tcbv
25 ^Z, Z£, zlE tf] %e6ei xal xdo fieye%si' dsdoxui
ccQa xb z/ZE tc5 sidsi. xal enel dvo XQCycova xd
ABF, ^EZ fiCav ycovCav fiCa ycovCa L6r]v i%ei, x^v
1. fia'] fijS' b. 2. ^xvl h^'' V) corr. m. 1. yaviav]
comp. Vat.] 6. twv (pr.)] om. b. B^T (alt.)] BAF
ycavluv b. 12. BAF} B supra scr. m. 1 b. 13. 15 (pr.)]
ycovia 'h b. 15. crjusioj SeSoiiivco b. 24. Z] E b. 27.
?^Si b. . - J
DATA. 73
XLI.
Si triangulus unum angulum datum habet et latera
datum angulum comprehendentia rationem inter se
habent datam, triangulus datus est specie.
habeat enim triangulus ABF unum angulum da-
tum BAF, et latera angulum BAF comprehendentia
BA, AF inter se rationem habeant datam. dico, tri-
angulum ABF datum esse specie.
ponatur enim recta ziZ positione et magnitudine
data, et ad rectam ^Z et punctum in ea positum Z an-
gulojB^Faequalis construatur angulus ^Z^ [I;23]. sed
datus est angulus BAF.
itaque etiam angulus ^ZE
datus est [def. 1]. iam
quoniam ad rectam posi-
tione datam z/Z et datum
punctum in ea positum Z
recta linea ducta est ZE
datum efficiens angulum
AZE,ZE data erit positione [prop. XXIX]. et quo-
niam ratio BA : AF data est, aequalis ei fiat ratio
AZ\ZE et iungatur AE. itaque etiam ratio AZ\ZE
data est [def. 2]. sed data est AZ. itaque etiam ZE
data est [prop. II]. uerum etiam positione data est.
et punctum Z datum est; quare etiam E datum est
[prop. XXVII]. sed etiam utrumque punctum A , Z
datum est. itaque unaquaeque rectarum AZ,ZE, AE
positione et magnitudine data est [prop. XXVI]. ergo
triangulus AZE datus est specie [prop. XXXIX]. et
quoniam duo trianguli ABT, AEZ unum angulum
uni angulo aequalem habent, iBAT=iAZE, et
74 AEAOMENA.
VTcb x&v BAF rfj vnh r&v ^ZE, jtEQl ds ricg vnb
r&v BAF^ zJZE ycavCccs rag nksvQag avdXoyov^ o^iolov
aQa s6rl rb ABF rQiycovov ra /iEZ rQiyava. ds-
dorav dl rb ^ZE r^ eldst' dsdorai ccqu xal rb ABF
5 rQiycovov ra sldsi.
'Eav rQiycovov aC nksvQal TCQbg alXtllag loyov ^xg)6i
dsdo^svov, dsdorat rb rQCyavov ra stdst.
rQiycbvov yocQ rov ABF ai TcXsvQal JtQog alXy]Xag
10 Xoyov sxsraaav dsdo^svov Xsyoj, oxi rb ABF r^C-
ycavov dsdorau tc5 sldsi.
STCxsCdd^G) yccQ dsdo^svrj ra fisysd-si, sv&sta r} A.
aal snsl koyog s6r\ rr^g AB TCQbg BF dod-sCg, 6 avrbg
ai)ra ysyovirco 6 rfjg z/ TCQbg ri^v E. 8o&si6a ds tj zt'
15 dod-sida ccQa xal r} E. tcccXiv insl X6yog idrl rfjg BF
TCQbg rijv AF do&sCg, 6 avrbg avra ysyovirco 6 rijg E
TCQbg rijv Z. do&si^a ds rj E' do&si0tt ccQa xal r} Z.
xal ix rQi&v svd-scav, ccC si^uv i'6ai rQi6l ratg do&sC-
0aig ratg /i^ £^, Z, cov aC dvo rrjg loiTCrig fisC^ovig Si6i
20 Tcdvrr] iisraka^^avd^svac^ rQCycavov 6vvs6rdro rb H&K'
ci6rs l6r\v sivai rijv ^sv A rfj H®, rijv ds E rf}
@K, rijv ds Z rfl HK. dod-st6a dl sxd6rr} rav
zJ, E, Z' dod-st6a ccQa xal sxd6rr} r&v H&, &K,
KH ra ^syi&sc Sidorac aQa rb H&K rQCyovov ra
25 sidsi. xal insC i6xiv cog r} AB TCQbg ri}v BF, ovrcog
7} A TCQog ri}v E, i'6r} de r} ^ev A rf} H&, {} ds E
1. BAr] ABF b, item lin. 2. 2. JZE] dEZ b. 6.
(i^'J fiy' b. 8. T«] iv trc5 b. 9. ABT] AF b. 10. ixera-
auv] ^xovGi b. 12. rc5 fisyi^ai] om. b. 16. AF] AB Vat.,
BA \. 17. trjv] om. b. kui] om. b. 18. Post rptmv
add. 8ij b. tQtai] om. b. 19. talg] rj b. (isl^ovfg]
DATA.
70
latera angulos B^i F, zlZE comprehendentia proportio-
nalia, similis erit triangulus ABF triangulo z/£Z
[VI, 6]. sed t\ AZE datus est specie. ergo etiam
triangulus ABT datus est specie [def. 3].
XLH.
Si trianguli latera inter se rationem habent datam,
triangulus datus est specie.
nam trianguli ABT latera inter se rationem ha-
beant datam. dico, triangulum ABT datum esse specie.
ponatur enim recta data magnitudine A. et quo-
niam ratio AB : BT data est, aequalis ei fiat ratio
r@
K J E Z
A : E. uenim data est recta /i. itaque etiam E
data est [prop. II]. rursus quoniam ratio BT: AT
data est, aequalis ei fiat ratio E : Z. uerum data est
recta E. itaque etiam Z data est [ih.]. et ex tribus
rectis, quae aequales sunt datis tribus rectis zJ, E, Z,
quarum duae reliqua maiores sunt quouis modo con-
iunctae, triangulus construatur H&K [I, 22], ita ut
sit A = H&, E = &K, Z = HK. sed data est una-
quaeque rectarum zi, E, Z. quare etiam unaquaeque
-itovsg in ras. 3 litt. (Jcov?) v. 20. Ttcivvg'] navxi Vat., corr.
m. 2. 24. Xff] supra scr. m. 2 v.
76 AEAOMENA.
rfi &K, £6tLV ccQU cjg rj j4B tcqos tijv BF, ovrag rj
H& TiQog rriv &K. ndXiv inai icriv ag rj BF TiQog
rijv FA^ ovrag r} E TiQog r^^v Z, i6rj 6e rj (ihv E
rfj &K^ rj 6e Z rfj HK^ e6rtv ccQa cjg rj BF TCQog
5 r^^v FA, ovrcog rj &K TtQog rrjv KH. e8ei%^ri 8a xal
ag 7] AB TtQog rrjv BF, ovrcog rj &H TtQog rijv &K'
di' i6ov aQa e6rlv ag rj AB TCQog rrjv AF^ ovrog rj
&H TCQog ri}v HK. o^oiov ccQa i6rl rb ABF rQi-
ycovov ra H&K rQiydtvco. dedorai 8e t6 H&K rQi-
10 ycovov ra eldeL' dedorai aQa xal t6 ABF rQLyovov
ra eidei.
(ly.
'Eav rQiy(bvov oQd^oyavtov neQl (liav r&v d^ei&v
ycovL&v aC nXevQal TCQog dXXr]kag X6yov excoGL deSo-
15 ^evov, dedoraL rb rQiyavov ra etdeL.
rQLyavov yccQ dQ&oyavLOv rov ABF dQd-iiv i%ov-
rog rrjv vTcb r&v BAF yavLav, TceQL [iiav r&v 6^eL&v
avrov ycavLcbv rijv 'bnb ABF at ickevQal at FB, BA
TCQog «AAr^Aag X6yov exerc36av dedo^evov Xeycj^ otL
20 dedoraL rb ABF rQLycsvov ra eldeL.
exxeLGd-G) yocQ rfj d^e^eL xal ra fieye&eL dedo(ievi]
evd^eta rj ^E^ ocal yeyQacpd^a enl rr\g /iE rjfiLXvxhov
rb ^HE' d-e6eL ccQa e6rl rb AHE rj^iLXvxkLov. xal
enel X6yog ierl rfjg FB TCQbg rrjv BA dodsLg, 6 avrbg
25 avra yeyoverco 6 rrjg jdE TCQbg rrjv Z' X6yog ccQa xal
2. H&'] J& h. Trjv] om. b. iariv] om. v. 4. f)K]
K Vat., add. m. 2. 5. @K] K& b. 7. AB] BA Vat.v.
AF] Brh. 8. HK] K& b. 12. /xy'] fi*' b. 15. tm
iiSai] T^ %-B6Si b. 16. ZQiymvov — p. 80, 7. inl xt]v AF]
eorum loco in ba hic propter transmutationem foliorum (u. praef.)
reperiuntur, quae leguntur p. 56, 14. ysyQdcpQ-a — 20. iGxiv.,
DATA. 77
rectarum H®, &K, KH magnitudine data est [def. 1].
ergo triangulus H®K datus est specie [prop. XXXIX].
et quoniam AB.Br=zl'.E et z/ = H@, E= @K,
erit AB '. BF = H® : ®K. rursus quoniam
BF: TA = E'.Z
ei E= ®K, Z = HK, erit BF: rA = ®K: KH.
sed demonstratum est, esse etiam AB :Br= &H: &K.
quare ex aequo est AB:Ar=&H:HK [V, 22].
itaque /\ ABFr^ H&K [VI, 5]. uerum triangulus
H&K datus est specie. ergo etiam triangulus ABF
datus est specie [def. 3].
XLIII.
Si trianguli rectanguli latera alterutrum acutorum
angulorum compreliendentia inter se rationem habent
datam, triangulus datus est specie.
nam trianguli rectanguK ABF rectum habentis
angulum BAF latera alterutrum acutorum angulorum
eius ABF comprehendentia FB, BA inter se rationem
habeant datam. dico, triangulum ABF datum esse
specie.
ponatur enim recta positione et magnitudine data
AE, et in AE describatur semicirculus ZlHE. itaque
semicirculus AHE datus est positione [def. 8]. et
quoniam ratio FB : BA data est, aequalis ei fiat ratio
AE : Z. itaque etiam ratio AE: Z data est [def. 2].
sed data est recta AE. quare etiam Z data est
[prop. II]. et est TB > BA [I, 19]. itaque etiam
deinde dem. altera propositionis Xy' et propos. XS' usque ad
p. 58, 10. Sod^sv uQcc. 17. rcov (pr.)] ti^v v, mut. in rmv m. 2.
18. uvTov] supra m. 1 Vat. t»jv] corr. ex tav m. 2 v.
t&v ABr V. 23. z/(alt.)] A Vat., corr. m. 2.
78 AEAOMENA.
rvjg ^E TtQog rrjv Z do&stg. do^et^a ds rj /lE' do-
d-£t6a uQa xal rj Z. xat £6ri ^ei^cov rj FB rrjg BA'
^£i^c3v uQa ical rj E^ rf^g Z. ivrjQ^66&c3 rfj Z l'6ri
rj z/i/, xal £7iE^£vx&ci} rj HE, xal x£vrQ<p }i£v r<p z/,
5 6ia6rr]fiart 81 rto z/H xvxXog y£yQdcp&c3 6 ®HK'
d'£0£t ccQa ierlv 6 ®HK xvxXog' didorai yaQ avrov
t6 xivrQOv rfj O^i^Et zal r] ix rov xivrQov ra ^Eyid^Et.
d-E6Ei dl xal t6 ^HE rj^ixvxXiov. dod-Ev aQa idrl
t6 H 6rjfi£iov. £6ri Se xat ixdrEQOv r&v z/, E So&ev
10 dod-Et6a aQa i6rlv Exd6rrj rcbv H/i^ ^E, EH rfi %-£6Ei
xat rip ^Eyid-Et' didorat ccQa t6 H^E rQiycovov ra
Eldst. inEt oi)V dvo rQtyovd i6ri rd ABF^ /JEH
Htav yovtav ^ta ycovia. l'6riv hyovra rijv vtco rav
BAF rfi vnh r&v ^HE., tceqI dh dXXag yavtag rdg
15 'bnb r&v FBA, E^H rdg nkEVQag dvdXoyov, r&v Ss
Xotncov r&v vnb BFA, jAEH ixarEQav d^a iXd66ova
6Qd"fig, b^otov aQa i6rl t6 ABF rQtycjvov ra AEH
rQiyd)VG). didorat ds t6 ^EH rQtycovov ra EldEt'
dedoTat aQa xal t6 ABF rQtycjvov tc3 EtdEi.
20
fi8'.
'Edv rQiycovov (itav E%ri ycavtav dEdofiEvrjv, n£Ql dl
dlkriv ycoviav aC nkEVQal nQbg d'kXr(kag X6yov £X(o6i
d£do(iEvov.) didorat t6 rQtycovov rm £l8£i.
2. ilbI^cov'] tisttovP, comp. V. 4. HE] EJFf a. 6. f)HK]
H@K a. 7. Tc5 iisys&Si] in ras. a. 10. So&slea] &s6si a.
13. ycoviav] ycavla v. T&v] tj]v Vat., del. m. 2. 14. rag
aXXag PVat.v. 15. FBA, EJH] ©FA, ^EH v. xdg —
16. zlEH] om. V. 16. BFA] r&v AFB a. 17. ABT]
BFA V. 18. dsdoTat — si8st] om. v, add. mg. m. 2. 20.
^S'] Xs' §. 21. ^XV] ho'^ ^-
DATA.
79
EJ>Z [V,16-, V, 14]. aptetur rectae Z aequalis z/if
[IV, 1], et ducatur HE, et centro z/, radio autem ziH
circulus describatur &HK. itaque circulus &HK
datus est positioue [def. 6]; nam datum est eius cen-
trum positione et radius magnitudine. uerum etiam
semicirculus z/H£Jpositione datus est. itaque punctum
K je; ZJ3
r
H datum est [prop. XXV]. sed etiam utrumque
punctum J, E datum est. itaque unaquaeque recta-
rum jHz/, JE, EH positione et magnitudine data est
[prop. XXVI]. ergo triangulus HJE datus est specie
[prop. XXXIX]. iam quoniam duo trianguli sunt
ABF, JEH unum angulum uni angulo aequalem
habentes, LBAr= ZlHE [III, 31], et latera alios
duos angulos FBA, Ez/H comprehendentia proportio-
naUa et reliquos angulos BFA, zJEH singulos simul
minores recto [I, 17], erit AABT^ JEH [VI, 7].
sed A AEH datus est specie. ergo etiam /\ ABF
datus est specie [def. 3].
XLIV.
Si triangulus unum angulum datum habet et latera
alium angulum comprehendentia inter se rationem
habent datam, triangulus datus est specie.
In P Jf centrum est semicirculi.
80 AEAOMENA.
sGtg) tQLycovov t6 ABF fiiav b%ov ycavCav dsdo-
(lEvrjv ttjv VTcb t&v BAF, :tEQl ds akkrjv yoavCav tijv
vjtb tG)v ABF aC TcXsvQal aC AB^ BF koyov EX£t(o6av
TCQog aXX^^Xag dedo^evov Xiyco^ oti tb ABF tQCycovov
5 dsdotat t(p sldsi.
fi?) s6tG) dfj rj vnb tcov BAF ycovCa op^t^, aAA'
s6tGi TtQdtSQOV d^sta^ xal riid-Ga ajcb tov B GrjfisCov ijcl
tr}v AT xd&stoc; rj BA. stcsI 8od^si6d s6tiv rj vicb
BziA ycijvCa^ s6tL ds xal rj vnb tav BAA dod-st6a,
10 xal XotTCri ccQa r} vnb tav ABA do&st6d s6tiv Ssdotai
aQa tb BAz/ tQCyavov t(p sldsf Xoyog ccQa trjg BA
nQbg trjv BA dod^sCg. aXkd trig AB nQbg t^v BF
loyog s6tl do&sCg' xal Tijg BA ccQa n^bg trjv BF
koyog s6tl dod^sCg. aaC s6tLv ^Qd^ij rj vnb t&v BAF'
15 Ssdotai aQa t6 BAF tQCyovov ta sLdst' do&st^a aQU
s6tlv r] vnb t&v BFA ycavCa. s6ti 8% xal rj vnb t&v
BAF 8od^st6a' xal Xotnr} aQa rj vnb t&v ABF s6tv
dod-st6a' dsdotaL ccQa t6 ABF tQCycovov tca sidsi.
dXXcc drj s6tG} rj vnb t&v BAF ycavCa d^^Xsta^
20 xal sx^s^Xr]6d^G) rj FA inl t6 E, xal rjx^co dnb tov B
6Yi^sCov inl trjv AE xdd-stog rj BE. insl dod'st6d
s6tiv rj vnb tav BAF, xal rj scps^rlg ccQa rj vnb tav
BAE do&st^d i6tiv. s6ti 8\ xal ^ vnb t&v BEA
do&st6a' %al koinrj ccQa rj 'bnb tav EBA do&st^d
25 s6tiv' dsdotai ccQa t6 EBA tQCycovov t^ sldsf loyog
1. ^x^v] ixav P. 2. 8s] om. a. 6. Ante iiri acld. d
fiev ovv dg&r] ianv 17 TtQbg ra A ywvicc, SsSsiKrai rb 6Vofia
SsSoiisvov Tc5 si'Ssi a. 8. iTtsl] om. b. 13. ■nccL — 14. So-
&sig] om. b.' 14. BdF yaviu b. 15. BJT] z/BT b. 16.
v,(xi — 17. ^o^S^atoa] om. v, xal Xontr] aqa 17 vTto rav ABJ So-
&siad iari mg. m. 2. 18. v.a.1 ro Vat., del. v.ui m. 2. 19.
iilXa St] iarco] &U' hrco b. ratv] om. v. 22. 17 (alt.)] .supra
DATA.
81
sit triangulus ABT unum habens angulum clatum
BAF, et latera alium angulum ABF comprehendentia
AB, BF rationem inter se habeant datam. dico, tri-
augulum ABF datum esse specie.
iam ne sit i BAF rectus, sed sit prius acutus,
et ducatur a puncto B Sid AF perpendicularis BA.
quoniam datus est i BAA et
etiam i BAA datus est, etiam
reliquus i ABA datus erit [1, 32;
propp. III, IV]. quare /\ BAA
1/ \v datus est specie [prop. XL]. ita-
^ ^ r que ratio BA : BA data est
[def. 3]. sed ratio AB . BF
data est. itaque etiam ratio B^ : BF data est
[prop. VIII]. et rectus est i BAT. itaque ABAT
datus est specie [prop. XLIII]. quare i BFA datus
est [def. 3]. sed etiam i BAF datus est. itaque
etiam reliquus i ^BJTdatus est [I, 32; propp. III, IV].
ergo A ABF datus est specie [prop. XL].
iam uero sit i BAF ob-
tusus, et producatur FA
ad E, et ducatur a puncto
B a,d AE perpendicularis
B E. quoniam datus est
i BAF, etiam angulus dein-
ceps positus BAE datus erit [I, 13; prop. IV]. uerum
etiam i BEA datus est. quare etiam reliquus i EBA
datus est [I, 32; propp. III, IV]. itaque A EBA da-
tus est specie [prop. XL]. quare ratio EB : BA data
m. 2 Vat. 23. iarLv] iart, v. ^ari] ^ariv v. 24. rav]
om. Vat.
Enclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 6
82 AEAOMENA.
uQa Trjg EB TtQog trjv BA do&sig. Tfjg 8\ AB TtQog
rrjv BF Uyog fVrt dodsig' xal tTJg EB ccQa TtQbg tijv
Br Xoyog e6tl dod^sig. xat iativ OQ&r] rj vno tcbv
BEF yavia' dsdotat aQa tb EBF tQtycovov t(p eldst'
5 dod-st6a aQa s6tlv yj vnb BFE. s6tt ds xal r} vtco
BAF ycovta do&stea' xal Xotnri aQa r] vitb ABF
yovta do&Et<sd sCttv dsdotat aQa tb ABF tQtyavov
tm stdst.
fis\
10 'Eav tQtycovov (liav sif] ycoviav dsdo^svrjv, at de
TtsQt trjv dsdo^evrjv ycoviav TtksvQal GvvaytcpotSQat cog
liia TtQog trjv kot%r]v loyov s%G36t dsdo^evov., dedotat
tb tQiycovov ta sidst.
s6tco tQiyavov -tb ABF ^iiav yoviav dsdo^evrjv
15 sxov trjv V7tb tav BAF, nsQt ds trjv vnb BAF yco-
viav at TtXsvQai^ tovts0tt 0vva^q)6tSQog rj BAF cjg
^ia TtQbg tijv FB loyov systco dsdo^svov ^syco, oTt
t6 ABP tQiycovov dedoTai ta sldsi.
tst^rj^d-co yaQ tj vjtb tav BAF ycovia di^a tPj AA
20 svd^sia' doQ^st^a ccQa s6tlv rj v%b tS)V BAA ycovia.
xal insi i6ttv cog rj BA TtQbg ffjv AF, ovtcog rj BA
TtQbg trjv A r, svalXai, ag rj AB TtQbg trjv BA, ovtcog
rj AF TtQbg triv FA' xal cjg 6vva^(p6tSQog ccQa rj BAF
nQbg tYjv Br^ ovtcog rj AB TtQbg tfjv BA. kbyog ds
26 0vva^(poteQov trjg BAF TtQog trjv BF do&eig' koyog
aQa xat trjg BA TCQbg trjv BA do&eig. xai cVti do-
1. EB] BE Y. 2. ■xal rfjg EB apa] r^g 8e EB v. m«i
— 3. ^o^O^fig] oxn. b. 6. BF£] riov ABF ymvia. b. 6. tibv
BAF b. x&v ABF \). 13. x6] corr. ex xat m. 2 v. 14.
fiiccv ^xov ycoviav 8edo(ievr}v b. 15. xmv] om. b. vtio xwv
DATA. 83
est [def. 3]. sed ratio AB : BF data est. itaque
etiam ratio EB : BF data est [prop. VIII]. et reetus
est i BEF. itaque A EBF datus est specie [prop.
XLIII]. quare L BFE datus est [def. 3]. sed etiam
i BAF datus est. itaque etiam reliquus i ABF da-
tus est [I, 32; propp. III, IV]. ergo A ABT datus
est specie [prop. XL].
XLV.
Si triangulus unum angulum datum habet et latera
datum angulum comprehendentia in unum coniuncta
ad reliquum rationem habent datam, triangulus datus
est specie.
sit triangulus ABF unum angulum datum habens
BAF, et latera angulum BAF comprehendentia h. e.
BA -j- AF in unum coniuncta ad FB rationem ha-
beant datam. dico, triangu-
lum ABF datum esse specie.
secetur enim i BAF in
duas partes aequales recta
Azl. itaque i BAA datus
est [prop. II]. et quoniam
BA:Ar=^BA:^r [VI, 3],
permutando erit AB : BA = AT: Fz/ [V, 16]. itaque
BA + AT: Br = AB: BA [V, 12]. uerum ratio
BA -\- AF : Br data est. itaque etiam ratio BA : BA
In fig. cod. b est AB = AF, itaque A^ Ju BF.
BAF b. 19. AJ] AB Y. 20. BAJT v. 22. BJ] BA b.
24. Ss] ccQK b. 25. BAF] F om. b. 26. BA] Ad b.
6*
84 AEAOMENA.
d-6t6a rj 'bTch t&v BA/1 y&vCu' didoTat aQa xb AB^
TQiycovov x& slSsi,' dod^stSa ccQa B6tlv rj vnh t&v AB/1
ytavia. £0tL ds xal rj vjth tav BAF yayvta dod^et^a'
xal Xotnrj aQa rj vnh t&v AFB dod^et^d i^tiv didotai
5 aQa t6 ABF tQtyavov tc3 eldei.
'Eav tQiycavov iiiav exf] ycoviav dedofiivi^v^ tcsqI
ds aXXrjv ycoviav at nksvQal evva^cpotSQai hg fiia
TCQhg tr}v Xomriv Xoyov s%Gi6i dsdo^ivov, didotat th
10 tQiycovov t(p sldsi.
s6tco tQiycovov th ABF ^iav i^ov ycoviav dsdo-
(livrjv tijv vTch t&v ABF, tcsqI 6h aXXrjv ycaviav tr]v
VTch tcbv BAF aC nXsvQai^ tovtieti dvva^cpotSQog i)
BAF nQhg tijv BF X6yov i%itc3 dsdo^ivov Xiyco, ott,
Ih th ABF tQiycovov didotai ta stdsi.
tst^rjiSd-co yaQ rj vnh tcov BAF ycovia di^a t^ AA
sv^^sia' s6ttv aQa cog 0vva^(p6tsQog rj BAF nQhg trjv
FB, rj AB nQhg trjv BA. X6yog 6s tov 0vva^(potiQov
trjg BAF n^hg trjv FB dod-sig' X6yog ccQa xal tfjg AB
20 nQhg trjv BA Sod^sig. %ai i6ti dod-st^a rj vnh tcov
ABA ycovia' didotai ccQa th ABA tQiycovov ta stdsi'
8o%-st6a ccQa i^tlv ij vnh tcov BAA ycovia, xai i6tiv
avtrjg 8inXa6icov rj vnh BAF' do%st6a aQa i6tl xal rj
'bnh ta)v BAF. s6ti dh xal rj vnh tcbv ABF dod-st6a'
25 xal Xotnij ccQa rj vnh tcbv AFB do&st6d i6tiV Sidotai
ccQa th ABF tQiycovov rra stdsi.
3. BAT] AB, AF h. 4. AFB] ATJ h. 5. Seq. dc-
monstr. altera, u. app. • 6. fis'] om. b (non ^). 8. avv-
a(icp6rsQCii] om. b. 11. ^x^v h. 18. tovtiativ codd. 14.
BAT] BAr cbs jxia b. BF] FB h. 18. 17] ovvfog ii b.
DATA. 85
data est [def. 2]. et datus est L BAJ. quare A ABzi
datus est specie [prop. XLIV]. itaque /. ABJ datus
est [def. 3]. uerum etiam L BAF datus est. itaque
etiam reliquus L AFB datus est [I, 32; propp. III, IV].
ergo triangulus ABF datus est specie [prop. XL].
XLVI.
Si triangulus unum angulum datum liabet et latera
alium angulum comprehendentia in unum coniuncta
ad reliquum rationem habent datam, triangulus datus
est specie.
sit triangulus !kBr unum habens angulum datum
ABF, et latera alium angulum BAF comprehendentia •
h. e. BA -\- AF ad BF rationem habeant datam,
dico, triangulum ABF datum esse specie.
secetur enim L BAF in duas partes aequales
recta AA. quare BA -\- AT : TB = AB : Bzf [VI, 3;
V, IG; V, 12]. uerum ratio
BA + AF : FB data est.
itaque etiam ratio AB : BA
data est [def. 2]. et datus
est L ABA. quare A ABA
datus est specie [prop. XLI].
itaque L BAA datus est
[def. 3]. et eo maior est duplo L BAT. quare etiam
L BAT datus est [prop. II]. uerum etiam L ABT
datus est. itaque etiam reliquus /. ATB datus est
[I, 32; propp. III, IV]. ergo A ABT datus est
specie [ptop. XL].
19. B^r] TA^ b. 23. iexlv v. xat] om. v. 24.
ioxiv V.
86 AEAOMENA.
Ta dsdo^sva av&vyQccii^a ta sidsi sig dedofisva
TQiyava diaLQSttai ta sidsi.
s6tco dsdo^isvov svd^vyQafi^ov ta sldsi tb ABF^E'
5 Ae/o), oti t6 ABF^E svd-vyQa^^iov sig dsdoiisva tQt-
ycova diaiQsttai ta sldsi.
STCst^svid^GiGav yccQ at BE, EF. stcsI dsdotai tb
ABFzJE svd^vyQa^^ov ta sldsi, do&st0a aQa s6tXv rj
VTcb t&v BAE yavia. xui s6ti loyog tfig BA XQbg
10 tijv EA do&sig. sjtsl ovv dod^stiSd s6tiv rj vnb tav
BAE yoovca xai s6ti loyog tfig BA TtQbg ttjv EA
dod^Sig, dsdotai aQa tb BAE tQiycovov ta sidsi' do-
d-st6a aQa s6tlv rj vnb t&v ABE ycovCa. s0ti ds xal
oXr] rj VTcb t&v ABF ycovia dod'st6a' xal koiTcij aQa
15 r) rjTcb tcbv EBF dodst^d s6tiv. xai s6ti Xoyog trlg
AB TCQbg trjv BE dod^sig^ trjg ds AB JCQbg trjv BF
Xoyog s6tl do&sig' xal tr}g EB aQa TCQbg trjv BF
?^6yog s6tl dod^sCg. KaC s6ti dod^st^a rj vicb tSiv FBE
ycovCa' dsdotai aQa tb BFE tQCycovov ra sidsi. did
20 td avtd di) xal t6 FAE tQCycovov tc3 sldsi Ssdotai'
td ccQa dsdofisva sv&vyQa^iia ta sidsi sig dsdo^sva
tQCycova diaiQsttai ta sidsi.
fir}'.
'Edv dnb Tijg avtfig sv&sCag dvo tQCycova dvayQacp^
26 dsdo^sva tw sidst, koyov si,si TCQbg aXXrjka dsdofisvov.
dnb ydQ trjg avtrjg svd^sCag tfjg AB dvo tQCycova
2. sig dsSo^Bva tco si'8si xgiycavci diaiQslrca b, item lin. 5.
7. JBEl ^BE b. 'lO. E.4 ] ^E b, item lin. 11. insi —
12. So&sig^ nescio an interpolata sint. 13. ^ativ \. 15.
Tcov] om. b. i6tiv~\ iati v. 17. EB] FB b. Tifv] om. b.
DATA.
87
XLVII.
Rectilineae figurae specie datae in triangulos specie
datos diuiduntur.
sit figura rectilinea specie data ABF^E, dico,
fio-uram rectilineam ABF/JE in triangulos specie
datos diuidi.
ducantur enim BE, EF. quoniam data est figura
rectilinea ABFJE specie, LSAE datus erit [def. 3]-
et ratio BA : EA data est [ib.]. iam quoniam L BAE
datus est et ratio BA : EA
data est, A BAE datus erit specie
[prop. XLl]. itaque /.^5£Jdatus
est [def. 3]. uerum etiam totus
angulus ABF datus est [ib.].
itaque etiam qui relinquitur
LEBT datus est [prop. IV]. et
ratio AB : BE data est [def. 3]. uerum ratio AB : BF
data est [ib.]. itaque etiam ratio EB : BF data est
[prop. VIII]. et datus est /. FBE. quare A BTE
datus est specie [prop. XLI]. eadem de causa etiam
triangulus F^E specie datus est. ergo rectilineae
figurae specie datae in triangulos specie datos diui-
duntur.
XLVIII.
Si in eadem recta duo trianguli describuntur specie
dati, rationem inter se habebunt datam.
nam in eadem recta AB duo trianguli specie dati
BF] BE h. 18. $o&sig. y.ai iari,'] om. b, sed post §6x1
sign. hab. omissionis m. 1. iati] om. Vat., iativ v. 20. 8s-
Sorat. Tc5 si'$si b. 24. Svo] om. Vat. ccvayQacp-f] xqi-
yava Vat.
88 AEAOMENA.
dsdo^Bva xa eldei avayeyQacpd-a xa ABF^ AAB' Xeyo^
OTfc loyoii e6xl xov AFB TtQog tb A^B dod^eig.
i]X^(o6av aTcb xCov A^ B 6rjfieLC3v xfi AB evd-eia
TtQog dQ&ag at AE, HB xal ex^e^Xtjdd-coGav eTcl xa Z, 0,
5 xal dtcc xav P, z/ 0r]^eL(ov x^ AB evQ^eCa TcaQaXkriloL
riid^co6av aC Em, Z^&. enel SedoxaL xb ABF xql-
yavov x(p eideL^ Xoyog e&xl xrjg FA jtQbg xr^v BA 6o-
d-eCg. enel ovv dod'et6d e6xLv rj vnb xStv FAB yavLa,
e6xL de xal ri vnb x&v EAB dod-etGa, xal XoLTtrj aQa
10 i^ vTcb xa)v EAF e6xL dod^et^a. e6XL de xal r] vnb
x(bv AEF ycovLa doQ^et^a' xal XoLnrj aQa rj vnb xav
EFA dod'eL6d e6XLv' dedoxac a.Qa xb AEF XQLycovov
x(p eldeL' ^oyog ccQa xr]g EA n^bg xr]v AF dod-eig.
xrig dh FA nQbg xr]v AB Xoyog e6xL do&eLg' xal xrjg
15 EA ccQa nQbg xr]v AB X6yog i6xL dod^ecg. dLcc xd
avxd 6i] xal r^g ZA n^bg xr]v AB loyog e6xl do&eig'
&6xe xal xf]g EA n^bg xr]v AZ Xoyog e6xl dod^eig.
xaC e6xLV hg rj AE n^bg xr]v AZ., ovxcog xb AH nQbg
xb @A' a)6xe xal xov AH n^bg xb A& koyog e6xl
20 dod-eCg. xaC e6XL xov ^ev AH r]fiL6v xb ABF, xov
de A& i^fiL6v xb AAB' xal xov ABF ccQa n^bg xb
AxdB Xoyog e6xl SoQ^eCg.
'Edv dnb xi]g avxf]g evd-eCag dvo evd^vyQa^^ia ^ ot
25 exv^ev^ dvayQacpf] dedo^eva xa eideL, Xbyov €\eL nQbg
dXXr]Xa dedo^evov.
1. AJ B] ABJ Ya.t.h. 2. ATB] ^JBFvb. AdS]
ABd vb. 6. evQ-etai cil b. 7. Post sidsi hab. So&tiad iart\
i) V7tb BAT '/avici b. 9. itai (alt.)] om. Vat. 10. EAr\
AFE ycovia b. iati 8o&siaa] do&stad iazi b. ^on] ^ariv vi|
11. t&v (pr.)] om. b. yavLa] om. b. 12. iart codd. 13i|
EA] AE \. AT] FA b. 15. EA] AE h. dga] om. b;l
DATA. 89
describantui* ABF, AAB. dico, rationem ATE\AAB
datam esse.
ducantur a punctis A, B ad rectam AB perpen-
diculares rectae AE, HB et producantur ad Z, @, et
per puncta jT, A rectae AB parallelae ducantur EFH,
ZA&. quoniam A ABF datus est specie, ratio
FA.BA data est [def. 3].
iam quoniam /. FAB datus
est [ib.] et etiam L EAB
datus est, etiam qui relin-
quitur L EAF datus erit
[prop. IV]. uerum etiam
L AET datus est [I, 29].
itaque etiam reliquus L E FA datus est [1 , 32 ;
propp. III, IV]. quare A AEF datus est specie
[prop. XL]. itaque ratio EA : AF data est [def. 3].
uerum ratio FA : AB data est. itaque etiam ratio
EA : AB data est [prop. VIII]. eadem de causa
etiam ratio ZA : AB data est. itaque etiam ratio
EA: AZ data est [ib.]. et est AE : AZ = AH : &A
[VI, 1]. quare etiam ratio AH: A& data est [def 2].
et rectanguli AH dimidia pars est A ABF, rect-
anguli autem A& dimidia pars A AAB [I, 41]. ergo
ratio ABT: AAB data est [V, 15; def. 2].
XLIX.
Si in eadem recta duae quaelibet figurae recti-
lineae describuntur specie datae, rationem inter se
habebunt datam.
AB] ABrh. 18. xat iarivl om. b. AE] EA b. 19.
0A] A@ h. 20. ABr tQlyavov b. 21. Ad B] ABJ v.
90 AEAOMENA.
ccTib yccQ tfjg avrrls evd-Eiag trjg AB 8vo Evd-v-
yQK^lia, a 6tv%£v^ dsSoiieva ta sldEL avayEyQacp&G}
ta AEFZB^ AZl B' XEyco, oti Xoyog icftl tov AEFZB
TCQog AAB do&Eig.
6 E7tE^Evx^c36av yccQ a[ AZ, ZE' Sidotai aQa exa-
<3tov tav EFZ^ EZA, ZAB tQiycbvov ta stdEi,. xal
iTCEi ccTcb tfjg avty\g Ev&Eiag trjg EZ dvo tQCycova dsdo-
(liva ta EidEi dvayiyQaTttai ta EZF, EZA, Xoyog
ccQa E6ti tov FEZ TtQog tb ZEA dod^Sig' xal 6vv-
10 Q^ivti ccQa loyog iGtl tov FEAZ TtQbg tb ZEA do-
d-Eig. tov ds ZEA itQbg tb ZAB Xoyog i6tl do&Eig,
ijtsidiJTtEQ ccnb tijg avtrjg sv&Eiag trjg AZ dvayiyQaTttai'
Tial tov FEAZ ccQa TtQbg tb ZAB koyog i6tl do&Eig'
%al avv&Evti tov FEBZA TtQbg tb ZBA koyog idrl
lo dod^Eig. tov 8e ZAB TtQbg tb AAB Koyog ietl do-
^•Eig' xal tov FEABZ ccQa TtQbg tb AAB Xoyog idtl
dod-Eig.
V .
^Edv 8vo Evd^Etai TtQbg dXXr]kag Koyov £X(o6i dsdo-
20 ^ivov, aal td dit' avt&v sv&vyQa^^a ofioia xal b^oicog
dvayEyQa^^iva ^Qbg d?,Xrjla Xoyov e\ei dsdofiivov.
dvo yaQ Evd-Etai aC AB, JTz/ '.::tQbg dXXrjXag Xoyov
i%it(o6av dEdo^ivov, xal dvayEyQdg)d-c3 dnb tcov AB^
FA ofioia xal b^oiojg XEi^Eva sv&vyQa^iia td E, Z'
2. irvxB b. Tc5 siSsl] om. b. b. AZ] AB v. ^Kaarov]
hv.dxsQov b. 6. XQiyoivov b. 8. EZT, EZA] AEZ, ETZh.
9. iati] om. b. 10. TtQog t6 ZEA] om. Vat., supra add.
jrpog t6 EZA m. 2. 11. itQog] xai v, add. TtQog m. 2. ro]
om. b. 12. AZ] AB AZ b. 13. FEAZ] ATE, JZ h.
TfQO?] v.ai (comp.) Vat., mut. in nQ6g m. 2. 14. FEBZA]
FEABZ aQa b. ZBA] BZA Vat., ZBJ v, ZAB b. 20.
ra oiioia b. rs yiai Vat.v. 24. rs v.ai v.
DATA.
91
nam in eadem recta AB duae quaelibet figurae
rectilineae describantur specie datae AEFZBj A/IB.
dico, rationem AEFZB : Azi B datam esse.
ducantur enim AZ, ZE. itaque unusquisque tri-
angulorum EFZ, EZA, ZAB datus est specie [prop.
XLVII]. et quoniam in eadem recta EZ duo tri-
anguli specie dati descripti sunt,
EZr,EZA, ratio TEZ-.ZEA
data est [prop. XLYIII]. quare
etiam componendo ratio
TEAZ : ZEA
data est [prop. VI]. uerum ratio
ZEA : ZAB data est, quia
trianguli in eadem recta A Z de-
scripti sunt [prop. XLVIII].
quare etiam ratio FEAZ: ZAB
data est [prop.VIII]. et componendo ratio rEBZA:ZBA
data est [prop. VI]. uerum ratio ZAB: AAB data
est [prop. XLVIII]. ergo etiam ratio rEABZ:AAB
data est [prop. VIII].
I
^^Si duae rectae inter se rationem habent datam,
etiam figurae rectilineae in iis similes et similiter de-
scriptae inter se rationem babebunt datam.
nam duae rectae AB, TA inter se rationem habeant
datam et in AB, TA similes et similiter positae figurae
rectilineae describantur E, Z. dico, etiam earum inter
se rationem" datam esse.
In fig. cod. b litterae A et B, E et Z permutatae sunt;
rectam AB om. PVat.v, ZA om. b.
92 AEAOMENA.
^Eyco, ort xal 6 nQog akXtjXa avxGiv koyog sGxai
dodsLg.
eiXritpd^a yaQ rav AB^ F^ rQtrr] dvdXoyov rj H'
€6rcv a^a cog r] AB TCQog rijv JTz/, rj FzJ TtQog rijv H'
5 Xoyog 8s 6 rrjg AB TCQog Jz/ dod^eig' Xdyog aQa xal
rrjg Iz/ TtQog rrjv H do&sig' aGrs xal rrjg AB nQog
rrjv H Xoyog i6rl do&sig. dig ds rj AB JiQog rrjv H,
ovrcog t6 E nQog rb Z' Xoyog aQa rov E iiQog rb Z
dodsig.
10 va'.
'Edv dvo svd^stai, TtQog dXki]Xag Xoyov ^x(o6l dsdo-
[isvov xal dx' avrCbv svd"vyQa^^a^ c^ srv%sv^ dvayQacpf]
dsdofisva r<p sidsL, X6yov s%sl TtQbg aXkr]ka ds8o(isvov.
dvo ydQ svd-stai aC AB, F^ TtQbg dXXijXag X6yov
15 sxsrco0av ds6oiisvov, xal dvaysyQagid^co dnb r&v AB^
r^ svd-vyQafi^a, a srv%sv., dsdo(isva ra sldsL rd E, Z'
Xsyco, oTfc rov E jtQog rb Z^X6yog i6rl do&sig.
dvaysyQacpd-co yaQ dnb rr\g AB ra Z ofiOLov xal
b^ioiag xsi^isvov rb AHB. dsdoraL ds rb Z tc3 sidsL'
20 dsdoraL ccQa xal rb AHB rm sidsL. dlXd (ii]v xal
t6 E dsdoraL tc3 si'dsL xal dvaysyQanrai dnb rfjg avtrig
sv&siag rr]g AB' X6yog ccQa rov E n^bg t6 AHB
dod-sig. xal insl X6yog i0rl rrjg AB n^bg rr]v Jz/
1. v,ui — 2. 8o%eig] Xoyo? iatl xov BE Ttqbg rbv ZJ So-
^sls b. 1. ^atai] comp. Vat. 3. t&v] corr. ex to m. 2
Vat. tQitri] bis b. 4. owcos ■jj FJ b. tiji/ (alt.)] om. b.
5. o] om. b. ti}v Tz/ v. 6. 6 tfjs FJ P. 8. Xdyog
— Z] om. b. Kccl tov V. 12. ta Scn' § (non b). a\ as
Vat., item lin. 16. 15. &n6] vno h. 16. hvx^ b. ta]
corr. ex tm m. 2 Vat. 17. ori Xdyog ^otl tov E TtQbs tb Z
Sod-ds b. 18. t<p] corr. ex rd m.*2 v. 19. iv&vyQa\ni,ov
tb AHB Vat.v. AHB] AHh, item lin. 20, 22. 20. xa/ (pr.)]
supra m. 2 v.
DATA.
93
E
A
B r
J H
sumatur enim rectarum AB, FzJ tertia proportio-
nalis H [VI, 11]. itaque est AB: TzJ = Tzi : H.
uerum ratio AB : Tzi
/\ data est. itaque etiam
ratio Pz/ : H data est
[def. 2]. quare etiam
ratio AB : H data
est [prop. VIII]. sed
AB:H= E:Z [VI, 19 coroll.].^) ergo ratio E:Z
data est [def. 2].
LI.
Si duae rectae inter se rationem habent datam et
in iis quaelibet figurae rectilineae specie datae de-
scribuntur, rationem inter se habebunt datam.
nam duae rectae AB, FA inter se rationem ha-
beant datam, et in AB, FA quaelibet figurae recti-
lineae specie datae describantur E, Z. dico, rationem
E : Z datam esse.
describatur enim in recta
AB figurae Z similis et
similiter posita figura AHB.
uerum figura Z data est
BA / \ / specie. quare etiam AHB
g y data est specie [def. 3].
sed etiam E specie data
\ et in eadem recta AB descripta est. quare ratio
f E : AHB data est [prop. XLIX]. et quoniam ratio
Pro triangulis rectangula hab. b; item in figg. prop. LI.
I
1) u. uol. n p. 131 not.
94 AEAOMENA.
do&stg, xal avayiyQwxtai anh tcbv AB, Jz/ o^oia
xal b^oCcag xsi^isva svd-vyQa^i^a ta AHB^ Z, koyog
aQa tov AHB tcqos tb Z dodsig- tov 8s AHB TtQog
t6 E Xoyog s6tl dod^stg' xal tov E aQa TtQog to Z
5 X6yog s6tl dod^sCg.
'Eav aTCo Ssdo^svrjg svd^sCag ta ^sys&si dsdofisvov
ta sldsL sidog dvayQatpfj, dsdotai tb dvayQacpsv t&
^sysd^si.
10 djib yaQ dsdofisvrjg svd^sCag t<p ^sysQsi tfig AB
dsdo^svov Tc3 sidsi sldog dvaysyQacpd^co tb AF^EB'
ksya, oti t6 AF^EB dsdotai Tra (isysd-si.
dvaysyQag^&c} yccQ dnb' Tijg AB tstQaycovov t6 AZ'
dsdotai aQa tb AZ ta sidsi xal ta (isys&Si. xal sjisl
15 dnb Tijg avtfjg svd-sCag tfjg AB dvo svd-vyQa^fia dva-
ysyQantai dsdo^sva ta sidsi td AFz/EB, AZ, Xoyog
aQa tov AFzlEB jiQbg t6' AZ do&sCg- dsdotai ds
t6 AZ ta [isys&si' dsdotat aQa xal t6 AF^EB t<o
^sysdsi.
20 vy'.
'Edv dvo sidr] ta sidst Ssdo^sva ^ xal fiCa nXsvQa
tov svbg TtQbg ^Cav TtXsvQav tov sts'Qov Xoyov sjri
dsdo^svov, xal at Xoinal nXsvQal TCQbg tdg XoiTtdg
TcXsvQag Xoyov s%ov6i dsdofisvov.
2. sv&vyQa^(ia^ om. Vat. v. rd] xw Vat. AHB] corr.
ex ABB m 2 Vat., ABE h. 3. AHB (utrumque)] A H h.
4. E (alt.)] om. b. 8. aldos &vayQccq>y tc5 sI'8bi, b. 11.
rrn] ro PVat.v. sl8og r«5 sI'8sl b. 12. Post ^4 add. K v, sed
ras. del. AFJEB] B om. b. 13. yap] om. b. 14. ro] corr.
ex rm m. 1 v. 15. SsSo^svce rc5 stf8si 6cv(xysyQccTtrai, b. 16.
tm si8si] om. Vat. 17. 8s8orai — 18. iLsys%^si] om. PVat.v
Hardy. 17. SsSorai] So&sv Gregorius et Peyrardus. 8e]
DATA. 95
AB : Jz/ data et in rectis AB, F^ similes et simi-
liter positae figurae rectiliueae AHB, Z descriptae
smit, ratio AHB : Z data erit [prop. L]. uerum ratio
AHB : E data est. ergo etiam ratio E : Z data est
[prop. VIII].
LII.
Si in recta magnitudine data figura specie data
describitur, figura descripta data est magnitudine.
nam in recta magnitudine data AB figura specie
data describatur AFzlEB. dico, figuram AFAEB
datam esse magnitudine.
construatur enim in recta A B
quadratum AZ. itaque AZ datum
est specie et magnitudine [def. 3].
et quoniam in eadem recta A B
duae figurae rectilineae specie datae
AF^EB, AZ descriptae sunt, ratio
ATAEB : AZ data erit [prop.
XLIX]. sed A Z datum est ma-
gnitudine. ergo etiam ATA EB data est magni-
tudine [prop. II].
LIIL
Si duae figurae datae sunt specie et unum latus
unius ad unum latus alterius rationem habet datam,
etiam reliqua lateia ad reliqua latera rationem habe-
bunt datam.
In fig. cod. P litterae T, E pennutatae sunt.
'AaL b.^ 18. TM (pr.)] om. b. Kai] om. v. 21. ^ ra d'8et
Se^oiisva h. 23. nQog] supra scr. m. 1 v.
96
AEAOMENA.
£<3t(o dvo sldr] ra eldst dsdo^svcc xa A^^ E@, xal
loyog ri]g 5z/ jtQog tyjv Z@ dod^Sig' Xeyco, oTt xkI
XG3V koL7i5)v nXsvQ&v TtQog
xag XoLTiag nlevQag ^oyog
5 i6xl dod^stg.
insl yccQ loyog idxl
xrlg zlB TtQog xrjv Z&
dod^SLg^f xijg ds^B TCQog
xi]v BA Xoyog i6xl dod^sig,
10 xal xrjg AB ccQa TtQog
xrjv Z0 Uyog i6x\ do&sig. xfjg dh Z& TtQog EZ Uyog
iaxl dod-stg' xal trijg AB aQa TtQog xrjv EZ Xoyog
s6xi do&Sig. dia xa avxcc drj xal x&v Xofzcbv TtXsvQ&v
TCQog xag Xontccg koyog i0xl do&stg.
15
vd'.
'Eav dvo sldrj dsdoiisva xtp sldst JtQog aXXrika Xoyov
s%ri dsdofiivov, xal aC nXsvQal avx&v nQbg aXXtjXas
Xoyov s^ovGc dsdofisvov.
8vo yccQ sldrj dsdo^sva xdi stdst, xa A, B TtQog
20 aXXr]Xa Xoyov ixita dsdo^svov Xiyco, oxv xal ai TtXsvQot
avx&v TtQog dXXijXag Xoyov s%ov0i dsdofiivov.
xb yccQ A xco B i]xot 8/iotdv idxtv rj ov. s6x(a
TtQOXSQOv 0^0 tov, xal siXricp%^c3 x&v FA, EZ XQixrj dvd-
Xoyov r] H. s6xiv aQa cog r] FA TtQbg xrjv H, ovxag
25 xb A TtQbg xb B. Xoyog ds xov A TtQbg xb B doQ^sig'
Xoyog aQa xal xfjg FA JtQog x^v H dodsig. xai si6iv
1. si'Srf\ corr. ex elSst m. 2 Vat. dsSo^iva t<p si'Ssi b.
zai] om. Vat., add. m. 2. 2. Z0] Zd v. ' 7. Z0
BA b. 8. TJJs Ss — 9. Sod-sis] om. b. 10. Kui — 11. So9sig
om. V. 11. Z& (pr.)J EZ b. r;)? Ss Z9 — 12. iatl So9sig
om. b. 14. JtQOs] in ras. m. 2 v. Xontag nXsvQag b.
DATA.
97
sint duae figurae specie datae AA^ E@, et ratio
Bzi : Z& data. dico, etiam reliquorum laterum ad
reliqua latera rationem esse datam.
nam quoniam ratio zlB:Z® data est et ratio
/IB : BA data [def. 3], etiam ratio AB : Z& data erit
[prop. Vlir]. sed ratio Z&:EZ data est [def. 3].
itaque etiam ratio AB : EZ data est [prop. VIII].
eadem de causa etiam reliquorum laterum ad reliqua
ratio data est.
m . "^-
^» Si duae figurae specie datae inter se rationem
habent datam, etiam latera earum inter se rationem
liabebunt datam.
duae enim figurae specie datae A, B inter se ra-
tionem babeant datam. dico, etiam latera earum inter
se rationem habere da-
tam.
nam A figurae B aut
similis est aut non simi-
lis. sitprius similis,et su-
matur rectarum Iz/, EZ
tertia proportionalis H
[YI, 11]. itaque est
r^:H=A:B [VI; 19
coroll.]. uerum ratio
A : B data est. quare
etiam ratio F^ : H
data est [def. 2]. et rectae F^, EZ, H proportionales
sunt. quare etiam ratio FzJ : EZ data est [prop. XXIV].
/^, « y
16. SsSonsva f(8st Svo § (/S, cc, y m. 1). 22. A] om. b. 23.
Tcov] ra h. 24. oijtoos 5 b.
Euclide», edd. Heiberg et Menge. VI. 7
98 AEAOMENA.
at Fz/, EZ^ H avdXoyov xal rijg rk/ ccQa nQog xriv
EZ Adyog £6tl dod^ELs. icaC sGtlv o^olov to A xa B'
xal aC Xotnal aQa TtXsvgal TtQog rag kotnag itksvQag
Xoyov £\ov6i dsdo^svov.
5 fiij s6T(ja dij ofiOLOv rb A x<p B, xal avaysfQacpd^G}
ano xfig EZ xa A o^olov xal o^oicog xsLfisvov xb E@'
dsdoxaL aQa xal xb E& X(p sldsL' dsdoxaL ds xal xb B'
kdyog aQa xov B TCQbg xb E® do&SLg' xov ds B JiQbg
xb A Xdyog i0xl do&SLg' xal xov A aQa TtQbg xb E®
10 Xoyog s6xl dod^SLg. xal o^olov xb A xa E&' koyog
aQa xijg Fz/ TtQbg xi^v EZ dod-sCg. dLo. xa avxa d^
xal x&v XoLTtSiv nXsvQ&v nQog xag Xomag nXsvQccg
Xoyog s6xl do&sCg.
vs'.
lo 'Eav %coQLOV xa sl'dsL xal xa fisysd-st dsdofisvov fj,
xal at nXsvQal axtxov xa^fisysd^SL dsdofisvaL s6ovxaL.
S6XG3 %c!iQLOV x& sl8sL xal TK» fisysd^SL dsSofisvov
xb A' Xsya>, oxl xal at nXsvQal avxov dsdofisvai si6l
X(p fisysd-SL.
20 sxx£l6^(o yccQ xfj d^s6SL xal xa fisys&SL dsSofisvr]
E^dd-sta -fj BF, xal avaysyQcctpd^G) anb xfjg BF x^ A
ofiOLdv xs xal 6[iOLCi)g xsl^svov xb /i. SiSoxaL di) xb A
To5 £l'dsL. xal insl anb dsdo^ivrjg £vd^£Lag xfjg BF xg
fL£yi%-£L d^do^ivov £ldog avayiyQanxai xb ^, didoxaL
25 ccQU xal xb /1 Tco ^£yi%£i' didoxaL dh xal xb A'
3. ■nal — 6. B] bis Vat., corr. m. 2. 3. ai] om. b. 6.
E@] B@ h. 8. tov (pr.)] kuI rov b. B (alt.)] EB h. 9.
&Qa] om. b. 10. iativ ofioiov h. tc5] tov h. 13. Seq.
demonstr. altera, u. app. 17. nal tm (isy^d^si] om. b. 18.
avtov] -ov corr. ex -&v m. 2 Vat. slaiv P. 21. tm] t6 P.
DATA. 99
et simiKs est A figurae B. ergo etiam reliqua latera
ad reliqua latera rationem habebunt datam [prop. LIII].
iam ne sit similis A figurae jB, et describatur in
recta E7j figurae A similis et similiter posita figura
E® [VI, 18]. itaque etiam E® data est specie [def. 3].
uerum etiam B data est. quare ratio B : E0 data
[prop. XLIX]. sed ratio B : A data est. itaque etiam
ratio A : E& data est [prop. VIII]. et ^ -^ E®.
ergo ratio FA : EZ data est [per priorem partem huius
prop.]. eadem de causa etiam reliquorum laterum ad
reliqua latera ratio data est.
LV.
Si spatium specie et magnitudine datum est, etiam
latera eius magnitudine data erunt.
sit spatium specie et magnitudine datum A. dico,
etiam latera eius data esse magnitudine.
ponatur enim recta posi-
tione et magnitudine data
BF, et describatur in recta
B r spatio A simile et
similiter positum spatium
z/ [VI, 18]. itaque A da-
tum est specie [def. 3]. et quoniam in recta magni-
tudine data BF figura specie data descripta est ^,
A etiam magnitudine data erit [prop. LII]. sed etiam
In fig. cod. h A, d parallelogramma sunt.
22. Tf] om. b. To (pr.)] corr. ex ra m. 2 v. dif]
Ss b. z/] A b. 23. Post si'd£i add. SsSoraL agcc %al tb d
t(p siSsi b. Tc5 ^sys&si,'] om. b. 25. Ss] om. b.
7*
100 AEAOMENA.
^oyog aQcc tov A tcqos tb A dod^ecg. xai iGtiv
ofiocov t6 A ta /1' Xoyog aQa tfjg EZ TtQog ti]v BF
dodsLg, do&et6a dh tj BF' dod^eWa aQa xal rj EZ.
xau i6ti X6yog tf^g ZE itQog tijv EH dod-ecg' dod-etea
5 ccQa xal rj EH. dia ta avxa drj xai eKa^tri t&v Xoi-
7CG)v dedotai ta ^eye%ei.
vs'.
'Eav dvo LGoyavLa TtaQaXlrjXoyQafi^a TCQog aXlrjla
K6yov ixV ^s^o^evov , f'<?rat 6>g rj trov 7Cqg)tov nkevQa
10 TCQog trjv tov devteQOv TcXevQav^ ovtcag rj XoiTcri tov
devteQOv nXevQa TCQog rjv r] eteQa tov TCQcbtov X6yov
e%ei dedo^evov, bv t6 7caQallrjl6yQa^fiov TCQog t6
7CaQaXkrjX6yQa^^ov.
dvo yaQ i6oyd)vi,a naQa^Xrjk6yQa^(ia ta A, B TCQog
15 akXrjla X6yov i%et03 dedo^evov Xeyo), oti i6tlv cig i]
r^ nQog tijv EZ, ovtcag rj EH TCQog rjv rj r& Xoyov
e%eL dedofievov, bv t6 A 7caQaXli]l6yQafifiov TCQog t6 B
n:aQaXXrjX6yQafifiov.
ix^e^Xr]6&co yaQ iic evd^eCag trjg F® ev&eta rj FK,
20 xal 7ce7COLr]6d'Ci) cog r] F^ nQog ti]v EZ^ ovxag r] EH
TCQog ti]v FK, xal 6vfi7ce7tXr]Qco6d-cj tb FA 7caQaXlr]X6-
yQafifiov. inel ovv i6tLV (bg i] F^ nQog f^v EZ,
ovtag r] EH nQog tr]v FK^ l'6r] de i6tLV r] Iz/ xf]
KA, i6xLv ccQa c)g rj KA nQog tr]v EZ, ovtcag r] EH
25 nQbg ti]v FK. xal ne^l i'6ag yovCag t&g 'bnb tS)v
1. iaxiv] om. Vat. 3. So^sleu 8\ i] Eri^ om. P. 5.
IjcaffTTj] Ixarfpo: b. 6. SiSorcci] om. b. Seq. demoiistr.
altera, u. app. 8. naQa.XXriK6yQcnnLa] comp. Vat., omnibus
litteris m. 2. Xoyov ^XV '^Q^S aHTjia SsSofiivov b. 9.
hvl ~V ^O"^- ^^ ^*' ™- 2 V. 12. %}? Vat. ov] om. b.
DATA.
101
spatium A datum est. quare ratio A : A data est
[prop. I]. et est A ^^ A. itaque ratio EZ, : BT data
est [prop. LIV].; uerum data est recta BT. quare
etiam EZ data est [prop. II]. et ratio 2.E : EH
data est [def. 3]. ergo etiam EH data est [prop. 11].
eadem de causa etiam reliqua latera singula data sunt
magnitudine.
LVI.
Si duo parallelogramma aequiangula inter se ra-
tionem liabent datam, erit ut latus primi ad latus
secundi, ita reliquum latus secundi ad rectam, ad quam
alterum primi rationem habet datam, quam parallelo-
grammum ad parallelogrammum.
nam duo parallelogramma aequiangula A, B inter
se rationem habeant datam. dico, esse ut TA ad EZ,
ita EH ad rectam^ ad quam T® rationem habet da-
H tam, quam par-
allelogrammum A
ad parallelogram-
mum B.
producatur enim
T® in directum^
ut fiat TK, et
fiat TA:EZ = EH: TK [VI, 12], et expleatur par-
allelogrammum TA. iam quoniam est TA:EZ = EH:TK
et TA = KA [I, 34], erit KA:EZ = EH: TK. et
E
jrapaUTjioypafifiov] corr. ex tQiycovov m. 2 v, et sic deinde
per totam prop. 15. ieriv] om. Vat., add. m. 2. 16. tjv
7)} rriv b. 17. ov — B] z6 b. 19. FK] F om. b. 24.
EH] E supra m. 1 v. 25. jrfpi] comp. Vat.
102 AEAOMENA.
FKA, HEZ ai nXsvQal avti7CE7c6vd-a6LV' i'6ov aQa i6tl
t6 K^ ta HZ. xal sjisl X6yog ietl tot) A TiQog t6 B
do&sig-, l'6ov ds tb B ta FA, X6yog ccQa E6tl tov &A
TCQog t6 FA dod-SLg. cjg dh t6 0z/ TCgbg t6 FA, ovtcog
5 'fj &r TCQog trjv FK- xal ti]g @r aQa TCQbg ttjv FK
Xoyog s6tl dod-sig. xal snsi s6tiv ag rj Fzl TCQbg
tijv EZ, ovtcog r} EH TtQog f^v FK, tj ds r& nqbg
tijv FK X6yov sxsl do&svta, ov t6 A iciqCov TCQbg
t6 B, s0tLV aQa ag rj FA TCQbg trjv EZ, ovtag i^
10 EH TCQbg r^v rj &r koyov ^x^l, bv t6 A xchqlov TCQog
tb B x^Q^ov.
'Eav dod^sv TcaQo. 8od'sl6av TcaQa^Xrjd-y sv dsdo^svrj
ycovCa, dsdotai t6 rcldtog tf}g TCaQa^okfig.
15 SoQ-sv yccQ tb AH TCaQcc do&st^av f^v BA TcaQa-
fis^kt]6d-co sv Ssdofisvr] ycpvCa trj vnb t&v FAB' ksya,
Stt 8o^st6d s6tLV i} FA.
avaysyQd(p&(x) yccQ dnb tfig AB tstQaycjvov t6 EB'
dod-sv aQa s6tl t6 EB. xal Slt^x^^^^v at EA, ZB, FH
20 inl td A, &. xal snsl do&sv i6tLV sxdtSQOV tcav
EB, AH, X6yog ccQa tov EB n^bg t6 AH Sod-sCg.
l'6ov ds t6 HA ta A&' 2.6yog ccQa xal tov EB n^bg
tb A& dod-sCg' &6ts xal trjg EA n^bg trjv AA Ibyog
i6t\ dod^sCg. i'6r] ds rj EA t^ AB' X6yog aQa xal T^g
25 BA nQog A2I do&sCg. xal insl dod-st6d i6tLv ij vnb
1. ai] om. Vat., add. m. 2. 2. KJ] FJ b. 3. @J]
A b. 4. FA (pr.)] Fz/ b. 6. xai'] om. Vat., add. m. 2. 7.
r@] FK b. 8. FK] r& b. A] B b. 9. B] A b. 10.
EH] HE b. Tjv 7j] T?fv b. A] B h. 11. B] A b. IS.,
So&iv] add. tco ^SYsdsi. b. 15. Ti]v] in ras. v. 19. iariv
Siijx&caaav] 'i7i§t§Xi^a&aeav b. ZB] BZB h. 20. J,
B, J b. 21. EB (alt.)] B supra scr. m. 2(?) v. TtQog] comp.
DATA. 103
latera aequales angulos FKA, HEZ comprehendentia
in contraria proportione sunt. itaque K^ — HZ
[VI, 14]. et quoniam ratio A : B data est et B== FA,
ratio 0z/ : FA data erit. uerum @^ : rA = ®r: FK
[VI, 1]. quare etiam ratio ©jT: FK data est [def. 2].
et quoniam est Tz/ : £Z = EH : FK et F® ad FK
rationem habet datam, quam spatium ^ ad 5, erit
ut jTz/ a.d EZ, ita EH ad rectam, ad quam @r ra-
tionem habet, quam spatium A ad spatium B.
LVIl.
Si datum spatium datae rectae adplicatur in dato
angulo, latitudo spatii adplicati data est.
nam datum spatium AH datae
-^ ^ rectae BA adpHcetur in dato an-
gulo FAB. dico, FA datam esse.
construatur enim m AB qua-
. l^ dratum EB [l, 46]. itaque EB
datum est. et educantur EA, ZB,
rn ad z/, ®. et quoniam utrumque
r"-^ ^^ © EB, AH datum est, ratio EB : AH
data erit [prop.I]. uerumH^ = ^0
[I, 35]. quare etiam ratio EB : A® data est. ita-
que etiam ratio EA : AA data est [VI, 1; def. 2].
uerum EA = AB. ergo etiam ratio BA : AA data est.
et quoniam datus est /. TAB, cuius pars /. AAB
In fig. cod. b litterae d, & permutatae sunt.
22. HA] H corr. ex E m. 2 Vat., AH vb. A&] AJ b,
item lin. 23. 23. Ad\ A& h. 24. Uyog iariv b. 25. AJ]
Tr]v &A b.
h
104 AEAOMENA.
rcbv FAB^ cov ij vno zlAB dod^stdd isnvy koiTCri aQa
rj V7C0 r&v FA^ i6rv do&eWa. s0rt ds xal rj vnb
rcbv T/iA 8o%si6a' oQd-^ yaQ' lotTCrj ccQa 7] vno r&v
AFzJ dod-sldd i6riV dsdorai aga t6 AF/J rgiycovov
5 rco sidsL' Adyog aQcc s6rl rrjg FA TtQog r^v AA dod-sig.
rfjg Ss AiA iiQog rrjv AB Xoyog ierl dod^sig' xal r^g
FA ccQa TCQog rrjv AB X6yog ierl do&stg. xai ieri
dod'SL6a rj BA' 8oftSi6a aQa xal rj AF. xai i6ri rb
nXdrog rov TcaQa^Xrjfiarog.
10 vrj\
'Edv do&sv jtaQa do%-Si6av TtaQa^Xrjd^fj ikksZicov
sldsi 8s8o^sv(p rw si'8sL, 8s8orai rd nXdrrj rov iXksi-
fiarog.
^od^sv yaQ rb AF JcaQa 8od-si6av rrjv AA TcaQa-
15 ^sfiXrl^d^d} iXXsiTCov st8si 8s8o^svco ra FA' Aeyo, on
^o&Si^d i6riv sxarsQa r&v BF, BA.
rsrfirj^d^a yaQ rj AA 8i%a xard t6 E 6rj[isi0v' 8o-
&Si6a ccQa i6rlv rj EA. xal dvaysyQdcpQ^Gj dnh rfjg
EA ra FA Ofioiov xal d^oiojg xsC^svov svd^vyQafi^ov
20 t6 EZ, xal xaraysyQdq^d-co ro 6%r\^a' 8s8orai ccQa xal
rb EZ ra sl'8si. xal insl aTcb 8s8o[idvrjg svd-siag f^g
EA 8s8o[isvov ra si'8si si8og dvaysyQanrav rb EZ,
8s8orai aQa t6 EZ ra (isys&si. xaC i6riv i'6ov rotg
AF^ K@' 8s8orai ccQa xal rd AF, K& ra ^sysdsi.
1. JAS] BA@ b. 2. rAJlcorr. ex AFJ m. 2 Vat.,
rA& h. isn — 4. AFzi] om. Vat. 3. F^A] F&A b.
4. J n:/ (utrumque)] Ar@ b. 5. AJ] A@ h. 6. JA]
A@ h. AB] BA h. 8. &qu] &Qa iari h. iiai (alt.)]
jrpdff b. ieti] om. Vat. 12. nldrr]] corr. ex a7tX& ry m. 2
Vat. iXXslfiarog] iXXsinovtog h. 15. FJ] JF vb. 16.
BF] FB h. 17. Sixa] bis Vat., alt. del. m. 2. 18. nai]
om. Vat. 20. cxiiiia] EZ PVat.v, mut. in axfjiia m. 2 Vat.
DATA.
105
datus est, qui relinquitur L TA/I datus erit [prop. IV].
uerum etiam /. T/iA datus est; uam rectus est. ita-
que reliquus /, ATA datus est [I, 32; propp. III, lY].
quare A ATA datus est specie [prop. XL]. itaque
ratio TA : AA data est [def. 3]. sed ratio AA : AB
data est. quare etiam ratio TA : A B data est
[prop. VIII]. et data est BA. ergo etiam AT data
est [prop. II]. et est latitudo spatii adplicati.
LVIII.
Si datum spatium datae rectae adplicatur deficiens
figura specie data, latitudines spatii deficientis datae
sunt.
nam datum spatium AT datae AA adplicetur de-
ficiens figura specie data TA. dico, utramque BT, BA
datam esse.
-^ Z secetur enim AA in duas
partes aequales in puncto E.
itaque data est EA [prop. II].
et construatur in EA figu-
rae TA similis et similiter
posita figura rectilinea EZ
[VI, 18], et describatur fi-
A JE B z/ gura. itaque etiam EZ, data
est specie [def. 3]. et quoniam
in data recta E^ figura specie data constructa est
EZ, EZ data erit magnitudine [prop. LII]. et est
EZ = AT-\- K® [I, 36: VI, 26; I, 43]. quare etiam
AT -]^ K® datae sunt magnitudine [def. 1]. et figura
K
\
r
k
\
21. Tco si8sL\ om. b.
xa] To Pb.
23. EZ] 0Z Vat. 24. xat] om. v.
106 AEAOMENA.
'naC s6ti xo AF dod^av ta nsys&sc VTtoxsitai ydg-
XoiTcbv aQa to K® dod^ev s6ti ta (isysdsi. s6ti ds
xal ta sldsi dod-sv bfioiov yaQ s6ti ta F^' tov @K
aQa dsSofisvai sidlv aC TiksvQaC' dodst^a aQa s6tlv
t} KF' xaC s6Xiv i'6rj tf] EB' do&Si6a aQa s6t\v xa\
5 7] EB. s6ti ds xal ij E^ 8od-si6a' Ka\ Xoinij aQa ij
B/1 dod-st6d s6tiv. xal Xoyog tfjg Bjd JtQog tijv BF
dod^sCg' do&Si6a aQa s6t\ xa\ rj BF.
vd-\
10 'Edv dod-sv TCaQa dod^Si6av TcaQa^Xrj&fj vnsQ^dXXov
Sidsi dsdofisvc)^ dsdotai td ■jtXdtiq rijg VTtSQ^okrjg,
dod-sv yaQ to AB naQa 8oSsl6av tijv AF naQa-
^s^X7]6d-(o vnsQ^dkXov stdsi dsdoiisvca tco FB' ksya,
bti do&si^d i6tiv sxatsQa t&v ©JT, FE.
15 tstfirj^&co yaQ dC^a rf AE xatd ro Z 6r}fisiov, xa\
dvaysyQdfp^ai djtb trjg EZ ta FB b^oiov xa\ bfioCcog
xsC^svov t6 ZH' 7tSQ\ xi]v avtiiv aQa didfistQov s6ti
t6 ZH tco FB. ^xd-co avt&v did^stQog r] &EM, xa\
xataysyQd<pd-o t6 6xr}fia. xai sns\ b^oiov i6ti t6 FB
20 rc3 ZH, dsdotai ds t6 FB ta sl'dsi, dsdotai ccQa xa\
t6 ZH ta sldsi' xa\ dvaysyQajttai dnb ds8o^svi]g
svd^sCag tf]g ZE' do^sv aQa i6t\ tb ZH t(p ^sysd^si.
s6ti d\ xa\ xb AB Sod^sv do&svxa ccQa i6x\ xd AB,
ZH. xaC i6xiv l'6a ta KA' doQsv ccQa i6t\ t6 KA
1. ta> — yd.Q] om. b. 2. ian ^e'] om. b. 3. ^^o^si']
om. b. ' rco (alt.)] xo b. 7. iaxiv v. BT] ZHBrF.
11. Post SsSoiLiva add. rc5 stSsi Vat.v. 13. FB] FJ b.
17. To] tm P. 18. avt&v] avtov v. 22. tm fisys&si]
om. b.
DATA.
107
^r data est magnitudine (ita enim supposuimus);
itaque quae relinquitur K& data est magnitudine
[prop. IV]. uerum etiam specie data est [def. 3];
nam similis est figurae Pz/ [VI, 24]. itaque figurae
0K latera data sunt [prop. LV]. itaque recta KF
data est; et est KF = EB [I, 34]. quare etiam EB
data est [def. 1]. uerum etiam E^ data est. quare
etiam quae relinquitur 5z/ data est [prop. IV]. et
ratio JSz/ : BF data est [def. 3]. ergo etiam BF data
est [prop. II].
LIX.
Si datum spatium datae rectae adplicatur excedens
figura specie data, latitudines spatii excedentis datae
sunt.
nam datum spatium AB datae rectae AF ad-
plicetur excedens figura specie data FB. dico, utram-
que &r, FE datam esse.
secetur enim ^E in duas
partes aequales in puncto
Z, et construatur in EZ
figurae FB, similis et si-
militer posita figura ZH
[VI, 18]. itaque ZH cir-
cum eandem diametrum po-
sita est atque FB [VI, 26].
ducatur earum diametrus ®EM, et describatur figura.
et quoniam FB ~ Zif et FB data est specie, etiam
ZH data erit specie [def. 3]. et constructa est in
data recta ZE. quare ZH data est magnitudine
[prop. LII]. uerum etiam AB data est. itaque
AB-^ZH datae sunt [prop. III]. ei AB-\-ZH=KA
Tvr
H
zl
z
\
E
\
K
&
108 AEAOMENA.
Tc3 ^eysd-et, e6rt de xal ta ei'det' o^olov yaQ e6xi
T(p FB' Tov KA ccQa at nXevQal dedo^evat ei^Cv 80-
d^eWa aQa e6rlv r} K&^ C3V r} KF dod'et6d icriv leii
yccQ e6ri rfj EZ' Xotnri aQa 7] F® e6ri, do%^et6a' xa\
5 koyov e%ei tcqoq rrjv ®B dod-evra' dod^et^a aQa xal
7] ®B.
r.
'Eav TtaQakXrjXoyQafi^ov dedo^evov ra eldet xal ra
fieyed^ec Sedofievcj yvafiovc av^rj&fj r) {leLco&ri, dedorai
10 ra TtXdrr] rov yvd}fiovos.
7caQaXXr]X6yQa^Hov yocQ rh AB dedo^ivov ra eHdei
xal ra iieydd-eL rjvli]6d'G) 7CQ6reQOv dedofievG} yvd^novL
ra EFBziZH' Xeycj, ort do&etdd eGnv iaareQa rav
FE, AZ.
15 ineX yaQ dod^ev i6rL t6 AB, i0rL 8e xal 6 EBAHZ
yvd)^G)v dod-etg, xal oXov ccQa ro AH dod-ev i^riv'
aXXd xal t« el'8eL' o/iotov ydQ i6rL ra AB' rov AH
ccQa dedonevaL eielv at nXevQaL' dod^et^a aQa idrlv
exarsQa t&v AE, AZ. i'0rL de xal ixareQa rcov FA^
20 A^ dod^et^a' Xom^ ccQa exareQa rmv EF, /IZ i6tL
do&et^a.
ndXLv drj naQaXXrjX6yQa^iiov tb AH dedo^evov ta
etdeL xal ta fieye&eL ^eiieLdt^d^a dedo[ievcj yvdt^ovi
Tc3 EFBAZH' Xeyco^ otL do&et^d i6tLV ixareQa rav
25 r^, ^Z.
2. aQcc KA b. 4. ^ffrt (prius)] iativ v. 5. apa ietl b.
11. nuQuXXriXoyQa^iLOv] tQiy tQiycovov v; con*. supra m. 2.
12. r]o^r]e&o} v. ta SiSoiisvo} h. 15. EBdHZ] Post £
add. r Vat. m. 2, h;' EBJZHy. 16. yv&iia}v] -cov coit.
ex ov m. 2 V. t6] ta b. 17. tai (alt.)] t6 h. 19. hri
Si] wate h. httv v. FA — 20. rmr] om. b. 20. iaTi\
iativ V, om. b. 22. jfapaHrjidypajt/iov] corr. ex tQiyuivov
m. 2 V. tb AH SsSQ^ihov] om. b.
I
DATA. 109
[I, 36; I, 43]. itaque KA data est raagnitudine [def. 1].
ueruin etiam speeie data est [def. 3]. nam similis est
figurae FB [VI, 24]. itaque figurae KA latera data
sunt [prop. LV]. itaque recta K@ data est, cuius
pars KF data est (nam KF = EZ [I, 34]). quare
quae relinquitur F® data est [prop. IV]. et ad ®B
rationem habet datam [def. 3]. ergo etiam ®B data
est [prop. II].
LX.
Si parallelogrammum specie et magnitudine datum
dato gnomone augetur aut minuitur, latitudines gno-
monis datae sunt.
nam parallelogrammum AB specie et magnitudine
datum prius augeatur dato gnomone EFBAZH. dico,
utrumque latus FE, AZ datum esse.
nam quoniam datum
est AB et etiam gnomon
jBF5z/ Zii" datus est, etiam
totum AH datum erit
[prop. III]. uerum etiam
specie datum est [def, 8];
nam simile est parallelo-
grammo AB [II def. 2;
VI, 24]. quare latera parallelogrammi AH data sunt
[prop. LV]. itaque utrumque AE, AZ datum est.
uerum etiam utrumque FA, AA datum est [ib.]. ergo
reliquum utrumque ET, AZ datum est [prop. IV].
iam rursus parallelogrammum AH specie et ma-
gnitudine datum minuatur dato gnomone ETBAZH.
dico, utrumque latus TE, AZ datum esse.
U E
110 AEAOMENA.
ijtel yccQ do^sv iotL t6 ^H, ot> 6 EFB^ZH
yvaficav dod-Ecg i6tLV^ loMov ccqk to AB doQ^sv iGttv
«AAa xccl ta sfdsi,' tov AB uQa aC nXsvQal dsdo^ivuc
£i6lv' dod^st6a ccQa i6tlv ixatsQa t&v FA, AA. eGtt,
5 ds xal sxatsQa t&v EA, AZ dod-SL6a' xal loLTCri aQu
sxatsQa tS)v EF^ AZ doQ'aL0cc i6tLv.
w.
'Eav dsdofiivov ta sldsL slSovg TcaQcc ^luv t&v
TtXsvQ&v 7taQaXl7jk6yQa[i^ov xg)qlov TCaQa^Xrjd^fj iv dsdo-
10 ^ivrj ycovLa, sirj Ss tb sidog TtQog tb TtaQalXrikoyQU^-
liov Xoyov dsdo^ivov, didotaL tb TcaQaXXrjX6yQa^[iov
ta sldsL.
dsdo^ivov yccQ ta sldsL stdovg tov AZFB naQu
ybCav tcbv nksvQSiv t^v FB 7CaQaXlrjX6yQafi(iov xgjqlov
15 naQa^s^XrjG&ca tb Iz/ fV dsdofiivrj ycavLa tfj vnb tiov
AFB, ?.6yog dh ^'^rco tov AF sl'Sovg TtQbg tb FA
naQaXXrjloyQa^^ov dod-SLg' Xiya^ otc didotUL tb FzJ
ta sldsL.
^X^<^ y^9 ^''^ ii*^^ ■'^o^ B tfi Zr TtttQaXlrjXog ^ BH,
20 Slcc dh tov Z tfj FB naQttXkr]Xog rj ZH, xttl dLr]x^c}-
6av ttt Zr.) HB inl ra 0, K erjiista.
insL do&stGa iotLV r] 'bnb tcbv ZFB ycovLa xul
?.6yog iatl trjg ZT TtQog tijv FB dod-sig, dod^sv aQa
tb ZB TtaQttkkrikbyQtt^^ov ta sidsL. didotai d^ rel
1. ov] &v b. 4. iatlv] om. Vat. hriv v. 5. xa/(alt.)
— 6. iatLv] om. b. ; 8. ^ra blSsl] om.H b. 9. TtccQaXXriU-
YQu^liov] tQiycovov v, corr. m. 2, et sic deinde per totam hanc
et seq. propos. 10. ^xv] h^'- Vat.v. TtQbg ro] om. b. 13.
tm si'SsL] om. b. 16. ATB] BFA b. hta] iari b. AT]
AFB \, ABh. 21. HB] HB, Ad v, KH, B& h. 0, K]
DATA.
111
nam quomam datum est AH, cuius gnomon
EFBzi ZH dsitus est, reliquum AB datum erit [prop.IV].
uerum etiam specie datum est [II def. 2 ; VI, 24]. quare
latera parallelogrammi AB data sunt [prop. LV]. ita
que utrumque FA, A/i datum est. uerum etiam
utrumque EA, AZ datum est [ib.]. ergo etiam reli-
quum utrumque ET, AZ datum est [prop. IV].
LXI.
Si cuilibet laterum figurae specie datae spatium
parallelogrammum adplicatur in dato angulo et figura
ad parallelogrammum rationem babet datam, parallelo-
grammum datum est specie.
nam cuilibet lateri TB figurae specie datae AZTB
spatium parallelogrammum adplicetur T^ in dato
angulo ATB, et ratio fi-
gurae AT ad parallelo-
grammum Jz/ data sit.
dico, Jz/ datum esse specie.
ducatur enim per punc-
tum B rectae Z T parallela
BH, per Z autem rectae
TB parallela ZH [I, 31].
et producantur ZT, HB
ad puncta ®, K.
[uoniam L ZTB datus est et ratio ZT: TB data
est [def. 3], parallelogrammum ZB specie datum est
' In figura cod. b litterae J, K permutatae sunt.
I
'K^&V. 22. ZPB] Zr V. 23. ttJ?] corr. ex t^ m. 2 Vat.
i 24. Tco itSBL (alt.)] om. b.
112 AEAOMENA.
sldeL ro AZB sldog. xal avaysyQanxai. ano T^g avr^g
evd-eiag r^g FB' Uyog aQa e6xl xov AB eidovq
TCQog xb ZB naQaXXriXoyQa^^ov dod-eCg, xov de ZB
TCQog xb FA Xoyog e6xi dod-etg, enetSri xal xov AB
5 nQbg xb Iz/ vnoxetxat' l'0ov de xb Pz/ x^ KB'
loyog aQa xal xov KB nQog xb FH e6xi dod-eig'
co6xe xal xrig ZF nQog xrjv FK Xoyog e0xl dod-etg.
xfig 8e Zr n^bg xrjv FB Xoyog e6Xi dod-sig' xal
xrjg Br aQa nQog xr}v FK Xoyog e6xl dodsig. xal
10 enel dod^et^d e6xiv rj vnb xav ZFB ycovCa^ xal r\
ecpe^rjg aQa rj vnb x&v BFK e6Xi dod-ei6a. e6xi de
xal rj vnb x&v BFA dod^et^a' xal Xoinij aQa rj vnb
x&v AFK dod-et6d e6xiv. e6xi de xal rj -bnb AKT
ycovCa dod^et^a' i'6r] yccQ xri vnb KFB' Xoinrj ccQa ri
15 vnb FAK e6xi do&et6a' dedoxai aQa xb AFK xqC-
ycovov xa ei'dei' Xbyog ccQa e6xl xf}g AF n^bg xrjv FK
dod-eCg. xrjg de KF nQog xrjv BF X6yog e6xi do&eCg'
xal xrjg AF ccQa n^bg xijv FB Xbyog e6xl dod^eCg. xaC
e6xi dod^et6a r} vnb xav AFB ycovCa' dedoxai aQa xb
20 FA naQaXXrjXoyQa^fiov xa ei'dei.
'Eav dvo ev&stai n^bg dXXTJkag koyov e%C36i dedo-
[isvov xal dvayQag)ij dnb [lev xrjg [itdg dedo^ievov tc3
ei'dei eidog, dnb de xijg exeQag ;uw^iov naQaXXrjlo-
25 yQafifiov ev dedofievt] ycovCa, e%ri de xb eldog nQog
1. AZB] AZFB Vat., T add. m. 2 v. slSog] om. b. 3.
ZB &QCC b. 4. insiSt] — 5. vTrdxfirai] om. b. 5. tc5] tov b.
11. ^(TTtv V. hxiv V. 13. ATK] r add. m. 2 Vat. ;' A FK b.
iaxiv So&slGcc b. ^axiv Pv. vnb rabv b. 14. So-
&£tecc yavia b. ydg iaxi b. vnb xmv BFK b. Xonti]
DATA. 113
[I, 34; def. 3]. sed figura AZB specie data est et
[ in eadem recta FB descripta. quare ratio figurae AB
1 ad parallelogrammum ZB data est [prop. XLIX].
uerum ratio ZB : Iz/ data est, quoniam supposuimus
etiam rationem AB : FA datam esse [prop. YlllJ. est
autem FA = KB [I, 35]. quare etiam ratio KB : FH
data est. itaque etiam ratio ZF : F K data est
[VI, 1; def. 2]. uerum ratio ZF'. FB data est. itaque
etiam ratio BF: FK data est [prop. VIII]. et quo-
niam i ZFB datus est, etiam qui deinceps positus est
L BFK datus erit [I, 13; prop. IV]. uerum etiam
L BFA datus est. quare etiam qui relinquitur L AFK
datus est [prop. IV]. sed etiam /. AKF datus est;
nam aequalis est angulo KTB [I, 29]. itaque reli-
quus L FAK datus est [I, 32; propp. IIT, IV]. ergo
A AFK specie datus est [prop. XL]. itaque ratio
AP-rK data est [def. 3]. uerum ratio Kr^BT
data est. itaque etiam ratio AF : BF data est
[prop. VIII]. et datus est /. AFB. ergo parallelo-
grammum FA datum est specie [I, 34; def. 3].
LXII.
Si duae rectae inter se rationem habent datam et
in altera describitur figura specie data, in altera autem
spatium parallelogrammum in dato angulo, et figura
apa] mats ■nul Xontri b. 15. icxi] iativ P, om. v. AFK]
AKF Vat., TKA b. 16. yf F] JT^ b. 17. KF^ FK Vat.
18. v.ai (pr.) — SoQ^dg] om. b. AF] A in ras. v. 19.
z? FB P. 20. TCaQccXXriXoYQcc^^ov] om. b. 23. ta siSel] om. b.
25. ^x^i V. ngbg to] om. Vat., supra add. m. 2.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 8
114 AEAOMENA.
t6 TcaQaXXriKoyQa^liov koyov dedo^evov^ dsdotat TcaQ-
akXfjXoyQa^^ov ra eidsi.
dvo yaQ svd-stat at AB^ TA TtQog allrjkas Xoyov
s%sxGi6av dsdoytsvov^ Kal avaysyQd(pd-co aTtb ^sv rij?
b AB dsdo^svov ra sldst sldos rb AEB, dnb de rrjg F/i
jiaQaXXyjXoyQa^^ov ro z/Z ev dedoiievTj ycovta rfj vTib
r&v ZJTz/, koyog de e6r(o rov EB eldovg TCQbg t6 Zz/
TtaQakXrjXbyQa^liov do&stg' Xeyco, ort dsdorat rb AZ
naQaXXr]X6yQa^^ov t« sl'dsi.
10 dvaysyQd(p&03 yaQ dnb rrjg AB ra AZ, o^otov xal
ofiotcog xst^svov TcaQalXrjXoyQaiifiov t6 AH. eTcel Xoyog
s6rl rrjg AB TCQbg rrjv FA dod^sig, xal dvayeyQajcrat
dnb rS)v AB^ FA o^ota ical 6fiotcog %et^eva evd^v-
yQafifia rd AH, Zz/, Xoyog aQa e6rl rov AH TCQog
15 t6 ZA dod^eig. rov 6e ZA ■KQog t6 EB Kbyog e6rl
Sod-eig. xal rov EB ccQa JCQbg t6 AH koyog e<Stl
dod^eig. aaC e6rt dod-eWa rj vnb r&v BA& ycovia'
t0r] yaQ e6rt rf] vjcb ZFA. stcsI ovv dsSo^evov ta
efdst eldovg rov EB naQa fiiav rav TcXevQ&v t^v AB
20 TcaQa^e^Xrjrat rb AH ev dedo^evi] ycavia. rfj 'bicb r&v
@AB xal Xoyog e6rl rov EB etdovg TCQbg rb AH
TCaQaXXrjkoyQa^^ov dod^eig, dedorat ccQa t6 AH tc3
eldet. xai e6ttv o^otov ta ZA' deSotat ccqu xal t6
ZA Td5 eidst.
5. rco sl'Ssi] om. b. AEB] EB h. 7. r&v] xriv b. 8.
do&sig — 9. TtuQuXlriXoYQaiiiiov] om. b. 10. Zd b. ofioiov
T£ Vat. Kul ofioicog Ksinsvov] om. b. 11. insl ovv Vat.b.
14. iari] om. b. 15. EB] BA b. 16. y.ai — 17. SoQsig]
om. b. 17. xwv] xfjs b. 18. xrjv ZFJ h. ra si'Ssi]
om. b. 19. EB] EAB h. AB] AE xatQiov h. 20. xav]
rijg h. 22. So&sig] So&staa h.
DATA.
115
f ad parallelogrammiim rationem liabet datam, parallelo-
I grammum datmn est specie.
; nam duae rectae ^B^ Fz/ inter se rationem lia-
' beant datam, et describatur in AB figura specie data
AEB, in Jz/ autem parallelogrammum ^Z in dato
' angulo ZT/i , et ratio figurae EB ad parallelogram-
mum TjA data sit. dico, parallelogrammum z/Z da-
tum esse specie.
describatur enim 'va.AB parallelogrammo /iZ, simile
et similiter positum parallelogrammum AH [VI, 18].
quoniam ratio AB : TA data est
et in AB^ T/1 descriptae sunt si-
miles et similiter positae figurae
rectilineae AH, Tj/i, ratio AH-.Z^d
data erit [prop. L]. uerum ratio
Zz/ : EB data est. quare etiam
ratio EB: AH data est [prop. VIII].
et i BA& datus est; nam aequalis
est angulo ZTz/ [VI def. 1]. iam
quoniam lateri AB figurae specie
datae EB adplicatum est AH in
dato angulo ®AB et ratio figurae EB ad parallelo-
grammum AH data est, AH datum est specie
[prop. LXI]. et simile est parallelogrammo ZA. ergo
etiam ZA datum est specie [def. 3].
-^H
J
116 AEAOMENA.
1/.
^Eav tQLycovov ta sldei dedo^ivov fi^ t6 ano ixdatrjg
t&v nXavQcbv avrov nQog tb tQiyavov koyov 6%ei dsdo-
flEVOV.
5 ^'^TOJ tQLycovov dedo^Bvov ta eldeL t6 ABF^ xccl
KvciyeyQ(x<p&c} ccnb exccGtrjg t&v nkevQcbv ccvtov tetQcc-
ycovcc tcc EB, Fz/, FZ' Xeyco, otL excc6tov t&v EB,
jT^, rZ TCQog tb ABF tQLycovov X6yov e%eL dedo^evov.
ejtel yccQ anb trjg uvtfig evd^eCag tf^g BF ev%-v-
10 yQafifia dedofieva ta efdeL ccvayeyQantaL, ct hv^ev, tcc
ABF, Fz/, kdyog ccQa tov ABF n^bg t6 F^ dod^eig.
dLoc Ta avtcc dij xal exateQov t&v EB, ZF n^bg t6
ABF tQLycovov Xdyog eatl do^eig.
15 'Eccv tQtycovov a^^Xelav exr} ycoviav dedo^evrjv^ ^
(let^ov dvvataL rj trjv a^^Xetav ycoviav vnoteCvovGa
nXevQcc tCov tijv dfi^Xetav ycovCav neQLe%ov0cbv nXev-
qS)v, ixetvo t6 xcoqCov n^bg t6 tQCycovov koyov e%eL
dedo^evov.
20 e6t(a tQCycovov d^^XvyavLov t6 ABF d^^Xetav
ycovCav iyjov tijv hnb tav ABF dedo^evrjv, xal dLrjxd^co
en' evd^eCag Tij? BF evd-eta rj BA, xal ^'^-S^to dnb tov A
enl f^v Fzl xd&etog r] A/i' Xeyoo, ort, S ^iet^ov e6ti
3. x&v nXtvQ&v] tfjg ■nXBvq&s b. Post ccvtov add. tsxqcc-
yavov Vat.v. 5. dsdoiisvov xm si'dsi] om. b. 6. xsxQccyava]
comp. Vat. 8. Fd] jrh.' ABF] F add. m. 2 Vat.
itsi] ^x^i b. 9. &it6] om. b. 10. sfSsi hv^ev &vu-
ysyQccTfxcci xd (& om.) b. txvxs Vat. 11. ^Br" (alt.)] FJ b.
x6] om. P. rj] FAB XQiycavov (comp.) b. 16. vno-
xsivovGoc] -ccv V, del. v m. 2. 21. yaviccv ^jfov] P, -ov corr.
DATA.
117
LXIII.
Si triangulus specie datus est, quadrata in siugulis
lateribus eius constructa ad triangulum rationem habe-
bunt datam.
sit triangulus specie da-
tus ABF, et construantur
in singulis lateribus eius
quadrata EB, T/i, FZ. dico,
unumquodque quadratum
EB, rj, rz ad triangu-
lum ABF rationem habere
datam.
nam quoniam in eadem
recta BF quaelibet figurae
rectilineae specie datae ABF, Fzl descriptae sunt,
ratio ABF^.r^ data erit [prop. XLIX]. eadem de
causa etiam ratio utriusque quadrati EB, ZP ad tri-
angulum ABF data est.
LXIV.
Si triangulus obtusum angulum datum habet,
spatium, quo quadratum lateris sub obtuso angulo sub-
tendentis maius est quadratis laterum obtusum angu-
lum comprehendentium, ad triangulum rationem ha-
bebit datam.
sit triangulus obtusiangulus ABF obtusum angu-
lum ABF habens datum, et producatur in directum
recta BF, ut fiat Bzi, et ducatur ab A ad FA per-
ex coT m. 1; ^xov Vat. et corr. ex ^x^v m. 2 v; ^x^v ytoviav b.
t&v'] Trjv (comp.) Vat., del. m. 2. 23. m\ om. b.
118 AEAOMENA. -
t6 ccTtb rijg AF xS)v unh t&v AB^ jBr', xovt£6tL t6
(Jtg 'hTth t&v z/5, BF, exetvo th %c3qCov n^hg th ABF
tQiycovov X6yov £%el dedo^Bvov.
inel yaQ dod-et6d edtiv rj vnh ABF, xal i^ vnh
5 t&v AB^ dod^etdd e6tiv. e6ti de xccl tj 'hnh tcov
AzJB dod^et^a. xal lotnij aQa tj vnh t&v AAB do-
d'et6d e0tLv. dedotat ccQa th /iAB tqiycovov td5 etdeL'
loyog ccQa trjg A/1 n^hg trjv AB dod-eig. xai e6tiv
d)g ii AA n^hg trjv z/5, ovtcog th 'bnh t&v AA, BF
10 nQhg th 'vnh t&v z/J5, BF' aGte xal tov 'vnh tav
^A, Br nQhg th 'vnh tcbv ^B, BF Xoyog e6tl dod-eig'
xal tov dlg 'bnh t&v AB, BF ccQa n^hg th 'bnh t&v
A/1.^ BT Xoyog i0tl dod^eig. d^ld tov 'vnh t&v AAy
BF nQhg th ABF tQiycovov Xoyog i6tl So&eig' xal
15 tov dlg 'bnh tCbv zJBF ccQa n^hg th ABF tQiycovov
Xoyog i<3tl dod-eig. xai i6ti th dlg -vnh tav AB, BF,
(p ^et^6v i(3tL th dnh trijg AF tmv dnh tav AB, BF'
ixetvo aQa th %c3Qiov n^hg th ABF tQiyavov X6yov
i%ei dedo^evov.
20 1«'.
'Edv tQiyovov 6i,eiav %/; yoviav dedofievrjv^ co
hXa06ov S^vvatai 'fj frjv o^etav ymviav 'bnoteivovGa
2. Twi'] Tj)s b. JB, BT] FBA b. ABF^ ATh. ;5.
Ilet] %5t b. 4. '}] 'vnh xtbv ABT yavia b. jtat] v.ul i\
icps^fjg ccQu b. 5. robv (utrumque)] rjjs b. ^ativ v. 6.
AJ, JB P (AJ in fine, z/B init. lin.) Vat.; AJB Vat. m. 2,
KccL] om. Vat. 8. A^] BJ b. J B] JA h. Post 8q-
d-sLg add. ieriv P. iariv] om. b. 10. rov] ro b. tmv (alt.)
om. Vat., add. m. 2. 11. JB, BF] ABFh. 12. kkL'
mars v.aL h. rov] r6 h. dB] dA h. uqu] om. b. ro
rb Sig h. 13. AJ] JA h. BF] T om. b. Xoyog — 14
BT] om. b. 13. JA] AJ v. 15. JBT] JA, BF h.
DATA. 119
pendicularis AA. dico, spatium, quo quadratum
rectae AT maius est quadratis rectarum AB, BF, h. e.
duplum rectangulum rectis zlB,
BF comprehensum ad triangu-
lum ABF rationem habere datam.
nam quoniam datus est iABF,
etiam /, ABzl datus est [I, 13;
prop. IV]. uerum etiam /. AAB
datus est. itaque etiam reliquus
l AAB datus est [I, 32; propp. III, IV]. quare
A AAB datus est specie [prop. XL]. ergo ratio
AA : AB data est [def. 3]. et est
AA.AB = AAxBF.ABxBr [VI, 1].
itaque etiam ratio AAX BF . zlB X BF data est
[def. 2]. quare etiam ratio ^ABxBF: AA X BT
data est [prop. VIII]. uerum ratio AAxBT:l\ABT
data est [1, 41]. itaque etiam ratio 2ABxBT:AABT
data est [prop. VIII]. et duplum rectangulum rectis
AB, BT comprehensum est spatium, quo quadratum
rectae AT maius est quadratis rectarum AB, BT
[11, 12]. ergo illud spatium ad AABT rationem
habet datam.
LXV.
Si triangulus acutum angulum datum habet, spatium,
quo quadratum lateris sub acuto angulo subtendentis
16. ian] om. b. z/B] AB h. 17. «] av b. rav (alt.)]
T?Js b. Post B r add. b : 3 o:qcc fisttov ^axai to aTtb x&v
AF xqs anb tibv AB, BF. 18. aga] om. b. ABT]
om. b. 21. a] wg b. 22. ^Xattov in ras. 4 litt. m. 2 v.
Svvritai. b.
120 AEAOMENA.
TCkevQoc tcbv rrjv o^etav ycoviccv nBQiE%ov6G)v nXevQ&v^
ixetvo t6 %GiQLOv TiQog t6 TQCycovov Xoyov £%£i dsdo^evov.
£6tco XQtycovov o^vyavLOv t6 ABF^ 6i,Biav bxov
ycoviav dEdo^svrjv tijv vtco tav ABF^ jcal r]x&(0 anb
5 tov A BTcl trjv BF xdd-stog r} AA' XByco, OTt, a elae-
66v B6ti t6 aTCO TTjg AF tcav ajtb tcov AB^ BF, tow-
B0tt t6 dlg vTcb tcov FB, BA TCQbg tb ABF tQiycovov
Xoyov BXBi dBdofiBvov.
btcbI yccQ 8od^Bt6d B0tiv rj vnb tcov ABA ycovia.,
10 B6ti 8b xal ii vnb tcov AAB dod-Bi6a, xal Xoinrj aQa
'fj vTcb t&v BAA B0tL do&Bt6a' dsdotaL aQa t6 ABJ
tQiycovov ta BidBi' Xdyog aQa tf}g BA nQbg trjv AA
dod-sig' co0tB xal tov vnb tav FBA n^bg t6 vnb
tcbv FB^ AA X6yog B0tl dod-Big' zal tov dlg vnb t&v
15 FB, BA aQa. aXXd tov vnb tcbv BF, AA n^bg ro
ABF Xoyog B6tl dod^Big' xal tov dlg vnb tcbv FB, BJ
(XQa nQbg t6 ABF tQiycovov Xoyog B6tl do&Big. xai
B6tL t6 dlg vnb tcbv FB, BA, co eXa066v B6tL t6 dnb
tfjg AF tav dnb tcbv AB^ BF' cb aQa BXa666v e6ti
20 t6 dnb trjg AF tcbv dnb tcov AB, BF, bxblvo ro
%coQiov nQbg t6 ABF tQiycovov X6yov B%Bi dBdofiBvov.
'Edv tQiycovov dBdofiBvrjv £%rj yooviav, t6 vnb t&v
trjv dedo^Bvrjv ycoviav nBQLB%ov6cbv bv&bl&v dQ&o-
25 ycbviov nQbg t6 tQiycovov X6yov B%Bi dsdo^iBvov.
1. rcov] twv vnb r&v b. 5. iXuttov Vat. 6. ian]
Svvatai V. tovtiati] om. b. 9. AB^] AJB t. 10.
nui (alt.)] om. Vat. 11. ABd] ABF \. 13. Post So&tis
add. xai iativ ag ij Bz/ Ttgbg zJA, ovtmg ro vnb TB, BJ ttqos
tb vTtb FB, AzJ v; u. schol. nr. 125. tov] to b. FBJ]
BF/i b. 14. tov] to b. 15. BJ] AA b. a.qa] loyog
iatl So&sig b. 16. ABF tgiywvov b. tov] to b. 17.
tgiyavov] om. Vat., add. m. 2. 18. vTto] 6 vno P. co]
DATA. 121
minus est quadratis laterum acutum angulum com-
prehendentium, ad triangulum rationem habebit datam.
sit triangulus acutiangulus ABF acutum habens
angulum datum ABF, et ducatur ab ^ ad 5r per-
pendicularis ^z/. dico, spatium,
quo quadratum rectae A F minus
est quadratis rectarum AB^BF,
h. e. duplum rectangulum rectis
g/_ — . — ^j-, rB,B^ comprehensum ad AABF
rationem habere datam.
nam quoniam 7 AB^ datus est et etiam L AAB
datus est, etiam reliquus /. BAA datus erit [I, 32-,
prop. IV]. quare A ABA datus est specie [prop. XL].
•ergo ratio BA : AA data est [def. 3]. itaque etiam
ratio FBxBA : FBxAA data [YI, 1; def. 2].
quare etiam ratio 2 FB X BA : FB X AA data est
[prop. Vni]. uerum ratio BTxAA-.AABr data
est \I, 41]. itaque etiam ratio 2 TB X BA : AABT
data est [prop. VIII]. et duplum rectangulum rectis
TB, BA comprehensum est spatium, quo quadratum
rectae AF minus est quadratis rectarum AB, BF
[11, 13]. ergo spatium, quo quadratum rectae AF
minus est quadratis rectarum AB, BF, ad AABF
rationem habet datam.
LXVI.
Si triangulus datum habet angulum, rectangulum
comprehensum rectis datum angulum comprehenden-
tibus ad triangulum rationem habet datam.
rog b. ^Xartov in ras. m. 2 v, item lin. 19. 19. Uaaaovl
TcaQccXXriXov Vat., del. et supra scr. ^lattov m. 2. iatLv v.
24. dQ&oymviov^ om. b.
122 AEAOMENA.
£6ta XQiycovov xh ABF dsdofievrjv biov y(oviav
xr\v TCQog xa A' Xeyca, oxi xo vno x&v BAF xghg
xh ABF XQtycjvov koyov e%eL dedofie^vov.
^Xd-co yccQ ccTth xov B enl xijv AF xd&exog ri BA.
6 eTiel ovv dod-ei6d e6xiv rj VTch xcbv BAF ycovca, eGxi,
de xal 7] VTch xcbv AAB ycjvLa dod-et6cc, xal Xonffi
aQa rj vTch AB/i ycovta dedoxac dedoxat ccQa xh ABA
XQtycovov Tco eldet. Xoyog aQa e6x\ xfig AB TCQhg xijv
Bzi dod-eig. dig de rj AB TCQhg Bz/, ovxcog xh vtco
10 x&v BAF TCQhg xh vnh xcbv 5z/, AF' axSxs xal xov
vnh xav BAF TCQhg xh 'hnh xcbv BA^ AF Xoyog e6t\
doxtsig. xov de vnh x&v AF, BA TCQhg xh ABF tQi-
yavov loyog e(Stl dod-eig' xal xov vnh xcbv BAF uQa
nQhg xh ABF XQiycovov Xoyog s(Sxt dod^eig.
'Edv tQiycovov dsSo^svrjv sxfj ycoviav, a ^et^ov
dvvavTttt at trjv dedo^evrjv yooviav neQte%ov6at nXevQat
cog fiia xov dnh xrjg kotnrjg, ixetvo xh xcoQiov n^hg xo
XQiycovov koyov s%st 6sdo[is'vov.
20 edxco XQiycovov xh ABF dedo^evrjv exov ycoviav
xrjv vnh xcbv BAF' ?.eyco, oxt, co ^et^ov s6xt xh dno
0vva^cpoxeQov xr]g BAF xov dnh xrjg BF, exetvo to
XcoQiov nQhg th ABF tQiycovov khyov e%ei dedo^evov.
dtrix^co yaQ sn sv^siag trjg AB sv&sta r] AA,
25 xat xsia&co xfj AF i'6r] rj AA, xai snt^svx^st6a rj AF
dtr]x^c3 snl t6 E., xal rjx&co dtd tov B tfj AF naQ-
1. ^x^v] -ov corr. ex -cov m. 2 v. 2. TtQog xa A] imb
T&v BAF b. Tc5] To P. 3. ABF Tgiycovov] VTtb Tdiv
ABF b. ix^i} om. b. 7. ycavia SedoTai,] iaTi Sod-Btaa b.
DATA. 123
sit triangulus ABF datum habens angulum ad A
positum. dico, rectangiilum comprehensum rectis
BA, AT ad A ABT rationem
habere datam.
ducatur enim a -B ad AF per-
pendicularis B^. iam quoniam
datus est LBAF et etiam LA/JB
datus, etiam reliquus /. ABA datus
erit [I, 32; propp. III, FV]. itaque
A ABA datus est specie [prop. XL]. quare ratio
AB : BA data est [def. 3]. uerum
AB:BA = BAx AF: BA X AT [VI, 1].
itaque ratio BA X AF: BA X AF data est [def. 2].
sed ratio AFx BJ : A ABF data est [I, 41]. ergo
etiam ratio BA x AF: AABT data est [prop. VIII].
LXVII.
Si triangulus datum habet angulum, spatium, quo
quadratum summae laterum datum anguhim comprehen-
dentium maius est quadrato reliqui, ad triangulum
rationem habebit datam.
sit triangulus ABF datum habens anguhim BAF.
dico, spatium, quo quadratum summae laterum BA,
AF maius est quadrato lateris BF, ad A ABF ratio-
aem. habere datam.
\ producatur enim in directum AB, ut fiat AA, et
iponatur AA = AV, et ducta AF producatur ad E, et
ducatur per B rectae ^JT parallela BE. et quoniam
8. iaxi] om. V. «pos — p. 126, 9. ^s^oftsVov] om. b. 10.
BAT] Bjr P. 21. r&v'] om. v. 26. rjj AT] supra add.
'm. 2 V.
124 AEAOMENA.
dXXi^Xog rj BE. jcat snEl i'6r} s0tlv rj AA rfj AF^
l'drj ccQa i6tl xal rj ^B tfj BE. xal dirjXtaL tcg rj BF'
t6 ccQa vnb t&v ^FE fista tov ccTcb r% BF l6ov
i6tl ta anb Tij? Bz/. i'6rj Se rj ziA jrfj AF' tb aQa
5 anb 6vvafig)otiQov rijg BAF i'6ov i6tl ta vnb t&v
^FE (ista tov anb trjs BF' a6ts tb anb 6vvancpo-
tsQOv trjg BAF tov anb tfjg BT [isii,6v i6ti t& vnb
t&v ^TE.
Xsya drj, ott, tov viib tav zl FE TtQbg t6 ABF
10 tQtycavov Xoyog i6tl dod-stg.
iTtsl yccQ dod-st6d s6tiv rj vnb t&v BAF ycovia^
Tial rj ig)s^rig ccQa rj vnb t&v ^AF i6tt dod-st6a. s6tt
ds xal sxatSQa t&v vnb t&v Azir, ^FA 8od-st6a'
r][ii6stat yaQ Si6i tfjg vnb tav BAF' \dsdotat yaQ rj
15 vnb BAF'^ dsdotat ccQa t6 zlAF tQtycovov ta sldst'
Xbyog ccQa i6t\ tfig /iA n^bg tr\v AT do&stg' co6ts
xai Tov anb tfjg Az/ n^bg t6 dnb tfjg ^T Xoyog ietl
dod^stg. xal inst ag rj BA n^bg tijv AA, ovtcog rj
ET nQbg triv T^, dXX' tbg fisv rj BA n^bg AA^ ovteig
20 t6 vnb BA, A/i n^bg tb dnb AA., hg Ss r\ ET nQog
TA, ovtcog t6 vnb tav ET, Tzi nQbg t6 dnb TA,
Ttal ag ccQa t6 vnb t&v BA, AA n^bg t6 dnb tf\g AA.^
ovtag t6 vnb t&v ETA nQbg t6 dnb tfjg TA' xal
ivalXd^., G)g ccQa t6 vnb t&v BAA nQbg t6 vnb tCov
25 ETA, ovtcog t6 dnb tfjg AA nQog t6 dnb tf\g AT.
Xoyog b\ tov dnb tf\g AA n^bg xb dnb tfjg AT 8o-
Q-sCg' Xoyog ccQa xat tov vnb tCbv BAA nQbg t6 vnb
tav ETA dod^sig. i'6r\ ds r\ AA tf\ AT' Xoyog aQu
1. 7] BE] mg. m. 1 P. 2. wai (pr.)] supra add. m. 2 v.
5. laov — 6. JFE] bis P. 12. iariv v. hriv v. U.
SeSorai yag r) vnb BAF] deleo. 27. Xoyog — 28. So&sig] om. v.
DATA.
125
AA = AT, erit etiam z/5 = EE [I, 29; VI, 4; V, 14].
et ducta est aliqua recta BT. itaque est
ATxTE ^ BT^ = Bz/2.1)
uerum ^A = AT. quare
(BA + ATf
= ziTxTE+ BT\
itaque {BA + ATY rect-
angulo zlT X TE maius est
quam BT^.
iam dico, rationem ^TxTEiAABT datam
esse.
nam quoniam iBAT datus est, etiam qui deinceps
positus est i AAT datus erit [I, 13; prop. IV].
uerum etiam uterque angulus A/IT, ATA datus est;
nam dimidii sunt anguli BAT [I, 32; I, 5]. itaque
A /lAT datus est specie [prop. XL]. quare ratio
z/^: z/F data est [def. 8]. itaque etiam ratio AA^ : AT^
data est [prop. L]. et quoniam est BA : AA = ET'. TA
[VI, 2], et BA.AA = BAxAA: AA' [VI, 1], et
ET'.TA = ET^x TA : TA' [ib.], erit
BAXAA: AA^ = ETx TA: TA\
itaque permutando [V, 16] etiam
BA X AA : ET X TA = AA^ : AT\
rig. om. V.
1) Hoc sic fere demonstrat scho-
liasta (u. schol. nr. 133): si EZ «= Zz/,
erit ^FxrE -\- rZ* = ZJ^ (11, 5).
commune adiiciatur BZ*. ergo
z/rx TE -I- rZ'-\-B Z- = Zz^^+ B Z\
est autem rz^ -\- BZ^ = BF^ et
Zz/^ 4- BZ^ = Ez/l itaque
dr X FE + BF^ = JBz/*.
126 AEAOMENA.
Tov VTib tCbv BAF TtQog tb vnb t&v EF^ dod^eCg.
tov de VTcb t&v BAF TCQbg tb ABP tQiyovov Xoyog
ietl dod^sig, dicc tb 8o%'Bl6av alvai trjv vnb t&v BAF'
ycal tov 'hnb t&v z/FE aqa TCQbg tb ABF Xoyog i6tl
5 dod^stg. xac s0tt tb vTcb AFE, dt ^et^ov e6tt tb ccTtb
6vva^(potSQOV Tijg BAF tov anb trig BF' a aQa
fist^dv ifSti ro anb GvvaficpotsQov tfig BAF tov aTcb
ffjg -BP, ixstvo t6 xc3qiov TCQbg tb tQcycovov Xoyov
£%si dsdo^ivov.
10 ^r]'.
'Eav dvo i6oy(ovia TcaQa^kTjXoyQa^^a TCQbg akXriXa
X6yov s'xT] dsdo^ivov, xal ^Ca TcksvQa TCQbg ficav nXsv-
Qav koyov sxt] dsdofisvov, xal ?j koLicri tcXsvqcc TCQog
tijv koLTCrjv TclsvQav loyov s%sl dsdofiivov.
15 dvo yccQ L6oyd)VLa TcaQaklrjXoyQafifia ta AB^ Fz/
TCQbg aXXriXa Xoyov ixita dsdofiivov, ixitco ds xal fiia
TcXsvQcc nQbg fiiav nksvQav Koyov dsdofiivov, xal s6ta
tfig BE nQbg f^v Z/i X6yog dodsLg' Xiyco, otL xai
trjg AE n^bg trjv ZF X6yog i6tl do&SLg.
20 naQa^s^Xi]6d-G} yccQ naQcc trjv EB ta Jz/ l'6oi
naQaXXr]X6yQafifiov tb EH, xal xsi0&co^ K>6ts in sv-
%-SLag slvaL tr]v AE tf] E&' in' sv^siag aQa i6tl xa\
i] KB tf] BH. i
insl ox)v X6yog iotl tov AB n^bg t6 FA dod^sig
5. vTtb Twv V. Post nBi^ov hab. aQu punctis del. P. '■*
Sequuntur tres demonstr. aliae, u. app. 10. Itj'] 4^' b. '
sic deinceps. 11. JtaQuXXriXoyQcciifiK] XQiycavcc v, corr. m. J
et sic lin. 15 et per propp. LXIX — LXXIV. TtQbg aXXriltt
om. Vat. 12. tpi v. 13. xa/] om. b. 16. ^vfrca (pr.)
iXBT(oaav b. s^etco (alt.) — 17. dsSofiivov] om. b. 18
BE] EB b. Ante So&dg hab. iGti v, del. m. 2 (?). 19
Zrj rZ b. 21. TtaQaXXriUYQUfinov] TtQog Vat. 22. ^rr
DATA.
127
uerum ratio AzJ^ : ^F^ data est. itaque etiam ratio
BAxAJ.Erx T^ data est [def. 2]. uerum
AA = AT. quare ratio BA X AT: ETx TA data
est. sed ratio BA X AT: AABT data est, quia
L BAT datus est [prop. XLYI]. itaque etiam ratio
ATX TE : AABT data est [prop. VIII]. et
ATx TE est spatium, quo (BA + ATf maius est
quam BT^. ergo spatium, quo (BA + AT^ maius est
quam BT^, ad triangulum rationem habebit datam.
LXVIII.
Si duo parallelogramma aequiangula inter se ratio-
nem habent datam, et unum latus ad unum latus ra-
tionem habet datam, etiam reliquum latus ad reli-
quum latus rationem habebit datam.
nam duo aequiangula
parallelogramma AB, TA
inter se rationem ha-
beant datam, et habeat
etiam unum latus ad
unum latus rationem da-
tam, et sit ratio BE: ZA
data. dico, etiam ra-
tionem AE : ZT datam esse.
I adplicetur enim rectae EB parallelogrammum EH
[parallelogrammo Tz/ aequale et ita ponatur, ui AE,E&
jin eadem recta sint [I, 45]. quare etiam KB, BH
iin eadem recta sunt [I, 29; I, 14].
iam quoniam ratio AB:TA data est, et TA = EH,
22. icTiv V. 24. ovv\ om. b. xo]
i~^ 23. BH'\ om. b.
iTJJV b.
128 AEAOMENA.
i'6ov ds rb Iz/ tw EH, X6yog aqa tov AB TtQos t6
EH do&ecs' K>0t£ xal tijg AE TtQog trjv E® loyog
s(5tl do&ecg. nal enel l'6ov e<5tl tb EH ta Fz/, e6ri
de xal ieoycoviov, t&v EH, F^ aqa avtLTCen^vd-aCLv
6 ai TcXevQal aC TteQt tag i'6ag ycoviag' e^tiv aQa hg -jj
EB TCQbg trjv Zz/, ovtag tj FZ TtQbg trjv E®. loyog
de tflg EB TtQbg tijv Zz/ do&eig' nal trig FZ ccQa
TtQog trjv E® Koyog e6tl do&ecg. tfjg de E® TtQog
tijv AE Xoyog iarl do&eig' xal rrjg AE ccQa TtQog
10 Ti^v rZ X6yog e<5rl dod^eig.
'Eav 8vo %aQakkrik6yQa^n,a dedofievag ext] ycoviag
xal X6yov ^Qbg aXXrjka exj] dedofievovj xal (iia TtkevQa
TtQbg (iiav TtXevQav k6yov ex^ dedofievov^ xal rj koiTtii
15 TtlevQa TtQbg rrjv Xoi7tr]v TtXevQccv k6yov e%ei dedo^ievov.
dvo yaQ 7taQaXXrjl6yQa(L(ia ra AB, HE Sedo^ievag
exovra ycovCag rag TtQbg rotg zf, Z TtQbg aXXrjXa X6yov
ix^rco dedo^ievov, l6yog 8e e6rco rfig zfB TtQbg rijv ZH
Sod^eig' Xeyco, oTt xal rrjg Az/ JtQbg rrjv EZ koyoi
20 Sedorai.
ei (lev ovv t^oycoviov e^n rb AB 7taQaXXrjX6yQa(i-,
fiov Tc5 EH 7taQaXXr]XoyQd(i(iG}, cpaveQ6v. ^
el de ov, 6vve6rdrco 7tQbg rfj ^dB xal ra 7CQbg axrti
0rj(iei(p Tto z/ rfi 'b^tb rcov EZH ycovCcc l'6rj rj 'b^tb r&r
1. EH] EA h. x6 (alt.)] om. v. 3. ^ffrtv v. 6. TZ
ZF V, Fz/ b. 7. v.ai — 8. iat'i~\ Xoyog Hqcc ■nccl xfis E& jrpo
TT/v rz b. 10. Zr V. Seq. demonstr. altera, u. app. Vc
Kai(alt.) — 14. dsSoiiivov] bis Vat., alt. del. m. 1. 13. fiia
^iav b. nXsvQo] om. b. 14. ^rsi v. 14. i^V — ^^- ^*'
om. § (non b). 16. nagaXXriXoyQaiiyia'] corr. ex stapaXijji'
DATA. 129
ratio j4B : EH data erit. itaque etiam ratio AE : E@
data est [VI, 1; def. 2]. et quoniam EH parallelo-
grammo Tz/ aequale est idemque aequiangulum,
latera parallelogrammorum EH, Fz/ aequales angu-
los compreliendentia in contraria proportione erunt
[VI, 14]. . quare EB : Zzl = FZ : E@. uerum ratio
EB : Zz/ data est. itaque etiam ratio JTZ : E& data
est [def. 2]. uerum ratio E@ : AE data est. ergo
etiam ratio AE : TZ data est [prop. VIII].
fLXIX.
Si duo parallelogramma datos habent angulos et
rationem inter se habent dg^tam, et unum latus ad
unum latus rationem babet datam, etiam reliquum
latus ad reliquum latus rationem babebit datam.
nam duo parallelo-
a K FA . In rri7
■^^\ — \ ^ — gramma AB, HE
\ I II- ^ '
\ 1 i datos habeant angu-
^ ;© los ad A, Z positos
j i et inter se rationem
-i L I habeant datam, ratio
autem AB : ZH sit
data. dieo, etiam rationem AA : EZ datam esse.
iam si aequiangulum est parallelogrammum AB
parallelogrammo EH, adparet [prop. LXVIII].
sin minus, construatur ad z/5 et punctum in ea
positum A angulus BAK angulo EZH aequalis [I, 23],
m.^ 2 Vat. ■ 17. tdg] om. b. Ttqog (alt.)] xai Tcgog v. 18.
iXBTaaav h. Post SsSo^svov add. Xoyog yuQ b. z/B] ^B b.
20. Si8otai\ iatl So&sig b. 23. t^] ttjV b. 24. tcav (pr.)]
tfjg b.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 9
130 AEAOMENA.
BzlK^ xul 6v(i7CS7ckrjQ66d-co t6 zlA nagaXXriX^yQa^^ov.
inel dod^elGd s6tiv ixareQa tCbv vtco zJAF, AKd^ xal
XoLTCrj aQa i] vno tcbv A/iK i6xi 8o^Ei6a' 8i8otai uQa
t6 A/IK tQtycovov ta eidet,' koyog aQa i6tl tijs AA
5 7CQ0S T7JV AK do&etg. xal inel Xoyog i6tl tov zJF
TCQog tb Z& dod-etg' vnoxeLtat yaQ' KaC i6ttv i6ov tb
zir ta zJA, Xoyog ccQa xal tov AA TCQog tb Z®
dod-etg. xai i6tiv i6oyd)viov t6 z/y/ ta Z0, xal Xbyog
iatl tov AA TCQbg t6 EH dod^eig, xai iett trjg AB
10 jcQbg trjv ZH' vjcbxettat yccQ' Xbyog ccQa i6tl xal tfjg
^K TCQbg trjv EZ dod-eig. tfig de AK XQog trjv AA
Xbyog^ iatt dod-eig' xal T^g AA ccQa JCQog trjv EZ
. Xbyog i6tl dod-eig.
#
o'. ■
15 'Edv dvo TCUQaXXrjXoyQd^^av jceQt iGag ycoviag ?]
neQt dvieovg ^eV, dedo^ivag di, aC TcXevQal TCQog dXXiq-
kag Xbyov exco6L dedo^ivov, xal avtd td naQaXXr]Xb-
yQafifia TCQbg dXXrjXa Xbyov e^et dedofiivov.
dvo yaQ TCaQaXXrjXoyQd^ficov t&v AB^ EH neQt
20 i:6ag ycoviag tdg nQbg totg F, Z r} TceQl dvi6ovg fiiv,
dedo^ivag di, aC TcXevQal nQbg dXXr^Xag Xbyov ixetco-
6av dedo^ivov, TovTfWt Xbyog e6t(o tijg fiev AF nQog
tijv EZ dod^eig^ Tijg 8e BF n^bg trjv ZH' Xiya, brt
xal tov r.d n-Qog tb Z& Xbyog i6ti dod-eig.
1. BAK h. avnnXriQmG&co P. 2. kccI insi Pv. vno
ti]v ABzJ, KdB b. 3. tcov] ttjv b. iaxtv v. 4. rd]
corr. ex tm m. 2 v. b. .dF] AF P. 6. vTr67isi.rat — 8.
tfo^&fis] om. b. 7. Kcci] om. Vat. 8. iariv] om. b. 'J.
.dA] B b. ro] ri]v h. EH] ZH h. Kcci — 10. yttp]
om. b. 9. zJB\ BJ v. 11. JA] AJ v. 19. nccgaXXrilo-
yqdfifKov] corr. ex nagccXXi^Xcav m. 2 Vat. EH] E@H h.
DATA. 131
tt expleatur parallelograminum AA. quoniam uterque
angulus /iAT, AKA datus est [I, 29; prop. IV], etiam
reliquus L AAK datus erit [I, 32; propp. 111, IV].
itaqiie A A/IK datus est specie [prop. XL]. quare
ratio AA : AK data est [def. 3]. et quoniam ratio
AF: Z0 data est (lioc enim supposuimus) , et est
Ar=AA [I, 35], etiam ratio AA\Z& data erit.
et AA aequiangulum est parallelogrammo Z0, et
ratio AA : EH data est itemque ratio AB : ZH (lioc
enim supposuimus). quare etiam ratio AK: EZ data
erit [prop. LXVIII]. uerum ratio /iK : AA data est.
ergo ratio AA : EZ data est [prop. VIII].
LXX.
Si in duobus parallelogrammis latera angulos aut
aequales aut inaequales, sed datos, comprehendentia
•inter se rationem habent datam, etiam ipsa parallelo-
gramma inter se rationem habebunt datam.
„ „ nam in duobus
parallelogrammis
! AB, EH latera
angulos ad jT, Z po-
{ sitos comprehen-
ly; . j^ 2 j irf dentia aut aequa-
Iqs aut inaequales,
sed datos, inter se rationem habeant datam, h. e.
data sit ratio AF: EZ itemque ratio BF: ZH. dico,
etiam rationem Jz/ : Z ® datam esse.
Figg. codd. corruptae sunt.
20. Z, r V. ri niQiA ^iteo b. 21. Ssl om. b. 23.
ZH] zrb.
132 AEAOMENA.
£0tc3 yaQ i^oyaviov t6 F^ tk» Z0, xal Tcaga-
^s^Xrj^d^G} TCaQa tr}v FB evd-etav t(p Z@ ■JiaQallr^lo-
yQaii^co i'6ov TcaQakkrjXdyQa^iiov t6 JTM, xal xsiGd^a
K)<3t£ ijt' evdsiag eivai trjv AF tfi FN' Tcal rj zlB
5 aQa tfj BM e6tiv en ev&e^ag. xal i'6ov ectl tb BN
ta 7j@' e6ti de xal iGoyavLOV t&v BN, ®Z aQa
avtiTceTtovd^a^iv cct nlevQal a[ TCeQi tag i'6ag yavCag'
e6tiv aQa hg rj FB TtQog tijv ZH, ovtag r] ZE TCQog
tijv FN ^oyog de trjg FB TCQog tijv ZH dod-eig'
10 Xoyog aQa xal trjg EZ TCQog tr^v FN dod^eig. tr\g de
EZ TtQog trjv AF Xoyog e6tl Sod^eig' xal trjg AF
aQa TCQog tijv FN Xoyog e6tl do&eig' (o6te xal tov
FA TCQog t6 FM Xoyog idtl dod-eig. eati de t6 FM
ta Z& i'6ov' Xdyog aQa nal tov FA TCQog t6 EH
15 dod^eig.
^rj edtco drj i^oyaviov t6 AB tc3 Z0, %al 6vv-
eGtdtco :iCQbg tfj BF ev&eia xal tco TtQbg avtfj 6rj^ei!co
ta r trj VTtb tSiv EZH ycovCa i'6i] ycovCa rj vTcb BFK,
xal 6vii7tenKriQa6d'<xi t6 FA TcaQallrj^oyQa^^ov. xal
20 inel do&ei6d i6tiv rj vnb tav A TB , e6tL 8\ xal rj
• vnb KFB dod-et^a, xal loinrj ccQa rj ■bnb AFK e6ti
do&et^a. e6ti de xal 7] vnb tCbv FAK 8od-ei6a' %al
Xomrj ccQtt rj vnb tcov AKF i6ti dod^et^a' didotai ccQa
' 2. TtceQaXXrjXoygdfifiaj] corr. ex TtdQccXX-^lcp m. 2 Vat. 3.
7taQC!XXr]X6YQC((iiiovli av&vyQcc^^iov v. 5. BM] EM h. iart.v
laov vb'. 6. ^ariv v. t&v^ ro h. &Z] HZ b. 8.
ZE] EZE h. 9. Xoyog — 10. FN] om. b. 13. Tz/] PA h.
EM] MN h. Uari] laov h. Sb] Ss xoft P (xori punctis
del.) v. To (alt.)] coit. ex rc5 m. 2 v. 14. l'aov] om. b. Xoyog
— 16. Z&] bis b. 14. TO EH] rrjv EM h. 15. So&Hg]
comp. Vat. 16. fiTj] yiccl /x^ b. avvsardrco r^ b. 18. F]
Kr h. 1'aT} ycovia] om. b. rcov BFK Vat. v, del. r&v
m. 2 Vat.; Br h. 19. xat (alt.)] om. b. 20. ij (pr.) —
DATA.
133
sit enim jTz/ aequiangulum parallelogrammo Z.0,
et adplicetur reetae FB parallelogrammo Z & aequale
parallelogrammum FM et ita ponatur, ut ^JT et FN
in eadem recta sint [I, 45]. quare etiam z/5 et BM
in eadem recta sunt [I, 29; I, 14]. et est BN = Z&.
uerum etiam aequiangula sunt. itaque in parallelo-
grammis BN, &Z latera aequales angulos comprelien-
dentia in contraria proportione sunt [VI, 14]. est
igitur rB:ZH==ZE: FN uerum ratio FB : ZH
data est. itaque etiam ratio EZ : FN data est [def. 2].
sed ratio EZ:Ar data est. quare etiam ratio AF: FN
data est [prop. VIU]. itaque etiam ratio Fzl : FM
data est [VI, 1 ; def. 2]. est autem FM = Z&. ergo
etiam ratio Iz/ : EH data est.
iam ne sit AB aequiangulum parallelogrammo Z0,
et construatur ad rectam ^jT et punctum in ea posi-
tum r angulo EZH
aequalis angulus BFK
[I, 23], et expleatur
parallelogrammum
FA. et quoniam datus
est i AFB et etiam
L KTB datus est,
etiam qui relinquitur AFK datus erit [prop. IV]. uerum
etiam LTAK datug est [I, 29; prop. IV]. quare etiam
In figg. codd. AB est rectangulum, KB parallelogrammum.
21. Sod-siaa] iyiareQcc xwv AFB, KFB ytovi&v b. 20. ^gxl —
21. do^ffffo;] mg. m. 1 P et add. r&v ante KFB Vat.; om. v;
fort. omittenda. 21. Post SoQ^uaa mg. add. lgti yccQ (comp.)
iativ ry TtQog (comp.) rm Z Sod^siaj] Vat. m. 1, del. m. 2 (?);
u. schol. vTib rmv AFK Vat.v. ' iariv v. 22. rAK\
AKFh. 23. iariv v.
E.
,0
A K /i A
\
\
T
B Z
H
134 AEAOMENA. .
ra AFK tQiycjvov tfp eidsr ^oyog aga i6tl trjs AF
TtQog tijv FK do&sig' r^g ds AF TtQog tijv EZ Uyog
satl doQ-stg' aal tfjg FK ccqk TtQog ti]v EZ loyog s6t\
dod-sig. s6ti 8s xal trjg FB TtQog ttjv ZH Xoyog
5 do&Sig, v.ai s6tiv l^t] rj vno t&v KFB ycovta tfj vno
tcbv EZH' loyog aQa s6ti tov FA JtQog tb Z&
dod^Sig. l'6ov 8s tb FA tcci FA' ^oyog ccQa s6t\ tov
TA TtQbg tb Z& dod-sig.
oa'.
10 'Eav dvo tQiyavcov 7tsQ\ l'6ag yoviag t] jtSQ\ avi-
6ovg yisv^ dsdo[isvag ds., at nXsvQOi itQbg aXXr^kag Ap-
yov s%036i Ssdofisvov., icai avta ta tQiycova TtQbg aXlrjla
koyov s%si dsdo^vov.
Svo yccQ tQiycbvcjv t(bv ABF, AE& nsQ^ i'6ag
15 ycoviag tag otQbg totg ^, z/ -J) 7tSQ\ dvi6ovg (isv, dsdo-
fisvag ds, aC 7cXsvQa\ TtQog ccXXriXag koyov syst(j36av
dsdo^svov., xa\ s6tc3 Xoyog trjg fisv BA, TiQog trjv EA
dod-sig, tfjg ds AF TtQbg tr]v A&' Xsyco, ort xai tov
ABF tQiyavov Xoyog s6t\ dod^s^g TtQbg tb EA&
20 tQiycovov.
6v{iTtS7tlr]Q(o6d-co yccQ ta AH^AZ TtaQaXlrjXoyQafifia.
ins\ ovv dvo naQccXXrjXoyQafifiav tav AH^ AZ
nsQ\ tag i'6ag ycaviag r] nsQ\ dvi6ovg fisv^ dsdofisvag
1. ArK] ABF h. Post TQiycovov hab. Sia (comp.) p,'
punctis del. Vat. 3. xai — 4. SoQ^dg] om. b. 4. Post
Xdyog hab. icTi v, del. m. 2(?). 5. xaij om. b. 6. iari]
om. V. r6] om. b. 7. l'aov — 8. So&sig] bis b ; alt. loco det
m. 2. 7. to] om. b. iart Kcci v. S. Z€>] ZH h. 10.
rag l'aag b, item lin. 14. 12. avrd] ravrd § (non b). 13.
i^Bi b. 14. r&v] rd b. 15. rdg — d] om. b. 16. &Xl'q^
Xovg b. 18. Tr;s] rov b. 19. rCQbg ro z/E@ Xoyog iarl
So&sig b. 20. rQiycovov] om. vb.
DATA.
135
reliquus L^KF datus est [I, 32; propp. III, IV]. ergo
A AKF datus est specie [prop.XL]. quare ratio AF: FK
data est [def. 3]. uerum ratio AFiEZ data est. itaque
etiam ratio Fiirr^Z data est [prop. VIII]. uerum etiam
ratio rs : ZH data est, et est L KFB = EZH.
quare ratio FA : Z & data est [per priorem partem
liuius prop.]. est autem FA = F/l [I, 35]. ergo ratio
FA : Z& data est.
LXXI.
Si in duobus triangulis latera angulos aut aequales
aut inaequales, sed datos, comprehendentia inter se
rationem habent datam, etiam ipsi trianguli inter se
rationem babent datam.
nam in duobus triangulis ABF, ^E® latera
angulos ad A, z/ positos aut aequales aut inaequales,
sed datos, com-
prehendentia inter,
se ' rationem ha-
beant datam , et
sit ratio BA : E/J
data itemque ratio
AF : ^0. dico,
etiam rationem
A ABT: AEA® datam esse.
nam compleantur parallelogramma AH, AZ.
iam quoniam in duobus parallelogrammis AH^ AZ
latera angulos aut aequales aut inaequales, sed datos, qui
ad A^ A positi sunt, comprehendentia inter se ratio-
nem habent datam, etiam parallelogramma inter se
In fig. cod. b trianguli sunt aequilateri.
136 AEAOMENA.
df ras ^Qog tolg A^ A aC TcXevQal TtQog aXlTjXag Xoyov
e'%ov0i dedo^Evov^ %al xa TcaQallrjloyQaii^a Xoyov £%st m
dsdo^svov TiQbg alXriXa' Xoyog aQa rov AH iCQog xo
ZIZ dod-eig. xat idxi xov ^ev AH rj^L6v xb ABrl
5 XQcycovov^ xov de AZ. xb zlES' Xoyog aQa xov ABP}
nQog xb ^E& xQCycovov dod^eig.
^Eav 8vo XQLycivcov ai xe ^a^eig iv dedo^evco Xoyco
co6i xal aC ijc' avxag rjy^evaL anb xav ycovL&v rixoL
10 t6ag ycovCag 7C0L0v6aL t) avCcovg ^ev, dedo^evag de, xag
nQbg xatg ^daedLv, xal avxa xa XQCycova TCQbg aXXrjXa
X6yov e%eL dedo^evov.
e6xco 8vo XQCycova xa ABF, AEZ, xal i'}x&co6av
a[ AH., ^S 4]X0L i6ag ycovCag 7tOLOv6aL xag vTcb xav
15 AHF^ /]®Z tJ avC6ovg (lev, dedo(ievag de, xal e6xo
Xoyog xrjg ^ev BF JCQbg EZ do&eCg., xrjg de AH TtQbg-
'.xrjv zf& dod^eCg' Xeyco, oxl xal xov ABF XQtycivov
TCQbg xb zlEZ XQCycovov Xoyog i6xl dod^eCg.
6vfiJte7cXi]QG)6d-c} yaQ ta KF, AZ TcaQaXXrjXoyQaiifia. .
20 xal inel aC vnb xav AHF, A&Z ycovCat rjxoL i6ai
eC^Cv, r] avL60L }iev, dedo^ievaL de, l'6ri 8\ r] ^ev vnb
,xcbv AHF xfi vTtb KBr, rj de vjtb x&v z/0Z xfj vno
xav AEZ, xal aC TiQbg xotg 5, E ccQa ycavCat ^xoc
i'6aL ei6lv rj avi6oi ^iv, dedo^evai di. xal inel Xoyoq
25 e6xl xfig AH TCQbg xr^v A& dod^eCg, l'6rj de r] ^iev AH
xfi KB, rj dh ^& xfi AE, Xoyog aQa i6tl xal trjg
1. tdgl om. b. 2. naQaXXriXoYQa^fia] zQLyava v. TtQog
ilcXXriXa Xoyov E|st diSo^ihov b. 4. ABF — 5. rd] om. b.
ABF tQiymvov b. 6. rd] om. b. 8. ^dasig avxwv b. 9.
maiv V. ai] supra add. m. 2 v, om. b. Post avxdg hab.
Sid xb iK V.01V0V Xoyov ^y^ovai SsSoiisvov b. dno] iv. b.
DATA.
137
rationem habebunt datam [prop. LXX]. itaque ratio
AH-.ydZ data est. et dimidia pars parallelagrammi
AH est triangulus ABF et parallelogrammi z/Z tri-
angulus AE& [I, 34]. ergo ratio AABr:A^E&
data est [V, 15-, def. 2].
LXXII.
Si in duobus triangulis et bases in data ratione
sunt et rectae ad eas ab angulis ductae angulos ad
bases efficientes aut aequales aut inaequales, sed datos,
etiam ipsi trianguli inter se rationem babebunt datam.
sint duo trianguli ABr,^EZ,et ducantur AH,^®
angulos efficientes AHF, A&Z aut aequales aut in-
aequales, sed datos,
et data sit ratio
BT \ EZ itemque
ratio AH:A®. dico,
etiam rationem tri-
anguli ABF ad tri-
•angulum AEZ da-
tam esse.
A.
K.
A
B
H
r E
r^)
nam expleantur parallelogramma KF, AZ.
et quoniam anguli AHF, A@Z aut aequales sunt
aut inaequales, sed dati, et /. AHr= KBF, LA0Z = AEZ
\1, 29], etiam anguli ad B, E positi aut aequales erunt
aut inaequales, sed dati. et quonia]?! ratio AH:A&
data est, et AH = KB, A& = AE, etiam ratio
KB : AE data erit. uerum etiam ratio BF : EZ
10. ri] i\roL P. 11. ^dasGi vb. 14. AH, /i@] AH@JE b.
J&] @J V. 16. trrjv EZ b. . 19. AZ, KF h. 22. rwv
KBF b. 23. Kdl insL b. aQo] om. b. 25. r^g] corr. ex
xov m. 2 Vat. AH (^r.)] AK h.
138 AEAOMENA.
KB TtQog trjv AE dodsig. e(5ti d\ xal ti]'g BF TCQog
trjv EZ Xoyog dod^sig, xal at TCQog totg 5, E 0r]^Hotg
ycDViai i]toi i'6ai ^i^iv, 7] avi6oi fieV, dedo^avai ds'
oial tov FK aQa TtaQallrjkoyQccfiiiov TCQog tb AZ
5 TCaQaHrjloyQafifiov Xoyog i^tl doQ^sig' c66ts xal tov
ABF tQiycovov ^tQog tb AEZ tQiycovov Xoyog i6tl
doQ^Eig.
oy'.
^Eav dvo TCaQallrikoyQd^iicov tcbqX i'6ag ycovCag ?J
10 %eqI aviGovg fieV, dsdo^ivag di, at nkevQal ovtcjg
exc}0LV, codits SLvai ag tijv tov TCQatov nksvQav TCQog
trjv tov devtiQov icXevQav^ ovtcog tr]v XoLicr^v tov dsv-
tiQOv TcksvQav TCQog aXXrjv rtva, £jj?j ds r] AoiTtr) tov
iCQcatov TclevQa TCQbg avtijv Xoyov dedofiivov, xal avta
15 ra TcaQalkriXoyQa^Ha iCQbg aXXr]ka Xoyov s%sl dsdo-
fiivov.
dvo yaQ TcaQaXXrjXoyQd^^cov t&v AB, EH 7Csq\
i'6ag ycavLag t) tcsql aviSovg jieV, dsdofiivag di, tdg
XQbg totg r", Z at TcksvQal ovtGjg ixit(o6av TCQbg dXXr]-
20 Aag, &6ts slvaL d)g tr]v FB nQbg W/v ZH, ovtcog ti]v
EZ TCQog tr]v FK, trijg ds AF nQbg tr]v FK koyog
e6t(o dod-SLg' Xiyco., otL xal tov FA naQalXr^XoyQd^fiov
TCQbg tb EH 7caQalXr]X6yQaafiov Xoyog s0tl dod-sig.
e6t(o yaQ jCQOteQOV tb AB ta EH l^oycoviov., xal
25 TcaQa^s^Xi^^&o naQa tr]v BF svd^stav ttp EH naQ-
2. B] z/ b. 4. Kr b. 12. ovxmg] mets b. 13. «Utjv
— 14. 8b8oh,svov\ trjv XoiJtijv tov Ttpebrou Xoyov ^x^iv (sic §,
l^XBi b) dsSofihov b. 13.- ^x^i .'v. 14. avtd] om. b. 15.
ngbg aXlrjXa] om. b (non §). 18. tccg l'aag b. 19. al
TcXsvgai] E itXsvgdg b. 21. FK] Arh. tf]g — 22. So-
d-sig] Xoyov ^xsiv SsSoiisvov. b. 21. fqv (alt.)] om. v. 23.
naQaXXriXoyQaiifiov] om. b. 24. ngotSQOv] om. b. 25. BF]
rB vb. EH] HE b.
DATA, 139
data est^ et anguli ad puncta B^ E positi aut aequales
sunt aut inaequales, sed dati. quare etiam ratio par-
allelogramnii FK ad parallelogrammum AZ data est
[prop. LXX]. itaque etiam ratio trianguli ABF ad
triangnlum AEZ data est [I, 41-, V, 15; def. 2].
LXXIII.
Si in duobus parallelogrammis latera angulos aut
aequales aut inaequales, sed datos, compreliendentia ita
se habent, ut sit, ut unum latus primi ad unum latus
alterius^ ita reliquum latus alterius ad aliam aliquam
rectam, et reliquum latus primi ad hanc.rationem da-
tam habet, etiam ipsa parallelogramma inter se ratio-
nem habebunt datam.
nam in duobus parallelogrammis AB, EH latera
angulos comprehendentia aut aequales aut inaequales, sed
datos, qui ad F, Z
positi sunt , ita
inter se habeant,
ut sit rB : ZH
= EZ : FK, et
ratio A F : FK
data sit. dico,
etiam parallelogrammi FA ad parallelogrammum EH
rationem datam esse.
sit enim prius AB parallelogrammo EH aequi-
angukim, et adplicetur rectae B F parallelogrammo EH
aequale paxallelogrammum r& ^) et ita ponatur, ut
Fig. om. P.
X~
1) Hanc demonstrationis partem falsam esse adparet, pri-
mum enim supponitur, alterum parallelogrammi P0 latus
140 AEAOMENA.
aXkrjXoyQdfifiG) l6ov icaQaXXiqXoyQa^^ov to F&^ nal
xEi0&co co6xE E7C Evd^Eiag Eivai rrjv AF rf] KF' e%
EvQ^Eias aQa £6tl xal r] ^ B rfj &B. xal etceI i6ov
i&xl t6 r& tg5 EH, E6XI 8e %al iiSoyaviov^ x&v FQ^
5 EH aQa avxL7tE7c6v&a6iv aC TclEVQal aC jceqI rag l'6as
ycoviag' EGxiv uQa loq tj FB tcqos xtjv ZH^ ovxcog »/
EZ TCQog xijv FK' cjg ds 7] FB TCQog xijv ZH, otiTco?
rj EZ xal TCQog r]v i] AF Xoyov exel SeSo^evov Xoyog
aQa xr]g AF TCQog xr]v FK do&Eig' co6xe xal xov AB
10 TCQog xb jT©, xovxEdxi TCQog xb EH Xoyog e<5xI dod-Eig.
lir] E0XCO dr] i0oyd)Viov., xal GvvE6xdxG) TCQog xf] FB
Ev&Eia xal xa TCQbg avxf] 6r]^Ei(p xa F xfj vtco x&v
EZH ycovca l'6r] 7] vtco x&v BFA, xal CvfinETcXr^QcbGd^c}—
xb FM 7CaQaXlr]X6yQa^}iov. 9
15 ETCEi dod-EiGa E6xiv ExaxEQa x&v V7tb x&v AFBy
AFB., xal loinr] ccQa r] vTcb xcov ATA e6xi do&EtGa.
dddoxaL ds xal r] vTcb xcov FAA' xal XoiTcr] ccQa r] v%b
TAA dEdoxac' co6tE dEdoxat xb AFA XQiycovov xa
El'dEL' X6yog aQa isxl xr]g AF TCQbg xr]v FA 8od-£Lg.
20 xal ETCEL E0XLV, cjg r] FB TCQbg xr]v ZH, ovxcog i] EZ
TCQbg r]v r] AF X6yov e%el dEdo^ivov, xfjg 8e AF TCQog
xr]v FA X6yog i6xL dod-ELg, e6xlv ccQa oog r] FB TCQog
xr]v ZH.^ ovxmg r] ZE TCQbg xr]v FA. xai eGxlv i'6r]
3. dB] JE h. @B] B& \h. 4. ^ati] hviv v, lara b.
tav] t6 h. 8. y,ai] om. vb. ^v 17] ttjj' b, item
lin. 21. Post SsSo^ivov add. as &Qa 7] EZ TtQog Tr]v TK,
ovtmg 17 EZ TtQOg ti]v AF Xoyov i%£i, dsdofiivov h. 9.
tov] to h. 11; tf]] triv Vat. 15. t&v (alt.)] om. Vat.v.
16. xibv] om. Vat. AFAE h. iativ v. 17. 8i —
18. didotai (alt.)] uQa b. 17. FAA So&bIgu P. 18. r&v
FAA V. to] ■Kal to v. 20. TB] BT Vat. 23. ZE] /f£ P,
EH V, EZ b.
DATA. 141
AF ai KF in eadem recta siut [I, 45]. itaque etiam
JB et &B in eadem recta sunt [I, 29 ;J, 14]. et quo-
niam r& parallelogrammo EH aequale et aequi-
angulum est, latera parallelogrammorum r&, EH
aequales angulos compreliendentia in contraria pro-
portione sunt [VI, 14]. itaque FB : ZH = EZ : FK.
uerum ut FB ad ZH, ita EZ etiam ad eam rectam,
ad quam AF rationem habet datam. quare ratio
Ar:rK data est. itaque ratio AB : TQ [VI, 1;
def. 2], h. e. ^5 : EH data est.
iam ne sit aequiangulum, et construatur ad rectam
FB et punctum in ea positum F angulo EZH
aequalis angulus BFA
A A d M
\
— ^^ [1, 23], et expleatur.par-
! allelogrammum FM.
I quonianj uterque
I angulus ATB, AFB
^ ^ 'jf datus est, etiam qui
relinquitur iAFA da-
tus erit [prop. IV], uerum etiam L FAA datus est [1, 29-,
prop. IV]. quare etiam reliquus L FAA datus est [I, 32;
propp.in, IV]. itaque A^r^ datus est specie [prop.XL].
quare ratio AF: FA data est [def. 3]. et quoniam est,
ut FB ad ZH, ita EZ ad eam rectam, ad quam AF
rationem habet datam, et ratio AF: FA data est, erit
aequale esse rectae FK, id quod demonstrandum erat. tum
Euclides demonstrat, rationem AF: TK datam esse, id quod
snppositum erat.
In figg. codd. AB est rectangulum, AB autem parallelo-
grammum; item p. 143. In P praeter has figuras rectangulum
inuenitur sine litteris.
142 AEAOMENA.
7] vTtb BFA ytovia tfi vno tGjv EZH' koyog ccQa tov
FM TcaQaXXrjloyQd^^ov :iQbg rb EH TcaQaklriloyQa^-
[lov dod^etg. l6ov ds i6Ti xb FM ra Jz/' koyog aQu
Tov rk/ TiQog t6 EH 6o&stg.
5 oS'.
'Eav dvo 7taQaXXrjX6yQa(iiia Xoyov exX] dedo^evoi\
ijtOL ev l0aLg yavCaig r] avCGoig ^eV, dedo^svaig de,
e6tai (dg 7] Toi) TtQatov TcXevQa n^bg trjv tov 6ev-
teQov TcXevQav, ovtag 7] eteQa tov devteQov nlevQU
10 nQog ii]v rj Xoiicr] tov iCQcotov Xoyov e%ei dedo^evov.
dvo yaQ naQaXXrjXoyQa^^a td AB^ EH TCQog dXlriXa
Xdyov exetci) dedo^evov r]toi ev i6aig ycovCatg r] ev
dvCcfOig ^ev, deSo^evaig de, talg TCQbg totg P, Z' Xeyco,
oti e6tlv ag rj FB JtQbg ttiv ZH^ ovtcog rj EZ nQog
15 jjv rj AF X6yov e%eL dedofievov.
t6 yaQ AB tc5 EH 3]t0L C^oyavLov e6tiv ■/) ov.
s6tcj 7CQ6teQOV L6oy(bvLOv, xal jcaQa^e^Xi]6&o TCaQU
f^v FB ev&stav ta EH jcaQaXXrjXoyQd^^G) i6ov naQ-
aXXrjX6yQa[iLLOV t6 jT©, xocl xeC^Q^co a6te en ev&eCag
20 sLvai tijv AF tfj FK' in^ ev&eCag aQa e6tL xal rj AB
ty B@. xaV enel X6yog i6tl tov AB n^bg tb EH
dod-eCg., l6ov 8e t6 EH ta P©, X6yog aQa e6tl tov
AB nQbg tb r& do&eCg' a6te xal trjg AF n^bg fqv
FK Xoyog e6rl dod^eCg. xal inel l6ov i6rl- tb r& tco
1. vno (pr.)] 0™- -P) ''orr. ex ccTto m. 2 Vat. ; vTtb rov (com]i
Vat. (rov del. m. 2), vnb rfjg b. BFA] Gregorius; FAB
PVat.v (B supra m. 2) b. rov] Kal tov v. ^ i. EH] H0P,
@H Vat.v. G. Ante Xoyov add. Ttgbg aXXrilci b. 8. htai]
Eata b. wg — 10. 8eSoy.8vov] mg. m. 1 ^. 10. f/i' i} Xoim^]
tijv XoLitriv b. 13. tulg] om. b. 14. EZ] EH v. 20.
FK] KF \. 21. ietlv •Kal v. • to] tjj P. 22. to] ta v.
23. ^^o^S^ft'?] om. Vat., add. m. 2. mats — 24. SoQ^sig] om. 1'
DATA.
143
FB : Z H= ZE : FA. etest LBTA^EZ H. quare ratio
FM : EH data est [per priorem partem huius prop.].
uerum rM== Tz/ [1,35]. ergo ratio F^l.EH data est.
LXXIV.
Si duo parallelogramma rationem habent datam et
in. angulis sunt aut aequalibus aut inaequalibus, sed
datis, erit, ut unum latus primi ad unum latus alte-
rius, ita alterum latus alterius ad eam reetam, ad quam
reliquum primi rationem liabet datam.^)
nam duo parallelogramma AB, EH inter se ratio-
nem habeant datam et in angulis sint.aut aequalibus
aut inaequalibus,
^ sed datis, qui ad
r, Z positi sunt.
dico, esse ut FB
ad ZH, ita EZ
ad eam rectam, ad
K — ■ — ' Z— H quam AF ratio-
nembabet datam.
nam AB parallelogrammo EH aut aequiangulum
est aut non est.
prius sit aequiangulum, et adplicetur rectae FB
parallelogrammoT' EH aequale parallelogrammum F®
et ita ponatur, ut AF et FK in eadem recta sint
[I, 45]. itaque etiam ^B et B® in eadem recta
sunt [I, 29; I, 14]. et quoniam ratio AB : EH data est
et EH=r0, ratio AB :r® data erit. itaque
6tiam ratio AT^rK data est [YI, 1; def. 2]. . et
Fig. om. codcl.
1) u. prop. LVI.
144 AEAOMENA.
EH^ E6ti da xal taoyaviov, rav F0, EH aQU avxi-
Ttsnov&aGiv ai nlevQal at tcsqI tk? l'0ag ycaviag' sanv
aQa ag rj FB jtQog trjv ZH, ovtcjg rj EZ TCQog tijv
FK. tfjg ds FK TCQog tijv AF koyog E6tl dod^scg-
5 £6ti,v aQa &>g rj FB TCQog trjv ZH, ovtcog i] EZ HQog
iqv rj AF Xdyov s%Bi dsdoiiEvov.
^rj s6tco dij l6oy6vLOv, xal CvvE6tdtGi TCQog ty FB
Evd-Eca xal ta TCQog avtfj Gtjuelg) ta F tf} vno EZH
yovia l'6rj r] vtco xcbv AFB, xal 6v^%E7ckriQa6%^(i3 tb
10 FM TcaQaXliqkoyQaiiiiov.
ETCsl ovv loyog E6tl xov FA ^Qbg xb EH dod-Etg,
l'6ov ds t6 Tz/ tco FM, koyog ccQa E6tl xov FM TCQbg
xb EH do&Eig. naC e6xlv l'6r] r] vnb xav AFB ycovia
tfj vnb tcbv EZH' E6tiv ccQa cog i] FB nQog tijv ZH^
15 ovtcog 7] EZ nQog 7]v i] FA Xoyov E^Ei dEdofiEvov.
trlg ds FA nQbg tr]v FA Xoyog E6tl do&Eig' E6tiv aQu
Gjg r] FB n^bg ti]v ZH, ovtcog 7] EZ n^bg r]v i] AF
Xoyov E%Ei SeSo^ievov.
oe'.
20 'Eav dvo tQiycova nQog ciclkrjla koyov Ejf] SeSo-
• iiEvov, ^toi Ev i6aig ycovCaig iq iv dvi6oig iiev^ SeSo-
^Evaig ds':, E6tai cog 7] xov nQcoxov nksvQd n^bg xi]v
xov Sevxeqov nlEVQav, ovxcog r] ixEQa xov dEvxEQov
nlEVQa nQog r]v 7) koini] xov nQaxov X6yov E%Ei 8e8o-
25 flEVOV.
1. hri. — EH] ovx.h. Utiv v. 3. EZ] corr. ex Eff
m. 2 V, item lin. 5. 4. AF'] AB v. 5. xai iaxiv v. 6.
riv ii\ x-qv b, item lin. 17. HAF b. • 7. ngog] om. v, add.
m. 2. 8. a-ur^] avxriv b. x&v EZH b. 9. xaij om. Vat.,
add. m. 2. 12. 8s ro] SsSorai b. 13. xai] om. b. 14. rcov]
om. Vat. 15. EZ] Eif b. TtQOs ijv] ri]v b. FA] FA b,
item lin. 16. 17. 17 (pr.)] supra scr. m. 2 v. FB] FA h.
DATA. 145
quoniam JT© parallelogrammo EH et aequale et aequi-
angulum est, latera parallelogrammorum F®, ^if aequa-
les angulos eomprelienclentia in contraria proportione
erunt [VI, 14]. quare FB : ZH= EZ : FK. uerum ratio
rK: AF data est. ergo est, ut FB ad ZH, ita EZ
ad eam rectam, ad quam AF rationem habet datam.
iam ne sit aequiangulum, et construatur ad rectam
FB et punctum in ea positum F angulo EZH aequa-
lis angulus AFB
[I, 23], et explea-
tur parallelogram-
mum FM.
iam quoniam ra-
tio Fz/ : EH data
est et r^ = FM
[1, 35], ratio FM: EH data erit. et est L^rB = EZH
itaque est, ut FB ad ZH, ita EZ ad eam rectam, ad
quam FA rationem habet datam [per priorem partem
buius prop.]. uerum ratio FA : FA data est. ') ergo
est ut FB : ZH, ita. EZ ad eam rectam, ad quam
AF rationem babet datam.
LXXV.
Si duo trianguli inter se rationem babent datam
et in angulis sunt aut aequalibus aut inaequalibus,
sed datis, erit, ut unum latus primi ad unum latus
alterius, ita alterum latus alterius ad eam rectam, ad
quam reliquum primi rationem babet datam.
1) u. p. 140, 15—19.
AT] HAr\). 20. ^xv] ^'orr. ex ^x^i m. 2 v. 21. ijrot.
— 22. de] om. ^ (non b). ' 21. iv (alt.)] om. v. 22. ^atcct]
iarca b. 24. Post TCQwrov hab. Xoyov del. m. 1 Vat.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 10
146 AEAOMENA.
s<3t03 dvo tQtyova ta ABF^ AKZ, TtQog aklrjla
Xdyov e^ovta dsSo^Evov, xal £6t(o6av ai TtQog totg A^ A
yfoviai ^toi l6ai ») avi6oi fisv, dsdo^avai ds' Xsyco,
oti sGtlv cog rj AB TtQog tijv AE, ovtcjg rj AZ TCQog
5 i^v 7] AF k6yov s%si dsdo^svov.
6v^7CS7tXrjQd)6&(X) yaQ ta AH, A ® naQa^XrjXoyQa^iia.
xal ijtsl X6yog i^tl tov ABF tQiycbvov TtQog tb
AEZ tQiymvov dod^sig^ Adyog aQa xal tov AH naQ-.
aXkrj^oyQcc^fiov TtQog tb A& naQa^lr^^oyQafi^ov do-
10 dsig. STtsl ovv 8vo TtaQaXkriX6yQa^^a ta AH, A&
TtQbg aXkrjka koyov s%si dsdo^svov i]toi sv l'6aig yco-
vCaig iq avi6oig fisv, dsdoiisvaig da, sGtiv aQa C3g ij AB
nQog tijv AE, ovtog rj AZ TtQog ^v rj AF k6yov s%si
dod^svta.
15 os'.
'Eav tQiyavov dsdopisvov ta sidsi ccTtb ttjg xoQV(prlg
STti tr}v (i(x6iv xdd-stog dxd^, rj d%%^si6a nQog trjv
^d6iv k6yov s%si dsSo^svov.
s6ta) tQiyavov dsdo^svov
20 r« sldsi tb ABF, xal %'&'«
dytb tov A sitX trjv B F xd&stog
r) AA' ksyca, oti X6yog s6tl
trig AA TtQbg trjv BF do&sig.
STtsl ydQ dsdotai tb ABF tQiyavov ta sl'dsi, do-
25 d-SL6a ccQa s6tl xal r] vnb ABA ycovia. s6ti Ss xal
2. ^^^ofra] i%6Taac(.v b. ai] om. b. 4:. AB] AF P.
JE] BE h. 5. i]v i]] rijv b. 6. J &j JE b. 8. Po8t
TQiycovov add. ^ffrw si Ss 6 b. 12. t;] ?jTot Vat. , -rot del.
m. 2. iv &vlaoig b. 13. r^v r]] Ttqv b. 18. SsSoiisvov
T& sl'8si b. 19. ^ffro — 20. sl'Ssi] om. b. 22. Ante i] AJ
add. ^TiTKi h. Xoyog] r]^dXoy6g h. 25. ioTl iiai] om. b.
ABd] Tcbv AzlB h.
DATA. 147
sint duo trianguli ABF, AEZ, inter se rationem
habentes datam, et anguli ad A, z/ positi aut aequales
sint aut inaequales, sed dati. dico, esse, ut AB ad
AE, ita z/Z ad eam rectam, ad quam AT rationem
liabeat datam.
expleantur enim parallelogramma AH, /1®.
et quoniam ratio /XABF: l\AEZ data est, etiam
ratio parallelogrammi AH o.^ parallelogrammum /d®
A
data [1,41; def. 2]. iam quoniam duo parallelogramma
AH, A@ inter se rationem habent datam et in an-
gulis sunt aut aequalibus aut inaequalibus, sed datis,
erit^ ut AB ad AE, ita ^Z ad eam rectam, ad quam
AF rationem babet datam [prop. LXXIV].
LXXVI.
Si in triangulo specie dato a uertice ad basim per-
pendicularis ducitur, ducta recta ad basim rationem
habet datam.
sit triangulus specie datus ABF, et ducatur ab A
a.d BF perpendicularis AA. dico, rationem AA : B F
datam esse.
nam quoniam A ABF specie datus est, etiam
L ABA datus erit [def. 3]. uerum etiam /. BAA
10*
148 AEAOMENA.
rj vTcb tS)v B^A 8o^ei6a' xal Xoitctj aQa rj vtio tcjv
BA^ i<jti do&eiGa' de^^otat aQu t6 ABzI tQcyavov
t(p eldsf koyog aQa e6tl tijs BA TCQog tijv AA do-
d^eig. tfjg Se AB TCQog t^v BF koyog e6tl Sod^eig'
5 Ttal tfig AA uQa nQog tijv BF Xoyog iotl dod^eig.
'Eav dvo eldrj dedo^eva rc3 eldec TCQog aXXitiXa Xoyov
e%ri dedo^svov^ xal ^ia TcXevQo. bTCOiaovv ivbg tSiv eid&v
TCQbg bnoiavovv t&v tov eteQOV Xoyov e%ei, dedofievov.
10 dvo yaQ sl'drj ta ABI\ AEZ, dedo^eva ta sidei
TCQbg aXktjXa Xoyov iyietco dedofievov Xsya), oti '/.al
/Lita TcXsvQo. bnoLaovv tov ABF TCQbg ^Cav jcXsvQav
OTCOiavovv tov /4EZ, Xbyov s%sl dsdo^svov.
avaysyQaq^Q^co yaQ anb tcov BF^ EZ tstQccycova
15 ta BH, E0. insl anb trjg a^iftfjg evQ^Cag tfjg BF
dvo eldr] dvaysyQantai, a stv%sv^ dedofieva ta eldei,
ta ABF, BHj Xoyog aQa tov ABF n^bg tb BH do-
d^eCg. dLcc td adtd dij ndXiv xal tov ^EZ n^bg tb
E& Xoyog i6tl do&eig. inel ovv Xoyog i0tl tov ABF
20 nQbg tb AEZ do&eCg, dXXd tov ^ev ABF nQbg tb
BH X6yog i0tl dod-etg, tov d^ ^EZ n^bg tb E®
X6yog i6tl dod-eCg, xal tov BH aQa n^bg tb E@ X6yog
i6tl do&eCg' S)6te xal tfjg BF nQbg t^v EZ X6yog
i6tl dod-eCg.
1. T&v (utrumque)] rj)? b. BJA] BAJ b. 2. iariv v.
rgiycavov] comp. supra scr. m. 1 v. 4. jtQog ttJv BF]
om. Vat. Post do^sig add. SiSotKi &qu tb ABF tQiycovov
tm eI'Sbl b. 5. tr)g] tov b. 7. rco s^Sbi] om. P. 8. ^XV.
corr. ex ^x^i v. 9. rav] om. Vat.' 12. ABF — 13. tov^
om. b. 14. t&v] tiig b. 16. itvx^ Vat.vb. 18. itciXLv
om. b. 20. ro (alt.)] om. b.
DATA.
149
datus est. quare etiam reliquus /. BA/J datus est
[I, 32; propp. III, IV]. itaque ^ AB^ datus est specie
[prop. XL]. ratio igitur BA : A^ data est [def. 3].
uerum ratio AB : BF data est [ib.]. ergo etiam ratio
AA.BT data est [prop. VIII].
LXXVII.
Si duae figurae specie datae inter se rationem habent
datam, etiam unum quodlibet latus unius figurarum
ad quodlibet latus alterius rationem habebit datam. ^)
nam duae figurae ABF, z/JSZ specie datae inter
se rationem habeant datam. dico, etiam unum quod-
libet latus figurae ABF
ad unum quodlibet latus
figurae AEZ rationem
habere datam.
construantur enim in
Br, EZ quadrata BH,
E® [I, 46]. quoniam in
eadem recta B F duae
quaeuis figurae descriptae
sunt specie datae ABF,
BH, ratio ABF: BH
data erit [prop. XLTX].
iam eadem de causa rursus etiam ratio AEZ : E®
data est. iam quoniam ratio ABF-.z/EZ data est,
ratio autem ABFiBH data est et ratio ^EZ:E0
data, etiam ratio BH:E& data erit [prop. VIII].
itaque etiam ratio BF^EZ data est [prop. LIV].
In figg. codd. PVat.v pro H est N.
1) u. prop. LIV.
150 AEAOMENA.
07]'.
'Eav dod-sv sidog TiQog ti oQd-oyciViov koyov £%ri
dsdofievov, xal fita TcXsvQa TtQog ^tav tcIsvqccv koyov
E%ri dod-£VTa, dEdorai tb dQd-oyavLov ra eldst.
5 dod^av yaQ sidog rb AZB nQog n dQd^oycbviov rb
r^J Xoyov s%sr(o dsdofisvov.f xal sGrco Xoyog r^g ZB
TtQbg T7JV EzJ do&SLg' Xsya, ori dsdorai rb Jz/ ra
stdsi. ' I
avaysyQdg)d-co yccQ aTtb rrjg ZB rsrQayavov rb ZH^ \
10 Hal TtaQa^s^XijG&ca TtaQcc rr}v E/i ra ZH i'6ov TtUQ-
aklrjkoyQafi^ov t6 EK, xal xsi6d-co &6rs sn' svdsiag
sivai rrjv FE rfj E&' sit' svd^sCag ccQa s6rl xal ij
Mzl rfj ^K. %a\ snsl aitb ri]g avrr^g svd^sCag rf^g ZB
dvo svd-vyQa^fia , ct hvxsv, dsdo^sva ra si'dsi dva-
16 ysyQanrai ra AZB^ ZH.^ X6yog ccQa iorl rov AZB
JtQbg rb ZH do&sCg. rov ds AZB TtQbg rb jTz/ loyog
s0ri do&sCg' aal rov ZH ccQa TtQog rb FA Xoyog s6rl
do&sCg. akXcc rb ZH ra EK s6ri i'6ov' xal rov F/l
aQK TtQbg t6 EK k6yog iarl dod^sCg' &6rs xal rrjg FE
20 TtQbg rr^v E0 X6yog i6rl do&sCg. xal insl i'0ov s6rl
xal l6oyG)ViOv t6 ZH ra EK, [s6ri ds xal dQ&o-
y(oviOv'\ avnnsTt^vd^a^iv aQa auTwv aC nXsvQaC, xaC
£6riv cag r] ZB n^bg E^, ovrcog 7] E& n^bg ZA.
2,6yog 8h 'bn6%sirai rrjg ZB n^bg ttjv E^ doQ-sCg'
2. %i;] con-. ex l^£i v. 3. Tfpds] om. Vat. , add. m. 2.
4. ^'j(^ff\ ^^si V. Tco si'Ssi] om. b. 5. SoQ^sv — dQ^o-
yAviov] tb AZB rtQog b. 11. iKKsiad-a b. 13. J K]
EJ b. 14. sv%"vyQccniLa] stSsi v. hv^s b. 15. ^ZB(pr.)J
AB V, ABZ b. ZH] BZH v. 16. Xoyog ieri] om.b. 18.
&XXd — 19. So&sig] om. b. 18. t6] rm v. rco] mut. in t6
m. 2 v. 21. xat (pr.) — 23. iaTiv] uqu b. ' 21. iativ v.
8s] yuQ edd. ?ffrt Ss xai dQd-oywviov] deleo. 23. EJ]
xr]v z/E b. T^v ZA b. 24. vTto-ASitcci] om. b.
DATA.
151
Lxxvni.
Si data figura ad aliquod rectangulum rationem
habet datam, et unum latus ad unum latus rationem
habet datam, rectangulum datum est specie,
nam data figura AZB ad aliquod rectangulum F^
rationem habeat datam, et ratio ZB : Ezl data sit,
dico, jTz/ datum esse specie.
construatur enim vo. ZB quadratum ZH [I, 46],
et adplicetur rectae E^ quadrato ZH aequale par-
i-M
allelogrammum EK et ita ponatur, ut FE et E&
in eadem recta sint [I, 45]. quare etiam Mk/ et ^K
in eadem recta sunt [1, 29; I^ 14]. et quoniam in eadem
recta ZB duae quaelibet figurae specie datae de-
scriptae sunt AZB, ZH, ratio AZB : ZH data erit
[prop. XLIX]. uerum ratio AZB: FA data est. itaque
etiam ratio ZH: FA data est [prop. VIII]. est autem
ZH= EK. quare etiam ratio FA : EK data est. itaque
etiam ratio rE:E® data est [VI, 1; def. 2]. et quoniam
ZH parallelogrammo EK aequale est et aequiangulum,
latera eorum in contraria proportione erunt, et erit
ZB : EA = E® : ZA [VI, 14]. uerum supposuimus,
In figg. cocld. Vat.v ducta est iVS'. pro A hab. Z, pro K
autem B b.
152 AEAOMENA.
Xoyog aQa xal r^g E& TCQog trjv ZA dodsLg. rrjg ds
E® TCQog t^v FE koyog ietl dod^SLg' xal trjg FE
ccQa TtQog tijv ZA k6yog i6tl do&sig. i'6rj 8\ r] AZ
xfi ZB' [tEtQayovov yccQ' ti]g AZ aQa TCQog EzJ
5 Xdyog do&etg' 6vyxELtaL ydQ'^ xal tfjg FE aQa TCQog
f^v jBz/ Xoyog iatl do&Eig. xac i6tiv oQd-tj rj TCQog
tw E ycjvia' didotai aQa tb FzJ ta EldEi.
'Eav dvo tQiycova fiiav ycovCav ^ta ycavCa l6r]v
10 E%ri., xat ajro t&v tGov yavccov inl tag ^dCEig xd&Etoi
EV&Etac yQafi^al dxd-cb0LV, fj de, cag rj tov TCQoytov tQi-
yavov ^d0Lg JCQog f^v xd&Etov, ovtag rj tov itEQOv
tQLyavov ^d^Lg TCQog trjv xdd-Etov, Cdoycbvia E0taL ta
tQCycova.
15 £6tco dvo tQCycova td ABF^ &ZH l6ag Exovta
ycovCag tdg JCQog totg Z, B, xal ijx&ooGav aTcb tcov Z, B
nd&EtOL aC Bz/, ZK' E6tco di, djg rj AF TCQog trjv BA^
ovtag ii &H TCQog f^v KZ' Xiyco, oVt i^oyavLOV i6ti
t6 ABF tQCycovov tco &ZH tQLycivco.
20 TCEQLyEyQdcpd^co yaQ tceqI tb &ZH tQCyavov xvxXog^
ov t^rj^a £6tco tb &ZH^ xal 6vv£6tdtco TCQbg tfj &H
Evd^ECa xal ta jCQbg avtfj 6r}fi£Ca) ta & r^ 'bnb t&v
2. E01 EJ h. rE(pr.)] r@ h. 3. ZA] EJ& h.^ l'ar}
— 6. do^S^sts] om. b. 3. AZ] ZA Vat.v. 4. rstQdyaivov
— 6. yccQ] deleo. 6. ierl So&tig Vat.v. GvyKenca vccqI
v7t6v.SLroci yccQ Hardy; del. Gregorius et Peyrardus. 9. larjv]
corr. ex l'aov m. 2 v. 10. hrj] corr. ex %f(. m. 2 v, om. b.
11. svd^slai] om. b. 17] add. m. 2 v. 12. ovrcag — 13.
xa^fTOf] mg. om. accent. m. 1 P. 12. ovnag — 13. ^ccaig]
oi) (sic) rji ^dcaei rov SsvrsQOV h. 15. @ZH] Z0 b. 17.
ag] om. b. 20. @ZH rQiyavov] 0Z b. 21. ov rd Pv-
22. r&v] T^s b, et sic per totam hanc prop.
DATA.
153
rationem ZB : E^ datam esse. quare etiam ratio
E&: ZA data est [def. 2]. uerum ratio E& : TE
data est. itaque etiam ratio FE : ZA data est
[prop. YIII]. est autem AZ = ZJ5. quare etiam ratio
TE:E/i data est^) [prop. VIII]. et rectus est angulus
ad E positus. ergo TA datum est specie [def. 3].
LXXIX.
Si duo trianguli unum angulum uni angulo aequa-
lem liabent, et ab angulis aequalibus ad bases rectae
lineae perpendiculares ducuntur, et est, ut basis primi
trianguli ad perpendicularem , ita basis alterius tri-
anguli ad perpendicularem, trianguli aequianguli erunt.
sint duo trianguli ABT, &ZH angulos ad Z, B
positos aequales habentes, et ducantur a Z, B per-
pendiculares B^,
B /i\ /W ZK-^ sit autem
AT:B^==@H:KZ.
dico , triangulum
A B T triangulo
&ZH ae quiangu-
lum esse.
circumscribatur enim circum &ZH triangulum
circulus [IV, 5], cuius segmentum sit &ZH, et con-
In fig. cod. Vat. Z0 et AH perpendiculares sunt ad
@H, ZK et AM oblique ductae. rectam ZA om. Vat. vb. in
priore figura cod. h /\ ABF aequicrurius est; in altera figura
et in textu pro H hab. E b.
1) Euclides hic paulo brevior est quam solet; ita concludi
uoluit: quoniam ratio FE-.AZ data est, et AZ—ZB, etiam
ratio JTE : ZB data erit. uerum ratio ZB : E^ data est (bypotli.).
quare etiam ratio TE -. EJ data est [prop. VIII].
154 AEAOMENA.
BAF ycovCa iGiq i] vnh t&v H&A^ nul i7tE^av%%^c36av
KL ZA, AH, xal 'i]xd-G} xd&srog r] AM.
ircal tdt] i0rlv 7] 'hnh r&v BAA rf] vnh r&v A@H,
E6rt de xal y] vtco rStv &AH rf] 'bnh ABF l'0r]^ xal
5 koniY] aQa i] ■yjro r&v BFA Xoiiif] rfj 'vnh rav @HA
£6nv t6y]' ofiOLOV aQa s6r\ rh BAF rQiycovov ra &HA
rQiyd)v<p. xal Kad^arot r^y^Evai SLalv at BA, AM'
£6rLV aga ag r] AF TtQhg rr]v BA, ovrcog 'f] ®H TiQhg
Ti)v AM' r]v de, dyg 'f] AF n^hg rf]v BA, ovrcog 'f]
10 @H TCQog T7)v ZK' 'VTtoxsiraL yaQ' xal cag ccQa 'f] @H
TCQhg rf]v AM^ ovtcog f] ®H TCQhg rf]v ZK' l6r] aQa
E6rlv 'f] ZK rfi AM' e6rL 6e xal 7caQdkkr]kog' xal f]
ZA aQa rfj ®H 7CaQdkXr]X6g e6rLv' L'6r] aQU e6rlv 'f]
'VTch rav ZA® yavCa rfj 'i)7ch r&v A®H. aXX' 'f] ^ev
15 VTch ra)v A®H rfj vnh r&v BAF e6rLv l'6r]' -f] 8\
vnh ZA® rfj 'bnh r&v ZH® e6rLV i'6r]' xal f] fjnh
rcjv BAT aQa rf] 'vnh r&v ZH® e6rLV l'6r]. e6rL de
zal 'fj 'bnh r&v ABF rf] vnh r&v ®ZH l'6r]' XoLnf]
ccQa 'f] 'bnh r&v BFA Xotnfi rfj 'vnh rcbv Z®H i6rLv
20 i'6r]' t6oyciVLOv ccQa e6rt rh ABF rQtycovov r<p Z®H
rQtyavfp.
n .
'Eav rQtycovov ju,to;v e%r] ycovtav dedo^evrjv, xat rh
vnh r&v rf]v dedo^evr]v ycovtav neQte%ov6ix)v evd-et&v
25 nQhg rh dnh rf]g Xotnf]g nkevQdg rerQdyavov khyov
eiY] dedo^evov, dedorat rh rQtyojvov ra ei'det.
£6rco rQtycjvov rh ABF dedofievr]v e^ov yavtav
1. yotviu] om. b. ■f}] om. b. H&A] &A b. 3. ^nsi]
v.ul imi Vat.v. BAJ] JAB b. A&H] A& b. 4.
hti — iar}] om. b. 5. BTA] BTJ b. &HA] &EA b.
6. BAF] BTA Vat., ABF v. &HA] AE b. 7. Bd]
DATA. 155
struatur ad rectam @H et punctum in ea positum ®
angulo BAF aequalis angulus H@A [I, 23], et du-
cantur ZA, AH, et perpendicularis ducatur AM.
quoniam est /. BAA = A@H, est autem etiam
L@AH = ABF [III, 21; X. svv. 1], etiam reliquus
angulus BFA reliquo angulo @HA aequalis erit [1,32].
quare ^ BAF ^ @HA [VI, 4; VI def. 1]. et per-
pendiculares ductae sunt BA, AM. quare
AF.BA =@H: AM [VI, 4; V, 22].
erat ^Viieva AF-.BA = @'H: ZK', nam ita supposuimus.
itaque @H : AM = @H : ZK [V, 11]. quare ZK
rectae AM aequalis est [V, 9]. uerum etiam parallelae
sunt [I, 28]. itaque etiam ZA rectae ®H parallela
est [I, 33]. quare est LZA@ = A@H [I, 29]. sed
L A@H= BAT et LZA@ = ZH® [UI, 21]. itaque
etiam LBAr=ZH@. uerum etiam L-^Br=@ZH.
reliquus igitur angulus BFA reliquo angulo Z®H
aequalis est [I, 32]. ergo triangulus ABF triangulo
*Z@H aequiangulus est.
LXXX.
Si triangulus unum angulum datum habet, et
rectangulum comprehensum rectis datum angulum
comprehendentibus ad quadratum reliqui lateris ratio-
nem habet datam, triangulus datus est specie.
sit triangulus ABF datum habens angulum ad A
BAh. 8. BJ] ABd h. 9. AM — 10. rrjV] om. b. 10.
vitov.Hxui ydq\ om. b. 11. AM — ZK] ZK, ovtwg 17 @E
TtQog rriv AM h. 13. ieriv] om. b. 14. r^] rijg h. &ixdh.
16. rcbv ZA& Vat.v. larf] om. b. 18. @ZH] corr. ex
Z@H m. 2 Vat. 19. BTA] BAF v. Z@H] Z@ b, item
lin. 20. 24. svQ-siaov] om. ^ (non b). 25. nXavQ&g rsrQa,-
ycavov] om. b.
156 AEAOMENA.
rrjv TtQog tc5 ^, xal t6 vnb x&v BAF JiQog xh UTcb
XTjg BF Xoyov e%ix(o dsdofisvov Xeyco, ort didoxav xb
ABF XQiycovov xa eideL.
7]Xd-(oi3av yccQ anb x&v A, B enl xag BF, FA
5 xdd^exoL aC Bzf, AE. enel ovv do&et^d eGxiv rj vnb
BA^ ycnvta, e0xi de xal ri 'bnb xcav A^ B doQ-elGa.,
didoxai ccQa xb A^B XQiycovov tc3 eldet' Xoyog aQa
i6xl xfjg AB n^bg xijv BA dod^ecg' K)6xe aal xov vnb
xcbv BAF nQbg xb vnb x&v AF, Bzi Xoyog i6xl
10 dod^eig. Tc5 de vnb x&v AF, Bzl l6ov i6xl xb vnb
xcbv BF, AE' exdxeQOv yccQ avx&tv dmXd^Lov i6xL xov
ABF XQLyavov' loyog ccQa >cal xov vnb xcov BAF
nQog xb "bnb xcbv BF., AE do&evg' xov de vnb xcov
BAF nQbg xb dnb Tijg BF Xoyog i6xl dod^eCg' xal
15 xov vnb x&v BF, AE ccQa n^bg xb dnb T^g BF
2,6yog i6xl dod-eig., aal xijg BF n^bg AE loyog i6xl
dod-eCg.
ixxeL^d^cj xfi %-i6eL xal xa (leyid^ec dedofiivrj ev%-eia
ij ZH, xal yeyQdcpd-co inl xrjg ZH x(ir}{ia xb Z@ll
20 dex6fievov ycovCav l'6rjv xfj vnb x&v BAF' dod-et^a de
fj vnb x&v BA r ycovCa' do%-et6a ccQa xal rj iv x<p
Z®H X{ir]^axL ycovCa' d-i6eL ccqk i6xl tb Z&H xfirj^a.
1. TtQbg Tc5] om. b. tw] to P. to (pr.)] con-. ex tc5
m. 2 V. BAr] ABF PYat. 2. Xiyco] S^Xov b. Supra
SsSotai add. &qcc (comp.) Vat. , del. m. 2. 4. yap] om. b.
Tttg] T^v b. 6. TTjv BAJ b. ^ariv v. r&v] xr]v b. 7.
aQa (pr.)] om. b. 8. xov] x6 b. 9. xwv (pr.)] xf]s b; item
lin. 10, 11, 13 (alt.). 9. BAF — xwv'] om. Vat. xav (alt.)]
xov b. 10. ds] om. b. Bd] JB v. 11. SiTtldciov] supra
add. m. 2 Vat. iaxLv v. 12. ABT] ATB v. 13. BF]
r supra scr. m. 1 b. 15. iitb xwv] om. b. aQct] om. b.
16. KuL — 17. So&iig] om. b. 20. Ssxd^svov] SsSo(isvriv %ov
PVat.v. icxTjv] supra scr. m. 2 v. xwv] xr^g b, item lin. 21.
21. xa — 22. Z0if (alt.)] ZIH b.
DATA.
157
positum, et BAx AF ad BF^ rationem habeat da-
tam. dico, triaugulum ABF datum esse specie.
ducantur enim ab A, B ad BF, FA perpendicu-
lares BA , AE. iam quoniam i BAA datus est, et
etiam /. AAB datus, A AAB specie datus erit [I, 32;
propp. III, lY; prop. XL]. quare ratio AB : BA data
est [def. 3]. itaque etiam ratio BA X AT \ AT X BA
data est [YI, 1; def. 2]. uerum AFxBA^^BTxAE
(nam utrumque eorum duplum est trianguli ABT
[1,41]). itaque etiam ratio BAxAT:BTxAE
data est. uerum ratio ^^X^r": ^P^ data est, quare
etiam ratio BTxAEiBT^ data est [prop. YIII],
et ratio BT: AE data est [VI, 1; def. 2].
ponatur recta positione et magnitudine data ZH,
et construatur in ZH segmentum Z®H, quod angu-
lum capiat aequalem angulo BAT [III, 33]. datus
autem /. BAT quare etiam angulus in segmento
Z&H positus datus est. itaque segmentum Z&H
positione datum est [def. 8]. ducatur ab H ad ZH
In figg. codd. Pb A centrum est circuli, AHKQ quadra-
tum. in b figg. buius demonstr. et demonstr. alt. permutatae
sunt. pro K hab. if b, ut ff bis inueniatur; & om. b, rectam
Z0 omnes codd.
158 AEAOMENA.
i]%&(0 ccxb Tov H Tfi ZH TtQog OQd^^g "h HK' d^east
aqa i6xlv 7] HK. xal 7C£jiOLiJGd-(o, cog 'fj BF TtQog triv
AK, ovtcog 7] ZH TtQog trjv HK. Xoyog ds tflg BF
TCQog xriv AE dod^sig' Xoyog ccqcc xal xijg ZH TtQog
6 xi}v HK dod^Sig' do&sWa ds rj ZH' doQ-si0a ccQa
xai rj HK. dXla xal xfi d^s^sf xac s6xl dod-sv xb H
dod-sv ccQa xal xb K. %#•« did xov K xfi ZH jtaQ-
dXXrjXog rj K&' Q-s6si ccQa s6xlv r] &K' d^s6sc ds xal
xb Z&H Xfirj^a' dod-sv aQa s6xl xb & 6rj(isi0v. sns~i
10 ^svxd-Gjdav aC Z&^&H, %al ri%%^Gi xd&sxog rj &A' do4
d^sWa (XQa s6xlv rj &A. s6xl dh xal xb & 6rj^stot
doQ-sv, xal sxdxsQov x&v Z^ H' dsdoxac ccQa sxd6xi^
x&v @Z, ZH, &H xfi ^s^si xal xa ^sys&st' dsdoxai
ccQa xb Z&H XQiycovov X(p sidsi. xal sjtsC s6xiv., 63^
15 rj Br TtQbg xrjv AE, ovxojg r) ZH TtQbg xrjv HK., l6%
d^s rj HK xfi &A, s6xiv ccQa cjg rj BF TtQbg xrjv AEy
odxcog r} ZH TtQbg xrjv &A. xaC s6xlv l6ri 7} vnl
x&v BAF ycavCa xfi {jTtb xG)V Z&H' l6oywvLOv ocqi
s6xl xb ABF XQCyovov X(p &ZH XQLy^ovco. dsdoxac*
20 ds xb &ZH XQCyavov xa sidsL' dsdoxaL ccQa xal xb
ABF XQCycovov x& stdsL.
7ia'.
'Edv XQstg svd^staL dvdXoyOv ov6aL xql61v sv&sCaLg
dvdkoyov ov6aLg xdg dxQag sv dsdoiisvci k6yc3 s%c36iv^
25 ital xdg ^i6ag iv dsdofisva> koya s%ov6lv xal idv
dxQa JtQbg x^^v dxQav X6yov s%ri Ssdo^svov, xal ij fis^i
1. HK'] H@ b, et sic deinde per totam prop. pro K
hab. @, pro & autem I. 6. Sod-slg — 6. HK'] om. b. 7.
ZH] &Hh. 8. Si] &QU b. 12. SoQ^bv] om. b. 16. &A]
IK b, item lin. 17. 18. &Qtt] om. b. 19. @Z/f] /ZB b.
didoxai — 20. dSu] om. b. 21. ABF] AT V. Seq.
DATA. 159
perpendicularis HK. quare HK positione data est
[prop. XXIX]. ei^2^i Br:AE==ZH'.HK [VI, 12].
uerum ratio BFxAE data est. quare etiam ratio
ZHiHK data est [def. 2]. sed data est ZH. data
igitur etiam HK [prop. II]. uerum etiam positione
data est. et datum est H. datum igitur etiam K
[prop. XXVn]. ducatur per K rectae ZH parallela
K@ [1, 31]. positione igitur data est &K [prop. XXVIIIj.
uerum etiam segmentum Z&H positione datum est.
ergo punctum & datum est [prop. XXV]. ducantur
Z@, &H, et perpendicularis ducatur &A. data est
igitur &A. uerum etiam punctum & datum est et
utrumque Z, H. itaque singulae &Z, ZH, &H posi-
tione et magnitudine datae sunt [prop. XXVI]. ergo
{\Z&H datus est specie [prop. XXXIX]. et quoniam
est Br.AE=ZH'. HK et HK= &A [I, 34], erit
Br:AE= ZH: &A. [ei est L BAF = Z&H quare
triangulus ABF triangulo &ZH aequiangulus est
[prop. LXXIX]. uerum |A &ZH datus est specie.
ergo etiam A ABF datus est specie.
LXXXI.
Si trium rectarum proportionalium termini extremi
ad extremos terminos trium rectarum proportionalium
datam liabent rationem, etiam medii ad medios datam
rationem habebunt; et si extremus ad extremum ra-
tionem habet datam et medius ad medium, etiam reli-
demonstr. altera, u. app. 23. ovaai\ o^auLg b. 24. ^y(aaiv\
^xovaai b. 25. S^ovai b. 17] om. b. 26. ayiQCi xs b.
rriv\ om. b. ^irf^ -tj in ras. v. 1^] om. b (non §). iisarj
TS b.
160 AEAOMENA.
TCQOS t^v (iE6rjv xal ri lotTtij axQcc TCQog r^v XoLitrjv
axQav Xoyov £%£i dsdofiEvov.
TQstg yKQ evdstat avdXoyov ov6at at y^, 5, F XQt-
6tv ex^d-Etatg avdXoyov ovdatg tatg z/, JS, Z tdg dxQag
5 Ev dESofiEVG) Xoytp E%Etc36av, xal E0t(o Xoyog rijg ^ev A
TCQog trjv A do&etg^ trjg ds F TCQog trjv Z Xoyog do-
&£tg' XEyo, ort %a\ trjg B jtQog tijv E Xoyog idrl
dod-Etg.
iTCEt yaQ Xoyog i6rt rr}g ^ev A nQog rrjv A dodstg,
10 rrjg ds F nQog f^v Z Sod-Etg, Xoyog aQa tov hicb t&v
A, r TCQog t6 VTcb tav z/, Z dodstg. dXXd rra ^ev
'bjcb tcbv A., T l'6ov i^tl tb djcb tr]g B, ta ds vjtb
tS)v A, Z i'0ov i6tl t6 dnb trjg E. X6yog aQa i6tl
tov dnb trjg B TCQbg t6 dnb trjg E So&stg' a>6tE otal
Ib rfjg B TCQbg rr]v E X6yog i6rl dod-stg.
EGrco drj icdXtv rrjg ^ev A TCQbg rrjv A X6yog dod^Etg.,
rrjg Se B iCQbg rr]v E X6yog dod^Etg' XEyco, oTt xcct
rfjg r TCQbg rrjv Z X6yog idrl do&Etg.
iiCEl X6yog i6rl rrjg (iev A TCQbg rrjv A, rrjg de B
20 TCQbg rijv E do&Etg., X6yog i6rt aal rov dnb rrjg B
•jtQbg t6 ditb rfjg E do&Etg. dXXd ra (iev dnb rfjg B
i'6ov t6 'bTtb r&v A, F, rip ds dnb rfjg E i'6ov i6tl
t6 VTcb rS)v A, Z' X6yog ccQa i6rl rov 'bnb t&v A, F
TtQbg t6 'vnb tcov A, Z do&Etg. xal (itag TcXsvQdg
25 rfjg A TCQbg (itav TcXEVQdv rrjv A X6yog i6rl dod^stg'
xal XotTCfjg aQa rrjg F TCQbg XotTtrjv r^v Z X6 og i6rl
do&Etg.
1. fqv (pr.)] om. b (non j3). aKQcc] om. Vat., uqu b. 7.
rjje] del. m. 1 Vat. 10. tov] -nal tov v. 11. to] corr. ex tc5
m. 2 V. 14. £ j d b. 17. B] supra scr. m. 2 v. X6yos ieti I3.
19. iiisl yccQ Vat. V. [lbv A TtQbg tr}v d, tr^g Si] om. b.
DATA. 161
quus extremus* ad reliquum extremum rationem habebit
datam.
trium enim rectarum proportionalium A, B, F ter-
mini extremi ad extremos terminos trium rectarum
A I 1 d I- : 1
B i— 1 E ! 1
r 1 ' Zh 1
proportionalium ^, E, Z datam babeant rationem, et
sit ratio A : /1 data et F : Z data. dico, etiam ratio-
nem 5 : E datam esse.
nam quoniam ratio A : A data est et F : Z data,
ratio Ax r : ^ XZ data erit [prop. LXX]. sed
Axr=B^, AxZ = E^ [VI, 17]. quare ratio
B^ : E^ data est. itaque etiam ratio B : E data est
[prop. LIV].
iam sit rursus ratio A : /d data et ratio B : E
data. dico, etiam rationem T : Z datam esse.
quoniam ratio A: /1 et B :E data, etiam ratio
B^ :E^ data erit [prop. L]. sed B^ = A x T,
E^ = AxZ [VI, 17]. itaque ratio AxT^AxZ
data est. et unius lateris A ad unum latus zl ratio
data est. ergo etiam reliqui F ad reliquum Z ratio
data est [prop. LXVIII].
Fig. om. b.
22. i'aov ieti b. roav] rT]s b. rijs] corr. ex r&v m. 2 v.
iaril comp. Vat. 23. vnb r&v (pr.)] icTtb rijg b. v.al
rov b. 25. yl'] AZ y.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 11
162 AEAOMENA.
'Eav te66aQeg ev&stai dvdloyov aOcv, e6tat, atg rj
7CQd}trj TtQog TJv rj SevtsQa k6yov sxbl dedo^evov, ovtcag
rj tQctri TCQog r}v rj tetdQtrj Xoyov e%ei dedo^evov.
5 e6t(o6av te66aQeg evd-elai dvdkoyov at ^, 5, JT, ^,
hg ri A TCQog trjv B, ovtcog r] F TCQOg trjv /i' Xeyo),
oti e6tiv, G)g '^i A TCQog rjv rj B Xoyov e%ei dedo^evov^
ovtcog r} F TCQog rjv r] ^d koyov e%ei dedo^evov.
e6t(o yaQ TCQog r^v rj B koyov e^ei dedofievov r] E,
10 xal 7cejcoi'^6d-C3, ag rj B TCQog trjv E^ ovtag r] /d TCQog
trjv Z. Xoyog de tfjg B TCQog trjv E dod^etg' Xoyog
aQa xal tfjg z/ TCQog tfjv Z e6ti dod^eCg. y,al eiceC
iativ, d}g ri A TCQog tijv JS, ovtag 'fj F TCQog trjv z/,
s6ti de xaC, c}g 'fj B TCQog tijv E, ovtcog 'r] A JCQog
15 tfjv Z, di' i'6ov uQa e6tCv, dtg 'Y] A TCQog tf]v E, ovtcjg
'T] r TCQog tf]v Z. naC e6tiv 'T] fiev E TCQog r]v f] B
koyov exBi dedo^evov, f] de Z TCQog r]v f] A' ^6tiv
aQa cjg f] A TCQog ^v -1] B X6yov i^ei dedo^evov, ovtcog
'f] r TCQog r]v f] A X6yov ^%ei Sedo^evov.
20 Tcy'.
'Edv te66aQeg evd^etai ovtog ex(o6i TCQog dXXiqXag^
ca6te tQi&tv Xrjcpd-et^av e^ avt&v bicoicovovv jcat te-
tdQtr]g ai^talg 7CQ06kr]cp%'eC6r]g dvdXoyov, TCQog f]v f]
2. ws] om. b (non ^). 3. TtQwTri] corr. ex tov TtQwTov
m. 2 V. JtQog rrjv dsvTtQuv b. 4. TtQbg Trjv TSTaQrriv b.
5. ^(STco V. avuXoYOv ovGca b. 7. iaTLv^ v,ui v. fjv'\
r} b. 8. r]v ij z/] ttjv rjS b. 9. 17 B TtQbg 7]v b. j] (alt.)]
rfl b. 12. iari,] om. Vat., iari-v v. nat (alt.)] om. v. 14.
^ariv V. 16. r] J h. E — 17. ^] EH Uyov ^xovaa
TtQbg Tr]v B" 17 8e ZH Xoyov ^x^vaa ^Qbg rrjv d b. 17. r\v
r\] TTjv b, item lin. 18. 2l. iimaiv Vat., l%ovai §. 22.
DATA. 163
Lxxxn.
Si quattuor rectae proportionales sunt, erit ut
prima ad eam, ad quam secunda rationem habet da-
tam, ita tertia ad eam, ad quam quarta rationem
habet datam.
sint quattuor rectae proportionales A, B, F, z/,
ita ut sit A : B = F: ^. dico, esse, ut A ad eam,
ad quam B rationem habeat datam, ita F ad eam, ad
quam z/ rationem habeat datam.
A, 1 E\ 1
B I 1 Z 1 1
ri 1
Z/i 1
nam sit E ea, ad quam B rationem habet datam,
et fiat B : E = zf : Z. uerum ratio B : E data est.
quare etiam ratio ^ : Z data est [def. 2]. et quoniam
est A : B = F: ^, est autem etiam B : E = zl : Z,
ex aequo [V, 22] erit A : E = F : Z. et est E ea,
ad quam B rationem habet datam, Z autem ea, ad
quam z/. ergo est, ut A ad eam, ad quam B rationem
habet datam, ita F ad eam, ad quam z/ rationem
habet datam.
LXXXIII.
Si quattuor rectae ita inter se habent, ut tribus
quibuslibet ex iis sumptis et quarta ad eas adsumpta
proportionali, ad quam reliqua rectarum ab initio pro-
h^cp&siewv i^ ccvrwv^ i^ uvraiv Xr}cp9a)Civ h. onoiaiovv b.
23. avxalg] corr. ex avxfig m. 2 v. icvdloyov^ om. b.
11*
164 AEAOMENA.
XoiTti] t&v i^ ccQXVS ts66(xQC)v ev&si&v Xoyov £%bi dsdo-
(levov, avdXoyov yCyvsGQ^ai taq ti66aQag svd^eLag, eOtai^
cog r] tetccQtr] TtQos ti]v tQitr]v, ovtcog r] devti^a TtQog
r]v i] TtQOitr] X6yov e^ei 8edo(iivov.
5 e6t(X}6av ti66aQeg evd-eiaL at A^ B^ r, zJ ovtcog
exov6ai TtQog akXr^kag., &6te tQt&v Xr](pd-ei6a>v e^ aiftav
b7toiG)vovv tSiv A^ 5, J^ 'X.al tetaQtr]g avtatg 7tQ06-
Xr^cpQ^eC^r^g tr]g E, TtQog y]v r] ^ k6yov i%eL dedofiivov.,
avdXoyov elvat tdg A, B, F, E ev&SLag' Xiyc), otL e6tCv^
10 ag r] zJ TtQog tr]v n, ovt&g i] B TtQog r]v r] A X6yov
e%eL dedo^ivov.
eTtel yaQ s6tLV^ cog r] A JtQog tr]v 5, ovtog r] F
TtQog tr]v E, tb ccQa 'bnb tStv A^ E l'6ov e6tl ta V7tb
tcbv B, r. xal eTtel X6yog e6tl tfjg E TtQog ti]v A
15 dod^eCg^ X6yog ccQa i6tL xal tov vnb tcov A, A TtQbg
t6 V7tb t&v A, E dod^eCg' ta de 'bnb t&v A, E e6tLv
l6ov t6 ■bitb t&v B, F' X6yog ccQa xal tov vnb t&v
z/, A JtQog t6 vTtb tcov -B, JT e6tL dod^eCg. e6tiv ccQa
cog r] ud TtQbg ti]v F, ovtog r] B TtQbg r]v r] A X6yov
20 e%eL Sedofiivov.
7tS'.
*Edv dvo ev&etaL do&ev %oqCov TteQiiico^iv ev dedo-
fiivTj yavCtt^ "fj de stiQa tfjg etiQag 8o%^eC6r] fisC^ov ^,
xal exatiQa a^bt&v i6taL do&et6a.
25 dvo yaQ ev&etai aC AB, BF dod^ev xoqCov TteQL-
sxito6av tb AF iv dsdo^ivr] yovCa tf] 'bxb tov ABF,
1. tEaaccQOiv] om. b. 2. avcc).0Y0v — 4. SiSo(iivov] mg.
om. acc. m. 1 P. 2. 'ylv£e9cci, vb. ^(srcci — 4. SsSofiivov]
ccl i^ &QXVS fv&stcci. ovtcog l^ovoi TtQog aXXijXag b et deinde
rep. p. 162, 22. mcts — p. 164, 2. sid^siccg. 3. TStaQtr}] S P.
tQitriv] y P; -t- in ras. m. 1 v. SsvtiQu] § P. 7. ccutulg]
DATA. 165
positarum rationeni habet datam, quattuor rectae in
proportione sint, erit, ut quarta ad tertiam, ita -secunda
ad eam, ad quam prima rationem habet datam.
sint quattuor rectae A^ B, F, /i ita habentes inter
se, ut tribus quibuslibet ex iis sumptis A, E, T et
quarta ad eas adsumpta E, ad quam A rationem habet
datam, proportionales sint rectae A, B, F, E. dico,
esse, ut z/ ad F, ita B ad
' ' eam, ad quam A rationem
^ '~ ' habeat datam.
I i 1 nam quoniam A:B = r:E,
A , _, erit AxE^BxT [VI, 16].
j^, et quoniam ratio E:A data
est, etiam ratio AxA:AxE
data erit [VI, 1; def. 2]. uerum AxE = BxT.
quare etiam ratio AxA:Bxr data est. ergo est
ut A : r, ita B ad eam, ad quam A rationem habet
datam [prop. LXXIV].
LXXXIV.
Si duae rectae datum spatium in dato angulo
comprehendunt, altera autem maior est data quam
altera, etiam utraque earum data erit.
duae enim rectae AB, BF datum spatium AF
in dato angulo ABF comprehendant, FB autem maior
corr. ex uvrfis m. 2 v. 8. E] Tts^Ttrrig h. z/] TsrdQtrig h.
9. iarivl om. b. 10. 17 (tert.)] supra scr. m. 1 h. 12.
aig ii8v h. 13. Tcof] ttjV b. 14. Tcor] ttJ^ b. £] d b.
J] E h: 15. r&v] r^v b, item lin. 16, 17, 18. 16.
A, E] E, A h. So&iig] om. b. ra] ro Vat. iGov iariv
Vat.b. 17. To] tc5 Vat. 18. B, F] F, Bh. iari]
iariv V. 19. J] AA h. 24. larai] comp. Vat. m. 1, omni-
bus litteris m. 2; iari b.
166 AEAOMENA.
17 de FB T^g BA dod-SL67] ^eit^av e6tG}' Xeyco, ottj
do&etiSd e6tLV excctSQa t&v BA^ BF. ]
enel yccQ rj BF tfjg BA do&eLdr] fieL^cjv ^<?rtv,'
e0t(o tj dod^etCa rj ^F' Xoltcyi uQa rj zlB tfj BA l'6i]
5 ietLV. xal 6v^7ce3cXr}Qcb6d-(o tb A/i. xal enel i'6y]
i6tlv rj AB tfj z/5, Xoyog aQU i6tl trjg AB TtQog
trjv BA dod^eCg' dod^et^a de xal rj vnh t&v ABA
ycovCa' dedotaL aQa tb AA ta efdei. inel ovv tb AF
dod-ev TCaQa doQ^etCav t^v z/P TtaQa^e^XrjtaL vneQ-
10 ^dXXov etdei dedo^eva> ta AA., dedotaL uQa tb nkdtog
tfig vneQ^oXrjg' dod-et6a uqu i6tlv rj BA. dkXa xal
rj ydF' xal oXr] uQa rj BF dod^et6d i6tLV. e6tL de
xal r] AB do&et6a' ixatSQa uQa t&v AB, BF do-
&et6d i6tLV.
15 ne'.
'Edv Svo evd-etuL do&ev %c3qCov neQLe%(a6Lv iv dedo-
fiivr] ycovCu^ '^ de 6vvu^(p6teQog 8o&et6a^ xal exateQa
avt&v i6taL dod-et6a.
8vo yaQ evQ-etaL aC AB, BF Sod^ev %(oqCov neQL-
20 EiitC36av tb AF iv dedo^ivr] y(ovC(i tf] 'bnb t&v ABF,
xal ^6to3 6vvufi(p6teQog i] ABF dod-et6a' Xeycj, otL
xul exutiQu t&v AB, BF i6tL do&et^a.
dLHJXd^c} ydQ r] FB inl tb z/, xul xeL6d-o Tt] AB
l'6r] i] BA, xul Slcc tov /i tf] BA nuQdXXr^log ijx^^
2. iariv] om. b. 3. iTtei — 5. AJ] mg. m. 1 P; Ksia&a
yc(Q tfi BA lat] ij d B, hccI Slcc xov d xfi AB TtaQd.XXrii.os i]X&(^,
rj dE iati Sod^stacc agcc iarl i) /J F h. 4. ^ata 17] om. v. 1
BA] AB Vat.v. 5. Kai (pr.)] om. Vat. 7. So&Btaa Ss kuC] \
Kccl So&staa b. 8. Sod-sv tb AT b. 10. AJ] A b. 11. \
f^g vTCtQfioXfig] tov vnsQ^Xri^cctog b. BJ] JB h. 12. lati] i
MatLv V. 13. kiiatBQCc — 14. iativ] om. b. 16. sv&staC]
DATA. 167
sit data quam BJ[. dico, datam esse utramque
BA, BT.
nam quoniam BF maior est data quam BA, data
sit ^r. itaque est ^B = BA. et expleatur A/1.
et quoniam AB = ^B,
ratio AB : /1 B data
erit [prop. I]. datus
autem etiam {_ AB/i.
quare^ A/1 datum est
specie [I, 34; def. 3].
iam quoniam datum
spatium AT datae AT
adplicatum est excedens figura specie data A^ , data
erit latitudo excessus [prop. LIX]. quare BA data est.
uerum etiam AT data est. itaque etiam tota BT
data est [prop. III]. est autem etiam AB data. ergo
utraque AB, BT data est.
LXXXV.
Si duae rectae datum spatium in dato angulo com-
prehendunt et summa earum data est, etiam utraque
earum data erit.
duae enim rectae AB, BT datum spatium AT
in dato angulo ABT compreliendant, et AB -\- BT
data sit. dico, etiam utramque AB,BT datam esse.
nam producatur TB ad A, et ponatur rectae AB
aequalis BA , et per A rectae BA parallela ducatur
om. /3 (non b). 17. ffwafiqporfpa b. 20. %&,v\ ri]v b. 21.
Ktti — 22. BF] supra add. m. 2 v. 23. FB] BT vb.
24. TtaQccXXr}loe] dia.n,STQog v, supra scr. £ m. 2.
168 AEAOMENA. |
ii ^E, xal 6v^7CenXrjQ(b0d^(o t6 ^z/. xccl ixd l6ri
iatlv rj ^B rfj BA^ naC i6ti dod-etija r] vjtb AB^
ycivia, iTtel xal 7] icpe^rlg avtfj do&etad iGtiv^ dedotac
aga t6 EB ta sldst. xal STcel do&et^d ioti 6vv- i
5 afi(p6teQos rj ABF, l'6ri de rj AB tfj 5z/, do&et^a
aQa i6tlv rj ^r. ijtel ovv do&ev tb AF TtaQd 8o~
^•st6av tijv ^r TtaQa^e^Xrjtat ikketnov sldet dedofisvc}
ta EB, dedotai td nkdtri tov ikXeiufiatog' do&et6ai
aQa ei6iv aC AB, Bzl. dXXd xal 6vva^tp6rsQog rj
iO ABF do9-si6d i6tiV xal kotnii aQa i] BF dod-st6d
s6tiv' do&Si^a aQa i6tiv sxatSQa ttbv AB^ BF.
'Edv dvo svd-stai do&ev x(x>Qiov 7teQiexco6iv iv dedo-
[levr] y(ovi<x, dvvr]tai de r] stSQa trjg eteQag do&svti
15 fist^ov r] iv X6yG), xal exateQa aur&v e6tai do&et6a.
dvo yaQ ev&stat aC AB, BF dod-sv %c3Qiov nsQi-
s%stc36av tb A r iv dsdofisvr] ycovio. tf] vnb t&v ABF,
tb ds dnb trjg FB tov dnb tr]g BA dod-svtc ^st^ov
s6tco ?J sv X6y(p' Xsyc3, oti xal sxatsQa t&v AB, BF
20 s6ti do^st6a.
insl ydQ tb dnb trjg FB tov dnb rrjg BA dod^evn
[let^bv i6riv i) iv I6ycp, d<pf]Qr]6d^c!} tb dod^ev tb vnb
tcbv FBA' kotnov ccQa tov vnb t&v AFB nQog tb
2. icri] iariv v. 3. avrf^g P. 4. xat'] om. b. iariv v.
8. So&slGa &QCC iatlv i] AB h. 10. iarivl^ om. ,b. xai —
11. iariv] om. Vat. 11. Ante So&slaa aga add. ^ari Ss
nal 7] AB So&staa b. Seq. apud Peyrardum ea propositio
cum lemmate, quae in P legitur ad finem libri; u. app. 12.
^?'] ^^' Peyrardus. 13. Post So&sv add. aga v; del. m. 2.
15. fisl^ov slvai b. ^arai] iari b. 16. ydq] om. b. ai]
om. P. 17. iv] iari Sh v.ai b. r&v] r-^v b. 19. hru)]
iariv (comp.) b. 21. BA] AB h. 23. tcov (utrumque)] rrjv b;
DATA.
169
J E, et expleatur A^. et quoniam zlB == BA, et
datus est i ABzl, quia etiam angulus, qui de-
iuceps positus est^, datus est, EB datum erit specie
[I, 34; def. 3]. et quo-
niam AB -{- BF data
est ei AB = BA , data
efit.^F[prop.III]. iam
quoniam datum spatium
AF datae rectae AF
adplicatum est deficiens
figura specie data EB,
latitudines defectus datae sunt [prop. LVIII]. itaque
AB, BA datae sunt. uerum etiam AB -\- BF data
est. quare etiam quae relinquitur B F data est
[prop. IV]. ergo utraque AB, BF data est.
LXXXVI.
Si duae rectae datum spatium in dato angulo
comprehendunt, alterius autem quadratum, comparatum
cum quadrato alterius, dato maius est quam in ratione,
etiam utraque earum data erit.
duae enim rectae AB, BF datum spatium AF
in dato angulo ABF comprehendant, FB^ autem,
comparatum cum BA ^, dato maius sit quam in ratione.
dico, etiam utramque AB, BF datam esse,
nam quoniam FB^, comparatum cum AB^, dato
maius est quam in ratione, auferatur datum FB X BA.
reliqui igitur AFx FB ad AB^ ratio data est [def. ll].
item p. 170, 2, 11.
B add. m. 2 v.
FBJ] supra add. m. 2 Yat. dTB]
170 AEAOMENA.
ccTcb trig AB kdyoq i0tl do&SLg. xal iTtsl dod-iv i^ti
t6 vTcb tS)v ABr, k'(3ti, ds xal tb vTtb t&v FB, B/1
dod^iv., koyog aQa istl tov vTcb t&v AB^ BF JtQog tb
VTtb tCbv FBA dod^Big. a)g 8\ tb 'bitb t&v ABF TtQbg
5 t6 V7tb t&v FB, 5z/, ovtcjg 7] AB TtQbg ttjv BA'
G)6tB xal filg AB Tt^bg t?)v BA loyog i6tl dod^Btg'
&6tE Tial tov aitb tfig AB Ttgbg tb icTtb trjg BA koyog
i6tl 8o%-BCg. Tot) 8b anb tfig AB ngbg t6 vnb tcjv
BF^ koyog i6tl dod^Big' xal tov 'bnb tav BFA aqa
lO nQog t6 anb trig AB koyog iatl dod^Bcg' a>6tB xal tov
tBtQaxLg vnb tav BFA nQbg tb anb tijg BA loyog
i6tl dod^BLg' tov tBtQaxig vnb t(Sv JSJTz/ aQa ^Bta
tov anb T^g BA n^bg t6 anb tfig BA koyog i6t\
dod^Big. aXka t6 tBtQdxtg ■ i^nb t&v B TA ^Bta tov
15 anb tiig BA tb anb 6vva^q)0tiQ0v i6tl T^g BF, FA.
kbyog aQa i6tl aal tov anb 6vva^q)0tiQ0v tfjg B F, FA
nQbg t6 anb tfjg BA do&Big' &6tB xal 6vva^cpotBQov
tfjg BF^ nQbg trjv BA koyog i6tl do&Bcg' xal 6vv-
^•Bvti aQa 8vo tcov FB n^bg tfjv BA Xoyog i6tl 8o-
20 %-BCg' G>6tE xal (iLccg T^g FB n^bg trjv B^ Xoyog i6t\
8od-ECg. 6}g 8b rj PB nQbg 5z/, ovtcog t6 vnb tcov
FBA nQbg t6 dnb tfjg BA' xal tov vnb tav FBA
ccQa nQbg t6 anb tr^g BA Xoyog i6t\ Sod^sCg. ^od^^v
8b t6 vnb tav FB, BA' ^od^BV ccQa xa\ t6 dnb t^j
25 BA' 8oO-Et6a aQa i6t\v ^ BA' co6tE xa\ fj BF 8o-
2. ^GTi — 3. AB, BF] supra add. m. 2 t. 2. FB, Bd]
FBJ b. 3. AB, BT] ABFh. 4. cbg 8f — 5. BJ (alt.)]
m§. m. 1 P, om. b. 4. iTto (alt.) — 5. to] om. Vat. , supra
add. m. 2. 5. FB, BJ] FJB Pv. 7. wats] om. b.
AB] AB ciQU b. 8. Jtgos] bis v, ijrius del. m. 2. 9.
BTJ (pr.)] rJB b. Kai — 10. Sodsig] om. b. 10. J B]
AB PVat.v. Kai — 12. So&sig] om. b. 15. Post BJ
DATA. 171
et quoniam AB X BF datum est, datum autem etiam
FBxBz/, ratio ABxBT: FBxBzl data erit
[prop. I]. uerum AB X BF •: FBx^B^ AB: BA
[VI, 1]. quare etiam
ratio AB : BA data est
[def. 2]. itaque etiam
ratio AB^ : BA^ data
est [prop. L]. sed ratio
AB'-.BrxrA data
est. quare etiam ratio
BFxTA: AB^ data est
[prop. VIII.]. itaque etiam ratio ABFx FA : BA^ data
est [ib.]. itaque ratio ABF X TA -^ BA^ : BA^ data
est [prop. VI]. sed 45r X Tzr -f- BA'- = {BF + FAf
[11,8]. quare etiam ratio (5F-}- FAy : BA^ data est.
itaque etiam ratio {BF -\- FA) : BA data [prop. LIV].
itaque componendo etiam ratio 2 FB : BA data est
[prop. VI]. quare etiam ratio FB : BA data est
[prop. VIII]. uerum FB : BA = TB X BA : BA^
[VI, 1]. quare etiam ratio FBx BA : BA^ data
est [def. 2]. sed FB X BA datum est. datum igitur
etiam 5z/^ [p^op. II]. quare data est BA. itaque
etiam BF data est (nam ratio FB : BA data est,
add. ■jtQog rb artb rf]g Ez/ Xoyog iarl So&sLg. &XXa rb rsrQayiig
inb r&v BFd ^isra rov cntb rfjg Bz/ b. 16. xat] om. b.
BT, rj] BFJ vb. 17. rd] ri]v b. t?}?] oin. b. So&sig
— 18. Bd] om. b. 18. Kal Gvv&svri aQu] om. b. 19. ra>v]
Ttjv b. 20. yiai] om. Vat. iiiag] om. h. 21. mg — 23.
S^o-^^ftff] om. b. 21. rr]v BJ v. 22. 7f gbg ro] gvv rcai P,
corr. supra m. 1. 24. r&v] rr]v b. TB, Bd] FBJ vb.
25. Bz/ (utrumque)] BF h. mers — p. 172, 3. yavia] xoci
i-nsl Xoyog isrl rfjg FB ngbg ri]v BJ Sod-sig, tf]g Ss BA itQbg
rr]v BA Xoyog iarl Sod-sig, v.ui iari Sod^staa r] BF h.
172 AEAOMENA.
d-Et&d BGtiv zfis yccQ FB TtQog tijv B/J Xoyos istl
dod^Eig, xal dEdotat, rj Bzl' xai E6tL doQ^sv tb AF,
xal dod-Et6a 'f] B yavia' do&Et^a aqa ictl xal rj AB'
ExatEQa aqa tcov AB^ BF dod'£t6d E6tLV.
5 nt,'.
'Eav Eig xvxXov dEdo^dvov ta ^EyEd^Ei Ev&Eta yQa^fi'^
dx^f] dnoka^^dvov0a t^rj^a dExofiEvov ycoviav do&Et-
6av.f dsdotai t] d%9'Et6a ta ^Eys&Ei.
Eig yaQ xvxXov Ssdo^Evov ta ^EyEd^Et tbv ABF
10 di^^xd^co r] AF dnolaii^dvov6a t^rj^a tb AEF Sexo-
^EVov ycovCav dod-Et6av' kEyco, oti r] AF dsdotai ta
^syE&Ei.
£iXr](p&co yaQ tb XEvtQov tov xvxXov ro z/, xal
£7ti^Evx^Et6a r] A/i diiqx^fco etcI tb E, xal E7i£t,£vx^(o
15 r] FE' do&Et6a ccQa £6tlv r] vnb tcjv AFE' oQd^f]
ydQ' £0ti 8e xal r] vnb AEF dod^Et^a' xal Xoinr] ccQa
r] vnb t&v FAE dod^Etdd E6tiv' didotai aQa tb AFE
tQiycovov t(p sldEt' Xoyog aQa E6tl trjg AE nqbg ti]v
AF dod^Eig. dod^£t6a di i] EA r«3 [lEyEd^Ei, inEl xai
20 6 xvxXog didotav ta ^Eyi&Ei' dod-Et6a ccQa i6tlv r] AF
ta [iEyid-£i.
1. tris — 2. Bz/] mihi admodum suspecta. 1. yccg]
om. V. 2. Post Bz/ add. dhSorai aQcc kccI tj BF PVat.v.
3. 7) B] T) A^r Vat. (supra scr. vjto m. 2), 7] vnb ABF v.
4. Twv] tijg b. Seq. apud Hardium et Gregorium propositio
illa, de qua dixi ad p. 168, 11. 5. jrj'] jrrj' Vat., edd.;
«s' b. 9. yccQ] om. b. dsSo^isvov] dsxoy-svov h. Tor]
corr. ex t&v m. 2 v, t6 b. 10. aTtoXcc^§av' b. AEF^
ABFh. 11. dedotai] 8o9ElGd. iati h. 13. ydg] om. b. 15.
8o&ii6a ccQa iativ] insl 8o&£lad iati h. tobv] trjv b, item
liD. 17. 16. yaQ iativ Vat.vb. tr^v AEF h. 17. ATE}
FAE h. 18. T?5s] tov h. AE] EA Vat.v. 19. EA] AE b.
iTtsl xat] iTisiS'^ h. 20. (isys&si] in hoc vocab. desinit b.
DATA.
et data est BzJ). et datum est AF
i B. quare etiam AB data est [prop. LVII]
utraque AB, BF data est.
173
et datus
ergo
LXXXVII.
Si in circulum magnitudine datum recta linea du-
citur abscindens segmentum angulum datum capiens,
ducta recta data est magnitudine.
nam in circulum magnitudine datum ABF pro-
ducatur AF abscindens segmentum AEF angulum
datum capiens. dico, AF datam esse magnitudine.
sumatur enim centrum circuli
^, et ducta Azl producatur ad E,
et ducatur FE. datus est igitur
LATE (nam rectus est [111,31]).
uerum etiam i AEF datus est.
quare etiam reliquus i FAE da-
tus est [I, 32; propp. III, IV].
datus est igitur A AFE specie
[prop. XL]. itaque ratio AEiAF data est [def. 3].
data est autem EA magnitudine, quoniam etiam cir-
culus datus est magnitudine [def. 5; prop. III]. ergo
AF data est magnitudine [prop. 11].
Pig. om. b.
174 AEAOMENA.
TCYl .
'Eav €Cg xvxlov dedo^evov tc3 ^syed^st, evd-eta yQafi^rj
ax&fl dedo^svrj ta ^eys&si, ccKokrixljetat tfirlfia dexo^s-
vov ycovCav dod-et6av.
5 eis yccQ xvxlov dedofievov tc3 ^eysd-et tbv ABF
ev&eta y^a^^rj rjxd-cj r] AF dedo^ievr] ta ^eye&er Xeya^
ott, d7CoXr]i{;etaL t^f]^a dexo^evov ycnvCav dod^etdav.
iil^qipQ^co yccQ tb xsvtQOv roi) xvxXov tb z/, xal
STtL^svx^staa r} AA ^trix^ca inX tb E, xal STtstsvx&co
10 rj FE. insl dod^st^d i^tiv sxatsQa tcbv EA, AF,
Xoyog aQa iatl tfjg EA TiQbg trjv AF do&eCg. xaC
i6tiv OQ^fi fj vjtb tcbv AFE ycovCa' dedotai uQa tb
AFE tQCyavov ta eldeL' do&et0a ccQa ictl xal r] vitb
tav AEF ycovCa.
15 ^^'-
'Edv xvxXov dedo^evov ttJ d-sdst inl tfjg TtSQKpeQeCag
dod^ev 6rj^etov Xr^cpd^f], dnb 8h torStov TtQbg tf]v tov
xvxXov TteQLcpeQetav xla6d-f] ttg ev&eta dedo{ievr]v yco-
vCav 7totov6a, dsdotat t6 etsQOv neQag Tijg xXa6%^sC6r]g.
20 xvxXov yaQ tfj d^s^et dedo^ivov tov ABF eLXr]g)&a}
i%l tf]g TteQtcpeQeCag do&ev 6rj[ietov t6 B, dnb 8e tov B
xexXd6&co svd-eta f] BAF dedofievr]v notov6a yavCav
tf]v V7tb tcbv BAF' Xsya^ ott dsdotat t6 F 6r](istov.
stXrjcp&co yaQ t6 xivtQOv t6 A, ^cal i7cst,svx%c!i6av
1. jrrj'] %%■' Vat., edd. ; jr^' |3 (a). 7. anoXfiiptxocC] Xi^ipsrai
PVat.v; &no supra scr. m. 2 Vat. So&siaav'] So&sig a. 10.
Kal insi Vat. 12. twv] tfjg a. 13. iativ a. Kai] om a.
15. jt&'] q' Vat., edd. ; tttj' ^(a). 17. crjiisiov] comp. Vat.
&Ji6 — 18. 7tSQiq>SQSiav] xal &7fb tov aj](isiov ^. 18. ttsqi-
(pSQSi-av] comp. Vat. 20. sllfj(p9(a yap a. 21. So&sv]
DATA.
175
Lxxxvni.
Si m circulum magnitudine datum recta linea du-
eitur data magnitudine, segmentum datum angulum
capiens abscindet.
nam in circulum magnitudine datum ABF recta
linea ducatur AF data magnitudine. dico, eam seg-
mentum datum angulum capiens
abscisuram esse.
sumatur enim centrum circuli
zl, et ducta recta Azl producatur
ad E, et ducatur FE. quoniam
data est utraque EA [def. 5;
prop. III], AT, ratio EA : AT
data erit [prop. I]. et /. AFE
rectus est [III, 31]. itaque A AFE datus est specie
[prop. XLIII]. ergo etiam /. AEF datus est [def. 3].
LXXXIX.
Si in ambitu circuli positione dati datum punctum
sumitur et ab eo ad circuli ambitum inflectitur recta
aliqua datum angulum efficiens, alter terminus rectae
inflexae datus est.
in ambitu enim circuli positione dati ABF suma-
tur datum punctum B, ei a B inflectatur recta BAF
datum efficiens angulum BAF. dico, punctum I
datum esse.
nam sumatur centrum circuli ^, et ducantur B^,
rv%ov a.
yap] om. a
tov v.vv.Xov Vat.va
22. yaviav ■noiovGa a. 23. x&v'] tijg a. 24.
t6 (pr.)] punctis del. P. Post ■ksvtqov add.
176 AEAOMENA.
aC -B^, z/n iTCsl dod-£v e0tLV ixdtsQov t&v B, ^,
d-e6ei ccQa i6tlv 7) B/J. xal iTtel dod-et6d iativ i\
VTth tcbv BAF yavia^ dod-et6a dga i6tlv i] 'bnh
B^ r. inel ovv TCQhg d-e6ei ev&eia xal ta JCQhs
5 avtT] 6rj^ei(p rc3 z/ ev&eta '^xtai rj ^F dedo^evrjV
7COiov6a yaviav tijv 'hnh tav BzJ F, do&et^a aQa i6tlv
'fj /dV ffi %^e6ei' ^e6ei 8e do&els xal 6 ABF xvxkog'
do&ev aQa i6tl th F 67]{ietov.
I
q •
10 'Edv aTth dedo^evov 6rj}ieiov Q^e6ei dedofievov xv
%lov iq)a7Cto^evrj ev&eta &X^Vj dedotai 'f} dx^ei6a tf]
^e6ei xal ta ^eyed^ei.
dnh yaQ dedo^evov 6rjiieiov rov F d^e^ec dedo^evov
xvxXov Toi) AB itpaTCto^evr] evd^eta ^'^^co 'f] FA' Xeyco,
15 oTfc 'fj FA e^dd^eta dedotai tfi &e6ei xal t(p ^eye&ei.
ei^r}q)&(0 ydQ th xevtQov tov xvxkov th A^ xal
iTce^e^vx^co^av at AA^ AT. iiceX 8o&ev i6tiv exdteQov
t(Sv A^ r, do&et6a aQa i6t\v 'fj AF. xaC i6tiv 6q%-'^
'fj 'UTch tcov AAT ycovia' th aQa inl tfis AT yQacpo-
20 (levov '^fiiX'vxXiov ^^ei 8id tov A. '^xetco xal i6tc}
1. v,(xl iiifi V. kv.(ktBQOv xSiv] fKccGTov rfjg a. 2. Post
Bd in P yial insl So&stad icxiv ij Bz/ et uncis et punctis del.
m. 1. xat] om. a. 3. Post yoavia hab. v.ai iaxiv ccvxf]s
8i7tXfj 7] 'hiih tfjg Bd r a. g^ (^l^)] ^^^ 'h Vat.v. 4. x&v
BJ r Vat. , ttJs B/d r yavitt a. 5. sv&biu ypajtftTj a. 6.
xcov] xfjg a; item lin. 19. Bz/T] BAF a. Sod^staa — 7.
ABF] om. a. 7. Post xvxios add. So&sv aga iaxlv 15 z/F' &saei
8e %al xh ABF w-nXog (comp.) a. 8. Post ari^slov del. ojtsQ ^Ssi.
Sst^ai m. 1. Vat. 9. q'] qa' Vat., edd.; tT'»'' |3(a). 10. SsSo-
^svov] om. ^. 11. ifpanxo^svT^] -rj? nsQKpsQsiag /?. 13.
arnisiov — SsSoiiSvov] om. a. 14. sv%^sta yQa(i(irj a. 15.
sv&sta] om. a. 16. xov xvjtiov] om. a. 18. xmv] xfjg a.
20. 'f](iiKV'>iXiov] con: ex v.^vv.Xov m. 2 Vat. riv.sxui] iQ-
Xsa&co a.
DATA.
177
jr. quoniam datum est utrumque B, /1 [def. 6],
positione data erit BA [prop. XXVI]. et quoniam
datus est /. BAT, datus erit LBAT
[III, 20; prop. II]. iam quoniam
ad reetam positione datam et
punctum in ea positum A recta
dlicta est /i T datum efficiens
angulum BAT, data erit AT po-
sitione [prop. XXIX]. uerum
etiam circulus ABT positione datus
est. ergo punctum T datum est [prop. XXV].
XC.
Si a dato puncto recta ducitur circulum positione
datum contingens, ducta recta data est positione et
magnitudine.
nam a dato puncto T recta ducatur TA circulum
positione datum AB contingens. dico, rectam TA
datam esse positione et
magnitudine.
sumatur enim centrum
circuli J, et ducantur AA,
AT. quoniam datum est
utrumque A, T, data erit
AT [prop. XXVI]. et
L AAT xectus est [III, 18].
itaque semicirculus in z/F descriptus per A neniet
[III, 31]. ueniat et sit AAT itaque positione
datus est AAT [def. 8]. uerum etiam circulus AB
In fig. 2 pro B hab E Vat. v.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI.
12
178 AEAOMENA.
t6 ,dAT' Q's6ei, ccQa i0rl t6 ^AF' &e6ei Se xal 6
AB xvxXos' So^ev eCtiv aQa tb A. aAAd xal tb F
dod-sv e6tiv' dod^et6a aga i6tlv rj AF ty Q-eGsi xal
ta ^eye&ei.
5 qa'.
'Eav nvyckov dedo^evov tfj d-e6ei Xrjq)&y trt 6r](ielov
ixtbg dod-ev, anb 8e tov 6rjfieiov elg tbv x^xXov 8ia%%^fi
tig e^hd-eta^ tb vnb trjg a%%-ei6rig xal trjg fieta^v tov
6i^(ieL0v xal trjg xvQtrig neqitpeQEiag neQiex6fievov oqQ-o-
10 ythviov do&ev i6tiv.
xvxKov yaQ dedo^evov tfj d^e^ei tov ABF eCX^tpd^G)
ti 6rj(istov ixtbg tb ^, anb de tov A 6rj(ieiov 8ir]xd-co
tig evd^eta rj ^B te(ivov6d tbv xvxlov Xsyco., oji
8od-sv i6ti tb vnb tcov 5z/, AF.
15 ^xd^G) anb tov /i 6rj(ieiov tov ABF xvxXov i(p-
antO(ievr] evd-eta i^ A^' 8o&ei6a aQa i6tlv rj Aid tfj
%e6ei xal t& (leye&ei. inel ovv 8od-et6a. i6tiv i} A^^
Sod^ev aQa i6tl xal tb anb r^g AA. xai i6tiv l'6ov
ta vnb t&v- B^F' Sod^ev aQa i6tl xal tb vnb tav
20 B^r.
, q/5'. ^ •
'Eav xvxXov 8s8q(isvov tfj Q^s^si Xrjq)d"^ ti 6r](ietov
ivtbg So&ev, 8ia 8h tov 6rj(ieiov Siax^fj tig evd^eta
eig tbv xvxXov^ tb vnb tcov tfjg ax%^ei6rig t(irj(idtcov
25 nEQisx6(ievov bQ&oyaviov So&sv i6tiv.
1. '^AFi^x.)'] JFA a. 9iasi — ^AT] om. a. 2.
&Qa iariv a. xai] om. a. 3. 8o&sv] 8o&sv ^od^iv &qc( a.
&Qa] om. P. 5. qa'] qj3' Vat., edd.; q' |3(a). 7. 8s]
om. §. 8. Tov ts p. 10. ^Gtui |3. Ht^ &sasi. 8s8o-
fisvov a. ABT] AF a,. 13. J B] BJ va. 14. vnb rj)?
BJr a. 15. J] r a. 16. sv&sla ypa/iftjj a. 8o&staa
— A/J] 8s8otai UQa a. 18. AJ] JA Vat. 19. t&v (utrum-
que)] T?Js a. ' 20. Seq. demonstr. alt.; u. app. 21. q^']
DATA. 179
positione datus est. datum est igitur A [prop. XXV].
uerum etiam T datum est. ergo AT positione et
magnitudine data est [ptop. XXVI].
XCI.
Si extra circulum positione datum punctum ali-
quod datum sumitur, et a puncto ad circulum recta
aliqua ducitur, rectangulum ducta recta et recta inter
punctum et conuexam ambitus partem posita com-
prehensum datum est.
nam extra circulum positione datum ABT suma-
tur punctum aliquod z/, et a .puncto z/ ducatur recta
aHqua ^B circulum secans.
dico, datum esse Bz/ X ^T ■
ducatur a puncto ^
recta circulum ABT eon-
tingeng A^ [III, 17]. ita-
que A^ positione et ma-
gnitudine data est [prop.
XC]. iam quoniam A^ data est, etiam A^'^ datum
erit [prop. LII]. et esi Azl^ = Bz/ X Zl T [IH, 36].
ergo B^ X ^T datum est [def. 1].
XCII.
Si intra circulum positione datum punctum ali-
quod datum sumitur, et per punctum recta aliqua ad
circulum ducitur, rectangulum partibus ductae rectae
comprehensum datum est.
qy' Vai, edd.; qa' |3(a). 23. t6 Sod^sv (5. 8e] om. §. 24.
t6] Toi) §. Tcov] TTjv (J. rfiTjftaTcor] tfiii^cc x6 ^. 25.
^Grai § (non a).
12*
180 AEAdMENA.
xvxkov yaQ dedo^svov tfj Q-s0£i rov BF sil^^pd^ci
ri 6rj^SL0v ivrbg rb A dod-sv, dia 6s rov A birii^ci
rtg sv\fsla Tj FB' Xsyco, ori dsdo^svov s6rl rb vjeb
r&v FAB.
5 sil^^q^&oj ya^ rb xsvrQov rov itvxXov rb ^, xa\
S7a^svxd-st6a r} AA SiTjj^^d^c} iTtl ra Z, E. snsl ovv
dod-sv s0rLV sxdrsQOV r&v ^, ^, %'s6sl ccQa s6rlv 7}
AA. %s6si Ss %aX 6 FBZ xvxkog' dod^sv aQa s6r\v
sxdrsQov r&v Z, E. s0ri 8s xal rb A do&sv do&sWa
10 ccQa sCrlv sxarsQa r&v ZA^ AE' do&sv ccQa s6rl rb
vTcb rSiv ZA^ AE. xaC sGrLV i'0ov ra vicb BAF'
do&sv ccQa s6rl xa\ rb vnb r&v FAB.
■~ ^y'-
'Eav stg xvxXov Ssdofisvov ra ^sys&SL sv&sta ypafi/xi)
15 dx^fi d7CoXaii^dvov6a r^ij^a ds%6^svov yaviav doQ^st-
<?av, xa\ rj sv rip r[i7]^ari yavCa dC%a r^rjd^fj^ 6vv-
a^(porsQOL at rr}v dsdo^svrjv ycovCav nsQLS%ov6aL TCQbg
rip/ dC%a rsfivov6av rrjv ycjtnav loyov s%ov6l dsdo-
^svov, xa\ rb 'bnb 6vvafi(porsQOv r&v rrjv dsdofisvrjv
20 ycovCav 7Csqlsxov6&v svxtSL&v xccl rijff xdrco dnoXa^^avo-
fisvrjg djcb rrjg dC^a rs^vov6rjg rrjv ycovCav TCQog rfj
7CSQL(pSQsCci dod^sv s6raL.
sCg yaQ xvxXov dsdo^svov ra ^sysQsL rbv ABF
1. T^ Q^iasi SsSo^Bvov a. 2. So&ev r6 A a, 3. SiSo-
ybivov icxl^ So%kv a. 4. tcov] xf\<s a, item lin. 7, 9, 11. 5.
xo (alt.)] xov a. 6. Ad\ dA a. E, Z va. 8. TBZ]
PB a. 9. ^xaTfpog a. %6xiv v. 10. i(Sxlv — &Qti\ om. a.
^CTi] icxiv V. 11. vTth T^s TAB a, item lin. 12. 13. qyj
qd' Vat., edd.; q^' ^(a). 16, xat'] 17 S' ^. Post yavia
add. Sod^staa §. avvcc(i<p6xsQog §. 19. vTt&\ aito §. avv-
u\L(poxsQ(ov Vat. Twv] xov §. SsSo\i,svriv\ So&slaocv §.
UATA. 181
nam intra circulum positione datum BF sumatur
pimctum aliquod datum A, et per A ducatur. recta
aliqua FB. dico , datum esse FAxAB.
sumatur enim centrum circuli /J,
et ducta Azl producatur ad Z, E.
iam quoniam datum est utrumque
J, A, erit ^A positione data
[prop. XXVI]. uerum etiam cir-
culus FBZ positione datus est.
itaque utrumque Z, E datum est
[prop. XXV]. uerum etiam A datum
est. quare utraque ZA, AE data est [prop. XXVI].
itaque ZA X AE datum est [prop. LII]. et est
ZAxAE = BAxAr [III, 35]. ergo etiam FA X AB
datum est [def. 1].
XCIII.
Si ad circulum magnitudine datum recta ' linea
ducitur abscindens segmentum datum angulum ca-
piens, et angulus in segmento positus in duas partes
aequales diuiditur, summa rectarum datum angulum
comprehendentium ad rectam, quae angulum in duas
partes aequales diuidit, rationem habebit datam, et rect-
angulum comprehensum summa rectarum datum angu-
lum comprehendentium et recta infra abscisa ab ea,
quae angulum ad ambitum positum in duas partes
aequales diuidit, datum erit.
nam ad circulum magnitudine datum ABF recta
22. Post 7tSQLq)SQ£ia add. vnb tfig 8ia%9siarig P. 23. yap]
om. a.
182 AEAOMENA.
svd^sicc riid^ca rj BF a7CoXa^^dvov6a tfirjfia dsxo^svov
ycoviav do&stffav trjv vnb BAT^ xal tstiirjGd^c} rj vtco
BAF ycovia 8C%a tfj AA Evd^sCa' kiyca^ oti ^oyog i6tl
Gvva^cpotiQov Tijg BAF JtQos f^v A/l do&sCg, xal
5 oTi dod^iv icti t6 vno Gvva^cpotiQOv Tij? BAF aal
trjs E/J.
iTtst^Evxd-ca rj' J5z/. xal insl sis xvxlov dsdo^ivov
ta ^syid^SL tbv ^AF Sirpitai svd^sta rj BF ajto-
Xa^^dvov6a tfirjfia tb BAF dsxo^svov yaviav dod^st-
10 6av trjv vTtb t&v BAF, dod^stGa ccQa iotlv rj BF ta
[isyid-sc. did td a^vtd dij xal rj B/l doQ^stcd i6ti tc5
^syid^sr X6yos ccQa i6tl trjs BT tcqos tijv BA doxtsCs.
xal insl rj -bnb t&v BAF ycovCa dCxcc tit^rjtai ttj
AA svd^sCcc^ s6tiv aQa d)g rj BA nQOS ti)v AF, ovtag |
15 rj BE nQOS tijv EF' ivaXXd^ aQa as rj AB n^bs
BE^ ovtas rj AF n^bs tijv FE' xal tbg aQa '
6vva(iq)6tSQ0S rj BAF nQos tijv BF^ ovtcos 7} A F
nQbs ' trjv FE. xal insC i6tiv i'6rj rj vnb tcav BA E
ycovCa ty vnb t&v EAF, s6ti dh xal rj vnb t&v AFE
20 tfj vnb t&v BAE i6r}, Xoinij aQa rj vno t&v AEF
loinfj tfj vnb t&v AB^ i6tiv l'6r]. i6oydiViov ccQa
e6tl t6 AEF tQCycavov tw ABA tQiycbvc)' s6tiv ccQa
iiS r} AF nQbs tijv FE, ovtcos r} A/i n^bs ti\v BA.
aXX^ as r} AF nQbs tijv FE, ovtcjs 6vva(i(p6tSQ0s r]
25 jB^, AF nQos tijv BF' i6tiv ccQa tbg 6vva}iq)6tsQos
-^ BA, AF nQbs tijv BF, ovtcos rj AA nQbs tijv AB'
ivaXXdi, 63S 6vva[i(p6tsQ0s rj BAF nQos tijv AA, ovtcas
r} BF nQbs ti}V BA- X6yos ds tf}s 'BP nQbs ti}v BA
1. sv&sla ypafifiTj a. 2. t?)s BAF a, item lin. 3. 5. V7c6\
&it6 a. BAF] Ar a. 6. EB a. 7. instBvx»a i] Bj]
om. a. «al insL] ijtsl yccQ a. 8. rdv] corr. ex rmv m. 2 v.
DATA.
183
ducatur B F abscindens segmentum datum angulum
BAF capiens, ef angulus BAF in duas partes aequa-
les secetur recta ^^. dico, rationem BA -\- AF: A^
datam esse, et datum esse {BA -^- AT^x E/J.
ducatur B/J. et quoniam ad circulum magnitudine
datum ducta est recta BF abscindens segmentum
BAF datum angulum BAF ca-
piens, data erit B F magnitudine
[prop. LXXXVII]. eadem de
causa etiam B^ data est magni-
tudine. itaque ratio BF: B^
data est [prop. I]. et quoniam
angulus BAF in duas partes
aequales sectu^ est recta A^,
erit BA^Ar^^BE^Er [VI, 3]. permutando [V, 16]
igitur AB : BE = AF: FE. itaque etiam
BA + Ar:Br=Ar: FE \Y, 12].
et quoniam L BAE^EAT et /. ^T^ = B^E [III, 21],
reliquus i AEF reliquo angulo AB^ aequalis erit
[I, 32]. quare A AEF aequiangulus est triangulo
ABA. itaque AT: rE = A^:B^ [^1,4]. sed
AF : FE = BA -^ AF : BV. quare
BA-^ Ar:Br=A/i:^B IY,\1\
10. Trov] rfig a; item lin. 13, 18— 20pr. 11. BJ] BA P. 12.
i6ri]'om. a. BT] FB a.* B/f\ EJ a. 13. insi] om. a.
14. BA]AB V. 15. aQcc] aqa i^tiv a. i] (alt.)] om. PVat.,
add. m. 2 Vat. ngog (alt.)] xr]v ngog v. 16. B E] tijv B E Vat.
m. 2, va. 18. i'ari i<>fiv a. 20. i'6rf] om. a. ta>v{a,lt.)] trjv a.
21. ABd] AFE V. 22. ABJ tQLymvto- l^etiv] B^ a. 23.
Ar] AB a. TE] BJ a. AJ] AF a. BJ] d supra
scr. m. 2. v, TE a. -25. BT — 26. r^'v (alt.)] om. a. 26.
BA, AT] BAT a. , JB] BJ .a. 28. BT] TB a.
184 AEAOMENA.
dod^stg' Xoyos ciQU xccl 6vvafiq)oraQOv rrjg BAF KQog
• Tr}v AA 8o%ug.
XsyG), otv xat t6 vtco 6vva[i(potkQOv T?jg BAF xal
trjg E^ dod^sv s6tiv.
5 snsl yaQ i0oy(bvi6v s6ti t6 AEF tQiycovov ta
^EB tQiycbvc), s6tiv ixQa cag 7] B/1 TCQog tijv AE^
ovtag rj AF TtQog tijv FE. d)g ds rj AF TtQbg tr^v
FE, ovtcjg s6 ti 6vva^(p6tsQog rj BAF JtQog trjv BF'
xal ag 6vva^(p6tsQog ccQa r} BAF TtQog trjv FB., ovtcag
10 s6tlv rj B^ nQog trjv z/E' t6 aQa 'bno 6vva^g)otsQ0v
tfjg BAF xal trlg Ezl s6tiv l'6ov ta vno r&v FB^ BA.
do&sv ds t6 V7tb r&v FB, JSz/* dod^sv ccQa xal rb vnb
6vva^(potSQOv tr]g BAF xal trlg E^.
qd'. •
15 'Eav xvxkov dsSo^svov tfi d-s6si snl tr^g dia^stQov
do&sv 6rjiisi0v Xrjcpd^fj, anb 8h tov 6r](isi0v TtQbg tbv
xvxXov 7tQ06^Xrj&fj ng svd^sta xal anb Tijg rojLirlg TtQbg
dQd^ag dx^fl tfj diax%si6ri^ dicc ds rov 6rj^siov., xad''
<?v([i/3aAA£fc rj XQbg dQ&dg tfj nsQicpSQSicc, TtaQcckkrjkog
20 dx^f] tfj diax%si6r], dod-sv s6ti t6 6r]fisiOV, xad-' b
6v^^d^Xsi rj TtaQaXXrjkog tf] diafistQGJ^ xal tb vnb
tav naQaXXrjXcov nsQiSxb^svov 6Qd-oy(oviov do&sv s6rai.
xvxXov yaQ tf] d^s6si dsdofisvov tov ABF inl dia-
^stQOV tr]g BF siXrjcpd-ci dod^sv 6r]n,Siov t6 z/, 8id 8%
25 iov A nQbg tbv xvxXov nQ06^E^Xr]6d'Ci} tig tvxov6a
^f] AA, dnb ds tov A xf] AA n^bg bQd^dg yaviag
svd^sta ^x^^ 'h ^E, did ds tov E tf] AA naQaXXrjXog
4. f^g] rov a. iativ] -v add. m. 2 v. b. AEF]
BEd a. 6. JEB] AEF a. 7. mg — 8. PE] om. a. 10.
BJ] supra scr. m. 2 v. JE] J0 F. , 11. rav FB, BJ]
DATA. .185
permutando [V/ 16] BA-{-^r:AJ = Br: BJ.
uerum ratio B F : B^ data. ergo etiam ratio
BA -\- Ar : A^ data est [def. 2].
dico, etiam {BA -\- Ar).X Ezl datum esse.
nam quoniam A AEF aequiangulus est triangulo
AEB [III, 21; l, 15], erit BJ:AE=Ar:rE [VI, 4].
uerum AT : TE = BA -{■ AT : BF. quare etiam
BA-{- AT: TB = BA:^E [V, 11]. itaque
(BA + AT) xEzi = TBxBA [VI, 16].
datum est autem FB X J5z/ [prop. LII]. ergo etiam
(BA + AT) X EA
datum est [def.'l].
xcrv.
Si in diametro eirculi positione dati datum punctum
sumitur, et a puncto ad circulum recta aliqua adcidit,
et a puncto sectionis ad ductam rectam perpendicu-
laris erigitur, et per punctum, in quo perpendicularis
concurrit cum ambitu, parallela ducitur ductae rectae,
datum est punctum, in quo' parallela cum diametro
concurrit, et rectangulum parallelis comprehensum
datum erit.
nam in diametro BF circuH positione dati ABF
sumatur datum • punctum z/, et per z/ ad circulum
ducatur recta aliqua AA, et ab A perpendicularis ad ^A
recta ducatur AE, et per E rectae A^ parallela duca-
T^S rBE a. 12. vav FB, Bz/] rfjg FBd a. uqu ^ari a.
13. Ante- avvaiicpotsQov add. Tjjj a. Seq. duae demonstr.
aliae, u. app. 14. qd'] qs' Vat., edd.; qy' /3(a). 19. Ttag-
dXlriXog] Sid^stQog v, corr. supra comp. m. 2. 20. iati] htai §.
22. dQ&oymviov} om. §. 23. Post iTii add. tfjg Vat.a et
supra scr. m. 2 v. 27. sv&sla y()a(ifnj a.
186. AEAOMENA.
^'O'» rj EZ' Xeyco, ori do&sv b6xl tb Z, xal oii t6
V7to tG)v A/l^ EZ %G)Qiov dod^ev s6tiv.
dirild^co r} EZ inl tb 0, xal £%Bt,Ev%Q-(o rj A@.
STtsl op^ij e0tLV rj vnb -t&v &EA yavca, rj &A
5 didfietQog e6ti roi) ABF xvxkov 's6ti de xal rj BF'
t6 H aQa xevtQov e0tl tov ABF xvxXov dod^ev aQU
e6tl t6 H. s6tv ds xal t6 z/ dod-ev dod^st^a aQu
s6tlv rj zJH ta ^sys&si. xal sTtsl jtaQaXlrjXog s6tiv
il AA TTj ^@, naC s6ttv i'6rj rj &H tfj HA., l'6r] aQa
10 s6tl xal fj ^sv 2dH tfi ffZ, ri de AA tfj Z&' 8od-eL6a
de rj AH' dodst^a aQa xal rj ZH' alka xal t^ d-s'6SL'
sxateQa aQa t&v HZ, HA dod-et6d 'e6tLv. xai e6tL
dod^ev t6 H' do&ev aQa xal t6 Z e6tLV. xal STtsl
xvxkov dsdo^evov tfj d^e^eL tov ABF elkrintaL 6rj-
15 ^etov t6 Z So^ev.) xal dirjxtaL.rj EZ&^ do&sv aQa
s6ti tb V7tb't&v EZ&- i'6r] ds rj &Z tfj AA' 8o%\v
aQa s6tl t6 vnb tav AA^ EZ' onsQ ^Ssl det^aL.
2. t&v] tfig a. 3. EZ] E@ a. t6 0] rrjv Z a. 4.
r&v] rfjg a. 5. Post BF %dd. SidfisrQog a. 6. apa] om. v,
add. m. 2. 7. rd (alt.)] om. P. SoQ-siea] &sa£i a. 9. HA]
AH a. 10. iarlv v. xat] om. v, add. m. 2. Z0] 0Z a.
8o&slaa 8s — 11. &sasL] om. a. 12. apa] om. PVat. v,
add. m. 2 Vat. Kai iari] om. ,a. 13. iariv] om. a. insl]
iariv ini a. 15. So&sv rb Z a. So&sv (alt.)] tial So&sv a.
aga iari] om. a. 17. OTtSQ ^Ssl Ssl^ai] om. a. Post
Ssi^ai add. rsXog atr. rubro m. 2 Vat. In fine: ETKAEIJOT
^EJOMENA P; item Vat., in quo m. 2 atr. rubro ante ET
add. rav (euan.), A mut. in cov, add. rsXog; tertium denique
riXog m. 2 infra extremam figuram in imo folio ; rsi:og si^KlsiSov
SsSofisva V; rsXog. svkIslSov SsSojisva rr^g ^savog snSoascog a.
DATA.
187
tur EZ. dico, datum esse punctum Z et spatium
reetis A/i, EZ comprehensum datum esse.
producatur EZ ad &, 6t ducatur A®.
quoniam L'®EA rectus est [I, 29], ®A diametrus
est circuli ABF. uerum etiam BT diametrus est.
quare H centrum est circuli ABF. itaque H datum
est [def. 6]. uerum etiam z/
datum est. quare ^H data est
magnitudine [prop. XXVI]. et
qubniam A/i rectae E® parallela
est, et ®H = HA, erit etiam
AH=HZ QiA^ = Z® [1,29;
1, 15-, 1, 26]. data est autem z/if.
quare etiam Z H data est [def. 1].
uerum etiam positione data est. itaque utraque HZ,
HA data est. et datum est H. quare etiam Z datum est
[prop. XXVII]. et quoniam in circulo positione dato
ABT sumptum est datum punctum Z, et ducta est
recta EZ&, datum erit EZ X Z® [prop. XCII].
uerum @Z = AA. ergo datum est AA X EZ\ quod
erat demonstrandum.
APPENDIX.
DEMONSTRATIONES ALTERAE.
1.
Ad prop. XIX.
5 ^vvKtbv ds i6tC xkI ovtog. s6tG) tQiK ^sysd^ij tcc
AB., r, z/, XKi tb ^sv AB tov F dod-svtt, ^st^ov s'6tco
rj iv X6ya), tb dh F tov A dod-svtt (ist^ov rj iv koyci'
Xsycj, otv xkI tb AB tov ^ dod^svti (ist^dv i6tLV ?J
iv X6yco.
10 insl yccQ tb AB tov F Sod-svtc pist^6v idtiv rj iv
X6yc}, ag)rjQi]6d^(o tb dod^lv (isysd^og tb AE' Xomov
KQK tov EB TCQbg tb F X6yog idtl dod^sLg' tb ds F
tov /i do&svtt, (ist^6v idtLv t) iv X6yc}' xkl tb EB
KQK tov /1 do^svtL (ist^6v i6tLV Iq iv k6y(p. K<pT]Qi]6&(o
15 ovv tb dod^sv (isys&og tb EZ' Xoinov kqk tov ZB
*7CQbg tb /i \6yog i6tl do&sig. xkl istL do&sv tb AZ'
tb AB KQK tov ^ dod^svtL (ist^6v ictLv ^ iv X6yo3.
1. Om. a.
4. &XX(og t6 i&'] mg. m. 1 Vat., t6 i,&' om. v. 5. Svvcc-
tov — ovx(ag] om. Vaf.v. Iffroa] ^anv P. 7. iLSi^ov iariv P.
13. ■Kcci — 14. X6yi(p] mg. m. 2 v. .16. iori] iariv v. iezi]
icTiv V, sed. v eras. 17. iariv] om. Vat., comp. add. m. 2.
•1.
. Ad prop. XIX.
Aliter propositio XIX.
Sic quoque demonstrari potest. sint tres magni- ,
tudines AB, F, ^, et AB, comparata cum F, data
maior sit quam in ratione, F autem, comparata cum ^,
data maior quam in ratione. dico, etiam AB, com-
paratam cum z/, data maiorem esse quam in ratione.
nam quoniam ma-
E Z • B
A 1 i 1 griitudo AB, comparata
P [ I cum Fy data maior est
■ • quam in ratione, aufe-
ratur data magnitudo
^E. itaq.ue ratio reliquae EB a.d F data est
[def. 11]. uerum magnitudo F, comparata cum ^,
data maior est quam in ratione. quare etiam EB,
comparata cum ^, data maior est quam in ratione
[prop. XIII]. iam auferatur data magnitudo EZ. ita-
que ratio reliquae ZB ad z/ data est [def. 11]. et
data est AZ [prop. III]. ergo magnitudo AB, com-
parata cum ^, data maior est quam in ratione.
1 92 • APPENDIX.
1
2.
Ad prop. XXIV.
"Akkcog xo avro. 1
'Ensl loyog eatl Tijg A jtQog ti]v F dodsig.! d}g ds
.5 ->; A TCQog tfjv r, ovt(og tb aTcb ti]g A jCQbg tb vTtb
tmv ^, jT, kbyog aQU xal tov djtb t7\g A JtQbg tb 'bnb
t&v A, r dod-stg. ta ds vjtb t&v A., F l0ov e6tl tb
dnb tfig B' Xoyog aQa tov dnb trjg A nQbg tb dnb
trjg B do&SLg' G>6ts xal tfjg A n^bg trjv B Xoyog ietl
10 do&sig.
3.
Ad prop. XXVII.
"AXXcog.
KivtQca yaQ ta A, dia^triiiati ds tc3 AB nsQi-
15 (pSQSia ysyQa^pd^co r] FBA' Q^iesi ccQa i6tlv rj FBA.
^■iasi 8s xal 1] AB svd^sta' dod-sv aQa ietl tb B
0rjfiEtov.
4.
Ad prop. XXX.
20 "AXkcjg t6 avto.
"H%%-G) 8id tov A 6ri^sCov tfj BAF svd-£ia naQ-
dkkrikog rj EAZ. insl ovv did dsdo^ivov 6rj^Siov tov A
3. tb avto^ om. v. 4. r^g] tov a. t»jv] to a. 6,
Twv] corr. ex trjv m. 2 Vat., item lin. 7 in. 7. Ss] comp.
supra a. to] tS> a. 8. B] FB v. tfjg] tov a. A] B P,
BA j. 9. B (pr.)] r P, FB v. 10. Post Sodsig add.
mateQcc yag t&v {trjg Vat.) A, B faag iTtOQiGcc^s&a iv ta
olv.ii(o kyidetcp tstQaywvco Vat. , mg. m. 1 P cum signo omis-
sionis. 13. aXXcag t6 aitd Vat. a. 14. nsQicpBQBia] comp. a.
APPENDIX. 193
2.
. Ad prop. XXIV.
Aliter idem.
Quoniam ratio A : F data est, et^:P==^^:^xF
[Vl/ 1], etiam ratio A^-.AxT data erit [def. 2].
sed Ax r^ B^ [VI, 17]. itaque ratio A'^ : B^ data
est. ergo etiam ratio A : B data est. ^)
3.
Ad prop. XXVII.
Aliter.
-T/ Centro enim A, radio autem
/ AB arcus deseribatur FB^. itaque
■gi _,^ positione datus est FB^ [def. 6].
uerum etiam recta AB positione
\ data est. ergo punctum B datum
^\ est [prop. XXV].
4.
Ad prop, XXX.
Aliter id6m.
Ducatur per punctum A rectae BA F parallela
EAZ [I, 31]. iam quoniam per datum punctum A
1) Ita hoc loco concludi non debuit.
15. PBz/ -(pr.)] FB a (iu fig. cod. a arc. Bz/ deBcriptus nonest).
&e6Ei] do^O-atca a. i] FB TCSQKpigsicc a. 16. &sast] So-
&si6a a. xatj supra comp. add. m. 2 v. iari] om. a.
21. Bd rj BF a.. naQd).XriXog svQ-sta ypafifttj a. 22.
Ante iTtsL hab. %ai del. m. 1 v.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. ■ 13
194 APPENDIX.
naQU %^i6Bi dsdo^svrjv sv&stav rijv B^ F svd^eta yQafifii}
rjxrai rj EAZ^ &a6Ei aqa a<Srlv rj EAZ. nal iTtal
TcaQakXrjXog i^nv rj EAZ rfj JJ^JT, 'xat aig avrag
i^TtSTiraxav rj ^A, i'6rj aQa isrlv rj 'bno EA^ ycovia
5 rfj vnb AA r yovia. dod^st^a ds rj vno AAT' do-
&£t0a aQa xal rj vnb EAA. insl ovv n^bg ^s6Ei dsdo-
fiivfj EXJ&Sia rf} EAZ xal ra n^bg avrfi Grj^siO) dsdo-
fiiva ra A svdsta yQafi^rj rjxrai rj A/i dsdofiivrjv
noiOvGa ycoviav rrjv vnb r&v EA^, d^i^si aQa idrlv
10 ^ AJ.
5.
Ad prop. XXX.
"AX^Gig.
EiXr}q)d^c3 inl rrjg BF do&sv 6rjiistov rb E, xal dicc
15 rov E 0rj^Siov rfj AA naQallrjkog ^O-to rj EZ. insl
naQaXkrikog i^nv rj ZE rfj Az/, xal sig avrag ifi-
ninrcoxEv rj BE^, l'6rj aQa i6rlv rj vnb r&v ZE^
ycovia rfi hnb rav AAT yovia' doQ-Ei0a ds rj vnb
rcbv A^F' do&st^a ccQa i^rlv xai r} vnb r&v ZEF.
20 insl ovv nQbg d-iesi Ssdoiiivfj Ev&sicc rfj BF xal ra
nQbg avrfj 6rj^EiG) dEdo^ivG) ra E svdsta yQa^^rj
ijxrai rj EZ dsdofiivrjv noiov0a ycaviav rijv 'bnb rav
ZEF, d^idsi ccQa i6rlv rj EZ. insl ovv dia dsdo-
(livov 6rj(iEiov To-D A naQcc &i0Ei dsdo^ivrjv Evdstav
1. TTjv] rfjg Vat.v; coit. m. 2 v. 4. 15 vTib EAJ iari a.
5. ycavia] om. Vat.v. So9sl6cc St 17 vnb Ad F] supra add.
m. 2 V. ^z^r (alt.)] r&v Ajra. 6. rcbv EAJa. 7. avrfj']
avrng a. 9. Post V7t6 hab. tj m. l.del. P. 13. &Xi,a)g ro.
avro va. 14. BP] B a. So&sv'] rvxov a. 17. BEJ]
B£r a. 18. yavia] om. Vat. So&slaa — 19. AJT] om.
Vat., mg. KaraXsinetai (comp.) So&slaa ds ianv 15 vnb AdF
yavia m. 2. 23. Sid] om. a.
APPENDIX. 195
rectae B^ F positione datae parallela ducta est recta
linea EA Z, EA Z positione data erit [prop. XXVIII].
et quoniam parallela est
£_ . ± ^ EAZ rectae BJr, et in
/ eas incidit ^A, erit
/ L EAA = AJT [I, 29].
B -J- -, — uenim i AAT datus est.
itaque etiam iEA/l datus
est [def. 1]. iam quoniam ad rectam positione datam
EAZ et datum punctum in ea positum A recta linea
dueta est A^ datum efficiens angulum EA/i, AA
positione data erit [prop. XXIX].
5.
Ad prop. XXX.
%i Aliter.
Sumatur in recta B T datum punctum E, et per
punctum E rectae AA parallela ducatur EZ \\, 31]..
quoniam parallela est ZE rectae
A4 y et in eas incidit BEJ,
erit iZEA = AAT [I, 29].
uerum i A/IT datus est. ita-
que etiam- i ZET datus est
[def. 1]. iam quoniam ad rectam
positione datam 5P et datum punctum in ea posi-
tum E recta linea ducta est EZ datum efficiens angu-
lum ZET, EZ positione data erit [prop. XXIX]. iam
quoniam per datum punctum A rectae positione datae
Fig. alt. om. a.
13^
196 APPENDIX.
rrjv ZE svd^sta yQa^^ij fixtat r} A/i^ %sGsi ccQa
i0tlv r] AJ.
6.
Ad prop. XXX.
5 "AXXco^.
ElXtlcpd-G) STcl tfis Br tv%hv 6ri(istov tro E, xal
STis^svx^co 7] AE. insl dod^sv idttv to A ^rj^stov,
&S6SI, ccQa ietlv rj AE' ^sdsi 8\ xal rj BF' dod^stda
ciQa i6tlv ri 'bnh AEA ycavia. ^6ti ds xal rj vnh
10 tSiv AAE ycovCa dod'st6a' xal Xomri ccQa rj vnh tcbv
EAA do%^st6d i6tiv. insl ovv nghg %-s6sl dsdo^svij
svd-sca tfj EA xal tcp n^hg a^Jtfj dsdo^svo) 6r}^SL(p
Tc5 A svd-sta y^a^i^rj ijxtai rj A/J dsSo^svrjv noiov6a
ycovCav trjv vnh t&v EAA., d-s6si, aga i6tlv rj AA.
15 7»
Ad prop. XXXIII.
"AlXcag.
EiXrjcpd-co inl tfjs FA do&sv 6r]iji.stov th if, xal
xsC6d-(X) tfj EZ l'6r) r] HA. xsvtQOi iisv ta if, Sia-
20 ^f^iiati ds rc3 Hzi xvxXog ysyQccq)d-co 6 ^B' &s6si
ccQa i6tlv b jdB xvxkog' didotac yccQ avtov th xivtQOv
ty %^i6si xal rj ix tov xivtQOv ta ^syid^si. %-i6si 8s
xal ri AB' do%sv ccQa i6tl th B 6rj^stov. i6ti ds
xal To H do%iv' %i6si ccQa i6tlv rj BH. %i6si ds
5. &XX(og t6 avro a, et sic deinceps b(a). 6. tvxov]
Sod^ev a. 7. iativ] ieri a. Post eri^itov add. So&lv Ss
■Kccl tb E a. 9. 19 (pr.)] xal ij v. isTiv v. 10. AJE]
AEzl a. 11. iativ] -v add. m. 2 v, iati, a. SsSo(iivT]v
sv&stav tfj EB &. 12. o;'6t^] «'^r^v a. SsSofisva] om. Vat. v.
13. A] J a. 14. EAJ] EJA a. 19. HJ] J h. kuI
KsvtQa b. 26. ■KVKXog] comp. b, item lin. 21. JB] BJ v.
APPENDIX. 197
ZE parallela clucta est recta linea AA, AA positione
data erit [prop. XXVIII].
6.
Ad prop. XXX.
Aliter.
Sumatur in recta BT quodlibet punctum E, et
ducatur AE. quoniam datum est punctum A, AE
positione data erit [prop.
/\ XXVI]. uerum etiam BF
/ \ positione data est. itaque
/ \ l_ AEA datus est. uerum
B \ r etiam l_ AAE datus est. quare
etiam reliquus LEAA datus
est [I, 32; propp. III, IV]. iam quoniam ad rectam
positione datam EA et datum punctum in ea positum
A recta linea ducta est AA datum efficiens angulum
EAA, AA positione data erit [prop. XXIX].
7.
Ad prop. XXXIII.
Aliter.
Sumatur in recta TA datum punctum Hj et pona-
tur rectae EZ, aequalis HA. centro H, radio autem
HA circulus describatur AB. itaque circulus z/5
positione datus est [def. 6]; nam datum est eius
centrum positione et radius magnitudine. uerum etiam
AB positione data est. itaque punctum B datum est
[prop. XXV]. uerum etiam H datum est. quare
recta BH positione data est [prop. XXVI]. uerum
22. 17] supra add. m. 2 Vat. ^ien — 23. ^B] om. b. 24.
tCTiv — p. 198, 1. uqa\ bis b.
198 APPENDIX.
xal rj rzl' dod^et^a ccqk i6tlv 'fj vtco t&v BH/1 ycovia.
zal si ^ev 7taQdXh]X6s iotiv ij EZ rfj HB^ sGtai xal
'}] vTcb EZH ycjvia do9-si6a' &6ts xal XoiTcij rj vnb
ZEB yavCa dod^sl^d iotiv. si 8s ov, 6v^7CL7itst(o0av
5 at EZ, HB xatd t6 @. insl iarj i6tlv rj EZ tfj ziH,
tovts6tt tfj HB, xaL i6tt naQdkXrikog rj EB tfj ZH,
t6rj oQa ^<?ft xal rj Z® tfj &H' co6ts xal ycovia r]
-bnb &HZ ycovicc tfj vnb &ZH i6tiv l'6r]. do&st6a
dh r] "bnb tav &HZ' do&st^a ccQa xal r] vnb t&v.
10 HZ&' a>6ts xal r] ig)S^f]g i] vnb HZE dod^st^d i6tiv'
xal Xomi] r] 'bnb t&v ZEB do&stdd i6ttv.
Ad prop. XXXIV.
"AXkcos. ,
15 Eig ydQ naQalX^^Xovg tf] d^s^si dsdofisvag tdg AB^
r^ dnb Ssdo^svov 6r]iisiov tov E svd-sta yQa^fi'}] ^xd-co
'i] EZH' Xsyco, oti koyog i6tl ffjg HE n^bg tr]v EZ
dod-stg.
i]X^(o yaQ dnb tov E 6r]^siov inl ti]v Fzl xdd^stog
20 'f] E& xal ix^e^XrJ6d-co inl tb K. insl dnb dsdofisvov
6r]^SL0v tov E inl &s6sl ds8o^svr]v svd-stav tr]v FAI
E^b^sta yQa^fi'}] ^xtaL 'f] E& 6sdofisvr]v noLOv6a ycoviav
f^v ■bnb tcbv E&H, ^s6sl aQa i6tlv i] &EK' %^s6sl
d\ xal ixatSQa tcov AB, TA' do%\v aQa i6t\v ev,dteQOv
4. iativ] comp. b. 6. rb & ar]iisiov b. 7. iariv t. v.(xi{^r.)'\
supra comp. add. v. 8. ■utto (pr.) — 9. @HZ] 'vnb x&v
&HZ iariv i'ari b. 9. W] om. b. 10. HZ@] H@Z b.'
ij (i)r.)] om. b. HZE] r&v HZE v, twv @ZE b. 16.
tov CTjftEiov rov Vat. 17. EZH] ZH a. 20. insl olv a.
APPENDIX.
199
etiam Jz/ positione data est. ergo /. jBHz/ datus est.
et si EZ rectae HB parallela est, etiam L EZH
datus erit [I, 29; def. 1].
quare etiam reliquus
LZEB datus est [I, 29;
prop. IV]. si non sunt
parallelae, EZ et HB
concurrant in 0. quoniam
EZ = ^H=-HB, et EB
parallela est rectae ZH,
erit etiam Z0 = ®H [Yl, 2; V, 14]. quare etiam
L &HZ = ®ZH [l, 5]. uerum L &HZ datus [I, 15;
def. 1]. itaque etiam L HZ® datus est [def. 1]. quare
etiam angulus deinceps positus HZE datus est [I, 13;
prop. IV].
prop. IV].
et reliquus L 2, E B datus est [I, 29;
8.
Ad prop. XXXIV.
Aliter.^)
Nam ad parallelas positione datas u4B, F/l a dato
puncto E recta linea ducatur EZH. dico, rationem
HE : EZ datam esse.
g ducatur enim a puncto E
ad fz/ perpendicularis E® ei
producatur ad K. quoniam a
•^ dato puncto E ad rectam po-
sitione datam JTz/ recta linea
ducta est E® datum efficiens angulum E®H, ®EK
In cod. b fig.. prioris litterae B, E pennutatae sunt.
A
Z K
E
H
1) Haec demonstratio eius casus, quo punctum datum inter
parallelas sumitur, nihil diflFert a genuina.
200 APPENDIX.
Twv ©, K 0r]^si(ov. i^Tv de xal t6 E dod^ev do&st6a
ccga i<3tlv sxateQa tav &E, EK' koyog ccQa trjg @E
nQog EK So&SLg' cog ds rj &E TCQog tijv EK, ovtag ^
HE TtQog EZ' kdyog uQa zal tf^g HE TCQog EZ dod-sCg.
5 9.
Ad prop. XLV.
"AXXco g.
'Ex^s^kr]6d-co 7] BA sn' svd-stag, xal tf} AF icsC6%^(>i
t6r}, xal STts^svx&co rj zJF. xal snsl koyog s6ti 6vv-
10 a^cpotsQov trig BAF rCQog triv FB dod^sig, l'6r] di
r] FA tfj z/y^, Xoyog ccQa tfjg BzJ TCQog tijv BF do-
d^sig' xat s6ti dod^si^a r] vtco t&v A/dF' r]^i6sia yccQ
s6ti tr]g vTcb BAF' dsdotai ccQa t6 B^F tQiycavov
Tc3 sldsL' do&si^a uQa s6tlv r] vno t&v ABF ycavCa.
15 E6ti d\ xal r] VTcb t&v BAF dod-Si6a' xal Xoiicr] ccQa
i] -bnb t&v AFB do&Si6d s6tiv' dsdotat ccQa tb ABF
TQCyojvov t<p sldsL.
10.
Ad prop. XLVI.
20 "AkXog.
KsC6d^co tf] FA L'6r] r] ^A, xal ins^svx^co r] ^F.
insl Xoyog i6tl 6vva^(potsQOv tfjg BAF nQog ti]v FB
dod-sCg,, l'6r] d^ i^ FA tf] A/d., loyog ccQa xal Tijg ^B
1. 0, K GrnLiioiv'] K, & a. jtai] om. Vat., add. m. 2.
So^BlGcc] &£0si a. 3. E^(pr.)] KE a. 4. EZ (utr.)]
TTjv EZ a. Kai] om. v. 8. Itt' sv&Biag] om. b. 9.
Post i'ffrj add. i} AJ b. Kai (alt.)] om. b. 11. JA]
AJ b. 12. iativ r) vnb AJF yavia So&slaa h. r](iia£ia
— 13. BAT] om. b. 13. t&v BAT Vat., t&v del. m. 2. 14.
r yavia — 15. So&staa] om. b. 15. ^ga] om. Vat. v.
APPENDIX. 201
data erit positione [prop. XXX]. uerum etiam utraque
^B, F/l positione data est. itaque utrumque punctum
@, K datum est [prop. XXV]. uerum etiam E datum est.
itaque utraque &E, EK data est [prop. XXVI]. quare
ratio ®E : EK data est [prop.' I]. uerum
SE.EK^ HE: EZ [VI, 4].
ergo etiam ratio HE : EZ data est [def. 2].
9.
Ad prop. XLV.
Aliter.
Producatur recta BA in directum, et rectae AF
aequalis ponatur recta, et ducatur zfF. et quoniam
ratio BA -\- AF: FB data est, et
FA = AA, ratio B^ : BT data
erit. et LAAF datus est [prop. II];
nam dimidius est anguli BAF
[1,32; 1,5]. quare A BA F datus est
specie [prop. XLIV]. iiaque iABF
datus est [def. 3]. uerum etiam
L BA r datus est. quare etiam reli-
quus L AFB datus est [I, 32; propp. III, IV]. ergo
/\ABr datus est specie [prop. XL].
10.
Ad prop. XLVI.
Aliter.
Ponatur rectae FA aequalis zlA, et ducatur z/F.
quoniam ratio BA -\- AF: FB data est, et FA = AJ,
16. r&v] om. v. 21. ^ FA tar\ xjj AJ h. JA] Ad v.
22. avvaiLcpoTSQog b. FB] Fd v. 23. mo;i] om. b.
-}r:
202 APPENDIX.
XQog tijv BF dodsis. xaC idtt do-
d^eWa 'fj vTcb tcov ztBF yavia ' 3sdo-
tai ccQa t6 ^ B r tQiycovov ta sldsi'
8od-st6a ccQa idtlv i] 'bno t&v B^F A/
5 ycovia. TiaC i6tiv avtijg diTtlrj rj vno /
BAF' fj aQa vno t&v BAF yavia /
8o^si6d i6tLV dsdotai aQa tb ABF ^
tQiyavov ta sldsi.
11.
10 Ad prop. LIV.
"AXlcog.
'Exxsi0&co 8od-Si6a svd^sta rj H®.
t6 dij A ta B TJtoi o^oiov i6tiv ?) ov.
^6tco TtQotSQOv ofioiov, xal 7tsnoir]0d-co , cog r} F^
15 TtQbg tijv EZ, ovtcog r] H® TtQbg trjv KA, xal dva-
ysyQd(f%-co dnb tcbv ff@, KA totg A^ B o[iOia xal
bfioicog xsi^sva td M, N' dsSotai aQa ixdtSQOv tav
M, N ta eldsi. xal insi i0tiv, d)g rj FA TtQog tr}v
EZ^ ovtag rj H® TtQbg trjv KA., xal dvaysyQantai
20 dnb tav FA, EZ, if 0, KA o^oia xal 6}ioicog xsifieva
svd-vyQaiifia td A, 5, M, iV, i0tiv aQa cog tb A nQbg
t6 5, ovtcog ro M n^bg tb N. k6yog ds tov A nQog
t6 B do&Sig' kdyog ccQa xal tov M n^bg t6 N dod^sCg.
dod^sv de t6 M' dnb yaQ dsdo^svrjg evd^eCag ta ^sys&ei
"25 dvaysyQantai dsdofiivov sidog' 6o&sv ccQa xal t6 N.
1. BT] BTJ P et Vat., in quo z/ del. m. 2; TB v. 6.
JB^r(pr.)] T&v BAF h. t} &q<x — 7. iariv] So&siaa &qu
■Kul 7] vnb x&v BAT' ^ati 8e v,ccl i] vnb toiv ABF ywvicc So-
9siacc 'nccl Xoinr) aQcc i] vnb tcav AFB ycoviu So9slacc iari b,
13. dTj] Ss h. iativ] om. b. 16. Post H@ del. nQog tr\v
• APPENDIX.
203
etiani ratio JB : BF data erit. et L ^BF datus est.
quare /\ zJBF datus est specie [prop. XLI]. itaque
i B^ r datus est [def. 3]. et i BA F eo maior est duplo
[I, 32: I, 5]. itaque L BAF datus est [prop. II]. ergo
AABF datus est specie [I, 32; propp. III, IV;
prop. XL].
11.
Ad prop. LIV.
Aliter.
Ponatur data recta H&.
iam A figurae B aut similis est aut non similis.
sit prius similis, et fiat Fz/ : EZ = H& : KA
[VI, 12], et in rectis H0 , KA figuris A, B simi-
les et similiter positae describantur figurae M, N
[VI, 18]. itaque utraque M, N data est specie [def. 3].
M
H-
et quoniam est FA : EZ = H® : KA, et in FA, EZ,
H&, KA similes et similiter positae descriptae sunt
figurae A, B, M, N, erit A:B==M:N [VI, 22].
uerum ratio A : B data est. itaque etiam ratio M: N
data [def. 2]. uerum data est M [prop. LII]; nam
m. 1 P. 17. dsSotai — 18. N] om. Vat. 20. KA] om. b.
25. dsSo^svov slSog &vaysyQCiTtxcci b.
204 APPENDIX. •
ccvaysyQu^p&co 6i} ccTcb rijg KA teTQccycavov t6 S'
dedorat uqu xo S ta eldsi' koyos uQa tov N nQog
t6 S do&eig. dod^ev de tb N' do&ev ccQa xal tb ^'
dod-eWa aQu itftlv rj KA. e6tt, d\ xal tj H® 8od'el6a'
5 koyog ccQa e6tl trjs H® TCQbg tijv KA dod^eCg. xaC
e6tiv G)g 7] H& TCQbg tijv KA^ ovtcog tj Iz/ TiQbg trjv
EZ' Xoyog ccQa zal tijg JTz/ JiQbg tijv EZ do&eig.
xaC etsttv o^olov tb A ta B' xal aC XoiTtal aQa nXevQal
stQbg tag Xotnag nXevQag Xoyov £%ov6l dedo^evov.
10 ^ii e6tci dii ofiotov axokov&cog dij ty nQoteQcc ajio-
det^et tov TtQcotov detxvvtai.
12.
Ad prop. LV.
"A XX (o g.
15 "E6t(o looQtov t6 KAMN^ dedoiievov ta eidet xul
Tc5 ^eyed-et' Xiya^ ort xal ai TtXevQul avtov dedo^evut
eiol t(p fieyed-et.
uvayeyQucpd^co yuQ unb tijg MN tetQuycovov tb MO *
dedotat uqu ta etdet. aXXu xul t6 AN' Xoyog uqu
20 e6tl tox) AN TtQbg t6 MO dod^etg. Sod^ev 8e t6 AN
Tw ^eye&et' dod-ev icQa xul t6 MO ta ^eye&et. xui
e6tt tetQuycovov t6 anb trig MN' 8o%\v uqu i6tl ro
unb trig MN' 8o^et6u uqu i6tlv i} MN rc5 fieyid^et.
8iu ta avtu 8ii xal exu6tr} tCbv MA, AK^ KS^ !slN
25 8od^el6d i6tt ta ^eyid-et.
1. &va'ys'yQdq)d'(o] ccvccydyQaTirui h. t^s] corr. ex tmv m. 2
Vat. 2. slSei] ^Lsyt&ti b. 4. ^axi] ^axtv v. xat] om. b.
5. iatlv ccQu V. iGti] ■A.ai Vat., om. b. 8. iativ] om. Vat.
&Qa] om. b. 9. Xoinag &Qa b. 10. TtQotSQa &TtoSsi^si \
TtQwtrj Ssi^si b. 17. slaiv Pv. 20. iati] om. b. t6 A\
T— 21. MO] om. b. 21. Kai (pr.)] siipra atld. m. 2 v. '2.").
Ante iazL add. aQa b. . iattv v.
APPENDIX. 205
in recta maguitudine data constructa est data figura.
quare etiam N data est [prop. II]. iam construatur
in recta KA quadratum 13 [l, 46]. itaque S' datum
est specie. quare ratio N : S data est [prop. XLIX].
uerum data est figura N. itaque etiam S datum est
[prop. II]. quare KA data est. uerum etiam H®
data est. quare ratio H& : KA data est [prop. I]. et
est H® :KA = rzl : EZ. itaque etiam ratio Tz/ : EZ
data est [def. 2]. et est A '^ B. ergo etiam reliqua
latera ad reliqua latera rationem habebunt datam [def. 2].
iam similis ne sit. tum congruenter superiori de-
monstrationi fit demonstratio.
12.
Ad prop. LY.
Aliter.
Sit spatium KAMN^ specie
et magnitudine datum. dico, etiam
latera eius data esse magnitudine.
construatur enim in recta MN
quadratum MO [I, 46]. itaque
datum est specie. uerum etiam
AN. itaque ratio AN:MO data
[prop. XLIX]. uerum AN datum
est magnitudine. quare etiam MO
magnitudine datum est [prop. II].
et est quadratum rectae MN. ita-
que MN^ datum est. ergo MN data est magnitudine.
eadem de causa etiam singula latera MA, AK, K!Sl, ISN
data sunt magnitudine.
206 APPENDIX.
13.
Ad prop. LXVn.
KaT£6X£V(x6d^(o yccQ xk avta roig tcqotsqov, xal
5 7Jx&(o anb tov A in\ Ttjv EF xcc&STog rj AZ, xal
£7t£^svx^(o ri A^.
xal sjtel dod-£i6d £0tlv rj 'bnb t&v BAF yojVLa
xai E6TLV axytrig r]fiL6£La rj hnb r&v AFZ, ^6tL d\ nai
r] vTcb T&v AZr do&£t0a, dsdoTaL aga t6 AZF tqC-
10 yovov Tc5 £l'dEL' ^oyog uQa £6tI Tfjg AZ nQbg Trjv ZT
do&sig. Trlg d£ ZF TtQbg Trjv FE Xoyog £6tI do&sig'
dLitXaGmv yaQ £6tlv avTrjg' xal Trjg EF aQa TtQbg
Trjv AZ l6yog £6tI dod-£Lg' co6t£ xal tov vnb t&v
EFA TCQbg ro vnb tCov AZ^ TA Xoyog £6tI dod^Eig.
15 Tov d£ vTtb T&v AZ^ TA TCQog t6 ATA TQLycovov
Xoyog £6tI 8o^£Lg' dinM^LOv yccQ £6tlv avTov' xal
Tov VTtb Tav ETA ccQa JCQbg t6 ATA TQcyavov Xoyog
£6tl do^ELg. i'6ov d£ t6 ATA tQLycovov tc3 ABT
tQLycjvG}' ini t£ yaQ tr\g avtr[g ^d^Ecog £6tL trjg AT
20 xal iv taig ai)talg naQalXrjXoLg tatg AT, BA' xal
tov vnb tav ET^ ccQa TtQbg t6 ABT tQLyovov Xoyog
i^TL dod^ELg. xai i6TL t6 hnb t&v ETA, S ^el^ov i6TL
t6 a;r6 6yva^(poT£Qov rijg BAT tov dnb Trjg BT' S
ccQa ^£t^6v i6TL t6 dnb 6vva^(poT£Qov rfig BA, AT
25 Tov dnb Trjg TB, ixEivo t6 xcnQiov n^bg t6 TQiyavov
X6yov £X£L S£do}i£vov.
3. aXXag] om. b. 4. KaTccaKSvdGQ-a) P. TiaTsaKSvdaQ"^
— 5. rjx&co] om. b. 5. A] J b. 7. tcoj'] om. v.
'niiasicc Vat., corr. m. 2. t&v] tijv b. ^otiv v. 9. P(
So&siaa add. kccI XoiTtii aga rj inb t&v FAZ iati (comp.) da-
9'Staa b. 10. tm slSsi] om. b. Tfjg AZ iaTi v. IJ.
a^T^s] aiTov b. EP] JBF b. 13. cofftf — 14. SoQ^sii]
APPENDIX. 207
13.
Ad prop.LXVn.
Aliter.
Nam eadem comparentur,. quae antea, et ducatur
ah j4 ad EF perpendicularis AZ, et ducatur Azl.
et quoniam datus est /. BAF et dimidius eius est
LJrZ [1,32; 1,5], et etiam /. ^Zr datus est, A^Zr
datus erit specie [I, 32; propp. III, IV; prop. XL].
quare ratio AZ : ZF data
est [def. 3]. uerum ratio
Z r : FE data est ; nam
rE=2Zr [1,26]. quare
etiam ratio ET:AZ data
est [prop. VIII]. itaque
etiam ratio
EFx r^iAZx rzf
data est [VI, 1 ; def. 2]. uerum ratio AZxrj:/\Arj
data est; nam AZx F^ == 2 AF^ [1, 41]. quare etiam
ratio EFxr^ : A AF^ data est [prop. VIII]. uerum
AArA = AABr', nam et in eadem basi sunt AF
et in iisdem parallelis AF, Bzl [I, 37]. itaque etiam
•ratio EFxFA : /\ABr data est.- et EFxT^
spatium est, quo (BA -\- AFy maius est quam BF^.^)
itaque spatium, quo (BA -\- AFy maius est quam FB^,
ad triangulum rationem liabet datam.
1)
Hoc demonstratum est p.
125
Fig. om. V.
oin
• v;
supra
add. m.
2.
13. rov]
t6 b. ra>v] rrjg b,
item
lin
14.
15
rov —
16.
avrovl
om
V. 15. AFJ] vnb
r&v
ABTh
. 18.
ABT]
AFJ b. '19. Ante TJ5s(alt.) hab. xat
del.
m.
2 V
21.
Tovl t6
P,
corr. m
2.
EFzi] EZrd b.
ffl — 25. TB] or
22.
»]
y.ai
P, &v
b.
23.
■nal rov
V.
Q. b.
24. aQu] supra add
. m
2 Yat.
lisi^ov aga v.
208 APPENDIX.
14.
Ad prop. LXVIL
"AXlcog.
"HxoL yccQ fj A ycovLa OQd"!] iGriv t) o^sta r] dfi^Xsia.
5 e0t(o TtQOTSQov dQd^ij' tb aqa aith 6vva^g)OTSQov
Tfjg BAF tov ccTib tijg BF vnsQS%si ta dlg vjcb tav
BAF. KaC s6ti tov d\g vitb tcbv BAF TtQbg tb ABF
tQiycovov Xoyog dod^stg.
S6TG3 di] o^sta i] vTcb r&v BAF, xal ^xd^co ccTtb
10 Tov r snl Tr]v AB xdd-sTog rj Fzi. sjtsl 6^vyG)vi6v
s6TL t6 ABF TQLycovov, xal accd-STog rjXTaL ri JTz/, ra
aQa dnb r&v BAF i'0a s6tI ttk» ts dnb Tfig BF xal
Ta dlg vTto t&v BAA. xolvov tiqo^xsl^&co t6 dlg vno
Tcbv BAF' Ta ccQa dnb t&v BAF ^STa tov dlg vnb
15 T&v BAF, onsQ s6tI t6 dnb 6vva^(poTSQOv Trjg BAF,
l'6a S6TL Ta5 Ts dnb Trjg BF jcal Ta dlg vnb tcov BAA
xal stL T(p dlg vnb Tcbv BAF, tovts6tl t» dlg vnb
6vva(i(poTSQOv Tfjg FA^ xal Tfjg AB' g)6ts t6 dnb
6vva(i(poTSQov Tfjg BAF [ist^ov i6TL tov dnb tfjg BF
20 Tc3 dlg vnb 6vva^(potsQOv TJjg AAF xal tfig BA.
xal insl dod-st6d i6tiv rj vnb t&v BAF ycovia., s'6tl
ds xal r] vnb tSov A^F ycovCa do&st^a, xal Xoini] uQa
r] vnb tav A FA s6ti dod^st^a ' dsdotai ccQa t6 AA F
TQCycovov Tw sfdsi' X6yog ccQa i6TL Tfjg AA nQbg Tr)i'
25 AF do&sCg' g)6ts xal 6vva^(p0TSQ0v Tfjg AAF nQog
Ti]v AF Xoyog i^rl dod^sCg' xal tov vnb 6vva^(poTSQOv
5. aTto] VTto h. 6. tov] ro b. 11. rd] ro b. 12. i'aa]
laov b. 14. rd] ro b. &Tt6] vno b. 17. ra (alt.)] rov h.
18. rAd] BAJ TKxl rfis Ad V. 19. rr)? BAT — 20. rw i)'i^\
rfjg FAd yial rfjg AB- mars rb ccnb avvaficporsQOV rfjs BAF
APPENDIX.
209
14.
Ad prop. LXtn.
Aliter.
Nam i A aut rectus est aut
acutus aut obtusus.
sit primum rectus. itaque
{BA + ATY
^Bn + 2BAxAr
[n, 4; l, 47]. et ratio ^BAxAFiAABr data est
[prop. LXVI; prop. VIII].
iam sit /. BAF acutus, et ducatur a P ad ^J5
perpendicularis FA. quoniam A ABF acutiangulus
est et perpendicularis ducta
FA, erit B A^ + A T-
= Br'-i-2BAxAA [n,13].
commune adiiciatur
2BAX AR
itaque
BA' + AT^ -\-2BAxAr = {BA-\- AV)^ [E, 4]
= Br^ -{-2BAXAA -\-2BAxAr
= Br^ + 2 (FA + AA) X BA [E, 1].
itaque (BA + APy maius est quam BF^ duplo rect-
angulo {FA -\- AA) X BA. et quoniam datus est
L BAF, et etiam L AAT datus est, erit etiam reli-
quus L ATA datus [I, 32-, propp. III, IV]. itaque
A AAT datus est specie [prop. XL]. quare ratio
Pr. fig.. in P adcl. m. rec. (supra ^crtt» Tt^Sitov h^%-r\),
om. T.
xov icTfo ttJs BjT vniQBxu rov Sig b. 22. dod^Eica] supra add,
m. 2 Vat. 23. icrt.] icriv v, ycov/a b. 24. ^4//] z/^ b.
Suclidea, edd. Heiberg et Menge. VI. 14
210 APPENDIX.
KQa rijg AAT xal trig AB tcqos tb VTth x&v BAF
Xdyos i^tl do&SLg, xal tov dlg vjib 6vva(i(potsQOv rij?
/4AT %aX rijg AB TCQog tb vnb t&v BAT Xoyog i6tl
dod-Eig. Tov ds vnb tav BAT TtQbg tb BAT tQiycovov
6 Xoyog ictl do&sig dia tb do&et6av elvac triv vjib t&v
BAT ycovLaV ical tov dlg vnb 0vva^cpoteQOv trjg AAT
xal tfig AB aQa XQbg tb ABT tQtycovov loyog icti
dod-eCg.
akXa di} eGtca a^^kela rj vnb BAT, xal ix^Xr]d'et6rig
10 tfig BA riiQ-co in' avtijv xd&etog rj TE, zal xelG&gj
tfi AE i'6r] rj AZ. ijcel ovv a^^letd istiv rj vnb
BAT yc3vta.) xal xdd-etog rjxtat r] TE, td ixQa
dnb tav BA, AT ^etd tov dlg vnb tav BAE^
tovteGtt tov 8\g vnb tcbv BAZ^ i'6a ictl ta
15 dnb trjg B T. xotvbv nQO0xet6d-C3 tb dlg 'bnb t&v
BAT' td ccQa dnb tav BAT fietd tov dtg vnb
tcbv BAT, tovtedtt tb dnb 6vva^(poteQOv tr]g BAT
^etd tov dlg hnb tav BAZ i'0a i6tl ta dnb
trjg BT fietd tov dlg vnb t&v BAT. xotvbv
20 dcpr]Qr]6d^Ci) tb dlg "bnb t&v BAZ' tb uQa dnb 6vv-
a^cpoteQOv tr]g BAT i'6ov i6tl ta dnb tr]g BT xal
ta Slg vnb tav BAy TZ' &6te tb dnb 6vva^(po-
teQOv tfig BAT tov dnb tf]g BT vneQe%et ta dlg
vnb t&v BA, TZ. xal inel dod^et^d i6ttv i] 'bnb
25 BAT ycjvta, xal r] vnb EAT ixQa do&Et6d i6ttv.
dkkd xal r] inb TEA dod-et6a' xal Xotni] ccqu ^ vnb
1. &QCC tfig JAF] JAF &qu b. r&v] tT)g b. 2. Post
So&Big add. tov 8s vnb tyg BA F nQog tb ABF tQiycovov X6yog
iatl So&sig b. 3. vnb tav BAF] ABF tQiyavov b. 4. tov
— 8. 8o%£ig] (o ccQa ^sl^ov iati tb djtb avvci^(potsQov tf]g BAF
tov dnb tfjg BF, iv.slvo tb %coQiov TCQbg tb ABF tQiycovov
APPENDIX. 211
AJ '. AT data est [def. 3]. itaque etiam ratio
{AA -{- AF) : AF data est [prop. VI]. quare etiam
ratio {AA -{- AT) X AB : BA X AT data est [VI, 1;
def. 2], et ratio 2 (AA -\- Ar)xAB : BAXAT data
est [prop. VIII]. uerum ratio BA X AF: A BAF data
est, quia datus est /. BAF [prop. LXVI]. ergo etiam
ratio 2(AA -\-Ar)xAB:A ABT d&ta est [prop.VIII].
iam uero /. BAF obtusus sit, et ad productam BA
ducatur perpendicularis FE, et ponatur AZ — AE.
iam quoniam /. BAF obtusus est, et perpendicularis
ducta est FE, erit BA^ -\- AT^ + 2 BA X AE
h.e.BA^-\-Ar^-{-2BAxAZ
= Br^ [U, 12]. commune
-"^/^^ ;^\ adiiciatur 2 BAX AF:, itaque
BA"" -\- AT^ -{- 2BAX AZ
jBZ ^^ _^2BAX AT, h. e. [U, 4]
{BA-\-Arf-\-2BAxAZ = Br^-\-2BAxAr.
commune auferatur 2 BA X AZ. quare
• (BA + Ary = Br^ -\-2BAxrz [ii, 3].
itaque {BA -\- AF)^ excedit BF^ duplo rectangulo
BA X rZ. et quoniam datus est L BAF, etiam
L EAF datus erit [I, 13; prop. IVJ. uerum etiam
L FEA datus est. quare etiam reliquus L-^TE datus
%6yov i%tL 8s8o[L£vov b. 4. rpiycovov] om. Vat. 7. TtQog]
comp. Vat., omnibus litteris m. 2. 9. Ante aXXd add. aHo?. v.
icXXu 8r) ^ffTco] ^atco Siq b. vnb xwv BAT ycavlcc b. 10.
in uvtriv'] om. b. 11. ovv] om. b. 12. t&v BAT b. 13.
twv (alt.)] om. b. 14. rov] fiETG; tov b. 18. fifTo; Totj] xal ro b.
TcoTS b. 19. iLSta Tov] v.a.1 tc5 b. 21. Tra] corr. exTo m. 2 P,
rc5 Tf b. 22. rd] rc^ PVat.v. 23. r^g'(pr.)] tov b. 24.
iiTro Bjr] V7tb TTjs rcov EJr b. 25. xcci] om. v. ^crt. v,
item p. 212, 1. 26. TEA] r&v TEA b. XoiTf^] XoiTtov
PVat.v; corr. m. 2 Vat.v.
14*
212 APPENDIX. H
AFE do&stdd a6TLV dadotai uqk tb AEF tQLycovov
tip eidsi. Xoyog uqu rijg FA TCQog tijv AE dod-eig,
tovta0ti TtQog tijv AZ' caGte xal tijg AF TCQog tijv
rZ ^oyog i6ti dod^eig. r^g de AF nQog trjv FE
5 ?,6yog e6tl do&eig' xal trjg EF a^a nqog trjv TZ Xoyog
e6ti dod^eig' &6te xal tov vjib t&v EF, AB TtQog tb
vTib t&v rZ^ AB l6yog e6tl dod^sig. tov de 'bnb tav
AB, FE TCQog tb ABF tQiycovov l6yog e6t\ dod^eig'
&6te %al tov 8lg vnb JTZ, BA TtQbg tb ABF tQi-
10 ycovov X6yog iatl dod^eig. xai i0ti tb dlg vtco tav
Zr^ BA, a ^eL^6v i6ti tb anb 6vva^(poteQov rijg BAF
tov anb tiig BF.' « aQa ^ei^6v i6ti tb anb 6vva^(po-
taQOv tr]g BAT tov ccjtb trig BT^ ixelvo tb xcoQiov
TtQbg t6 tQiyavov X6yov e%ei dedo^avov.
15 15.
Ad prop. LXVII.
"AXXtog.
Ai^^X^^ V -5^ ^n:i t6 z/, xal xsl^&gj t^ TA i'6rj
r] A^, xal i7te^evx^(o rj AT.
20 ijtel ovv dod^eiGd idtiv r} vnb BAT ycovia^ xai
i6tiv avtrjg rj^i6eia exataQa tav vnb A^T, ATA^
doxtel^a aQa i6tlv ixatSQa t&v 'bnb tatv AAT, ATA'
xal Koinr] ccQa rj vnb AAT do&ei6d i6tiv' dedotai
ccQa tb ATA tQiycovov ta etdei' l6yog aQa trjg AT
25 nQbg ti]v Jz/ dod^eig. xal inel dod^ei^d i6tiv r] vnb
A^T, xatrlx^<o avtfi i'6rj ixatsQa t&v -bnb ^ET, AZT.
1. AFE] AEr F, Tu>v AFE h. to] xal t6 b. 3.
Ttqbg xrjv (pr.)j t^s b. 4. FZ] ZF v. xfig — 5. So&s'is]
hic om. b; add. post do&eis lin. 8. 9. vno] vnb tav h.
BA] AB Vat.vb. 11. ZF] FZ Vat. (mut. in ZT m. 2) v.
BA] AB \h. 12. (lii^ov] corr. ex ^isaov m. 2 v.
APPENDIX. 213
est [I; 32; propp. III, IV]. itaque A AET datus est
specie [prop. XL]. quare ratio FAiAE b. e. FA-.AZ
data est [def. 3]. itaque etiam ratio A F : FZ data
est [prop. V]. uerum ratio Ar-.FE data est. quare
etiam ratio EF '. TZ data est [prop. VIII]. itaque
etiam ratio EFxAB : TZ X AB data est [VI, 1;
def. 2]. uerum ratio ABx TE:AABT data est
[1, 41 ; def. 2]. itaque etiam ratio 2TZxBA:/\ABT
data est [prop. VIII]. et 2 ZPx BA est spatium, quo
(BA -\- ATy maius est quam BT^. ergo spatium,
quo {BA -\- ATy maius est quam BT^, ad triangulum
rationem habet datam.
15.
Ad prop. LXVn.
Aliter.
Producatur BA ad z/, et ponatur AA == TA, et
ducatur A T.
iam quoniam datus est [_ BAT, et uterque angu-
lus AAT, AT^ eius dimidius est [I, 32; I, 5],
uterque angulus AAT, ATA datus est [prop. II].
itaque etiam reliquus LAAT datus est [I, 32;
propp. in, IV]. quare /\ ATzt datus est specie
[prop. XL]. itaque ratio AT: TA data est [def. 3].
et quoniam datus est /. AAT, construatur ei aequalis
uterque angulus A ET, A Z T^) et quoniam est
1) u. append. schol. nr. 33.
14. to ABF XQiycovov vb. 17. alXaq] om. b. 18. inl
t6 z^] om. Vat. iv.v.siG&co b. 20. vnb x&v b. 21. avxfi?]
civxri ^- 22. x&v (alt.)] om. b. AFJ] FJ b. 23. iaxi
So&tTaah. 24:. ATJ] J TA h. ccqk iarth. 25. vTtoAjr]
VTtb x&v Ad r yavicc h. 26. vTcb dEF] VTtb x&v ^AF h.
214 * APPENDIX.
xal ijtsl i'6rj idTLv rj vtco B^F Tfj vjtb ^EF, xoLvri
de 7] V7C0 ABF tov /IBE tQLycovov ov^a, '^al ^tov
ZlBr, AoLTiri aQa rj vno BzlE Xoltc^ tfj vno BF^
Bf3tLV i'6rj' i0O'yciviov uQa tb BzlE tQLyavov ta ^BF
5 tQLyavGi' s6tLV aQa cog r) EB TCQbs trjv -Bz/, ovrtog
-)} zIB TCQog BF' tb aQa vnb tav EB^ BF^ tovtiGxu
t6 VTcb t&v EFB fieta tov anb trjg FB^ i'6ov i6tl
Tc3 dnb Bzl, tovtictc ta anb 0vva^<potiQOv ti]g BAF'
i'6rj yaQ iGtiv rj AA tfj AF' tb aQa vnb tS)v EFB
10 ^etd tov dnb tfjg FB i'6ov i6tl ta dnb 6vva^€potiQov
trjg BAF' tb aQa dnb 6vva^<potiQov tfjg BAF tov
dnb tr]g BF vneQi%eL ta vnb t&v BFE.'
liyco ovv, oTfc Xoyog i6tl tov vnb t&v BFE n^bg
tb ABF tQLycDvov dod^SLg.
15 inel yaQ i'6r] i6tlv r) vnb BAE ycovCa tfj vnb BFA^
av r) vnb AAF tfj vnb AFA i6tLV l6r]^ Xoinrj aQa
rj vnb FAE Xoinfj tfj vnb AFB i6tLV 167). i6ti, de
zal rj vnb /JEF tfj vnb AZF i'6r]' Xoinfj cxQa rj vnb
ZAF XoLnfj tf) vnb AFE i6tiv i'6rj. L6oycbvLOV ccQa
20 i6tl tb AZr tQLyGjvov tm ^EF tQLyava' e6tLV apa,
cjg rj FA nQbg tfjv AZ^ ovtcog rj AF n^bg FE' ical
ivalXd^ ccQa, cog rj FA n^bg tfjv AF, ovtcog i] AZ
nQog ti)v FE. Xoyog dh tfjg AF nQbg tfjv Pz/ dod^eCg'
Xoyog ccQa xal tfjg AZ n^bg tfjv PE do&SLg.
25 i]X^<*i dnb tov A inl tfjv BF xd&etog f] AH.
xal inel dod^et^d i6tLV f] 'bnb AZF^ e6tv d\ xal
1. vTto] vnb t&v b, item lin. 3. 2. Ss nQoayisiad^co f}
iiTcb r&v ABF rovts b. ABF} corr. ex JBE m. 2 Vat.
ovffa] om. b. 3. BFJ] FJ b. 4. far] iariv b. Post agu
add. iati b. BJE] JBE b. 6. Br(pr.)] rrjv BT Vat.b.
EB, BF] EBF h. 8. rrjg BJ b. ra (alt.)] rd Pvb.
APPENDIX.
215
l_ BJr = zlEF et communis /. ABF, qui et trianguli
JBE et trianguli /JBF est, reliquus angiilus BJE
reliquo angulo BFzl ae-
qualis erit [1, 32]. itaque
A BzlE aequiangulus est
triangulo /JBF. quare
^5:5z/ = z/5:5r[VI,4].
itaque EBxBr= B^^
[VI, 17], h. e. ErxrB-\- FB^ [II, 3] = {BA + Arf
(nam AA = AT). quare {BA + Arf excedit BT^
rectangulo BFx FE.
iam dico, rationem BF X FE : A ABF datam
esse.
nam quoniam LB^E=Brzi, qworumi A^r= AFd
[I, 5], qui relinquitur angulus F^E reliquo angulo
AFB aequalis erit. uerum etiam i ^EF = AZF.
quare reliquus /. ZAF reliquo angulo ^FE aequalis
est [I, 32]. itaque triangulus AZT triangulo AEF
aequiangulus est. quare TA \ AZ = ^T: TE [VI, 4].
itaque etiam permutando TA:^T=AZ:TE [V, 16].
uerum ratio AT: T^ data est. quare etiam ratio
AZ:TE data est [def. 2].
ducatur ab A ad BT perpendicularis AH.
et quoniam i AZT datus est, et etiam i AHZ
9. AF] FA V. 10. rS\ BFh. 12. tc5 vnb r&v\ rov
vnb rfjg b. 13. ouv] om. d. r&v^ rfig h. 15. vno (pr.)]
imb Tjjs b, item lin. 17. vTto (alt.)] ijcb r&v b, item lin. 16,
18, 19. 16. T^] rf]g b. feri iarLv v. 17. iarLv] om. b.
18. AZr] ArZ h. 19. ^TE] ATE h. aQa] yccQ h.
21. ij (pr.) — ovroog] bis b. rrjv FE h. 22. &Qa]
om. b. jr] rj h. 25. BT] BZ h. 26. tj)? v4Zr b.
^ffTlV T.
215 APPENDIX.
17 vjib AHZ dod^st^a, xal Xomrj uQa 7} 'bnh HAZ
dod-£t6d i6tiv' didoxai ccQa t6 AHZ XQiycovov x&
iidei' Uyog a^a i6xl xijg ZA jCQog xriv AH dod^sCg.
xfjg dh ZA TtQog x^v FE Uyog idxl do&sig' xal rijff
5 AH aQa XQog x^v FE X6yog iaxl dod^aig' &6ts xal
tov vTio x&v AH, BF nQog xb vnb x&v 5r, FE
2,6yog i6xl dod^sig. xov dh vnb xcbv AH, BF nQbg xb
ABF xQiycovov kbyog i6xl do&Sig' xal xov vnb xav
BF, FE uQa n^bg xb ABF XQiycavov 2.6yog i6xl do-
10 d^sig' aaC i6xi xb vnb x&v BF, FE^ S ^st^bv i6xi tb
anb 6vva^cpotSQOv tTJg BAF tov anb tfig BF' « aQa
(isi^6v i6ti t6 anb 6vva[iq)otsQov trjg BAF tov dnb
XTJg BF, ixstvo xb xoqCov n^bg xb xQCyavov k6yov
sxsi dsdo^svov.
15 16.
Ad prop. LXVIII.
"AXldjg.
'ExxsC^d^co dsdo^svTj svd^sta rj K.
xal insl X6yog i6xl xov A n^bg xb B dod^sCg, 6
20 avtbg avta ysyovstcn 6 tfig K n^bg trjv A. koyog d^
xov A nQbg xb B do&sCg' 2.6yog ccQa xal xrjg K n^bg
x^v A dod-sCg. doQ^st^a ds r] K' do&Si6a ccQa xal ij A.
ndXiv insl kbyog i6xl 8o%-slg xfjg FA n^bg x^v EZ,
6 avxbg avxa ysyovsxco 6 xfjg K nQog x^v M' k6yog
25 uQa xal xrjg K nQbg xijv M 6o&sCg' do&st6a 8^ rj K'
1. AHZ] AZH P, rav AHZ b. " HAZ] ZAH v, HZ b.
4. y.a.1 T^s] bis v (in fine et initio folii). 5. uqu] om. b. 6.
Tou] t6 P. tov VTto] om. Vat., corr. m. 2. r&v (pr.)] xov b.
r£] E b. 9. BF, FE] BTE h, item lin. 10. &qcc] ■/.,
om. cett. 10.a]a)vh. ll.Br]BAY. 13. BT] z/rPVat. v.
23. TTiv EZ] t6 E Z So&sig b. 24. 6 (utrumque)] om. P.
APPENDIX.
217
datus est, erit etiam reliquus LHAZ datus [I, 32;
propp. III, IV]. itaque A AHZ datus est specie
[prop. XL]. quare ratio ZA : AH data est [def. 3].
uerum ratio ZA : FE data est. itaque etiam ratio
AH : FE data est [prop. YIII]. quare etiam ratio
AHXBF: BrxTE data est [YI, 1; def. 2].
uerum ratio AHxBF : A ABF data est [I, 41;
def. 2]. quare etiam ratio BFxrE^AABr data
est [prop. YIII]. et BFxrE spatium est, quo
(BA -\- Ary maius est quam BF^. ergo spatium,
quo (BA-\-Ary maius est quam BF^, ad triangulum
rationem Iiabet datam.
16.
Ad prop. LXVIII.
Aliter.
Ponatur data recta K.
et quoniam ratio A : B data est, eadem atque illa
fiat ratio K : A. uerum ratio A : B data est. quare
etiam ratio K : A data est [def. 2]. uerum K data
E
K M A
est. data est igitur etiam A [prop. 11]. rursus quo-
niam ratio FA : EZ data est, eadem atque illa fiat
I
In codd. K, M, A rectae inter se aequales delineatae sunt,
218 APPENDIX.
do&Si6(x aQd, za\ rj M. 60ti, de xal r} A dod^sMa'
Xoyog aQa trlg A itQog tijv M do&stg. xal iTtel i6o-
yavLOV i6ti tb A ta B, tb A aQa TCQbg tb B loyov
£%£L tbv 6vyX£L^EV0V ix taV 7tl£VQG)V, tOVt£6tLV £%
5 0-5 ov £%£L Xoyov rj FJ iCQbg trjv EZ, xal rj &r TtQbg
trjv HE. aXka ^rjv %al rj K TtQbg tijv A Xoyov £%£l
tbv 6vyx£Lii£vov ix tov bv ^%£l rj K TCQbg tijv M xal
r} M TtQbg trjv A' 6 aQa 6vyx£L(i£vog ^oyog ix tov
bv £%£L r] FA TtQbg trjv EZ xal rj &r TtQbg tijv HE
10 6 avt6g i6tL ta 0vyx£L^£va) i^ oii bv £%£l rj K TtQbg
trjv M xal ri M TtQQg trjv A, cjv 6 tr\g FA TtQbg trjv
EZ Xoyog 6 avtog ictc tc5 trjg K TtQbg trjv M Xoya'
XoLTtbg aQa 6 trjg &r TtQbg trjv HE Xoyog 6 avtog
i6tL ta tfjg M TtQbg trjv A. rrjg d£ M TtQbg trjv A
15 Xoyog dod^ELg' Xdyog aQa xal tfjg &r TtQbg tijv EH
do&ELg.
17.
Ad prop. LXXX.
"AXkcjg.
20 "E6tGj tQiycovov t6 ABF d^do^ivrjv £%ov yaviav
xijv JtQbg tc5 A, 2.6yog dh ^0tC3 tov vnb t&v BA, AV
TtQbg tb anb tfjg FB do&£Lg' leyco, otL didotUL tb
ABF tQLycovov ta £l'd£L.
iit£L yccQ dod^£L6d i6tLV r} vnb tcov BAF ycovLa^
25 co ccQa ^£i^6v i6tL tb anb 6vva^q)0tiQ0v tfjg BAF
tov anb BF^ ix£Lvo tb %c3qlov n^bg tb BAF tQL-
ycavov X6yov i%£L d£do[iivov. S drj i6tL (let^ov tb
1. htiv V. 2. A] FA b. insl] om. b. 3. A (pr.)]
om. Vat. ; t6 &Qa A m. 2. 4. r&v TtXsvgav] t^? TtXevQ&s h.
5. ov] ov b, supra corr. m. 1. X6yov] om. v. 6. HE]
EH Vat.vb. avyHeliisvov ^et Xoyov (om. rov) b. 7. ri K — 9.
APPENDIX. 219
ratio K : M. quare etiam ratio K : M data est [def. 2].
uerum K data est. data est igitur etiam M [prop. II].
uerum etiam A data est. quare ratio A : M data est
[prop. I]. et quoniam A parallelogrammo B aequi-
angulum est, ^ ad 5 rationem habebit compositam ex
rationibus^) laterum [VI, 23], b. e.
A:B = (FA : EZ) X (©r : HE).
iam uero etiam K: A = (K: M) X (M : A). quare
{FA : EZ) X (&r: HE) = {K:M)x(M: A),
quarum FA : EZ = K : M. itaque reliqua ratio
@r: HE = M: A. uerum ratio M: A data est. ergo
etiam ratio ®r:EH data est [def. 2].
17.
Ad. prop. LXXX.
Aliter.
Sit triangulus ABF datum babens angulum ad A
positum, et ratio BAxAF^rB^ data sit. dieo,
triangulum ABF datum esse specie.
nam quoniam /, BAF datus est, spatium, quo
{AB -f- Bry maius est quam BT^, ad ABAT ra-
tionem babebit datam [prop. LXYII]. iam spatium,
quo (AB -\- Bry maius est quam BF^, sit A. quare
1) iyi r&v nXsvQSiv neglegentius dictum est pro iv. r&v
Tcbv nisvQ&v (Xoycav). u. uol. 11 p. 147 not.
^X^t] om. V, supra add. m. 2. 8. ^x rov] i^ ov b. 9. jcatj
add. m. 2 v. HE] EH \. 12. 6] om. v. 13. iJE]
Eif vb. XoYog] loyat b. 6 (alt.)] o? 6 P. 14. A (pr.)] A
X6y(a b. T^s (alt.)] xov b. 15. Post loyo^s (pr.) add. iexi v
6 ttJs P. EH] HE b. 21. x&] x6 b. x&v] xt]v b.
BA, AF] BAF b. 24. xwv] xijg h. 25. xfig] xov b. 26.
jtQog xb &.nb xfjs ABF h. 27. iaxw to nsi^6v iaxi b.
220 APPENDIX.
anb 6vvan,tporBQOv rij? BAF xov cctco rijff jBP, sGza
t6 ^ XC3Q10V' Xdyos ccqu rov J %(oqlov nQog ro ABF
rQiycovov doO^sig. rov ds ABF TtQog rb vTcb tav BAF
Xoyog i6rl doQ^slg dioc rb do&eWav elvai rijv 'bxb r&v
5 BAF ycovCav Ttal rov z/ ccQa %(oqCov TtQbg rb V7tb
r&v BAF A6yog i6rl do&sCg' rov 6e VTcb xcbv BAF
TtQbg t6 dnb rrjg BF ^6yog eGrl dod-eCg' xal rov A
aQa TtQbg t6 aTtb rrjg BF Xoyog e6xl dod^eCg' xal 6vv-
%-evri Xoyog uQa rov A %GiQCov fiera rov aitb Tij? BF
10 TtQbg t6 dnb rfig BF eGn do&eCg. dXXd t6 z/ x^Q^ov
^erd rov dnb Tijg BF rb dnb 6vvafi(poreQov rrjg BA F
e6riv' X6yog ccQa rov dnb 6vva[i(poreQOv rr^g BAF
nQbg rb dnb Tijg BF do&eCg' w^Te xal 6vva^q)oreQov
rrjg BAF n^bg r^v BF Adyog e^rl do&eCg. xaC e6xi do-
15 d-ei6a rj^x^nb x&v BAF yovCa' dedoxai aQa t6 ABF
rQCyovov ra eidei.
18.
Uulgo prop. LXXXVII.
'Edv dvo evd-etai dod^ev %(oqCov neQLe%(o6iv ev dedo-
20 iievri ycovC(x, t6 dh dnb rrlg ^eC^ovog rov dnb rrjg
ekd66ovog do&evxi ^et^ov y, xal exaxBQa avx&v eGtai,
dvo yaQ evd-etai at AB, BF dod-sv neQiexixc36av
%(oqCov xb AF iv dedo^ivy yavCa xfj vnb xCov ABF^
25 t6 d% dnb xfig AB do&ivxi ^et^ov idxco xov dnb xrjg
BF' Xiyc3, oxL 8od-et6d i6xLv ixaxiQa x&v AB, BF.
Hanc propositionem cum sequenti lemmate ad finem libri
post scholium nr. 175 habent PVat. (Vat.,); in Vat. propos.
iterum legitur ad prop. tts' mg. m. rec. (Vat.j); om. vb.
1. ^ffTco] om. b. 2. r6 (pr.)] om. Vat., add. m. 2. 3,
Twv] tfis b. 4. Sod^iig iari b. 7. Ante nq^g hab. yaviav
APPENDIX.
221
I ratio spatii z/ ad triangulum ABF data est. uerum
ratio trianguli ABF : BA XAF data est [prop. LXYI],
quoniam iBArd&-
tus est. itaque etiam
ratio spatii z/ ad
BA X AF data est
[prop. VIII]. sed
T&iioBAxAr-.Bn
data est. quare etiam ratio ^ : BF^ data est [ib.].
componendo igitur ratio ^ -\- BF^ : BF^ data est
[prop. VI]. uerum A -\- BF^ = {BA + Arf. quare
ratio {BA + AFy : BF^ data est. itaque etiam
ratio BA -\- Ar : BF data est [prop. LIV]. et
datus est /. BAF. ergo A ABF specie datus est
[prop. XLV].
■ 18.
Uulgo prop. LXXXVII.
Si duae rectae datum spatium comprehendunt in
dato angulo, et quadratum maioris quadrato minoris
dato maius est, etiam utraque earum data erit.
1^^ duae enim rectae AB, BF datum compreliendant
'^^atium AF in dato angulo ABF, et AB^ dato maius
sit quam BF^. dico, datam esse utramque AB, BF.
del. m. 1(?) Vat. 10. Post BT add. Xoyog Pvb. 11. ro]
rov b. 12. iaxLv] om. b. Hqcc iaxl b. 14. JBrj ^F Pv.
ietC] iativ v. 15. rcav'] r^s b. 16. rc5 siSsi] om. P.
18. ro-Oro nstcc tb 7tg'. 7t%' , P; ■n%' Hardy et Gregorius; jrs'
Peyrardus. 19. Post %sqis%(a6iv add. 8o%svti (comp.) Vat.^.
121. do&slGcc ^atut Vat.j. 24. ro AF] om. Vat.j. tcbv]
L Vat.j. 25. rov &7t6 tijg BF] om. PVat-i.
222 APPENDIX.
eTfsl yccQ t6 ccTtb rij? ^B tov icno r^g BF dod-svtt
^st^ov i6tLV, acprjQ^^G&co tb do&sv tb vjcb t&v AB^B/i'
Xoiitbv ccQK t6 VTcb t&v BA^ AA l6ov i6tl ta «jro
t^g Br. xal ijcsl do&iv i6ti tb vnb t&v AB^ BF^
5 66tv 6e xal t6 vnb t&v AB, BA dod-ev, Xoyog ccQa
tov vnb tav AB^ B^ n^bg t6 vnb t&v AB, BF
dod^etg. xaL i6tLv, ag t6 vnb tav AB, B^ nqbg t6
vTib t&v AB, Br, ovtcog rj ^B TtQog BF' 2,6yog ccQa
xal trjg zJB nQbg BF dod-eig' Xoyog ccQa xal tov anb
10 tfig zIB nQbg t6 dnb trjg BF dod^etg. ta ds dnb
trjg FB i'6ov t6 {)nb t&v BA, AA' Xoyog ccQa xal tov
vnb t&v BA, AA nQbg t6 dnb tijg AB do&eig' xal
tov tstQaxtg aQa vnb tav BA, AA ^std tov dnb trjg
. AB nQbg t6 dnb Tijg BA loyog do&stg. dXXd tb
15 tstQaxtg vnb tav BA^ AA ^std tov dnb Tijg BA
tb dnb 6vva^(poteQov trjg BA, AA i6ttv' Xoyog ccQa
xal tov dnb 6vva^(poteQOv Tijg BA, AA nQog t6 dnb
xr\g AB do&etg' Koyog ccQa xal 6vvaficpoteQOv tfjg
BA^ AA nQbg AB dod^stg. xal 6vvd'svtt 6vva^(potsQOv
20 tfjg BA, AA ^std tijg AB, tovts6tt dvo t&v AB
nQbg BA loyog i6tl do&etg' xal tfjg AB ccQa n^bg
BA Xoyog i6tl dod^etg. trjg dh AB nQbg t^v BF
X6yog i6tl dod^etg' xal tr^g AB ocQa nQbg BF loyog
do&etg. xal insl k6yog Tijg AB n^bg BA Sod-etg^ xaC
25 i6ttv, d}g rj AB nQbg BA, ovtog t6 dnb ti]g AB n^bg
t6 vnb t&v AB^ BA^ X6yog ccQa xa\ tov dnb tfig AB
nQbg t6 vnb tav AB^ BA do&etg. dod-ev de t6 vnb
tCbv AB, BA' ovtc3g yaQ So&sv dcpfjQrjtat' do&ev ccqcc
2. Post So9-iv add. yial ^etca Vat.^. 3. tc5] x6 P. 10.
Tc5] T(5 P. 12. &7t6] vji6 Vat.j. 14. iarl 8o&tig Vat.i,e.
APPENDIX. 223
nam quoniam j4B^ dato maius est quam BF^,
auferatur datum AB X BA. reliquum igitur
BAxA/l = BT^ [def. 9].
et quoniam datum est
ABxBF, datum autem
etiam AB X BA , ratio
ABxBJ.ABxBT
data erit [prop. I]. et est
ABxBA .ABxBr
= AB:Br [VI, 1].
quare etiam ratio zfB-.BF data est [def. 2]. ita-
que etiam ratio AB^-.BF^ data [prop. L]. uerum
FB^^BAxAA. quare etiam ratio BAxAzf.^B^
data est. itaque etiam ratio
4.BAxAA-\- ^B^ : BA^
data est [propp. Vm, VI]. uerum
^BAXAA -}- BA^ = (BA + AAf [II, 8].
quare etiam ratio {BA -\- AA[f : A B^ data. ita-
que etiam ratio BA -\- AA : AB data [prop. LIV]. et
componendo ratio BA + AA -\- AB, h. e. 2 AB : BA
data est [prop. VI]. quare etiam ratio AB : BA data
est [prop. VIII]. uerum ratio AB : BT data est. Aaque
etiam ratio AB : BT data est [ib.]. et quoniam ratio
AB : BA data, et est AB:BA = AB^ : ABxBA
[VI, 1], etiam ratio AB^ : AB X BA data erit
[def. 2]. datum autem ABx BA (nam datum ablatum
est). quare etiam AB^ datum est [prop. II]. data
15. Tjjs] Tcov Vat.j. 21. v.al — 23. So&dg] om. P. 21.
xal (t/aj a.Qa tfig AB Vat.j. 24. So&sig (pr.)] ierl do9sis
Vat.i,j. 7.6'/og'\ Xoyog iari Vat.1,2.
224 APPENDIX.
xal t6 anb rijg u4B' dod-et^cc uqu rj AB. xai iGn
loyog xfis AB nQo^ BF doQ-etg' do&etoa ccQa xal rj BF.
Af}}iiia tov indvco.
n&g do&ev edti, to vnb t&v ABF og&oychviov
5 an^Xecag vnoxeLfievrjg rijg 'bjtb ABF yavtag;
i]X&(o anb tov B 0r]^eiov xdd^etog rj J5^, xal ix-
fie^Xfj6d^(o rj r^ enl tb 0, nal 6vyi,7tenXriQ(b6Q^(x) tb
BA&A dQd-oycavLOV i'6ov ccQa ictl rc5 AF. xal ix-
^e^X7]6d-(o fj AB ijil TO Z, xal zeL^d^G) tfj BF i'6rj
10 fj JBZ, xal 6vincenXriQ(h6%'(i3 tb AZ oQd^oyaviov. inel
ovv dod-et6d i6tiv fj vnb ABF' vnoxeitai yaQ' do-
^■et^a 8e aal f] vnb ABA' 6qQ"^ yaQ' XoLnf] aQa fj
vnb zfBF do9-et6d i6tLv. xal dQ&^ f} A' XoLnf\ ccQa
f] r dod-et6d i6tLV' Sod^ev ccQa tb BFA tQLycovov ta
15 eldet' koyog ccQa tfjg ziB n^bg BF dod^eig. i'6r] de
f] BF tf] BZ' ^oyog ccQa xal tfjg AB n^bg BZ do-
^■eLg' &6te xal tov B& n^bg ZA k6yog dod^eCg.
l'6ov de tb B& ta AF' Xoyog aQa tov AF
nQbg AZ do&eCg. xal do^^ev tb AF' do&ev ccqu
20 xal tb AZ^ tovte6tL tb vnb ABZ.^ tovte6tL tb vnb
ABr.
Hoc lemma om. Hardy et Gregorius. u. schol. nr. 187.
o
2. JSr^pr.)] BJ Vat.1,2. 8. 6Q&OYmvtov'\ ^ codd., item
lin. 10. ta] to P. 11. ABF yavia Vat. 12. ABJ]
AB F. 13. 6g&T]] ± P. 15. tfjg] tov Vat. 18. tc5]
to P.
APPENDIX.
225
est igitur AB. et ratio ^B
etiam BF data est [prop, II].
BF data est.
ergo
Lemma superioris propositionis.
Quomodo datum est reetangulum AB X BF, si
supposuimus, angulum ABF obtusum esse?
ducatur a puneto B perpendicularis B/d , et pro-
ducatur Pz/ ad ®, et expleatur rectangulum BJ®A.
aequale est igitur parallelogrammo AF \1, 35]. et
producatur z/jB ad Z, et
ponatur BZ = BF, et ex-
pleatur rectangulum A Z.
iam quoniam i ABF datus
est (nam ita supposuimus),
datus autem etiam /. AB^
(nam rectus est), qui relin-
quitur i ABF datus erit
[prop. IV]. et /. z/ rectus est. itaque reliquus /. F
datus est [I, 32; propp. III, IV]. quare A BFzI datus
est specie [prop. XL]. itaque ratio zfBiBF data est
[def. 3]. sed Br= BZ. quare etiam ratio ^B:BZ
data est. itaque etiam ratio B & : ZA data est [VI, 1 ;
def. 2]. uerum B& = AF. quare raiio AF: AZ data
est. et datum est AF. ergo etiam [prop. 11] AZ
datum est, h. e. ABxBZ, h. e. AB X BT.
-T
Fiff. om. P.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI.
15
226 APPENDIX.
19.
Ad prop. XCI.
EiXrjtpd^aj t6 xsvtqov tov xvxlov t6 E, xal ijts-
5 ^6vx^(o rj ^E xal dirjx^^ «^^ '^o ^. >«a^ sjtsl dod^sv
S6TIV sxaTSQOv Tav E, ^, do&stda ccQa sdTLV r] E^-
^s0si ds xal 6 ABZ xvxkog' do&sv aqa i^tlv sxdts-
Qov T&v A^ Z. S6TI 8\ xa\ t6 J do&sv dod^stea aQu
s6tIv sxatsQa tav Azt, AZ' 8o%\v aQa iffTl t6 vnb
10 T&v AAZ' xaC i0ttv l6ov tk» vtco t&v 5^, z/F*
do&sv aQa i6tl xal t6 vnb t&v BA, ztF.
20.
Ad prop. XCIII.
"AXkcog.
15 At7]x&co rj AF inl t6 iS, xal xsiGd^ca tfj BF l'0rj
r} FE, xal iTts^s^^x&Gj^av at EB^ B/J.
ijtsl diTtXrj i6tLV rj vnb t&v AFB sxatSQag t&v
vnb tcbv AFA, FBE, i'0rj aQa i6t\v rj 'bnb t&v FBE
ycovCa tf] 'bnb t&v AFA, tovts0tl Tfi 'bnb t&v ABA.
20 xoLvii nQ06xsL6d-G) rj vnb tav ABF' oXri ccQa rj vnb
t&v ABF oXri tfj vnb t&v ZBE iotLV i'6rj. s6tL ds
xa\ r] 'bnb tav FAB tfj 'bnb t&v FzfB i'6rj' loLni]
ilcQa 'f] 'bnb tcav FEB Aom] tf] 'bnb tcbv AFB i6TLV
4. Tov] To a. 5. z/E] AE a. A. nai] /dE a. G.
iativ] om. a. t&v E, J — 7. ^KcctBQov] bis a. 6. r&v]
tfig a; item lin. 9, 10. SoQsZaa] ^sGsi a. 17 EJ- d-sasi]
T] EJ ^iast.- SsSotai PVat.v. 7. So&sv] in repetit. So&sig a.
8. Z] J a. t6 J] om. a. So&siaa] &sasi a. &Qa\
om. Vat., add. m. 2. 9. AJ, JZ] AZ, ZA Vat.v, Zd (om.
Ad) a. 10. A^Z] AJ, z/Z Vat. Bz/, ^F] Bd r Vr dSrn.
APPENDIX.
227
19.
Ad prop. XCI.
Aliter.
Sumatur centrum cireuli E, et ducatur ZlE et pro-
ducatur ad A. et quoniam datum est utrumque E, ^,
EA data erit [prop.
XXVI]. uerum etiam
circulus ABZ positione
datus est. itaque utrum-
que A, Z datum est
[prop. XXV]. uerum
etiam zl datum est.
quare utraque AA, /iZ data est [prop. XXVI]. da-
tum est igitur AA X AZ. et AA XJZ = BJX ^F
[III, 36]. ergo etiam BA X z/T datum est [def. 1].
20.
Ad prop. XCIII.
Aliter.
Producatur AF ad E, et ponatur FE == BF, et
ducantur EB, B^.
quoniam LAFB duplus est utriusque anguli ATA,
FBE \1,S2;1,d], erit LrBE= Ar^,h.e. rBE=AB^
[111,21]. commimis adiiciatur /.^^JT. itaque totus an-
gulus ziBF toti angulo ZBE aequalis est. uerum etiam
L FAB = r^B [III, 21]. itaque reliquus angulus
11. To] corr. ex tm m. 2 v. r&v BJ, J r} BJF a. 15.
BT] FB a'. 17. 'tav {pr.)] t-qv a, item lin. 18 (alt.), 19 (alt.),
21 (pr.), 22, 23. twv (alt.)] tfjg a, item lin. 19 (pr.). 18.
AFJ, FBE] AE, EB a. 20. &ga ieriv a. 21." JBT]
ABE a. ZBE] ^BE v, ABE a. 23. z/TB] z/T a.
15*
228 APPENDIX.
l'6rj' iGoyaviov ccQa ietl t6 EAB tQiycovov t<p Jz/5
tQiycivci' ^6tLV ccQa^ tbg i^ EA TCQog tijv AB, ovrragi
ij Pz/ TtQos ti}v zJB' 7} de EA 6vva[i(p6tsQ6g fVrtv
rj AFB' c)g (XQa 6vva^cp6tSQog rj AFB TtQog trjv AB^
5 ovtag rj FA TtQog trjv BzJ' xal svaXXai, aQa, Sg 6vv-
a^q)6tSQ6g i6tiv rj AFB TCQog tijv JTz/, ovtog i6tlv
r} AB TtQog tijv zlB' k6yog ds i6ti trjg AB TtQog
tr]v AB dod^scg' sy.atSQa yaQ avtStv do&st6a' X6yog
aQa i6tl ical 6vva^(potSQOv tfjg AFB TtQog tr]v FA
10 dod-sig.
xal STtsl i6oy(x)vi6v s6ti tb EAB tQiyoivov ta
ZBA tQiyavci, s6tiv aQa, cng r] EA TtQog trjv AB^
ovtcag r] 5z/ TtQog tijv AZ.' r] dh EA 6vvaficp6tsQ6g
i6tiv rj AFB' Gjg ccQa 6vva^(p6tSQog rj AFB TtQog
15 tijv AB^ ovtcog rj BA TtQog tijv AZ' t6 aQa viio
6vva^<potSQOv trjg AFB xal trjg Zzi i'6ov i6tl ta vjtb
tS)v AB, BA' dod^sv ds i6ti t6 vnb t&v AB, BA'
dod^Si6a yccQ sxatsQa avt&v do&sv ocQa i6ti xal t6
vnb 6vva^(potSQOv trjg AFB xal rijg Zz/.
20 21.
Ad prop. XCm.
"AXloig.
AirixQ^a ^ AF inl tb Z, aal xsi6d^C3 tfj BA l6r]
r] rZ, xal i7ts^svx^(o6av aC J5z/, ^.T, ^Z.
1. iati] om. V. 2. EA] AE a. 3. d B] BJ a.. 17 (alt.)]
Tfl a. 5. BJ] JB Vat. (BJ m. 2), a. 6. ovrag] xovx-
iariv V, corr. m. 2. iarLv] om. Vat. 7. JB] BJ a, item
lin. 8. 8. a-uTcov] ccvtfjg ian a. 9. avvceiicpotaQog Pv.
12. ^A] AE F. 14. iariv 17 ATB] ian tjj ABF a,. avv-
ap-qpoTfpos iatLv a. 16. ovttog iativ a. 16. rfjg (pr.)] toC a.
17. tSiv (pr.)] tfjg a. AB, BJ {Y)r.)]ABJ va. AB,BJ (alt,»]
APPENDIX.
229
FEB reliquo angulo zi FB aequalis est [I, 32].
quare A EAB aequiangulus est triangulo F^B. est
igitur EA:AB = r^:JB
[VI, 4]. est autem
EA== Ar-{- FB.
itaque
Ar -{- TB : AB = r^ : BJ.
et permutando [V, 16] erit
Ar -\- TB : r^ = AB : JB.
uerum ratio AB : AB data est
[prop. 1] (nam utraque earum
data est [prop. LXXXVII]). ergo
etiam ratio AF -\- TB : F^ data est [def. 2].
et quoniam A EAB triangulo Z5z/ aequiangulus
est [III, 21; I, 32; I, 5], erit EA:AB = BA: AZ
[VI, 4]. est autem EA = AT -\- TB. itaque
Ar-\- TB:AB = BJ: AZ.
quare {AT ^ TB) X Zzl = ABxBA [VI, 16].
uerum AB X BA datum est (nam utraque earum
data est [prop. LXXXVII]). ergo etiam
{AT-{- TB)xZJ
datum est [def. 1].
21.
Ad prop. XCIII.
Aliter.
Producatur AT ad Z, et ponatur TZ = BA, et
ducantur BA, AT, AZ.
ABd V. dod-sv — AB, Bz/] om. a. rd] rcot P; <a mut.
in m. 1 (?), sed t non del. 18. yap] yccQ iaxiv a. 22.
&7.}.(os\ om. a. 23. SirixQ^oi] rubr. a.
230 APPENDIX.
STtel l'6r) e6x\v r} ^ev BA rfj FZ, rj ds ^B rtj ^F,
dvo drj ui ABif B/i dv6l ratg ZP, Jz/ l'6ai stelv
sxarsQa sxarsQa' xal yovCa rj vnb AB/1 yoivCa rij
vno rS)v z/jTZ i0riv i'6rj, STtSid^jtsQ sv xvx^(p s6rl
5 rb ABzJr rsrQanXsvQov' ^ddig aQa rj AA ^dasi rfl
AZ. s6riv l'6r], xal rb AB^ rQiycovov ra Pz/Z rQi-
yG)VG) s6rlv i'0ov, xal aC Xoinal ycoviai ratg koinalg
yavCaig i'6ai, s6ovrai^ vcp' dg at i'<Sai nXsvQal vno-
rsCvovdiV i'6r] ccQa s6r\v rj vnb r&v BA/i ymvCa rij
10 vnb rS)v /JZF' do&Si6a ds sGnv rj vnb r&v BAA
ycovCa' dod-stGa aQa s6r\ xa\ rj x)nb r&v z/ZF ycovCa.
s6rt, ds xa\ rj vnb rcov AAZ yavCa ^o^stda' Ssdorai
ccQa t6 AAZ rQiyovov r& sl8si' Xoyog aQa s6r\ rrjg
ZA nQbg rrjv AA do&sCg' rj ds AZ GvvaficpdrsQog
15 s6riv ri BAF Sid rb i'6r]v slvai r^v TZ rfj BA'
koyog aQa s6r\ 6vva^<porsQov rfjg BAF n^bg rrjv AA
dod^sCg.
xa\ o^oCcog rm nQorsQov dsC^o^sv, ort rb 'bnb 6vv-
a^cporsQOv rrjg BAF xa\ r^g E/i dod^sv i6riv.
1. rZ] Z e corr. m. 2 P. z/B] BJ a. 2. taai] om. a.
3. kv,ccxEQu\ om. a. ti)g AB/J a. 4. tcov] ttiv a. iv\
om. a. xvmZco] comp. a. 5. xb ABjr xstgdTtXsvQOv^ xa:
A, B, r, J GrnLSla a. 7. iaov iativ a. 8. 1'aat. (pr.)] %ccl a.
vjfotsivovaccL a. 10. t&v (utrumque)] T^g a, item lin. 11, 12.
11. So&£taa SsSotai v. 12. yavia] om. v. Post So98Taa
add. Tial lonti] ccQa r} vno xtjg AdTL iati So%£laa a. 14. avv-
aficpdtsQov Pv. 15. iati Pa. 17] tjj a. FZ] Fd v. 16.
tfis\ corr. ex tov (comp.) m. 2 Vat.
APPENDIX.
231
quoniam BA = TZ et zIB = z/F [III, 26; III, 29],
duae rectae jdB, B/1 duabus ZJT, JTz/ aequales sunt.
et L ABA = ^rZ, quia quadrilaterum AB/d F
in eirculo positum est
[III, 22; I, 13]. itaque
basis A^ basi zlZ ae-
qualis est et A ABA
= Fzl Z et reliqui anguli
reliquis angulis aequales
erunt, sub quibus aequalia
latera subtendunt [I, 4].
quare /, BA^ = zlZF. uerum /. BA^ datus est. itaque
etiam i^ZF datus est [def. 1]. uerum etiam L ^A Z
datus est. quare A AAZ datus est specie [I, 32;
propp. III, IV; prop. XL]. itaque ratio ZA'. AA
data est [def. 3]. uerum AZ = BA -\- AF, quoniam
rz = BA. ergo ratio BA -\- AF: AA data est.
et simiKter atque antea demonstrabimus,
{BA + AT) X EA
datum esse.
MAEINI PHILOSOPHI COMMENTAKIUS
m EUCLIDIS DAT^.
IlQcbtov dst &a6d'at, xi xo dedo^svov sjteixa, xi
xo y^qriGi^ov rijg tibqX xovtov TtQay^axsiccs, siTCSiv JfCfl»
XQtxov, vTCo xiva i7tL0x7]firjv dvdysxai. |l
'OQi^ovxac Srj xb dsSo^svov TCoXXaxag, xal aXXas
5 ^sv OL jtalaLoxsQOL, aXXcos 8s ot vsaxsQOL' Slo xal
evvs^rj %aXs7triv slvaL xr^v dXrid-ri tisqX avxov djt6So0LV,
xal sviOL (isv ovds 6QL6fi6v XLva avxov d7todsSc)Ka6LV,
ISlov ds XL xov dsdo^svov svQiGxsLV STtSLQad^rjOav
exsQOL ds 6v^7tXsh,avxsg "^dr] xd TtaQ^ sxsivcov OQi^sed-aL
10 avxb S7ts%siQri6av xal ovds ovxol 0v}i(pG)vog savxotg.
soixaGv 8s 7tdvxsg sx fiLag xal xrjg avxijg svvoiag xal
v7toXriijjscog 6Q^7]d-svxsg XsysLV xl TtSQl avxov' xara-
Xr]7txbv yaQ xl xb Ssdo^svov slvaL vTtsXa^ov. dto x&v
K7tXov6xsQOV xal (iLa XLVL dLacpoQo. TtsQLyQacpsLv xb dsdo-
15 [isvov TtQod^s^svcav OL ^sv xsxayfisvov, cog 'A7toXXd)VLog
iv xfp 7tSQL VSV0SOV xal iv xfj xad^^Xov 7tQayfiaxsia,
01 dl yvcoQL^ov, G)g zlL6dc3Qog' ovtoj yaQ xdg dxxtvag
xal xdg ycoviag dsd^S&aL XiysL xal 7tav xb sig yv&div
XLva iXd-^v, xa\ sl }ir] ^rjxbv sfrj. ivLOL dh Qrjxbv avxb
20 slvaL dTtscpr^vavxo ^ a07tsQ doxst 6 UtoXs^aLog, dsdo-
fiiva ixstva 7tQ06ayoQSvcov^ cov tb fiitQov i6tl yvcoQL-
vTt6[ivr]^a slg xu SsSo^svcc svKlslSovg ano cpavrig ^iaQivov
(fiXoao^ov m. 1 Vat. ; Ttgo&scoQia rmv svkXslSov SsSo^svav dcTto
q)03vf]s ^agivov qptioffoqpov mg. m. 2 atramento rubro Vat. ;
TtQoXsyofisva rav SsSo^svav svkXsiSov ano cpavrig (laQivov cpiXo-
aocpov T. 7. Kal ^vioi iisv ovSs^ ^vioi ^sv yccQ ovS' Vat.
Primum statuendum est, datum quid sit; deinde
dicendum, quae utilitas sit disputationis de dato in-
stitutae; tertio, ad quam scientiam referatur.
definiunt igitur datum multis modis, atque aliter
uetustiores, aliter recentiores. quare factum est, ut
difficilis esset uera eius explicatio. ac quidam ne
definitionem quidem eius tradiderunt, sed proprium
aliquid dati inuenire tentauerunt; alii autem iam iis,
quae ab illis dicta sunt, contextis illud definire conati
sunt, ac ne lii quidem conuenienter sibi ipsis. uiden-
tur autem omnes ab una atque eadem notione et com-
prebensione profecti aliquid de eo dicere. comprehen-
sibile enim aliquid datum esse putauerunt. quamobrem
eorum, qui datum simplicius et uno aliquo discrimine
circumscribere sibi proposuerunt , alii, ut Apollonius
in libro de inclinationibus et in generali disputatione,
id, quod ordinatum est, alii, ut Diodorus, id, quod
notum est, datum esse statuerunt. sic enim radios
et angulos datos esse dicit et quodcumque in cogni-
tionem aliquam uenit, etiamsi rationale non sit. non-
nulli autem rationale illud esse affirmauerunt, ut
uidetur Ptolemaeus, data nominans illa, quorum men-
sura nota est uel prorsus uel proxime. et quidam
9. TtccQ'] ttsq' V. 13. dto] Slo liaL P, xai punctis del. m. 1.
14. anXovaT£Qov] ScTtXovsrsQav Yat.
236 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
^ov 7]rot XQOs aKQL^aiav ^ xh evvsyyvg. xal tb iv
vicod-B^ei ds TCaQa tov TCQO^dXXovtog ixtid-sfievov
dedo^evov eivaC tiveg v7teiXricpa6iv. Xeyov6i de %al
aXXov tQOTtov iv tatg TCQatULg GtotieLaGeGv tb dod^ev
5 xal triv doQ^etdav, tovte6tLV rjXLxrjv av tLg dcpoQLG)]
xal (Jra sv&etav. tavta de ndvta xatdXrjiljLV tLva
^ovXetac ^rj^aLveLV. od^ev xal ^dXidta t&v oq(X)v ixetvoL
evdoxL}iov0LV, 06OL ye ^dXL0ta tb xataXrjTCtbv ificpavL-
^ovGlv., ag 7Cqo'lov6lv rj^tv e6taL xata(paveg.
10 vvvl 8\ xal t&v ^ri fi6vov ipLXag xal evC tiVL
%aQaxtriQLi,6vt(ov trjv tov dedofievov q)v6LV, oiov de
6Qi6fibv avtov TCOLOvvtav, tdg dLacpoQag ixd-eofied^a.
6vyxe(paXaLOV(ievoL de xal tovtav ov tQ6icoL evaQC&fir]-
tOL yCvovtaL. oC fiev yaQ tetayfievov a[ia xal tcoql-
15 (lov t6 dedofievov eivac dcpcoQC^avto^ eteQOL de tb
tetayfievov dfia xal yvcoQLfiov, tLveg de t6 yvcoQLfiov
dfia xal 7c6ql(iov. (paCvovtaL de xal ovtoc Tcdvteg TCQog
trjv xatdXr]il)LV r]tOL XfiipLV xal evQe6LV tov dedofievov
d(pe(OQax6teg tbv eLQr]fievov tQoicov oQC^e^d^aL. Zva de
20 tavtr]v te avt&v tr]v evvoiav xatadr^^^bfie&a, etL ye
fir]v xal tbv dXr^d^r] tov ■itQoxeLfievov oqov ix tcoXX&iv
tav TcaQadedofievoov eXcofiev , i7CL6xe7Cteov ^CQoteQOv
exd6tov tav aTcX&v tb 6r]{iaLv6(ievov xal tcov tovtoig
dvtLxeLiievcov, tov ts dtdxtov Xeyco xa\ dyv(o6tov xal
25 d7c6QOv xal dX6yov, cjg TCQbg tr]v ive6t5)6av yeco-
}ietQLxr]v vXr]v. i^CLteCvetaL yaQ td TOtavTa xal iTcl td
(pv6Lxd TCQayfiata xal tdg dXXag de (lad-r^fiatLxdg i7CL-
6tY]fiLag.
1. rixoC] om. Vat. 17] v.ul PVat. v; rj supra scr. m. 2
Vat. 8. ivSo%iiiovaiv^^ svdoKrj^ovaiv P (sine spir. et acc.) Vat.
IN EUCLIDIS DATA. 237
id datum esse statuerunt, quod in hypothesi ab eo,
qui proponit, exponitur. dicunt etiam alio modo in
primis elementis punctum datum et rectam datam,
hoc est quantamcumque rectam quis determinat et dat.
haec autem omnia comprehensionem quandam uolunt
significare. quamobrem ex definitionibus illae praeter
ceteras probantur, quotquot comprehensibile illud
maxime repraesentant, ut progredientibus nobis mani-
festum erit.
nunc autem etiam eorum, qui non nude tantum
atque una aliqua notione dati naturam exprimunt^ sed
tamquam definitionem eius adferunt^ diuersas sententias
exponamus. horum quoque rationes, si summatim
recensentur, facile enumerari possunt. alii enim da-
tum id esse definierunt, quod ordinatum idem et
parabile est, alii id^ quod ordinatum idem et no-
tum, quidam id, quod notum idem et parabile.
uidentur autem hi omnes comprehensionem siue sump-
tionem et inuentionem dati spectantes eo, quo dixi-
mus, modo definire. hanc autem illorum notionem ut
conuincamus et ueram propositi definitionem ex multis,
quae traditae sunt, eligamus, primum considerandum
est, quid significetur unaquaque simplicium rationum
et earum, quae his oppositae sunt, inordinati dico
et ignoti et non parabilis et irrationalis, qua-
tenus ad eam, de qua agitur, spectant materiam geo-
metricam. etenim haec etiam ad res physicas per-
tinent et ad ceteras disciplinas mathematicas.
yf] KaL Vat. 10. iprjXmg P. 15. cccpoQiaavro PVat. 16.
Ttvhg Ss t6 yvcbpifiov] om. v. 24. ■nal &Tt6Qov^ om. v. 25.
a)g~\ Kai Vat.
238 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
v7toyQd(pov6i toCvvv to tstayfisvov ro asl tavtov
6co^6fi£vov, xad-' 6 tstdxd-ai Hystai^ r\toi xatd (isyed-og
i) eidog rj dXXo ti t&v tOLOvtcov 7) xal iteQcag' otisq
(i^ ivds%stai dXkots dXkcog ycvsG&ai, dkXd ^ovaxcog
6 iv dcpG)Qi6^svG) tivl tOTTa. oiov^ cog tvna sCjtstv, 'fj
did dvo 6r]iiSLC3v ietTjxotcov yQacpo^svrj svdsta tstd%d-ai
ksystai ta firj dXXcog xal d6tdtcog dysed^aL. dtaxtog
ds i6tiv rj did dvstv nsQicpSQSia' 7toXka%S)g yaQ xal
d6tdtcog yQd(pstai^ xal ^si^ovog xal ikdttovog xvxkov
10 iTc' dnsiQov yQacpo^svGiv did tcav dvo 6r}^sicov. ndXiv
8s tstay^svr] i6tlv rj did tQi&v 6rj^sicov nsQiqysQSia.
s6ti ds xal td TOiavTa tcov tstay^ivcov, cog tb inl
trig dod^si^rjg svd^siag i66nXsvQov tQiycovov 6v6tri-
^a^d^ai' Si yaQ xal di%cbg yiyvstai., dXld xad-' sxdtSQOV
15 ^SQog trig sv&Siag [lovax&g xal d^stantcbtcog' xal tijv
8o&st6av svd-stav slg tbv dod^svta Xoyov tsfistv fio-
va%5)g ydQ dv xal tovto yivoito inl d^dtsQa tfjg di%o-
tofiiag. dtaxta di i6ti td tovtoig dvnxsi^svag s%ovta^
ag tb 6xaXrivbv 6v6tri6a6%'ai xal tijv svdstav doQi-
20 6tcog tsfistv. nQ66xsitai ds ta oqco t6 xad"' b titaxtai,
insl Svvatai ti sv xal tavtbv ov nfi filv tstay^ivov,
dkkcog d\ dtaxtov slvai^ olov t6 l66nXsvQov tQiycovov^
fj ^sv i66nXsvQ6v i6tiv, titaxtai, ^syi&si ds ov%
cbQi6tai ndv.
25 yvd)Qi^ov 6s i6ti tb yiyvco6x6fi£vov cog t6 drjXov
rjfitv xal xataXa^^av6^svov^ dyvco6tov dh t6 (irj yiyvo-
6x6(isvov fir}ds xataXafi^av6(isvov vcp' r](iS)V oiov t6
firjxog tfjg bdov yvaQifiov sivai Xiystai^ xad'' 6', n66cov
4. ciXXoTs] &XXa rs Vat. 8. Svsiv] Svotv Vat. 9. xat (alt.^J
om. PVat.v; add. m. 2. Vat. 11. 7fSQLq>iQSia] comp. Vat.
15. %ai (pr.)] comp. P, om. Vat. 25. to (alt.)] suspectum.
IN EUCLIDIS DATA. 239
definiunt igitur ordinatum esse id, quod semper
idem est, quatenus ordinatum esse dicitur, siue
magnitudine siue specie siue alia eius generis ratione;
aut aliter id, quod alias aKter fieri non potest, sed
una ratione terminato aliquo loco. uelut, ut summatim
dicam, recta linea ducta per duo puncta fixa ordinata
esse dicitur, quod aliter et inconstanter duci non
potest. inordinata est autem circumferentia per
duo puncta descripta; multis enim modis et incon-
stanter describitur, et maiore et minore circulo in
infinitum per duo illa puncta descripto. rursus or-
dinata est circumferentia per tria puncta descripta.
sunt autem etiam haec ex ordinatis: in data
recta triangulum aequilaterum construere; nam etiamsi
duobus modis fit, tamen in utramque partem rectae
uno modo et immutabiliter; et datam rectam in datam
proportionem secare; uno enim modo hoc quoque
fieri potest in alteram utram partem puncti medii.
inordinata sunt autem ea, quae illis opposita sunt,
uelut scalenum triangulum construere et rectam lineam
indefinite secare. definitioni autem additum est illud
'quatenus ordinatum est' , quoniam unum atque
idem alia ex parte potest esse ordinatum, alia ex
parte inordinatum, uelut triangulus aequilaterus,
quatenus aequilaterus est, ordinatus est, magnitudine
autem non definitus est omnis.
notum autem id est, quod cognoscitur tamquam
perspicuum nobis et mente comprehenditur, ignotum
autem, quod a nobis non cognoscitur neque mente
comprehenditur-, uelut longitudo uiae nota esse dicitur,
sicut, quot stadiorum sit, deprehendi; item angulos,
240 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
i0rl etadtcov^ xatsXa^ov, xal tov tQiyavov ort al iv-
tbg dvGiv OQ&atg i'6ai^ ical oti r) ix dvo dvondtcov
ukoyog i6tLv. ati ^^v y.al ta toidds yvdjQin.a Xiystai,
Gjg t6 ^iav sivai trjv icpaTtto^dvrjv tfjg eXixog ccTtb tov
5 ^'|co dod^svtog (3r]^siOv inl ^dtSQa fiSQrj. si, yaQ y.a\
akkri sl'rj, dvo svdstai xcoqlov 7tSQis^ov6iv, ot!:sq ddvva-
tov. dyva}6ta ds ov td dkoyd i6tiv, dkkd td nij
yiyvaexofisva ^rjds xat aka^fiavofisva ixp^ rjfi&v.
TCOQifiov ds iijtiv^ o dvvatoi i6[isv rjdrj Ttoiffiat
10 xal Jtata6xsvd6ai ^ tovts6tLV sig iicCvoLav dyaystv.
dllag ds TcdkLv bQitfivtai tb TCOQifiov ^toi xb di' d%o-
dsi%s(og 7tOQi^6^svov, rj orav ti (paivo^svov fi xal xcoQig
ajcodsi^scog' oiov i6ti tb xivtQtp xal dia6tr]^ati xvxkov
yQdipac xal ro tQiycovov 6v6tr]6a6d^ai ov ^ovov 166-
15 TcksvQOv., dXXd xal 6xakr]v6v, xal trjv ix dvo dvo^dtcov
svQstv xal tQstg sv&siag Qtjtdg dvvdfisi n6vov 6vfi-
^stQOvg' xal td aTCSiQax&g ds yiv6^sva 7t6Qi[id i6tiv,
G)67tSQ t6 did dvo 6r]fisicov xvxkov yQdipai. dnoQov
ds i6ti t6 dvtLXSLfisvcog ix^v, cog 6 tov xvxXov tstQu-
20 ycovi6(i6g' ovjtco ydQ i6tiv iv ti^qg), si xal oi6v ts
avtb 7toQi6xtf]vai xaC i6tiv i7ti6tr]t6v i7tL6tr]fir] ydQ
avtov ov7tco xatsCkr]7ttaL. vvv 6\ 7tSQi tov ^dr] '6vtos
iv 7t6Qoo 6 k6yog aTtodCdotai, o^tSQ xal xvQCcog jrdpt-
fiov i7tovofid^ov6iv. t6 yaQ fir]7tco ov iv 7t6QC>, iv-
25 dsx^fisvov d\ 7C0Qi6d^fivaL 7C0Qi6tbv idCcog 7CQo6ayoQSvov-
6iv. d7C0Q0v di i6tiv, cog sl'Qr]tai, t6 tc5 ^coqC^ico dvri-'
xsCfisvov, tovts6tLV oh r] ^r]tr]6Lg ddidxQit6g i6tiv.
Qr]tbv 8i i6tiv, ovtcsq ix^fisv siTCstv fisysd-og t) sldog
8. yiva6K6^Bvcc P. 10. rovrsaTi Vat.v. 13. iari] om.
Vat. 17. yiyvmiLSva Vat. 21. ^TTtCTTjfiT]] i7tiarr}ficc v. 24.
t6 — 25. Sf] mg. m. 1 P (om. Sv). 27. ij] om. v.
m EUCLIDIS DATA. 241
1 qui intra triangulum sunt, aequales esse duobus
I rectis et rectam ex duobus nominibus irrationalem
: esse. praeterea etiam talia nota esse dicuntur, ut,
I unam rectam esse contingentem lineam spiralem ex
puncto extra dato ad alteram utram partem. nam
ut alia quoque sit, duae lineae rectae spatium contine-
bunt, id quod fieri non potest. ignota uero non sunt
ea, quae sunt irrationalia, sed ea, quae neque cogno-
scuntur a nobis neque mente comprehenduntur.
parabile autem id est, quod parare possumus et
construere, hoc est ad intellegentiam deducere. aliter
autem rursus parabile aut id esse definiunt, quod
demonstratione paratur, aut si quid appareat etiam
sine demonstratione , qualia baec sunt, centro et
radio dato circulum describere, et triangulum non
modo aequilaterum , sed scalenum construere, et
rectam ex duobus nominibus inuenire et tres rectas
rationales, quae potentia solum commensurabiles sunt;
etiam ea, quae infinitis modis fiunt, parabilia sunt,
uelut per duo puncta circulum describere. non
parabile est autem id, quod parabili oppositum
est, uelut quadratura circuli; nam nondum parata est,
etiamsi parari potest et sub scientiam cadit; eius
enim scientia nondum comprehensa est. nunc autem de
eo explicatur, quod iam paratum est, quod etiam prae-
cipue TtOQLfiov nominant. nam id, quod nondum
paratum est, parari autem potest, proprie 7t0Qi6r6v
uocant. non parabile autem, ut dictum est, para-
bili oppositum atque id est, cuius perscrutatio non
est diiudicata.
rationale autem id est, cuius adferre possumus
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 16
242 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
rj 9-S0LV' aAA' ovtog [isv 6 OQog xoivoreQOS iGriv, tdicos
de xal xad'' avrb QTjrov i<3tLV, o xard rtva ytyvafSxo-
(lev aQLd-^bv TCQbg tb rfj d^sdSL fistQov, TtaXaiGt^v^ et
rv^ot, ^ ddxtvXov.
5 ovtco d^i 7tQodL(OQL6{ievcov Qaov e6taL XoLTibv enL-
6xoneLV tijv te xoLvcovCav tSiv eiQrj^svcov xal tr\v d^a-
(poQav, xal TiQCJtov^ oitcog e^eL tb tetayfievov n^bg tb
yvd)QL^ov xal td tovtOLg dvttxeL^eva TtQbg aXXrjXa.
ovx e6tL dij tcav dvtL^tQecpovtcjv td toiavra ovds ^riv
10 ixsLvav, iv oig tro ersQov rov ersQOv inl nXsov i6rLV.
ei yaQ xat xoLvd avrotg noXXd vnaQxeL, cog rb d^d
d^o 6rj^sLG)v evd-etav yQaxl^aL xal dta rQL&v xvxXov
xal L66nXevQov 6v0rrj0a0d'aL, dXXd rb rerQaycovL^eLV
rbv xvxXov reray^evov ^sv, ayvco6rov ds' xal orL fiia
16 T^g sXtxog dtp' svbg 0rj[iSLOv itpdntstai^ t&v tsrayfis-
vcov xal ^rj ivdsxo^svcjv aXXog ^%siv i6tCv ov firjv
xal ^yvcoCtaL avtov rj dnodsL^Lg ^tOL xata^xevr^. ndhv
d' ai) rj in' dneLQOv tofiij xal rj Toi) 6xaXrjvov 6v6ta<5Lg
eyvco6taL fteV, ovxetL 8e xal tetaxraL, m6te cpaveQov^
20 OTt s6taL tov rsray^svov t6 ^sv yvcoQL^ov, t6 dl
ayvG}6rov, xal dvdnaXLv ds rov yvcoQL^iov t6 fisv
teray^evov, t6 de draxrov. xal ovrcog sxsl ravra
nQbg dXkrjXa, cog t6 XoyLxbv nQog t6 nst,6v ovxs ydQ
ii,L6dt,SL td tOLavta ovts fi^v t6 etsQOv tov stsQov
25 inl nXsov i^rCv.
bfiOLCjg de s%sl xal t6 tstayfisvov xal t6 dtaxtov
nQog t6 nbQLfiov xal tb dnoQov xoLvcovCa ts yaQ avtotg
eve6tL nXeC6trj xal dLacpSQeL dkXriXcov tbv etQrj^evov
2. hkC — iaTi-vl om. v. yiyvmayiafisv v. 6. Ante
iniayiOTtilv add. v.cci v. 12. ■Kvv.Xmv v. 18. antiQOvl^
IN EUCLIDIS DATA. 243
magnitudinein uel speciem uel positionem. sed haee
definitio generalior est; proprie autem et per se ratio-
nale id est, quod cognoscimus secundum aliquem nu-
merum pro mensura sumpta, uelut palmo uel digito.
iam his ante definitis facilius deinde erit con-
siderare, quibus rebus illa, quae diximus, et con-
sentiant et di£ferant, ac primum quidem, quam inter
se rationem habeant ordinatum et notum atque ea,
quae his opposita sunt. talia non sunt ex iis, quae con-
gruunt inter se, neque ex illis, quorum alterum altero
latius patet. nam etiamsi multa iis communia sunt,
uelut per duo puncta lineam rectam describere et per tria
circulum et triangulum aequilaterum construere, tamen
circulum ad quadratam formam redigere ordinatum
quidemest, sed incognitum; atque ex uno puncto unam
lineam rectam spiralem contingere ex ordinatis est
et ex iis, quae aliter se habere non possunt; neque
tamen eius demonstratio uel constructio cognita est.
rursus autem sectio infijiita et trianguli scaleni con-
structio cognitae sunt, neque uero eaedem ordinatae.
itaque adparet, eorum, quae ordinata sunt, alia esse
nota, alia ignota, et e contrario eorum, quae nota
sunt, alia ordinata, alia inordinata. atque haec
ita inter se habent, ut ars disserendi et oratio pedestris.
neque enim illa inter se paria sunt, neque alterum
altero latius patet.
similis autem ratio intercedit inter ordinatum atque
inordinatum et parabile ac non parabile. namet
maxima iis communitas est et ea, quam diximus, ratione
ciTtriQov V. 23. «pdg (alt.)] xat^comp. Vat. 26. xat (alt.)]
om. Pv. 28. evsariv P. TtX-^arri P.
16*
244 MARINI PHILOSOPHI COMMENTABIUS
TQOTtov. 7] yccQ £At| teraxxai, ju-eV, aXX' ovx i]v rots
TCQO 'AQ%LyLri8ovg TCOQiiirj. xal xa aneiQa%Gi$ 8s yiyvo- '
liBva xal atdxxms noQL^a fisv i0XLv, iav xijv xaxa-
0X€vriv STtLVofj XLS avx&v xal xriv 6v6xadLVy ovxexL de
5 xal xexayfieva. olov GxaXrivov XQLycavov i7tivofj6aL xal
els trjv xaxa6xevrjv avxov dvayayelv xrjv didvoLav dno
xov i6onXevQov ov laXenhv dXX' evnoQL6x6v i0XLv, xaC-
tOL t&v dtdxtcov ov xal dneLQcav.
ovta) de e^eL xal nQOs tb Qrjtbv xal dXoyov to
10 xexay^evov xe xal xb dxaxxov xoLvcovovvxa yaQ dXXr\-
XoLS noXXayrfi xal dLevijvoxe xbv eLQrj^evov XQonov.
ovde yaQ Tavra e^iGd^eL dXXijXoLS ovde xb exeQOV xov
exeQov i6XL neQiXrjnxLXOv rj yaQ ix dtJo dvo^dxoyv xal
aC ovxcas xaxeLXrj^^evaL aXoyoL xexay^ivaL ^iv ei^Lv^
15 ovxexL dh xal QrjxaL, xal 6 xris dLa^ixQov Xoyos nQOS
tijv nXevQdv. noXXd de xal t&v ^rjtav dtaxtd i6tLV,
d}S T^d noXXa^as xal doQL6tc3s yLVOfieva' dvvatai yaQ
xal 6xaXr]vbv tQLycovov ^etQei6d-aL vnb tov nQOte-
^•evtos xal bQL6d-evtos Qrjtov ^itQOv.^ xaCtOL dtaxtov
20 vndQ%ov.
tov de yvoQC^ov nQbs tb noQL^ov tijv [lev bfioio-
trjta navtC ys ditdetv Qadiov., xrjv ds SiacpoQav %aXs-
nbv eXetv 6vveyyvs yaQ i6xi tijv (pv6iv dXXtlXcav,
G)6te xal ii,i6dt,eiv doxetv. ov (irjv dXXd xdv tovroig
25 dxQi^&s inL^XeipavtL ocpd-ijeetaC tis ivov6a dia^poQa'
oti ^ev yaQ (iCa i6tlv rj trjs eXiXos dip' evbs 6r]fieCov
iq>antOfiivr], 6v{iq)avis i6ti xal yvd)Qi[iov' dXX^ ov did
tovto i^drj xal noQi^iov i6tL tb nQO^Xrj^ia (jLTjno xar-
2. yiyvm(ieva Vat. 6. Ante r^v (alt.) add. avtov t. 7.
&XXd V. 10. r6] om. "Vat. 15. 6 rrjg] ovar]g P. Xoyog]
om. Vat. 17. yiyvmfisvcc t^at. 22. duSslv] Vat. Gr. 202;
Sh iStlv Pv et m. 2 Vat.; Sh siSslv Vat. m. 1. 23. evvsyyvg]
IN EUCLIDIS DATA. 245
inter se differunt. spiralis enim ordinata est, sed
iis, qui ante Archimedem fuerunt, parabilis non erat.
atque ea, quae infinitis modis fiunt et inordinate, para-
bilia sunt, si quis constructionem et constitutionem
eorum excogitet, neque uero eadem ordinata. uelut tri-
angulum scalenum excogitare et ad constructionem eius
deducere cogitationem ab aequilatero difficile non est,
sed facile parari potest, licet sit ex iis, quae in-
ordinata et indefinita sunt.
eadem autem ratio est etiam inter rationale
irrationaleque et ordinatum inordinatumque;
nam cum multis rebus inter se cognata sint, tum
differunt eo, quo dixi, modo. neque enim inter se
paria sunt neque alterum alterum complectitur. nam
linea recta ex duobus nominibus et quae rectae irratio-
nales sic deprehensae sunt, ordinatae sunt, neque tamen
eaedem rationales, atque ratio, quam babet diametrus
ad latus. multa autem etiam ex rationalibus inordi-
nata sunt, uelut ea, quae multis modis et indefinite
fiunt; licet enim etiam scalenum triangulum metiri
proposita et definita mensura rationali, quamquam est
inordinatum.
noti autem et parabilis similitudinem omnibus
facile est uidere, differentiam difficile capere; natura
enim inter se proxima sunt; quam ob rem paria
esse uidentur. quamquam etiam in illis, si quis ad-
curate considerauerit, aliqua differentia inesse cernetur;
unam enim esse lineam in uno puncto spiralem con-
tingentem manifestum est et notum; neque tamen eam
iyyvq Vat. 26. ort] comp. Vat. 28. tovxo i\8ri\ tovtov
dri P (om. acc.) v.
246 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
£i,Xr]^fisvov. GJ(?T£ t6 yvaQi^ov Ttav ovxdtt TCOQtfiov
t6 ^evtol TtoQi^ov Ttav xal yvcoQi^ov inl TtXeov aQa
t6 yV(x)QL{lOV TOV TtOQlflOV.
TcdXiv d' a,v t6 yvaQtfiov xal t6 QrjTov Ttfj filv
5 XOLVCOVSt^ Ttfj ds Xal dLatpSQETOV alXTJlcaV TOV TtQOELQI^-
fiEvov TQOTtov. aC yaQ siQrj^EvaL aXoyoL yvcoQLHOL (iev
slGlv^ ovxetl ds xai QrjTaL' 6 de aQid-^bg Jtag QyjTog
liEv e6TLv, ovxeTL ds xal yv(OQL^og nag. xal t6 fisv
QrjTov Tolg xaTa tccvt^i/ ^d^og d^OLog QrjTov edtLv, xal
10 ov Tt3 fiev QrjTov e6TaL tl [irlxog, Tt3 de ov' enl yaQ
tavTov avoL6ov6L ^eTQOv. yvaQL^ov de Tt3 ^ev yCyveTai
TavTov ^rjxog^ Ta ds ov, xav sv t^ avt fj 6vvri%-ECa
cj6lv. L6cog 8e xavTav&a xaXejtov tC e6TLV evQetv
QrjTov ^ev, ayv(o6tov ds' doxet yaQ xal tov QrjTov
15 ijtl TtXeov elvaL t6 yvcoQL^ov.
OTL de xal t6 noQtfiov xal t6 anoQov dLacpeQEL tov
ts Qrjtov xccl dXdyov, (pavEQOv ix tovtcov TtdQLfia yc(Q
slvaL dvvatov xal tav dXoycov tLvd, ovdsv de t&v
Qr]t6)v dXoyov. rj de 6vyyev£La tovtcjv avt&v xaO^diteQ
20 xal tcbv dXXcov navtl xatacpavrjg' ovtco ^evtOL xal
tavta i%£L TtQog dXXrjXa, a)6tE t6 xdQLfiov inl nXeov
elvaL doxetv tov Qrjtov.
e^e6tL ds tcbv TCQOELQrjfCEvcov tijv diacpoQav inL6xo-
nsLV xal tijds. Qrjtbv }ihv yciQ xal dXoyov xatd trjv
25 ijtl t6 [litQov dvacpoQav XeyetaL, ov nQog tijv rjfiets-
Qav yvG}6LV dva7te(in6fievov. dvvatat ydQ Tt Qrjtbv ov
(jLij slvaL rjfiLV yv(OQLfiov, ojtcog Qrjt6v i6tLV, (ir]8l xat-
SLXfjcp&aL jro, oTt Qr]t6v i6tLv. t6 d\ tstayfievov xal
4. rb QT^TOv] rb 7t6Qt(i,ov kuI tb Qr]&sv Vat. 5. StacpiQS-
Tov] Siccg)SQSirov P; SiucpSQSi Vat. 9. x«Ta ravr6v'\ MaTaurdv
Vat. v; in Vat. ra insert. m. 2. 10. rm (pr.)] rd Vat. rm
IN EUCLIDIS DATA. 247
ob rem problema iam parabile est aut inuentum.
quare quidquid notum est, non item parabile, sed
quidquid parabile est, idem notum; latius igitur
patet notum quam parabile.
rursus autem notum et rationale aliqua ex parte
congruunt, rursus autem differunt inter se eo, quo ante
diximus, modo. nam lineae irrationales, quas commemo-
rauimus, notae sunt, neque tamen eaedem rationales;
contra omnis uumerus rationalis est, neque tamen
omnis notus. atque rationale iis, quibus eadem ratio
est, pariter rationale est, neque uni aliqua longi-
tudo rationalis erit, alteri non erit; nam ad eandem
eam referent mensuram. sed eadem longitudo uni
nota est, alteri non est, etiamsi eadem ratione
utuntur. fortasse autem etiam hoc loco difficile est
aliquid inuenire, quod idem rationale sit et ignotum;
notum enim rationali quoque latius patere uidetur.
parabile autem et non parabile distare a ra-
tionali et irr.ationali, ex bis adparet; parabilia
enim possunt esse etiam irrationalium quaedam, nihil
autem rationalium irrationale. horum autem cognatio
sicut ceterorum omnibus perspicua est; ita igitur etiam
haec inter se habent, ut parabile latius patere
uideatur quam rationale.
sed licet eorum, quae ante nominata sunt, diffe-
rentiam etiam hoc modo considerare. rationale
enim et irrationale ad metri rationem dicuntur
neque ad cognitionem nostram referuntur. potest enim
rationale aliquid nobis ignotum esse, quomodo ratio-
Ss ©'{>] t6 S' oi) Vat. 11. &voL6ov6l\ avv6ovai Vat. 12. tc5
Ss ov] t6 S' ov Vat. 24. yap] om. Vat.
248 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
KTKXtov tav xad'^ ccvtb xal nat Idiav (pv6iv O-fco-
Qov^evcov ietiv, xav vcp' rj^&v ^i^nca xataXa^^dvTjtat.
noXXa yovv tstayfisva (pv6£L v6t£Qov 'AQ%i^ridrig edsii^s
tois nQiv ov dscoQrjd-Bvta, oti titaxtai. yvaQi^ov dh
5 xal ayv(o6tov xata trfv TtQog rj^ag ava(pOQav Xeyetai.
co6tE diacpSQOi av ta siQrj^eva akXrjXcov., slnsQ tb ^ev
nQog riiiag ixEi trjv dva^poQav, tb ds JtQog tijv (pv0iv,
tb de TCQbg tb ^stQov.
8iG}Qi6^£vrjg Ss xal trjg xoivcoviag xal dia(poQag
10 tS)v TCQOt^d-ivtcov in6fi£vov av £l'r] XoiTtdv, ti noti icti
t6 d^do^ivov ini(Sxi^a6%-ai. o6oi toivvv tb xad-' vno-
d^ECiv did6^£vov vnb tov nQO^dXkovtog olovtai £ivai
t6 d^do^ivov, diafiaQtdvov6i tov ^rjtovfiivov. td yaQ
6toi%£ia ndvta tcov d^do^ivav 6vvtitaxtai ov n£Ql
15 tov xad"' vn6&£6iv toiovtov, 6}g ^^£6tiv id£iv ini0v6i
talg n£Qi tovtov nQay^at£iaig. dib d£i xal rnidg
dtpivtag f^v toiavtrjv vnoXrjipiv tovg naQa t&v dkkog
bQitfi^ivmv Xoyovg i^£td6ai' £6tai dh tb xad'' vn6-
&£6iv did6fi£vov tb dxoXovd^csg tatg aQxatg d^EaQov-
20 (i£vov. bQi^ovtai d^i o£ (liv 6vo[ia6tixoig OQOtg XQ(o-
^£voi ivi tivi t&v EiQrj^iv(av avtb ^^«(^axTij^t^ovTf?,
d)g iv aQxfj £i'Qrjtai. ndvt£g dh 6x£Sbv a>6n£Q xoivrjv
ivvoiav nsQl tov d^do^ivov doxov6iv i^x^^nivai' xaTa-
krjntbv ydQ ti avtb £lvai vniXa^ov, cjg avtb i^(paiv£i
25 t6 tov d^do^ivov bvofia, xal fidh6ta ot t6 xad-' vno-
d^e^iv d£dofiivov vnoyQd(povt£g. iviOi 8h n^bg tb
6vyx(>3Qovfi£vov dni^k£ipav. ^upwftfi^ot 8^ xal rjiiEtg tc5
eiQTjliivG} co6n£Q xav6vi xal XQitr]Qi(p dvvrj^^fiEd^a
1. Tcov] rov Vat. kuI] om. P. &tcaQov^evcov] &bco-
Qovnsvov Vat. 3. yovv] ovv Vat. 4. tiqIv ov] wqivov Vat. ;
g<oqIvov cod. Vat. Gr. 202. 10. ^<m] iativ Pv. 12. oiovrai]
IN EUCLIDIS DATA. 249
nale sit, ac nondum inuentum rationale esse. ordi-
natum autem et inordinatum ex iis sunt, quae per
se et natura sua intelleguntur, etiamsi a nobis nondum
sunt inuenta. multa quidem, quae natura ordinata
sunt, neque ab iis, qui ante fuerunt, perspecta, postea
Archimedes ordinata esse demonstrauit. notum autem
et ignotum dicuntur, quatenus ad nos referuntur. ita-
que ea, quae nominata sunt, differunt inter se, si qui-
dem unum ad nos refertur, alterum ad naturam, tertium
ad mensuram.
definita autem et cognatione et differentia eorum,
quae proposita sunt, sequitur, ut, quid tandem sit
datum, deinceps consideremus. quotquot igitur da-
tum id esse putant, quod ex liypoth.esi ab eo, qui
proponit, datur, ab eo, quod quaeritur, aberrant. nam
omnia datorum elementa.non de datis ex bypo-
thesi composita sunt, ut iis licet cognoscere, qui
disputationes de hac re institutas adeunt. quare oportet
etiam nos, hac opinione omissa eorum, qui aliter de-
finiunt, rationes explorare; erit autem datum ex
hypothesi id, quod conuenienter principiis perspicitur.
ii igitur, qui definitionibus singulis nominibus ex-
pressis utuntur, ita definiunt, ut una aliqua earum, quas
attulimus, notionum id denotent, quemadmodum initio
dictum est. omnes autem idem fere de dato uidentur
sensisse; comprehensibile enim aliquid id esse posuerunt,
ut ipsum declarat dati nomen, atque imprimis ii, qui
illud datum ex hypothesi definiendo proponunt. qui-
oLovxs P. 13. 8LO!.[LCiQtdvov6L] -6t.v V. Ante tov add. Vat.
vtSQL punctis del. 18. 6Qi^o(isvmv] oql^ohsvov P, opi^ofteVors
Vat. 28. Havcovi Vat. Svvr}6ai(is&cc v.
250 MAEINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
£VQi6x£LV tbv xilsiov Tov dsSo^svov 6ql6(i6v. drllov
df, oti aal i^tad^SLV i]tOL avti0tQsg)SLV avtov dsrjosL
TtQog t6 6QL6t6v' xal yuQ tovto vtcccqxslv dst totg
dQd^cog aTtodLdofisvoLg OQLG^otg. s6tL 8s tov tcqoksl^s-
5 vov tOLOvtog sv fisv totg anXovdtsQov stQrj^svoLg
6QL6(iotg 6 tb 7i6ql(iov oQLddpLSvog^ sv ds totg 6v[i-
nsTtXsyfisvoLg 6 tb yvcoQLiiov a[ia xal n^QL^iov atsXstg
8s OL XoLTtol Ttdvtsg. ovts yaQ 6 tb tstay^isvov 6ql-
^6[isvog avtdQXTjg JtQog trjv tov dsdofisvov jtsQLoxijv
10 Slcc tb [iTJts Ttav [ir]ts [i6vov t6 xstay[isvov slvaL Tiata-
Xr]7Ct6v., dXX^ xal tav dtdxtcov tLvd^ cag iTtLdsdsLXtaL'
ovts ixstvog Lxavbg 6 yvdjQL^iov avtb dcpOQL^6[isvog'
ovds yaQ tovto ndv icti xat aXrjTtt 6v , si xal [i6vov'
xb yccQ dyvco0tov ovx dv str] xaxaXrj7tx6v. ovds [lijv
15 6 Qrjxbv avtb djtocpaLvo^isvog OQog tiksLog sGtaL' ovd\
yuQ tovto fi6vov xatalrjj(t6v , insl xal t&v dX^ycov
tLvd' i'0(og ds ox)dh Jtdv xb ^rjxbv xaxttXrj7tx6v, ag xal
xovxo dLG)QL6xaL 7tQ6tSQOv. XsLTtstaL drj iv totg 6vo-
[ia6tLx&g djtodsdofisvoLg t6 7t6QL[iov^ OTtSQ doxst [idXL6ta
20 ti}v xatdlrj^LV ificpaLvsLV xal yaQ 7tdv t6 7t6QL[iov
xataXrintbv xal [i6vov. tc3 dh xolovxg) xal 6 EvxXsidrjg
iXQnjdaxo oqg) xd stdr} xov ds8o[isvov 7tdvxa VTCoyQdcpcov.
xG)v 8s 0vvd'st(ov 6ql6[ig)v [i6vog tiXsL6g i6tLv 6 yva-
QL[JL0V d(ia xal ^toQLfiov xb ds8o(iivov dq)OQL^6[isvog,
25 yivsL filv dvdXoyov sxcov xb yvG)QL(iov, dLaq)OQa 81
xb 7t6QL[iov. 6 81 xsxayfiivov d[ia xal 7t6QL(iov Xiyav
dxsXrlg' oi> [i6va yaQ xd xocavxd i6xt 8s8o(iiva. xal
6 xsxayfiivov xal ^rjxbv bfiOLCog iXXsiTCoog TtSQLixsi xb
4. &no$sSo(JLSvoig Vat. 12. iKavog] bis v. 6] om. Pv.
20. noQi^ov^ TtoQLdfiov P. 25. ^ojv] ?;i;ov Vat. 26. ts-
TayfteVov] -og v. X^ycav] Xsyo) v. 28. 6] om. v.
IN EUCLIDIS DATA. 251
dam autem ad id, quod conceditur, respexerunt. ac nos
quoque iis, quae dicta sunt, tamquam regula et indicio
utentes perfectam dati definitionem inuenire poterimus.
adparet autem, eam oportere rem definitam adaequare
siue cum ea ita congruere, ut in locum eius substitui pos-
sit. etenim hoc in definitionibus recte redditis usu uenire
debet. talis autem eius, quod propositum est, definitio
inter definitiones simplicius traditas ea est, qua datum
definitur esse parabile, inter conexas ea, qua notum
idemque parabile; ceterae omnes imperfectae. neque
enim ea, qua datum definitur ordinatum esse, pro
ambitu datisufficit, quia neque omne ordinatum neque
ordinatum solum comprehensibile est, sed etiam in-
ordinata quaedam, ut demonstratum est; neque illa suf-
ficiens est, qua notum esse definitur; nam non quoduis
notum comprehensibile est, etiamsiid solum; ignotum
enim comprehensibile non est. neque uero ea definitio,
qua rationale esse declaratur, perfecta erit; neque
enim hoc solum comprehensibile est, cum etiam
irrationalium quaedam comprehensibilia sint. fortasse
autem ne omne quidem rationale comprehensi-
bile, ut hoc ante definitum est. restat igitur inter
definitiones singulis nominibus traditas parabile,
quod potissimum comprehensionem uidetur declarare.
etenim omne parabile est comprehensibile atque
id solum. tali definitione etiam Euclides usus est,
omnia dati genera describens. compositarum autem
notionum ea sola perfecta est, qua datum definitur
notum esse idemque parabile quaeque notum tam-
quam generi respondens habet, speciei autem para-
bile. ea autem, qua ordinatum idemque parabile
252 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
dsdoiiEvov. 6 dh tb yvmQi^ov afia xal teray^ivov §ih
t6 'bneQ^dXXeiv tb TCQOKEi^evov ov% vytrjs €6tai' ovde
yaQ nav tb toiovto Sedo^evov e6tiv. (lovoi d^ Xoinbv
doxov6L xaQ-ixvei^d-ai trjg ivvoCas tov dedo^ivov oi
5 yv(X)Qi(iov a(ia xal ndQifiov avtb eivat dnocprjvd^isvoi'
t6 ydg toiovto nav xataXrjntbv jcal (lovov tavta de
d(iq)6teQa det vndQieiv totg ixL0trjfiovixa>g dTtodedo(ii-
votg oQidfioig. iyyvg Se tovtcov sIgIv ol 6vvti%-ivteg
xal ovt(og' dedo^iivov i6tiv, 6 7tOQi6a6d-ai dvvd(ie&a
10 did tav itei(iivG)v iniiv iv tatg TCQGitaig v7Cod-i6e6i ts
xal dQxatg. t&v de TCQoeiQrj^iivcov si'r] dv xal 6
EvxXsidrjg 7Cavta%ov tg5 7C0Qi6a6d-ai XQd)fisvog, st xal
naQaXifLTcdvsi t6 yvd)Qifiov dig TCaQSTcd^svov tc3 TtOQt^Gi'
attid6aito d' dv tig avtbv s^dXdyog dtg ov jCQOtsQov
lo xoiv&g t6 dsdo^ivov bQi6d^svov, dXX' d^i6(og tav
sidav avtov s'xa6tov, xaCtoi iv trj ysco^stQixfj 6toi-
XSi(o6si (paCvstai tcqo tcov sCdcov trlg yQa^firjg f^v
dnkcbg yQa^firjv 6Qi6d}isvog xal td dXXa b^oCag.
diaxQid-ivtog toCvvv xoivotsQov xal ojg TCQbg ti]v
20 7CaQ0v6av %QsCav tov dsdo^ivov icps^rjg dv €i'rj t6 XQrj-
6i(iov trjg 7CSQi avtov 7CQay(iatsCag dTCoSovvac. i6ti
8ii xal tovto t&v 7CQbg dkXo ix6vtov trjv dvacpoQdv'
TCQbg yaQ tbv dvaXv6(isvov Xsydfisvov t67Cov dvayxai-
otdtrj i6tlv rj tovtov yva6ig. o6rjv ds ix^c dvvafiiv
25 iv tatg fiad^rjfiatixatg i7Ci6trl(iaig xal tatg 6vyysvcbg
ixo^^^aig o^ctixfig ts xal xavovLxrjg 6 dvaXv6(isvog to-
Tcog, iv dXkoig dL(hQL6tai, xal otL d7Co8sL%s(bg i6tiv
8. iarL PVat. V. 4. Sokovgiv PVat. 8. slaiv] iariv
Vat. 9. iativ'] iaxi Vat. 10. vno&iasaiv Vat. 11. v.al 6]
om. Vat. 13. naQuXnindvsi] scripsi; nsQiXnindvBi Pv, nsgi-
Xst(Lndvst Vat. 18. dgiadfiEvog] oqkohsvos Pv.
IN EUCLIDIS DATA. 253
declaratur, imperfecta est; nam haec non sola data
sunt. atque ea, qua ordinatum et rationale,
pariter datum non plene complectitur. ea autem,
j qua notum idemque ordinatum declaratur, quia
1 propositum excedit, uitiosa erit; neque enim omnia
eius generis data sunt. ii igitur iam soli notionem
! dati assequi uidentur, qui notum idemque para-
bile id esse affirmauerunt; omnia enim eius generis
comprehensibilia sunt atque sola. horum autem utrum-
i que in definitionibus, quae perite exprimuntur, inesse
> debet. prope ab illis absunt, etiam qui sic componunt :
! datum est, quod per ea, quae in primis hypothe-
; sibus et principiis a nobis posita sunt, possumus com-
\ parare. ex iis, de quibus modo dictum est, Euclides
quoque est, cum ubique uerbo noQCdadQ^ai utatur,
etiamsi praetermittat notum tamquam coniunctum
eum parabili. merito autem aliquis eum incusauerit,
quod non prius datum uniuerse definierit, sed singula
. eius genera separatim, quamquam adparet, eum in
! elementis geometricis ante genera lineae lineam sim-
j plicem definiuisse et reliqua simili ratione.
dato igitur magis uniuerse et ad praesentem usum
cognito, deinceps utilitatem disputationis de eo insti-
tutae exponamus. est igitur hoc quoque ex iis, quae
ad aiiud quoddam referenda sunt. ad locum enim de
, resolutione, qui uocatur, maxime necessaria est eius
cognitio. locus autem de resolutione quantam uim
habeat in mathematicis atque in opticis et in cano-
nicis, quae cognatione quadam cum iis coniuncta sunt,
aHo loco definitum est, atque resolutionem inuentio-
'■ nem esse demonstrationis, et quomodo ad inuentionem
254 MAEINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
£VQe6i,g 7} avdXv6ig xal oncjg JtQog svq£6i,v t^j t&v
b^oicov ccTtodEt^ecog 'fj^tv 6v{i^dXlExaL zal otl ^ett^ov
i6tL tb dvva^LV avalvtLxrjv xt't]0a6d'aL roi) Tiollag
dnodeL^ELg t&v iTtl fiEQovg £%elv.
5 eig 7td6ag toCvvv tdg tOLavtag ETtLdttl^ag XQV^^^M
ov6a 7] TteQl tov dEdoiisvov d-scoQia, eneineQ xal eig
dvdkv6LV fisya Gv^^dX^etaL, eixotcog dv Qrjd-SLr} dvd-
ye6d-aL ov% vTtb ^iav tLvd e7tL6ti]{irjv , aAA' eig trjv
xad^oXov ^.eyofisvrjv ^a&rj^atLxrlv. aiitrj ds i6tLV r]
10 nsQi te 7tkri%-ri xal ^eye&rj xal XQovovg xal td%ri e%ov6a
xal td tOLavta Ttdvta, xa&djtSQ drj xal rj jtsQl Xoyovg
xal dvaXoyiag xal tdg navta%ov ^s66tr]tag TCQayiia-
tEvofiEvrj. TtQbg tavtr^v toivvv tijv tCov dsdo^svcov sni-
6trj^ovLxrjv xatdXrjipLV %Qrj6L^G)tdtr]V ovGav tb tav
15 dsdo(isvc3v ^L^Xiov 6 Evxlsidrjg s^E7t6vrj6£v , ov xal
6tOL%£Lcoti}v xvQicjg £7tc3v6fia6av. 7td6rig yaQ 6%sdbv
fiad^rjfiatLxrlg E7tL6tr]firjg 6tOL%sta xal oiov si^aycoydg
7tQ0stai,sv, ag yscofistQiag fisv oXr]g iv totg Ly' ^L^XioLg
xal tf]g d6tQovo[iiag iv totg 0aLvofiEVOLg, xal fiov6ixrlg
20 dh xal 67ttLxr]g biioicog 6tOL%£ta TtaQadsdcoxsv xal dij
xal tfjg 7teQl tov dedofievov 7td6r]g ^tQayfiatsiag iv ta
7tQ0xeLfievG> ^L^kico 6tOL%eico6LV dvaXvtLxr]v i7tOLr]6ato.
yecofiexQLxbg 8e hv 6 dvr]Q dLatpSQbvtcog tabg xoLVOvg ;
7f sqI tov dsdofJLSvov Xbyovg totg fiEyE&s6LV idicog
25 icpr]Q(io6sv, bv tQ67tov i7tOLr]6s xal i7cl t&v xad^^Xov
k6ycov ag i7tl (isysd^cbv idicog avtovg 7tQay(iatsv6d- '■
fievog iv ta 7tS(i7ttC3 ^L^Xici tr]g i7tL7ts8ov.
xoivcbg (lev ox)V ei'Qr]taL, ti tb dedo(isvov xal V7cb\
6. Hat'] comp. P; om. Vat. 7. (isya ev(i^dXl£tai] ftsra-
avii^dXXsrat Pv. fi/x6ra)ff] sIk6s Vat. 9. iaTi.v] iari P.
IN EUCLIDIS DATA. 255
' demonstrationum similium nobis prosit, maiusque esse
: facultatem resoluendi acquirere quam multas demon-
[ strationes propositionum particularium habere.
itaque cum disputatio de dato ad omnes eius
[ generis disciplinas utilis sit et multum conferat ad
1 analysin, merito dicatur referri non ad unam discipli-
[ nam, sed ad imiuersam, quam dicunt; mathematicen.
i haec autem est ea disciplina, quae circa multitudines
i est et magnitudines et tempora et celeritates et quae-
! cumque sunt eius generis, quemadmodum etiam ea,
! quae circa rationes et proportiones et omne genus
r medietatum uersatur. ad hanc igitur scientiae dato-
[ rum comprehensionem, quae quidem utilissima est,
\ datorum librum elaborauit Euclides, quem uel
i proprie elementorum scriptorem nominauerunt ; nam
omnis fere disciplinae mathematicae elementa et tam-
i quam institutiones proposuit, uelut totius geometriae
; Kbris illis tredecim et astronomiae in Phaenomenis;
; neque minus musices et optices elementa tradidit, atque
1 etiam hoc libro totius de dato disciplinae elementa
i resolutionis uia composuit. qui cum esset imprimis
. geometra, communes dati rationes ad magnitudines
i proprie adcommodauit, quam uiam secutus est etiam
i in generalibus rationibus in magnitudinibus proprie
: eas pertractans in quinto planorum elementorum
hbro.
uniuerse igitur dictum est, datum quid sit et ad
10. TtX-^&ri] ni.ri&£t Vat. 11. ta roiavta'] tavta Vat. 15.
ii£7t6vr]Gev~} i^STCSvoriGsv PVat. v; corr. Vat. m. 2. 20. ^jj]
(iriSs V. 21. tfis TtSQi] Ttsgl tfig P; tfjg om. v. 25. icp-
l ifpfwofffv Vat. 27. TrffiTTTfi)] •9'' P; mut. in e' m. 1.
256 MARINI PHILOSOPHI COMMENTARIUS
noCav STCtGtrjy.yjv avciyetai xal oti XQrjGt^cotdtr] ictlv
rj TtSQi avTOt) d^scoQta. 7CQ06x£L6d-C3 ds totg slQri^ivoiQ,
xal rj nsQiyQacpii trjg nsQl a^dtov ejtL0tr]firjg. sGtaL 8r^
avtr]^ cog ix t&v sCQrjfiivcov tpavEQOv^ xatdlrjipLg tav
5 dsdo^ivcjv xata ndvta tQ^nov xal tcbv nsQl avta
6vfi^aLv6vtcov. idLcog ds xal Sog TCQog tb tcqoxsl^svov
^l^Xlov Xsyi6%-co sivaL ^id-odog 6tOL%SLC}6Lv nsQLixovGa
Tfjg oXrjg tcsql tav Ssdofiivcov i7CL6tr]^r]g' s%sl de xa\
avtr] tb XQr]6Lfiov dxoXov&cog xal td dXXa xatd f^i
10 dvafpOQav tr]v oCQog tb dsdofiivov. dLrJQr^taL 8s rc
^l^Xlov TCQbg td tov dsSonivov sldr], xal tb ^sv nQa-
tov avtov t^rjfia nsQLi^SL td xatd Xoyov dsdo^iva.
tb ds devtSQOV td tf] d^i&SL' inl ds tovtoig td td.
sldsL' dnXovv ydQ rjv ro nsQt t&v ^syi&SL dsdofiivav,
15 xationaQtaL 8\ xal tavta ^SQLX&g iv totg dXXoLg xa\
[idXiGta iv totg xatd tb eidog dsdofiivoLg. ^^|aTo dt
dnb tcbv Xoyco xal Q-i6sL dsdo^ivcov, enel xal ex tovtcoi
6vvL6tataL td ta efdei Ssdofiiva. xal aXXcog de r^
3LaLQs6Lg avta tov ^l^Xlov ysyivr]taL, elg te td Jfo;^
20 oAov fisyid^r] xal sig yQa^fidg xal intnsda xal xvxXlxc
d^scoQ-^^ata. tf] ds bfiota td^ei ixQtj^ccto xal enl tS)i
OQcov r]tOL vno&icecov tov ^l^Xlov. tQonco de t^j
dLdaexaXiag ov ta xatd 6vv&e6Lv evtav&a r]xoXov-
^•r]6ev, dXXd ta xatd dvdXvdLV, d>g 6 Ildnnog ixav&i
26 dnideL^ev ev totg eig ro ^l^Xlov vno^vr]fia6LV.
14. ro] in ras. v; t<oi P. 15. iiSQiK&gj (isgmcov P. 19
ysysvTjrai] ysyovsv Vat. 20. (isys&ri] iisys&si Vat.v; in Vat
corr. m. 2. Kai (alt.)] om. v.
IN EUCLIDIS DATA. 257
quam disciplinam referendum sit, et disputationem de
; €0 utilissimam esse. addatur autem iis, quae dicta
I sunt, etiam circumscriptio illius disciplinae. erit igitur
* ea, ut ex iis^ quae dicta sunt, adparet, comprehensio
II omnis generis datorum et eorum, quae ad illa perti-
f nent. proprie autem et si librum propositum spectamus,
i dicatur esse ratio et uia elementa totius disciplinae
; datorum continens. ea autem et ipsa utilitatem
: et reliqua ad datum relata congruenter liabebit. liber
autem diuisus est secundum genera dati, atque prima
' parte eius ea continentur, quae ratione data sunt,
■ secunda, quae positione; sequuntur illa, quae specie data
j sunt; simplex est enim ratio eorum, quae magnitudine
r data sunt; sed etiam ea aliqua ex parte cum in reli-
- quis tum in iis, quae specie data sunt, distributa
' inueniuntur. initium autem cepit ab iis, quae ratione
' et positione data sunt, quoniam ex his ea, quae specie
data sunt, composita sunt. atque alia quoque libri
' diuisio ab eo facta est, in magnitudines uuiuersas,
' lineas rectas, plana/ propositiones ad circulum per-
' tinentes. pari autem ordine usus est etiam in defini-
i tionibus uel hypothesibus libri. uiam autem docendi
secutus est non syntheticam, sed analyticam, ut Pappus
satis ostendit in commentariis in librum scriptis.
1
Suclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 17
SCHOLIA.
17'
Ad definitiones.
1. Tav dsdo^svav toc fiev d's0£i s6rl dsdofisva, xa
df ^sysd^si, rcc ds %al Q^sdsi zal fisysd^si.
2. Tb dsdo^svov Xsystat tstQax&S' V 7^9 ^sysd-Si
r} sldsi t) X6yG) '») 9^s6si dsdoCd^ai ksystai. Tcal tC ^sv 5
rotJTOJV SKaGtov 6rjfiaivsi, avtbg 6aq)cbg didd6xsi. %0i-
vcag ds ksystai dsSo^svov, (h dvvatov s0tiv i'0ov
svQSLV ts xal 7C0Qi<3a6d'ai.
3. Tiiv tcbv dsdo^sviov TtQayfiatSiav iv svl STti-
Ttida xsi^svav VTtoQstsov, Gi6nsQ nal ra TtQ&ta ?| Tijg 10
6toixsiG)6scog ^i^XCa.
Giolia pS. 1. PlVat.CMon.cpS. 2. Vat.vC4(.S,
cum nr. 1 coniunctum PMon. S. In hoc scholio p post yiiyi%zi
add. : cbg 17 sv&sla ^ v.ad'' vjto&saiv ■nrix&v rocovTMVjpost si'SsL:
6t(xv ji to <>%7jftc«: A 7} □ 7] 0, post Xoycp: otav 17 dntXdaiov
1] TQLTtXdaiov, post Q'sasi: otav iv ta> dstvt, tOTto) Xsy^g Ssiv
tsQ^sla&ai t6 ar\[LSlov 73 triv sv&slav ri iv toncp ccTtXwg Kal (tiij
vorjtag aiitr\v 9sa)Q^g. 3. C^Mon. ffp, cum nr. 2 coniunc-
tum Vat.
3. td — ^sys&st, (alt.)] om. q. 4. tstQaxoag Xsysxai q.
5. ioyco] &S6SI. 1. &sasC\ X6ya> 1. ri] oti S. 7. SsSo-
iisvov, 0)] SsSoiisvco Pl; co mut. in oig P; SsSo^sva olg C^
^ffTiv^^om. Vat.v^Mon.S. 8. ts] om. Vat.vMon. S.
262 SCHOLIA.
4. ^sdo^sva £6x1 xa d}Qi6^8va, tovte6tiv cov ta
jtSQata didotai sl't£ diavoia £it£ ai0%-iri6£L' tovtoig yaQ
dvvdii^&a i'6a noQLiSaG&ac o^oiag £l't£ diavoia £i't£
cci6&r]6£i. duvoiirat dh xal Qrjtbv xal aXoyov dedo-
5 a£vov £tVat, ag kiysi IJaTCTtog iv aQxfl '^ov £tg t6 i'
EvxXeidov tb (i£v yaQ Qrjtbv xal d^do^ivov fVtiV,
ov ndvtag 8\ xal tb d£$oiiivov Qr]t6v £6tLV.
Ad def. 5.
5. "Iva ^ coQL0[iivog ta fi£yid^£L.
10 Ad def. 6.
6. "Iva xal ta xotcco zal ta ^Eyid-£L dyQLd^ivog rj.
Ad def. 8.
7. Tavta cjg inl ivbg inLTcidov dxov6tiov.
Ad def. 9.
15 8. Ta yaQ dcpaLQ^d^ivtL tb tijv dcpaiQ£6Lv vno-
[i£ivav ^£L^6v i6tLV.
Ad def. 10.
9. Tb [ihv XQO avtov dnb xov ^£it,ovog., ivtav&a
ds dnb tov ikdttovog.
4, 6. PlVat.vC'Mon.(Tpic. 6. PlVat.vCMon.p. 7.
Mon.ff(>. 8. PlVat.vCMon.opl. 9. PlVat.vMon.p (f;i.
2. Post TtsQccrcc add. oiQia^svcc v. rovToi.g] rovtiari q.
tovroig — 4. cda&rjasi] om. v. 3. sl'rs — shs] ijrot — ij X.
5. t'] otn. Mon. 7. Ticci] om. vp. 15. rco] ro \X. 16.
Ante nsitov add. avrov Xoltcov a.
SCHOLIA. 263
Ad deff. 9-10.
10. Ta g TG)v d do&EVTL ^st^dv s0tiv' Totg yccQ
6vo' Ttal Ta d Tcbv e dod^svTi sXaTTov s6tlv' Totg yccQ
dvo TtdXiv dsdo^svoig.
Ad def. 11. 5
11. Tb 7] sv XoyG) dvtl tov naqi' o sv koyco. s%si
ds Trjv dvacpoQav nQog t6 ^st^ov TtaQa To6ovtov yaQ
ovx s%ov6i Xoyov do^svTa rd dvo fisysd^rj, jiaQ^ o6ov
VTtSQS%Si ro SV TOV STSQOV SoQ^SVTi TiVi fisysd^si, oi)
dtpaiQS&svTog svQi6xsTai xal 6 dsdo^svog X6yog t&v 10
dvo ^sysd^av. sl ^sv yuQ IsiTtsi ro »J sv Xdyc), dcp-
cciQsd^svTog Tov vnsQS%ovTog dnb tov ^si^ovog t6 Aoi-
Ttbv TtQog t6 stsqov i'6ov s6Tiv. si ds TtQodxsitai t6
tJ iv Xoyco.) dcpaiQS^svtog tov vnsQS%ovtog ovxsti tb
Xoinbv nQog t6 stSQOv l'6ov, dXX' s%Si tivd Xoyov. 15
^sttpv ovv s6ti t6 sv ^sysd-og tov stsQov ^ &6ts
noif]6ai koyov. sdv ovv ^ vnsQO%rj dsdofisvrj ^, xal
6 Xoyog dsdo^svog s6tiv.
Ad def. 12.
12. 'Anbv yaQ t6 nQ06ts%'\v sXv^aCvsto Trjv 6%s6iv 20
Tou dsdo^svov Xoyov.
10. PlVat. vC^Mon. po; initio add. : slg xb avro C; pro
rolg ydg lia. 3 — dsSo^ivoig lin. 4 haec habet C^: do^^slg yccQ
o ^. 6 ovv S 6 rr]v &(paiQsaLv vito^isivug xmv Svo ccvra rm
acpccLQS&ivri rwv S iisitcov iariv. 11. C^P^; initio huius
scholii haec habet C^: J-^Tjrft t6 ari^siov xovro slg rovg oQovg
xcbv SsSonsvcav. axoXiov slg xbv oqov x&v SsSo^svcov 7} (ras. del.)
-O- {h&a'}) xb QTi&sv arniSLov. f signum in textu C^ hab. ad
def. &'. .12. PlVat.vC»Mon.ffp^.
4. SsSoybsvoig"\ -va Mon. 9. vitSQSxsLl vTtSQ^dXXsL V^X.
12. vnsQSxovrog aTtb rov\ So%svxog \^X. 14. vitSQSxovxog^
xov So&svxog ^si^ovog l^X. 16. iisl^ov — 18. iariv} om. P^.
264 SCHOLIA.
Ad deff. 13-15.
13. Tovtovg 'AjioXXcavLOv q^aalv slvai tovg tQstg
boovg.
Ad def. 13.
5 14. TovtE6tLV axLvrjtov, Xva biioXoyov^ivri fioL fj
bnoCa i6tlv r} ycovCa.
Ad prop. I.
15. ECdsvaL dst, cog, ivd-a 6 fpLX6Go(pog XsysL ano-
ksXviisvcog 8sdoiisva ^sysd-rj, ^sysd^SL dsdo^d^ac 6ri-
10 ^aCvsL.
16. 'O X6yog tov 7160OV diax^Xovd^og, r] %-s6Lg d%
oi) dLo. tov n66ov, aAAd tov xstdd-aL.
17. P. 6, 2] dsdotaL xal t6 F dta t6 ccvtL^tQO-
(pLov Tov oQov. (1. 4) o^OLcog xal t6 ^' 6 avtbg yccQ
15 ai)ta 7tS7t6QL6taL iv dsdo^ivoLg ^syids^L totg F xal /1.
18. 'O avtbg yccQ p. 6, 8] dtd tovg OQOvg' k6yog
dsd66d'ai XiystaL, a dvvd^s&a tbv avtbv 7C0QC6a6Q^aL.
Ad prop. II.
19. T&v fisv dsdofiivov ^sys&cov xal 6 l6yog b
20 TCQog aXXrjXa didotaL' ovxitL df, sC t&v fisys&av 6
13. PlVat.vCiMon.ffpX. 14. PlVat.C>Mon.ffpi. 15.
PlVat.vC*Mon.(>p>Lc; C post GrifiaLvBt continuo hab. schol.
nr. 10. 16. V (coniunct. cum nr. 16). 17. v. 18. C»,
19. Pl (ad finem libri post schol. nr. 23).
2. Tovrovg] xovxov Pl, tovxd p. 'AnoXXmviog Plvffi.
Tovg TQstg Sgovg 'AnoXXaviov C^. cpriaiv Plvffi. slval
cpriai Vat.Mon.p. slvai] om. vff. Tovg TQSig oQOvg]om. C*.
8. Xsysi] Xsyrj q. &7toXsXv(isvoig] -vu Mon. 10. Post ff?]-
ILulvSL add. Tu ^sys&ri v. 12. 0-6] ovk v. 20. sl] om. codd.
SCHOLIA. 265
TiQog ccXXrjXcc Xoyog dsdoTcci, xccl tccvra ndvt&g dsSotac
tcc fisysd^rj. TtoXXdxig yaQ 6 fisv Xoyog a^rwv dsdotai^
uvta 8s ov dsdotat.
20. Tovto dvti6tQ0(p6v s6ti jcog tov tcqo «vtov.
ov yccQ dr} xad-6Xov Qrjtsov avtb dvti6tQO(pov. r]v yaQ 5
dv t6 dvti6tQO(pov t6 xaO^oXov ov sdv fisysd^rj TCQog
dXXrjXa X6yov s%ri dsdofisvov, Ssdotai ta ^sysdsc. tivsg
ds t6 Q-scoQrj^a ipsvdoyQag^ovvtsg snsCyovtai dsizvvsiv
dvti6tQO(pov avto tov nQO avtov xai tC (pa6iv Cog'
idv ^sysO^rj tivd X6yov sx^ TtQog dXXr]Xa dsdo^svov, 10
dsdotai ta ^sysd^si.
21. Kal s6t(o 6 tov F p. 6, 20] dsdotai xal 6
tov r TtQog t6 z/ X6yog did t6 dvtC6tQO(pov tov oqov.
dsdotai ds tov A %Qog t6 T X6yog did tov a' . 8s-
dotai ds xal tov B TtQbg tb A X6yog Sid tb dvti- 15
6tQ6(piov tov OQOv. l6ov ydQ «^tco t(p B tb ^
7CS7t6Qi6tai iv dsdofisvci) X6yaj.
22. "l6ov ccQa p. 6, 23] 8id tov %•' tov s'. XQrj ds
yiv(b6xsiv, oti td i'6a xal t6 avtb Xsysiv sv s6tiv.
yaQ s6tiv i'6ov tivC^ xal tb avt6 s6tiv ixsCvc) xatd 20
tr^v C66trjta. oifx dvti6tQS(pSi ds' ov ydQ onsQ i6tl
t6 avt6 tivi, xal i'6ov i6tlv ixsCva' dvvatac ydQ xal
xatd TCOiotrjta tv^bv t6 o;vt6 slvat.
20. PlVat.vC^Mon. (superscr. toij Ssvtsqov) oqc. 21. vff.
22. cnn.
1. ravTccJ fort. a-ura. 4. awicrpoqoov] -lov Pl. 5. avToJ
x6 1. a.vxi6TQO(pov\ -lov Mon., item lin. 6. 6. av] om. vr.
TO (alt.)] 6m. Mon. 8. t6] om. Vat.C^Mon., tc51. tpsvSo-
ypagjowTf?] -3'' PlVat.v; -ygacp'' C; -ypaqpft Mon. 9. avxo^
om. Mon. lacuna relicta 5 litt. 14. F] ^ a. tov (alt.)]
t6 6. 19. iBySLv Kal t6 a-uTo C*.
266 SCHOLIA.
23. 'Eav Xsyt] ort didorai ccQa, dfjXov, on tc3 fis-
yad-ei, avta dsdoC&ai XeysL. iav dedofiivov f] ta sidei,
kiyet oti didotau aQa xa eldei. sav dsdo^ivov fj tf]
&i6eL, Xiyei ort didotat aQa tf] Q^ioei. CTCavLcog ndvv,
5 sav f] dedo^iivov ta [leyid-eL, Xiyet ort didotat aQa
ta ^eyid^et.
Ad prop. ni.
24. "OXov aQa p. 8, 11] eav yaQ i'0a teoig 7Cqo6-
ts&fj, ta Tcdvta s6tlv i'6a.
10 Ad prop. IV.
25. Kal tovto dvttGtQOfpLov s6tC nag tov tcqo
avtov' ro yaQ xvQLcog dvtLGtQocpLOV r]v' sdv dsdofiivov
[liys&og sig 6jco6aovv dLaLQsd^fj, xal exa6tov tcov, stg
d dLr]Qr]taLy dsdofiivov i6tLV.
15 26. AoLTCov aQa p. 8, 24] idv yaQ dno t6c3v l6a
dcpaLQe&fj, td koLTcd e6tLV i'6a.
Ad prop. V.
27. Olov 6 Le JCQog iavtov (liQog tbv T koyov ^%biA
tbv r](iL6XL0v, xal TCQbg tbv XoLicbv tbv s loyov ixBv\
20 tbv tQL7cXa6L0va.
28. Tovro solxs ta xal dvtL6tQiil;avtL koyov ^x^lvI
dsdo^iivov.
23. PlVat.pc (ad finem libri post schol. nr. 101). 24. C*
25. PlVat.vMon.O(.c. 26. Cn. 27. PlVat.vMon.ffpr
28. PlVat.Mon. <?(.!.
3. apa] comp. bis Vat. 11. dvxiatqocpov \oq. 13. tco»
slg «] ccvTobv l'aa Pl. 16. Xomd] KaTaXsmofisva J.. 18p
iavTov] ro iavTov v. tov] xo \q. 20. TqntXdaiov Mon.S.
SCHOLIA. 267
29. 'O avrbg ccvra nsnoQi^d^ci p. 10, 10] dvvatbv
yc(Q XQicav dod^svrcov fisysd-av reraQtov avdkoyov evqsiv.
30. Aoyog aQa tov z/Z p. 10, 14] tcov yaQ dedo-
^ievcov ^syed^av 6 koyos n^bg aXXrjla dedotac.
31. 'AvaCtQsrl^avti aQa p. 10, 16] Sioc tov oqov tov f'** 5
ava6rQoq)i] k6yov e6rl Xfi^^ig rov tjyov^evov TCQbg trjv
vnsQOiriv^ fi vnsQSxsi tb rjyov^svov tov eno^svov.
32. A6yog ccQa v.aC p. 10, 19] l6ov yaQ avtrw
inoQi6afisv tbv tov ^Z n^bg ZE.
Ad prop. VI. 10
38. 'O ccQa tov ziE n^bg EZ p. 12, 5] 6 yccQ avrbg
avra ionv 6 tov AF n^bg FB.
34. Aoyog ccQa tov /dZ n^bg sxcctSQOv p. 12, 8 — 9]
6 yaQ avrbg avnp nsn6Qi6rai 6 rov AZ nQog ixdrsQOv
tav ^E, EZ. 15
Ad prop. VII.
35. A6yog ccQa xaC p. 12, 24] dicc tov sr' tcbv
Asdofisvov.
36. Ao%-sv ccQa %a\ izdtSQOv p. 14, 1] dtd tov /3'
Twv avtav. insl yaQ ^sysd^^g ti tb AB dod^sv X6yov 20
ixst nQbg ixdtsQov t&v AF, FB cog n^bg dXXa ttvd
aQa xal ixdtSQOv ixsCvov Sg dXXo ti dsdotai.
29. PVat.ff^S. 30. PVat.Mon. 31. P. 32. PlVat.Mon.p.
33. PlVat.vI 34. PlVat.p. 35. P. 36. lU.
4. TtQog] 6 TfQog Vat. 21. AF] AB codd. d>g] comp. P.
22. &Qa] fort. del. ag] nQog 1*.
268 SCHOLIA.
Ad prop. VIII.
37. Oi Tc3 avTra ol avxol xal aXki^kotg siGlv o[ avxoi.
38. ndhv, insi p. 14, 12] iTtsl yccQ didoxai 6 xov F
TCQog xo B X6yog, diSoxai aQa xal 6 xov B TtQog xb F
5 Xoyog.
39. ^l' i'6ov ccQa p. 14, 18] dt' i'0ov X6yog iaxCv : r^
iv 6vvsxst dvaXoyCa 7iXsl6v(dv ovxcov xal dXXov iGav
xb TcXrid^og, orav ag xb tcq&xov JtQbg xb s^xaxov iv xolg
7CQ(oxoig ^syi&sGiv, ovxcog xb tcq&xov nQbg xb soiaxov
10 iv xolg dsvxiQOig ^syi&sdiv.
Ad prop. IX.
40. 'Slg ix TtSQiovGCag ixcjv xb avxb dsixvvfisvov,
riv 6 X6yog 6 x&v TCQOxsd^ivxcav TCQbg xd xv%6vxa fis-
yid^rj 6 avxbg ?), ort xal xd xvyiivxa X6yov %%Si dsdo-
15 ^ivov^ TCaQfjxsv inl xovxov yv^vdcac xb 7CQ6^Xrj(ia. m
Ad prop. X.
41. P. 16, 18 'EvxavQ-a 6vv£7CSQdvd-r] xb tcq&xov
^iQog xrjg 7CQoxd6s(og.
42. 'Evxavd-a dQ%sxai xb dsvxsQOv fiiQog xrjg 7Cqo-
20 xddscog. xb Ssvxsqov ^iQog xr]g 7CQOxd0sc3g 7cdkiv V7C0-
SiaiQSixai. xb ovv 7tQ&xov y^iQog xrjg 'i)7todiaiQi6so3g
6vvs7tsQdv&ri ivxavd^a.
37. PlVat.Mon.pXc. 38. PlVat.vc. 39. PlVat.vpXc.
40. PlVat.vMon.;ip. 41, 42. \*X.
2. oi (alt.)] om. Vat.Mon. pc. &XXi]Xoig] -mv q. 8.
iTQU)tov~\ a \X. x6 (tert.)] om. codd. 12. iyi\ ydq Mon.
^;^(Br] Ixov Vat.Mon., i^uv q. 13. i]v'] r/ codd. nQoa-
rf&ivtav codd. 14. y] ij codd.
SCHOLIA. 269
43. Kal t6 6vva^(p6tEQOv p. 16, 24] rovtE6TL xal
eVVd^SVti dod^EVtl, (lEtt,6v E6tLV Tq EV 16^0).
44. "E6t(o ^EyEd-og tb T zccl stEQOv %y^ dod^svta ds
j E6t(a tu y xal 6vva(i(p6tEQa ta Xy t^v T totg dod^Ei6L
yd E6tLV ri Ev X6yG). 5
1 ^ — 1 a^patQEL^Q^c} L6ovg
tcov oo9-Evt(ov tcav
ya ta T TtQog ta x dod^Evta^ oiov ag vvv tav /3 k6-
yoVy cog xal iv totg OQOLg ELQrjtac.
45. Tovto ro 6x6Xl6v E6ti tov T d-EcoQrl^atog, onov 10
6r}fiEtov t6d£ J-.
oiov ^EyEd^og to AB xa-S-' vn^d^E^Lv xy (lEyEQ-ovg
tov BF ovtog xad-' V7i6d-£6LV T dod^ivtL ^Et^ov £6tc)
»] iv X6ycp. xal £6ta} dod-EV to A^ ov y. iav ovv
ccjtb tov AB tov icy aq^iXco tb dod-£v tb AA ta y, 15
t6 XoLTtbv tb AB ta x XQbg t6 BF ta T k6yov exel
dEdo^Evov dLcc t6 iv totg OQOLg elqtj^evov tc5 yccQ
do^ivtL ^Etlov iq iv Myca. tovto drjXot xal Selhvv^l
XoLn6v^ otL xal oXov tb AF TCQbg tb avtb tb BF do-
d-ivti ^Et^6v i6tLV rj iv X6y(p. 20
aXka dij 6vva^cp6t£Qov tb AF tov avtov tov FB
43. PlVat.Mon.^l. 44. PlMon.; coniunctum cum m-. 43
Vat. pA (corruptum). Fig. om. P. 45. PlVat. vMon.Ambr.cpcS
(Ambr. c inde a xb Si] So&sv p. 270, 2, cS inde ab aXXa di] avv-
a{L(p6x£Qov p. 270, 1). hoc schol. PlVat.c hab. ad finem libri.
4. ^ffrco] a>s V\X. t^v] fort. t&v. 5. yS iGxiv'] fort. y
fisi^ova JcGXP). 6. acpaiQS&SLg q. i'aovg] fort. aTto. 7.
rd>v (alt.)] TTjv 1. 8. ya] scr. ly. 9. iiai] om. X. 10. rovto
— 11. tods J^] Pl, om. cett. , axoXiov vMon.p. 12. olov]
ouoLov Pl. 13. ^sitov] -(av P (in ras.). 16. tb J B] om.
Mon. lac. 3 litt. relicta. 17. ta] to Pl. 19. -TtQog tb avtb
t6 BF] om. Mon. 20. Xoyco] seq. spatium 4. lin. in P; nihil
deest. hinc reliquam partem scholii om. vMon.(>.
270
SCHOLIA.
doQ^ivti fist^ov £(3t(o r) ev Xoya. tb dij do&ev y]tOi
l'ffov s6tl t(p AB ri sXattov ?) ^stt,ov. iav ^ev ovv
tb dod-av l'6ov fj ta AB, ovtog xad'' V7t6d-s6iv tov AF
olov rj, tov 8e avtov tov BF '6vtog d, iav axb
5 tov AF tov tj dcpiXco tb dod-sv tb AB olov d, tb
koijtbv t6 BF td d JCQbg tb avtb tb BF td d X6yov
A A A
oXri 7] AT ^ovccScov x.
ig oXri 7j (ISV A r ILOvdScOV i6tl{v) 17] ,
7} Ss Brrj, 7] Ss AJ Svo.
A B J
BH
A B A zJ B 1
ITj
tS
r T d r B B
sxst dsdofiivov dtd tb iv totg OQOig siQrj^iivov. b^OLCog
xal dstxvvGt, xal ort Xotnbv tb AB. idv ydQ dnb
tov AF dcpiXco tb BF, tb Xoin6v i6tt tb AB. dstx-
10 vv6tv ovv, ott xal Xotnbv tb AB n^bg tb avtb tb
FB do&ivtt ^st^ov i0ttv rj iv 2,6yG}. fistd ydQ tb
dcpatQsd-rlvaL xal avtov t6 Az/ dod-iv, t6 ^otnbv t6
Fig. om. lAmbr.S.
1. ^ffTto] ^atm cS. 3. AS] mut. in AT ^. 4. olov Ti]
o\) Ambr., ov a (superscr.) m. 1). tov Ss — 5. S] tov S\
B T S, tov Ss AB~m, Kul &(p8X(o Xoltiov tov A T i]toi. tov T\} tb
So&tv tb AB ijtoi. tci a\ Ambr. 4. ccvtov] tov ccvtov codd. 5.
S] i? codd. t6 Xomov] xori tb Xontov c. 6. 8 (utrumque)]
^ Ambr.ff. 7. Sid. — 6\L0i(og] om. Vat.ocS, item p. 271, 8.
8. %al oti] ori xai Ambr. 9. AT] AT rjxoi tov i\i Ambr.
x6 (alt.)] om. Ambr. 11. So&evti fisl^ov] So&sv P. 12.
Kai] om. Ambr. ; fort. del. avtov] avt6 P. t6 (pr.)] rou S.
SCHOLIA. 271
z/5 TCQOS rb BF loyov E%Ei dsdo^svov. TtdXiv <3vv-
a^fpoTEQOV to AF Tov avrov rov FB dod^evrL (ist^ov
s6rG} ij iv Idyc), xccl s6rc3 rb dod^sv sXa6(5ov tov AB
t6 A^ xal s^rca t6 /3. sav ovv ovrog xad-' vjtod^s^LV
rov AF olov Trj, tov ds BF ovrog 7J, sav anb rov 5
AF t&v Trj dcpsXo t6 Azi rd ^, t6 XoLnbv rb A F
rd t? TtQbg t6 avrb t6 FB rd rj Xoyov s%si dsdo^svov
did t6 iv rotg OQOLg SLQrj^svov. b^OLcog xal dsL7ivv6i
XoLjtov, o'Tt xal XoLnbv rb AB rd J nQbg t6 o;vt6 t6
FB rd rf Xoyov s%sl dsdo[isvov. xal dLa rovro xal rb 10
loLnbv t6 AB rd t Toi) avrov rov BT rav rj dod^svri
^st^ov s6rLV ri sv Xoyco' sdv ydQ dcpsXa xal dnb rov
AB r&v T t6 AA dod^sv rd j8, t6 XoLnbv tb A B td rj
nQbg tb B r td rj Xoyov s%sl 8o%-svta' tbv ydQ l'6ov. ndXLV
6vva^q)6tsQ0v tb AF tov avtov tov FB dod^svtL ^st^ov 15
s6tc3 t) iv Xoyco' naX s6tca t6 8o%\v fist^ov tov AB tb AE
xal s6tco lS. idv oi)v ovtog xad-' vnod^s^Lv tov AF
olov Trj, tov ds BF olov rj, idv dnb tov AF tov irj
dcpiXG) t6 AE td id, t6 XoLnbv tb EF td 8 n^bg t6
avtb t6 FB td rj Xoyov sxsl 8edo(isvov did tb iv totg 20
1. Xoyov E^si dsSo^isvov^ So&ivra Xoyov ?%fi Ambr. 2.
So&svtt.'] om. c. 4. t6 §] tb AJ, \) Ambr. 5. rff\ lS Ambr.
(item lin. 6), tJ c. 6. tmv] ^Voi t&v Ambr. acpsXco^sv
Ambr. tcc] r/rot td Ambr., item lin. 7 utr. ^] \j Ambr., y a.
7. Xoyov] oXov P. 9. T] lo Amhr.a, item lin. 11, 13. 10.
_ - V , .
Tj] 8 Ambr., S 6; item lin. 11. 13. t6 AzJ So9sv] So&sv to
Ad Ambr. <>. f\^ g (|? m. 1). ^] S 6, item lin. 14. 14.
P TOf] To 1. Tov yaQ iGov] tbv Tjjff lc6t7]tog SriXccSr] Ambr.
I|: Post Loov lac. unius litt. (comp.) hab. Vat.S. 17. l8] l^
Ambr., l^<, a; item lin. 19. 18. idv] kccl Ambr. tov {tert.)]
Tov 1. Tov r^i om. Vat. Ambr. cc S. 19. td (pr.)] r/Toi td Ambr. S.
20. fi] 8 G.
272 SCHOLIA.
OQOLs siQrjfisvov. b^oias xal dicc rovtov dsixvvGiv, oti
xal XoLTCov tb AB (ista tov BE' t6 yccQ BE sGtLv,
TCQos o t6 stSQOv toBF Xoyov sxsl dsdo^svov do&sv
sGtLV o^ov yccQ th AE dod-iv s0tLV.
5 46. AoLTCov ccQa tov ^B p. 18, 4 — 5] tovto t6 6x6-
Klov tov l' Q-£coQi]fiatos , ojtov 6rjfistov tods P. tc&s
IsysL' XoLTCov tov AB tcqos BF koyos s6tl So&sCs; snsl
yocQ tov AF 7CQ0S to FB Xoyos s6tl do&SLS, s6tai tov
z/r" xal 7CQ0S tb zJB Xoyos dodsls dca t6 s\ a6ts
10 xal ixatsQov t&v ^B, BF TCQbs tb Zir koyos S6tl
dod-SLs' ^ocl 6La t6 i^' nal tov A B TCQbs tb BF ^ioyos
i6tl dod^SLS.
47. Tb FA KQa tov FB p. 18, 7] iicsl y^Q tov
FA loyos d7CsdsL%d"ri dod-sls TCQbs tb FB, TCQo^xsLGd^co
15 TcdXcv t6 dic' dQ%fis 8o%-sv t6 AA' oXov ixQa t6 FA
dod-ivtL ^sL^ov i6tL tov FB tJ iv k6y(p.
48. Tb dtj dod-iv p. 18, 15] idv yocQ l'0ov vjcaQxr]
t6 do&lv ta AB^ t6 kocTcbv tb BF TCQbs tb avtb tb
Br Tcdhv Xoyov s%sl dsdo^ivov. dvva^aL yaQ «vtkI
20 l'6ov 7C0QL6a6&aL Tc5 t6(p koya)^ cas iv tols oqols.
49. Aoyos ccQa Xoltcov p. 18, 22] didotaL yccQ ro
Er Slcc xb 8' d^saQrjfia. xal iTCsl didotac sxdtSQOV
46. PlVat.vpc (ad finem libri PlVat.c, post schol. nr. 19 Pl).
47. X. 48. PlVat.vMon.pX. 49. Vat. Mon. Ambr. p c.
1. oftotcog] om. Vat. Ambr.ocS. 3. 8] ff, om. cett. rd (alt.)]
om. c. 5. Towo — 6. P] om. v. 5. tovxo ro] om. Vat.
7. XiysC] om. v. 8. rd] om. v. tov (alt.)] v.ccl xov v. 9.
y.ai'] tus q. 10. JB] AB Vat.vc. 11. xat (pr.)] om. vp.
.dB] dE Yat.QC. 17. vjtdQXTj] vTtuQxsi q. 18. to (quint.)]
om. IvX. 19. Xoyov ^x^i] xo Xoyov l^ftv Fq. 20. l'aov]
Iki \X. xo)] fort. kv xm. x^ faco Xoym] xovg l'eovs Xoyovg q.
21. xo] oxi x6 c.
SCHOLIA. 273
rav AF^ AE^ Kal 6 TtQog aXkrjXa Xoyog avxGiV dedotai
duc t6 a' a)6T£ aal xov AF TtQog FE' a}.^a xov AF
TtQog FB' xal xov BF ccQa TCQog FE.
50. Msxa xov i^fjg p. 20, 2] xovxe6xL ^sxa xov BE,
TtQog o xb BF koyov £%el dod-ivxa. 5
51. IlQog 6 xo Br, xovxi^xi TCQog xo BE.
52. To yaQ BF JtQog xb BE loyov exsi dod^dvxa'
tb ovv AB (i£xa xov BE- dod-dv £6xtv^ oXov xb AE.
Ad prop. XI.
53. "E6XL d£ xal oXov xov AF ^. 20, 20] dia xb fc/3' lo
Tov «'• mg £v x&v riyoviievtov JiQbg £v x&v STtOfiivcov^
ovxag aTtavxa xa 7)yov(i£va JtQbg anavxa xa £7t6(i£va.
ijyov^i^va yccQ £i6l xo x£ T/i xal xb Azi, £7t6(i£va dh
; To x£ AB xal xb zi E. cog yovv xb A/i TtQbg xb /lE^
ovxag okov xb AF TtQbg oXov xb EB. oXov yaQ xb 15
AF xa dvo slgIv rjyovfieva xo x£ AA xal xb FA, xal
oXov xb EB xa dvo £l61v £7t6(i£va x6x£ EA xal xb AB.
54. ^E7t£l yccQ £6xiv cag 6 AA 7tQbg AE., ovxaig
h TA TiQbg z/5, xat ivaXXa^ (ag AA TtQbg AT, ovxcog
EA TtQbg AB, xat 6vvd-ivxi hg AT TtQbg JTz/, ovxcag 20
EB TtQbg z/J3, Tcal ivaXXai, ag AT 7tQbg EB, ovxog
TA TtQbg AB, didoxat di 6 xov TA TtQbg AB X6yog^
didoxaL ccQa xal 6 xov AT TtQbg EB kbyog. ficcXXov
6vvxo(icbx£Q6v i^XLV ovxcjg £i7t£LV' cog £v x5)v rjyovfii-
50. PlVat.p. 51. PVat.?. 52. PlVat.vpZ. 53. P
54. PlVat.vMon.e^.
2. mars] rj ts c. 5. BF] BA codd. 8. rd (utrumque)]
rd PU. AE] s PlVat.pi. 18. ovrco PlVat.X. 19. 6]
om. Vat.Mon. 19. cbg] om. Vat. 23. &Qa kccI 6] om. 1
lac. relicta. 24. 6vvto(i6tsQ6v Mon. ovtas] t6 Mon. p.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 18
274 SCHOLIA.
VG)V TCQOg 6V t&V iTtO^SVOV, TOVXBCSTLV COg 'Y] Jz/ TlQOg
z/5, ovxcos aTcavxu xa rjyov^isva tcqos anavxa xa etco-
fisva^ 'Yi AF TCQog EB.
55. Tovxo xo GioXiov xov ca' d^£C3Qi]^axog, ojcov
5 6r}^st6v s6xi xoSs 0. &67Csq ksyo^sv xa %^ x&v d
(iSL^ova 7} dL7cXd6La (lovddL, ovxco Xsyo^sv xal xb [iEti,ov
i) iv Ady« do&EVXL' olov xov ^B JCQog xb BF koyov
E%ovxog dsdopLEvov, sav ri xb A^ dsdo^svov^ xb AB
TCQog xb BF fist^ov i^XLV tJ iv koyci' xov yccQ AB
10 JtQbg xb BF kdyov sxovxog dsdo^ivov xal xov A/i
dsdofiEvov ifTcdQxovxog , SsSofisvov xal Qrjxbv bv xal
aXoyov, ovx aQa xal oAov xb AB TCQbg xb BF Xoyov
s%SL' oxL yccQ aXoyov i6xL xb AA, ov dvvaxaL xb AB
TCQbg xb BF X6yov exelv. dto fist^bv i6XL xb AB xov
15 AB xov X6yov i^ovxog TCQbg xb BF dsdo^ivov xa AA
dsdofiivc}. b^OLCig ds xal cag xd f x&v d ikd66ova
Xiyo^sv 7] dL7cXd6La fiovddL, ovxa Xiyofisv xal xb slaG-
0OV ij iv X6yc) dod-svxi.
56. 'O avxbg avxa ysyovixco p. 22, 6 — 7] 6x6Xlov sig
20 xb la d'£(i}Qrj(ia ^. iv xa la' d^so3Qr](iaxL ka^av xb
55, PlVat.vAmbr.pc (PlVat.c ad finem libri post schol.
nr. 45). 56. PlVat.^c (ad finem libri post schol. nr. 46).
1. TtQog] atg 1. 4. tovto — 5. ©] om. Ambr. 4. tovro
t6] om. Vat. 5. icti] om. Vat. %■] 9 Ambr. rmv] tov Pl.
^J j Ambr. 6. rf\ om. PlVat., Uoiv i] Ambr. , ^aav q.
ovt(o] bvtog Q. Xsycofisv q. 8. 10. SsSo(ifvov] Ambr.,
om cett. 11. dsSo^ievov — 13. ^^^1] om. Ambr. lac. relicta
et add. Xsiitsi. 11. v,ui (pr.)] om. q. 13. ^x^iv PlVat.pc.
16. 6iioi(og] — 18. SoQ^svti] om. Vat.Ambr. c. 16. td] t6 1.
t&v] tov PI. 19. 6%6Xiov tov icc &S(aQijnatog Vat., om. c.
20. ta'] L§' c.
SCHOLIA. 275
^B [isysd^og 6vva^(potSQOv tov AF dod^svti ^et^ov t)
iv Xoya 'naX a^peXhv tro 8o%-\v ^eysd-og tb AE xal
^ovXo^evog Set^ai, oti tb avtb tb AB xal tov BF
dod^evti net^ov i6tiv 7} iv Adyco, leyei' yeyovetcj yccQ
A E J B r z
I 1 1 1 1 1
cjg t6 AF TtQbg tb EB, ovtcog ro Az/ JiQbg ro ^E. 5
iav ovv ^ovXa^ed-a noiriCai ag ro AF Ttpbg tb EB,
ovtag ro AA TtQbg ro ^E, xata0xevd(Savteg noiiqGo-
fiev ovrcog' ix^e^Xi]6d-ca yccQ rj AF inl ib Z, xca
iieCsd^co tfi AE i'0rj rj PZ, Tial yeyovetco cog rj ZB
nQbg trjv BE, ovtcog rj i'6r} tfi ZF^ tovte6tiv rj AE, 10
TCQbg trjv E^' dijXov yccQ, oti noiovvteg cog trjv ZB
TiQbg trjv BE, ovtcog trjv AE TtQbg alXrjv tivd^ nQog
ikd66ova trjg BE Ttoirj^o^ev yeyovetco ovv TtQbg tijv
E/i. inel ovv i^tiv cog r] ZB itQbg trjv BE^ ovtcog
rj AE TtQbg E^^ Cvvd^evti i6tiv, cog rj ZE TtQbg EB^ 15
ovtcog rj AA TtQbg AE. i'6rj de rj ZE tfj AF did ro
tfi AE i6Tqv elvai trjv FZ. e6tiv aQa cog r] AT
TtQbg EB, ovtcog r) AA TtQbg ^E.
57. Zl%6XiOv. cog 6vva^cp6teQ0v tb AE, BF TtQbg
AF^ ovtcjg tb AE TtQbg A/i. y.aX dvdjtahv xal cog 20
tb AF JtQbg 6vva^q}6teQov AE, BF^ ovtcog ro ^A
TtQbg AE xal dva6tQe^avti cog ro AF TtQbg EB,
ovtcog ro A^ TtQbg AE 6o&eig.
Fig. om. Pl.
I^
67. V.
2. &cpsX<o 1. rb AE rb Sod^ev iisyt&og c. 7. rd (alt.)]
om. 1. 8. ovrag] om. q. 9. r^] rd F, ro \. ZB] B c.
10. i] (pr.)] om. 1. 15. iariv] ^arui q. 19. 0%6Uov] comp. v.
18*
276 SCHOLIA.
58. "Edtac d^ xal Xomov xov Jz/ p. 22^ 13] enEt
yccQ B^TLv h^ ro AF TCQog EB, ovTcag dq^aiQe&av t6
^z/ TCQog acpaiQsd^ev t6 z/E, xal Xomov aQa t6 F^
TCQoq loLJtbv tb ^ B iatLV ag tb AF TtQbg EB' dod^slg
5 da 6 tov AF TCQog EB Xoyog' do&slg aQa xal 6 tov
Pz/ TCQbg ^B.
Ad prop. XII.
59. 'Edv y tQua (leysd^rj p. 22, 19] xdv ri dedo(ieva
zuv fti^. ■
10 60. Kal XoLTcbv tb AE p. 24, 11] idv ydQ dnb
dedo^iEvov dedo^ievov (layed^og dq^aLQed^rj, tb Xoltcov
dedo[ievov e6taL.
61. 'Edv 8e fiet^ov fj tb B/1 tov AF, ^evteg tG>
AF i'0ov dicb tov Bd xal td avtd 7C0L^6avteg deL%o-
15 (lev t6 FA tov AB dod-evtL fiet^ov. tovto yaQ di^lot
tb ev tfj TtQotdaeL' ij t6 steQov tov eteQov do&evti
fiet^ov e6tLv.
Ad prop. Xm.
62. AoLTCov aQa tov AZ ip. 24, 25 — 26, 1] ag ev
20 totg OQOLg' 6vyxeLtaL ydQ do&evtL (let^ov ij ev Xoya.
63. Kal XoLTCov tov HB p. 26, 5] edv ydQ f] oog
olov TCQbg oAov, ovTog dfpaLQed^ev JCQbg d(paLQe&ev,
xal XoLTcbv TCQbg koLnbv ^6taL hg oXov TCQbg okov.
58. PlVat.vMon.c. 59. PlVat.i. 60. PVat.pc. 61.
PlVat.vMon.Ambr.pic. 62. PlVat.op. 63. PlVat.pc.
3. Ad — x6 (pr.)] om. 1. 13. tov] to 1. ^ivrs?] So-
&evtos Vat.Mon.c, &(peX6vTsg Ambr. 16. itQOtdasi] nQWTy
Mon. c. 20. ffvyxsiTat] fort. yistTai.
SCHOLIA. 277
Ad prop. XIV.
64. P. 26, 17] xav ts l'0a fi xa AE^ TZ xav t£
avi6a.
65. Aoyog aQa tov EA p. 2Q, 21 — 22] ta>v yaq
dedo^avG)v fisysd^&v 6 Xoyog TtQog akXrjXa diSotai. 5
QQ. Aoyog aqa ocal tov HB p. 28, 6 — 7] dia tb t/3'
Tov s' xal dta tb avti^tQocpLOv tov oqov. eTtsl dedotai,
6 tov AB TtQbg FA loyog KaC iotiv 6 avtbg 6 tov
HA nQog ZJT, dedotai zal ovtcog 6 tov HB TtQbg ZA.
67. 'Eav de 7tOL^6co^ev cog tb AB TtQbg tb Fz/, 10
ovtayg tb AE :tQbg tb a%b xov F cog eitl tb Z, evQe-
d-ij0etaL t6 ZA tov EB dod-evxL iiei^ov rj ev Xoyc).
Ad prop. XV.
68. Tovxo avxi^XQocpLov Ttcog xov TtQb avxov. dei^ag
yccQ., oxi eav TtQOiSted-fj dedo^eva ^eyed^rj totg dedo- 15
^evov exov6L Xoyov, vvv aal acpaLQcav ra avta tav
ai)xmv deLxvv6i xb avxo.
Ad prop. XVI.
69. Kal XoiTtov xov HB p. 30, 23 — 24] nal drikov^
oxL xal XoiTtov xov HB TtQbg Xoiitbv xb EA Xoyog 20
e6xl doQ^elg 8ia xb id'' xov e x&v 6xoL%eLGiv.
64. 1. 65. PlVat.p; praem. Siu tb a' c. 66. v. 67.
PlVat.vMon.o^». 68. PlVat.vMon.Ambr.pc. 69. PlVat.p.
5. TCQog] 6 TtQog 1. 11. to (alt.)] rov la. mg] comp.
Vat., TtQog Q. 14. ccvTiGtQocpiov] cc. iati Ambr. Ttcog] tcov q.
19. y.cci] d>g q. 20. HB] BE q.
278 SCHOLIA.
Ad prop. XX.
70. ^AvtL6tQ6(piov tov u'.
71. Kal inEi a6tiv d)g t6 AE p. 38, 21] enel yccQ
B0tLV, cag AE nQog FZ, ovtag AH XQhg FA^ df]Xov,
5 otL xal koinov tov EH nQog XoLnbv tb ZA Xoyog
i0tL dod^slg dLcc tb tO"' tov s' t&v OtOLXSLCov, xal iv
ana0L totg tOLOvtOLg dLa tb GiokLOV fidXL6ta Toi) l'
d^e(x)Q7]^atog, onov ^rj^etov rddf P.
Ad prop. XXIII.
10 72. "E0taL %al XoLnov tov EB p. 42, 21] idv f]
cyg oXov nQbg oAov, ovtag dcpaLQS&av nQbg dcpaLQS-
^■av, xal tb koLnbv n^bg tb koLnbv sGtaL cag oXov
nQog okov.
73. P. 44, 5] dLd ^lv t6 s' to^^tov tov FA xal
15 nQbg tb FZ Xoyog idtl do&SLg.
74. P. 44, 6] 0vfiniQa6na- a>6ts tov FA n^bg
sxa0tov tav FZ, ZA koyog dod^SLg' s0tL ds tov AB
nQbg rZ Xoyog doQ-SLg' xal tov AB aQa n^bg t6 FZ
X6yog i6tl dod^slg xal n^bg t6 Z^.
20 75. "Sl6ts ndvtav n^bg ndvta p. 44, 8] &0ts
xal tov AB nQbg AE xal EB ^iQr] avtov X6yog
70. Pli. 71. PlVat.vMon. pc; inde a uerb. v.ccl Xoinov X.
72. l*yaL 73. PX. 74. v. 75. v.
2. rov] ra 1. ib'] iS' X. 5. ortl om. YlY&t.YC,^ iatl
(comp.) Q. S. OTtov — P] om. v. P] om. q. 10. ^ tb?]
om. l'';^. 14. ftsV] suspectum. 18. ro] rov v.
SCHOLIA. 279
doQ^siSf ical TtdXiv tov AE TtQog Ttdvra y,ai i6ti tov
EB TtQog Ttdvta.
76. ^EitEi ovv 6vvYi%Q^ri 6 tov FZ TtQog ZzJ Xoyog
dod-Eig.) xsitai ds xal tov EB TtQog Zz/ Idyog dod-sig,
xcd tov JTZ aQa JtQog EB Xdyog B6ti Sod^slg 8id tori'. 5
TidXiv STtsl 6 tov AE TtQog EB Xoyog s6tl dod^sig, cog
edsixd^rj, jcsitai ds xal 6 tov EB TtQog ZA X^yog 8o-
d^sig^ jcal 6 tov AE aQa TtQog Zz/ Xoyog istl dod-slg
did tb r}\ xal insl td AE., EB TtQog dXXrjXa Xoyov
sxsi dsdo^svov, xal tb oAov ro AB TtQbg ixdtSQOv 10
tav AE, EB koyov sisi dsdo^svov did tb s'. b^oCcog
ds xal ro Jz/ TtQog ixdtSQOv tav PZ, ZA Xoyov s'xsi
dsdo^svov. nal insl tb AB TtQbg ro JTz/ Xoyov s%Si
dsdofisvov.) s%si 8s aal tb i^z/ TtQbg ixdtSQOv tcov
rZ, ZA X6yov dsdofisvov, xal tb AB aQa jtQbg ixd- 15
rf^ov tS)v TZ^ ZA Xoyov s%si dsdo^svov did tb rj'.
hlLOicog ds xal tb F^ TtQbg ixdtsQov t&v AE, EB
Xoyov s%si dsdo^svov &6tE Ttdvta TtQbg ndvta Xoyovg
s%si dsdo^Evovg.
Ad prop. XXIV. 20
77. EiX7](p&co tibv z/, Z p. 44, 20] 8vo 8od-si6G)v
svd^si&v ^E6r]v dvdXoyov 7tQ06svQSiV.
78. AoQ^sv ds tb vnb tcov z/, Z p. 44, 22]
iTtsi ydQ i^dd^o^Ev iv totg OQOig, oti svd^vyQafifia
76. PlVat.vMon.Ambr.p;i. 77. P. 78. PlVat.vMon.
Ambr. q X.
1. iert] fort. ht. 6. 6] om. Mon.Ambr. ag} q, sustulit
lac. bombyc. Mon., om. cett. 7. iSslx&r]] i. yccQ Ambr. 16.
^id — 18. dsdofisvov] om. Vat. Mon. Ambr. 24. ori] om.
Mon., ro 1.
280 SCHOLIA.
6%riyiaxa t& ei'dsi dsdd^d-ai Xiystai^ g3V a% te ycoviai,
dsdo^evat £i<?t xata ^Lav xal o[ X6yoL tav tiXsvq&v
nQog dXX^^Xag dedofievoi, edv :toi,^6co^ev dQd^oyavtov
7caQalXif]X6yQa^^ov tb ABFzi e%ov l'67jv tf] fiev A
5 ro^v AB^ tfi de Z ['arjv ttjv BF, exo^iev t&v [lev yco-
VL&v exd6trjv dsdoiievrjv Sid tb dQd-ijv elvai' Tca6a yuQ
dQd^Yj dfdoraf oQd-ri ydQ dQd-rlg ov dia^eQeL. xal drjXov^
ott xal 01 k6yoi tav nlevQ&v dsdo^evoi ei6iv' 6 yaQ
trjg AB TCQog BF X6yog dedotai^ e:tel xal 6 trjg z/
10 nQbg Z kbyog dedotai. xal did tovto deSotai ro vnh
t&v ^, Z.
79. zlod-ei6a aQa e6tlv rj E ^. 44, 24] et yaQ
dedotai ^oi tb tetQaycovov, eTtel xai tb l'6ov avrcj
7taQaXXr]X6yQa^(iov ro AF, dsdotai xal rj eiJ&eta rj
15 noiov6a avt6. xaX dXXcog' STtsl i'6ai si6lv at d TtXsvQal
roi) tstQaycovov, drjXov^ ort dsdotai rj 7toiov6a avtb
svd-sta' i'6ai yaQ a^dtal sjtOQi6d-r]6av' &6te Sedotat rj E,
80. Kal ro avti6tQ6(piov avtov dlrjd-e'g.
Ad prop. XXV.
20 81. Aeycj, ort — 6r]}ieiov p. 46, 17—18] drjkov,
oti tfi &e6si' fi6vov ydQ tf] %^s6si dsdotat td 6r]fisia.
79. PVat.vMon.Ambr.zp. 80. Vat.Mon. 81. PlVat.p.
1. Gxrniaxa Xsyovrcci Ambr. Xeysxai] om. Ambr. 3.
6dXrilag] Mon., aXXriXa q, aXX-^Xove cett. Ssdo^evoi aialv
Ambr.p. ^ 4. ABrzJ]^ AHTzJ P, ABF q. rjj — 5. tfj]
rrjv — f^v Pl. 4. ^sv] del m. 1 Mon. 5. rjj 8s — BF]
om. Mon. 6. 6Q&r]v] rrjv dg&ijv ytoviav 1, srpog _L q. 8.
X6yoi] XoiTtoi q. 10. rovro Si PVat. Mon.Ambr. p. 12. Ante
si add. axoXtov. Vat. Mon. Ambr. si] insi Mon. 13. awc5]
avr6 Q. 17. 1]] v,al tj v, v.al ro q. 21. fi6vov] novcag IVat.,
Ii6va)g Q. SiSorat Vat.
SCHOLIA. 281
Ad prop. XXVI.
82. Ta A, B didotai rfj d-86si' fiovov yccQ rfj d-idEi
^ dedoraL ra 6rj^sia.
Ad prop. XXVIL
83. Ei ^ev yaQ rb B ^rj^sLOv -^ ivrbg rj sxrbg 5
yisransOstraL^ ovx s6raL ra ^syidsL dsdoiiivrj rj sv&sta'
si 8\ ^sraTis^slraL t) avG) -fj xarto, ovx s6rai rfi d-i6sL
dsdo^ivrj.
Ad prop. XXX.
84. Tlavrbg yccQ rQLyavov r] ixrbg ycjVLa dvGl raig 10
ivrbg xal a-jtsvavrCov i6rj i^rCv.
Ad prop. XXXT.
85. ^Eav svd^sta rfj %-i6sL Sod^fj, didoraL xal ra
fisyid^SL' iav ra ^syid^SL^ ovnco xal rfj d-i^si' dvvaraL
yaQ iisraTtCitrsLV. 15
86. ®i6sL ccQa p. 52, 23] dta rovg OQOvg. xvxXog
yaQ rfi %^i6sL xal rc3 (isyi^SL dsdo^d^aL XiysraL, ot)
didoraL rb fisv xivrQOv rij d'i0SL. rj ds ix rov xivrQOv
Tc5 ^syid-SL.
87. Tfi d^i^SL xal ra ^syid^SL xwcXog dsSodd-aL 20
XiysraL.) ox) didoraL xrX., cig iv rotg oQOig.
82. PlVat.p^. 83. P 1 Vat. v Mon. Ambr. ^ X c. 84. Pz.
85. PlVat.Mon.zp;iS. 86. Plz. 87. Plcr.
2. raj SiiXov, 6xi m X. iiovwg X. 6. ^atai] '^gtl Vat. vp,
&QCC Mon. Ambr. SsSofiivri ^cxccl Anabr. 7. 1^6xa.i\ ^axi.
vMon.(», aQa Ambr. ?(?rat SsSo^svt] Ambr. 13. do^S"^]
SsLx^fj P- l^- 0^^«] ODi- Mon. S lacuna relicta.
282
SCHOLIA.
Ad prop. XXXm.
88. 'AvtL<3tQ6q)iov tov X^'.
Ad prop. XXXVn.
89. ^Slg 8s rj ZH TtQos rijv HE p. 64, 9] xav te
5 ovv at ZE, AN TtaQccXXrjloi. aCi xccv ts ^ij g)6l jtag-
dlXrjXoL, iav mt^ev^co^sv
triv EN, i6tat, cog rj ZH A —^ B
TCQog HE, ovtcog rj NS @
TtQog ^E, hg 8\ ^ N^
10 nQog 1S!E, ovtog rj NM r
TtQog MA, SoGte cog rj
ZH TtQog HE, ovtcog rj NM TtQog MA.
Ad prop. XXXIX.
90. ^sdotat aQa p. 68, 19] STtsl ovv dsdo^svai
15 sialv at KE, EZ, 6 JtQog dXXr]Kag Xdyog avt&v
dadotat dtd tb a . b\ioicog 8\ xal t&v EZ, ZK
Xoyog dsdotaf xal sti 6 t&v ZiJT, KE X6yog dsdotai.
TtdXiv.! STtsl aC KE, EZ Ssdo^evai sl0l tTj d-s6si,
tbv avtbv aQa dsl t^nov S7tsxov6iv. xal did tovto ■
20 dedotat rj vnb KEZ t<Z ^eyed^st. b^oCcog d\ xal rj
VTtb EZK dsdotat ta ^syed-et' xal stt rj vjtb ZKE
dsdotat rc3 fieyd&Ei.
88. Vat.Mon. 89. PlVat.vMon.Zffplc. Fig. om. eodd.
90. PlVat.vMon.Ambr.zffei.
4. K&v TS ovv] idv V, yi&vtsv&sv 1. 5. ts ftr) mffi] ts^vo-
aiv P. 7. ^atai] aga Mon., om. z. 11. MA] MNA. 8ia
t6 ^' tov s'. z. cbs] om. c. 14. ovv\ ydq Ambr. 16. al
KE, EZ] tco (isys&si z. 16. xaij om. 1. tcov] Pl, 6 t&v
cett. ; item liu. 17. 17. KE] KA Mon.Ambr.p. 19. aqa
asi] dsl aga Ambr. ins%ovci,v] ^%ov6iv Mon.Ajnbr.p.
SCHOLIA. 283
Ad prop. XL.
91. ^idotui aQU tb ^ZE tQiyavov p. 70, 21] insl
ovv didotai sxatiQa tav z/jB, EZ^ didotai xal 6 TtQog
aXktjXag avt&v Xoyog dicc tb a' . bfioiog xal 6 t&v
EZ, ZA didotai loyog' nal ati 6 tSiv Zzl^ /lE di- 5
dotai Xoyog. s6ti ds xal sxd<3t7j r&v z/, E, Z ycovi&v
dsdofiivr] ta ^syi&si. didotai aQa tb AEZ tQiycovov
ta stdsi^ ag sv totg OQOig.
92. zlidotai ccQa aal tb ABF p. 70, 23] snsl ra
ABF^ AEZ tQiycova avdXoyov s%ovta tdg nksvQag 10
idsix^V^ ^^^ ^^ ^^^ ABF tQiyavov nXsvQcov 6 Xoyog
6 TtQbg dXXriXag diSotai, diSovtai ds avtov aC yaviai'
i'6ai ydQ si^i talg tov AEZ tQiyavov didotai aQa
tip sldsi, cjg iv rotg oQOig.
Ad prop. XLIII. 15
93. ®i6si ccQa i6ti tb AHE 'fjfiixvxXiov p. 76, 23]
iTtSi yaQ xsttai r) AE tfj d-i<3Si xal ra ^syiO^si dsdo-
^ivfj^ dijAov, ort, sdv rfirjd-fj Siyja 6 JcvxAoj, s6ri xiv-
rQov rov xvnXov r] rjfii^sia, rovri^nv rj ix rov xivrQOv
91. PlVat.vbMon.Ambr.zffpic. 92. z. 93. PlVat.vb
(m. rec.) Mon. Ambr. z q.
3. ovv — Tcov] yuQ SsSoiisvai slalv ccl Ambr. rcov] r-qv 1.
4. dfioLag] Pl, onoicog Ss cett. 5. loyog dsSotai Ambr. ■naL
— 6. Xoyog] om. z. 6. t&v'] ta>v itQog Ambr. 7. SsSoiisvr]]
-cp b. 11. ABr] om. z lac. relicta. 18. v.svtQov 'datat tov
kvkXov Ambr. v.svtQov — 19. rniiGSia] y.al tov ■hvkXov rjiii-
Gsia b. v:svtQOv] rj iy, tov KSvtQov z. 19. ^ ijiilasia, tovt-
sGtiv] to Gri(istov, Ma'9'' 3 ts\ivstaL 8i%a 17 z/E. i] Ss rjiiiesia
^Gtai iv. tov v.svtQov tov v.vv.lov. v.al SsSotai. Ambr. tovt-
SGtiv — vsvtQov] tfig SsSofisvrig' val yccQ avtov tb Gr}(islov,
vaQ"' r\ Si%otoiLia' vai z.
284 SCHOLIA.
dsdotai, xfi d-E<3Sv xal ttp ^sysd^si^ axots xal 6 xvxkog
dicc tbv OQOV.^)
Ad prop. XLIV.
94. Mrj s6t(o d'^ p. 80, 6] si yaQ vTtotsd-strj oQd^T^,
5 svd^vg dsdotai ta stdsi dia t6 nQO avtov.
95. ^oyog ixQa tfig BA p. 80, 11] dia tb avti-
6tQO(pov tov oQov t&v /Isdo^svcov 8lcc tb fl'. STtsl
yccQ, cav ai ycoviac dsdo^svai sisl xal ot Xoyoi t&v
nXsvQ&v nQbg aAAijAag, sxstva dsdo^sva sCffiv, xal t&v
10 dsdofisvcov ccQa ttp sidsi dsdo^svat sidl xal at ycaviai
xaX oC X6yoL t&v nXsvQ&v JiQog dXXrjXag.
Ad prop. XLV.
96. Kal STCsi sGttv ag t} BA p. 82, 21] ag sv ta g'
t&v Gtotxsiav (VI, 3)* sdv tQtyavov rj yavia 8i%a
15 TftT^O-tj, ri 6s ts^vov6a avtrjv iTcl tr}v ^aGtv dx^fi, td
tijg ^d^scog xat xd si,r\g. si ^iya tstfirjtat rj vnb BAF,
cjg r} FA TtQbg AB., i] Jz/ TtQbg /JB' xal 6vvd-svtt
ag ^vva^cpoTSQog rj FA, AB jCQbg AB, -f] FB TtQbg
BA' xal svaXXdi, cog 6vva^(p6tSQog rj FA, AB TtQog
20 rB, rj AB TtQbg BA.
1) Hic in vz continuo add. : Ssdorai tb yievTQOv (xai t6
■KSVTQOV yag kvvov SiSoraL z) rfj &i6SL. fi yag /i^, (israTtiitrfTco
{fistaTtiaot av z) ■ 8ia(pvXdrrov {-oi z) Tfjg ij^Lasiag rfjg zlE rm
^sys&si Tial rrjv &saiv ov (pvXdrrsi. SsSorai aga (pro tco (isys&si,
— aga z: rb {Lsys&og xai t^ &sasi oi' ^sraniTirst ds' ovSh
yuQ (pvXd^si).
94. PMon.S. 95. z. 96. FlaX.
1. mars'] mars SiSorai Ambr. 17. JB] AB codd. 19.
BJ] BA X.
SCHOLIA. 285
97. Kccl cjg 6vvciii(p6tSQog ccQa rj BAF p. 82, 23]
fijg yccQ £v t&v rjyov^svGjv TCQog ^v t&v ijto^svcov^
ovtcog ccjtavta ta 'fjyov^sva TtQog anavta ta STto^sva.
Ad prop. XLYI.
98. ^Eav yaQ tQLycovov yavCa dCxa t^rid-fj, tcc tiig 5
^c(6scog Tov tQtycovov tbv avtbv £%si loyov talg tov tQu-
ycjvov TtXsvQalg.
Ad prop. L.
99. "^6ts xal tfjg AB p. 92, 6] stcsI yccQ tfig
AB TtQbg tfiv F/i Xoyog s6t\ dod-sCg, s6ti ds xal 6 10
rf}g FA TtQbg t^v H loyog dod^sCg, dfjXov ccQa, ag
xal 6 6vyxsifisvog sx tav dvo So&svtcov loycov dod^sCg
s6tv Xoyog' t) aal did tb rj\ o xal ^sktiov.
100. '^g 8s rj AB p. 92, 7] ag yccQ ^ a' jtQbg
rfjv y\ ovtcog tb icjtb tfjg a sidog TtQbg tb anb tf]g /3' 15
t6 o^oiov xal b^oiojg avaysyQa^fisvov.
Ad prop. LII.
101. ^sdotai aQa tb AZ p. 94, 14] Ttav yccQ
tstQaycovov dod-sv s6ti ta stdsi Sik tb xal tdg ycavCag
97. PlVat.cS. 98. Pzcj. 99. P 1 Vat. v Mon. Ambr. p X c.
100. P1(T. 101. PlVat.vMon.Ambr.ffp. Lin. 18. n&v —
p. 286, 4 iGav om. ycLQ lin. 18 et rc5 siSsi lin. 19, post iGcov
autem add. iLsysQ^mv in PlVat. iterum, in c primum leg. ad
finem libri post schol. nr. 55, ubi sequuntur haec: yicd tcccXiv,
iav V7tb 6vo do&siawv sv&sl&v x^qiov nsQisxrirai OQ&oymviov,
SoQ^sv iGVi t6 x^qLov Sicc xb v,al rccg ycoviccg avrov SsSoa&cci'
Tt&acci yccQ slaiv OQ&ai' v,al rovg loyovg Ss r&v TtXsvQcbv Sia
t6 a' Q'SwQr}iia.
5. ya.Q'] om. z. r^ri&fj] liinc z haec habet: 17 Ss rs^vovaa
rrjv yaviav .sv&sla rs^vrj yial rr]v ^daiv, ra rov (sic) ^dascog
rfirjiiara dvdXoyov iari ralg Xontalg tc5 rQiycovcp (sic) rcXsvQalg.
6. rov (pr.)] om. codd. 9. t?)?] Pl., 6 rf^g cett. 10. t^v]
To V. 13. v,ai (alt.)] comp. Vat., Ksifisvov q. 15. y'] ^' 1.
18. Ante nav add. axoliov. P. 19. v.ai'] om. Ambr.
286 SCHOLIA.
ttvtov dsdoGd-ai' nuCai yccQ si6iv o^-^-at* xal toi)g
X6yovg ds xGtv TcXsvQav naGai yccQ el6iv l'6ai' xal
yaQ ov t&v avi6cov (lovav i<Stl loyog^ aXla xal tav
l'6G}v. xal inel ixxsitai ro tstQaycovov avayiyQanxai
5 yaQ' dvvafiai avrco i'6ov noQi6a6%^ai' xal dia tovto
didotai xal ta fisyi&ei xal avtb tb tstQayavov xal
ixd6tr] avtov nksvQa. •
Ad prop. LIII.
102. P. 96, 1] dsdofiiva ta sl'dsi xad-' savta s'xa6tov.
10 103. Trjg ds z/jB p. 96, 8] vnoxsitai yaQ iv totg
OQOig' dsdo(iiva yccQ i6ti tm stdst.
Ad prop. LIV.
104. 'Edsixd-r] yaQ iv tca 6%okCca ta iv totg nQca-
toig 6xokiOig tov nQd, onov 6ri(isi6v i6ti t6ds P, oTi,
15 iav a nQog /3' X6yov sxy dsSo^iivov^ tJ ds xal tb y'
dsdofiivov^ xal yivr^tai iag tb a' nQbg tb /3', ovtag to y'
nQog aXko ti ro d', ovxitc xal ivaXXa^ K6yov si,ov6t
8sdo(iivov, dibnsQ xal ivtav&a ovx ix tov ivalla^ svqe
tbv X6yov avt&v dsdo^iivov^ dXXa aAAcjg, hg vvv Xiysi.
20 105. "E6tiv dQa hg ^ TA p. 96, 24] idv tQslg
svd-stai dvdXoyov d)6tv, ag r] a' nQog tijv y', ovtcog t6
dnb trjg nQcotrjg sidog n^bg t6 dnb tfjg dsvtiQag t6
6(ioiov xal b^oicog dvaysyQa^i^iivov.
102. 103. PlVat.Mon.S. 104. PlVat.vMon.p. 105. Plv.
1. Ante ■H.al add. deSoc&ai Ss Ambr. 2. Si] om. Ambr.
3. fiovmv] ^ovov Vat. (comp.) Ambr. p. 6 loyog vMon.p.
13. ydg] om. Vat.p. yap — 14. P] om. v. 14. tov
TtQo] Tfjs n (vTCo&easag?) 1. 15. SsSonsvov ^XV ^at.p. '^xv]
^Xei-Moji. ^] ^'v Vat.p. 17. iial^TtQog q. 'l6y ov] om.Mon.
19. &XXd] &'XX' \a. 22. SsvrsQag] tarig (comp.) P, /J' a.
SCHOLIA. 287
106. Kal trjg Fzf ccqk p. 98, 1] 6%6hov. idsLx^rj
ycco, ort, iav tQStg e^dd^stca dvdXoyov cb^tv, r} ds a'
Ttgbg trjv tQitrjv Xoyov 8%^] dsdo^svov, xal TtQog trjv
dsvtsQav Xoyov s%si SsSo^svov, iv ta xd'. rj xal ovtcog'
STtsl 6 6vyxsi^svog Xoyog dsdotat^ xal sxdtSQog t&v 5
Ti&svtcov avtbv Xoycav dsdotaf sxdtSQog ydq 6 avtog.
107. Kat i6tLV oiLOiov th A t& B p. 98, 2] dvtl
tov' xat Si6i dsdo^sva ta sidst td ^, B' xal yaQ
b^ota Cirinata sv&vyQa^^d i6tiv, oGa tdg ts ycovtag
l0ag dklrikaig s%si zatd ^Cav xal tdg TtSQi tdg l'6ag 10
yavCag nXsvQdg dvdXoyov co0ts dsdo^sva Si6l rto sldsi
td bfiota' td ovv bfiota xal ta si'dsi sigI dsdo^sva^
td ds ta Sidsi dsdofisva ov Ttdvtcog bfioia.
Ad prop. LVn.
108. "Sl6ts xal trjg EA p. 102, 23] iTtsl ydQ 8vo 15
sidri td EB, B^ dsdo^sva rra si'dsi TtQog aXXtjXa Xoyov
'i%si dsdo^svov, xal aC TtXsvQal avr«v TtQog dXXrjXag
Xoyov s%ov6i dsdo^svov.
109. KaC i6ti ro nXdtog rov naQa^Xrniatog p. 104,
8 — 9] ro iisv dXri%-G)g nXdtog tov AFHB jtaQaXXrjXo- 20
yQdfi^ov i6tlv rj A& TtQog oQd^dg ov6a tfj AB' avtov dl
Tovrov tov AFHB TtaQa^Xrjfiatog cog inl tovtav tav
106. 107. PlTff. 108. PlVat.vMon.ffpXc. 109. Pl
Vat.vMon. ffp. (hab. fig. Theonis).
3. %j/] ^x^i codd. 6. ri&ivrmv] fort. avvn&avrcov. ccvrbv
loymv^ om. a lac. relicta. 6] om. Pv. ccvrogj ccvrog iariv la.
9. iari sv&vyQcc^nia a. 10. aXXi^Xccigl -oig Plv. ^x^t,
xara] ax^^fiara Pv. 15. Ante insi add. axoXiov. P. 16.
EB, bJ] EJ, Ad codd. 17. aXXriXa Vat.vc. 20. ATB.B]
AHB Mon. 21. 6Q&cig] 6q9"i^v Mon. 22. rovroov rmv
rsaaccQcav] compp. P, rfjg r&v S Mon.ffp.
288 SCHOLIA.
XBGGdQcov evd-SLav t&v AB^ BH, HF^ TA ^t^kovs
ovtos tov AB^ TtXdtog sGtat tb AF' inl yag rav
TtQOxsL^svav ts66dQcov svd-si&v tb Tckdtog ^tjtst, ov tb
dkrjd-ag tov xgjqlov Jtldtog' ccXXrj ydQ s6tt naQu tug
6 ts66aQag ojg r] A&.
Ad prop. LVni.
110. ^od-stda aQa s6tlv rj Ezf p. 104, 17-18] V-
0sia yuQ s6ti trig AA 8o%^si6r\g r] EA.
111. Asdotat aQu xal tb EZ p. 104, 20] o^oiov
10 ydQ s6ti t(p AF dsdofisva.
112. Kai s6tiv t6ov totg AF, K® p. 104, 23] s%sl
yccQ tb EF ta FZ s6tiv i'6ov, zoLvbv TtQo^xsi^&G} t6
FA' oXov ccQa tb KA Tt5 oAoj t^ BZ s6tLV i'6ov.
dkXd t6 KA tip AK i6tLv i'6ov, insl xal rj AE trj
15 EA l'6r]' 8iya yaQ tst^rjtat. xal tb AK uQa tcp BZ
i6tLV i'6ov. xoLvbv 7CQ06xsi6&co t6 KB' oXov uQa t6
AF ta yvch^ovi i6tLV i'6ov, tovts6tL ta BK xal BZ.
stL xoLvbv 7tQo6xsi6&c} tb K®' td AF, K& ccQa i'6a
i6tl ta EZ.
20 113. "E6tL ds xal rj EA do&SL6a p. 106, 5] 'f}^i6sLa
ydQ i6tLV rj EA tr^g AA dsSofisvrjg.
110. 111. P. 112. PlVat.vMon.Ambr.ci. 113. P.
2. ovrog] ovras 1. laTai] iazi 1, mut. m. 1 in iatui. ^«t']
iTtsi codd. 5. A&] AE Mon.ag. 14. iTtsi — 15. lar}] l'ari
ydg iari tj AE rfj EJ Ambr. 15. Sixa yaQ rsr^rirai] om.
Ambr. AK] Ambr., JK cett. 17. AT] KF Ambr.
18. K@ (alt.)] om. Ambr. 19. iati] siai Ambr.
SCHOLIA. 289
Ad prop. LIX.
114. IIsqI xi]v avtijv aqa dici^stQOv p. 106, 17]
id£ixd-rj yccQ iv totg GtOL%eLOig^ cog ta o^OLa 7taQaXh]l6-
yQa^^a TtSQi tr]V avtY]v sl6l dLa^stQOV.
115. KaL iGtLv l'0a ta KA p. 106, 24] 'nal bfiOLog 5
xco 6%olL(p ta avTco TtQO avtov d-scoQ^pLatog.
116. "E6tL ds %al Tc5 sldsL p. 108, 1] tc3 sidsL
yaQ dsdo^svov vTtoxsLtaL tb FB.
Ad prop. LX.
117. "Ofiotov yaQ i6tL tc3 AB p. 108, 17] oTt ds 10
h^OLOv i6tL t6 AB Td5 AH., dfjlov navtog yaQ TtaQ-
alXr]?,oyQd^^ov slg ^ovog i6tl yva^icov. xal yccQ yva-
\ (ICOV iOtlv SV OTtOLOVOVV taV TtSQL tr]V dLCC^StQOV
\ jtaQakkr]XoyQd^liLCiv 6vv tolg dv6l 3taQa7tXr]QG)^a6LV^
I bg 7tQ06tL%-S^SV0g O^OLOV TtOLSt, (p 7tQ06StS%-r] TtaQ- 15
' 4)cklr]XoyQd^^(p, tb ysvo^svov VTtb tov ii, aQir^g TtaQ-
ak2.r]XoyQd^^ov xal tov yva^ovog. o^OLog df , Tcav
* ic^aLQsd^f] yv(b}iG}v 7taQaXXr]XoyQd^^ov TtSQl tr]v avti]v
' ydQ i6tL did^stQOV, ag iv tc3 5' ^l^Xlco tcov 6tOLXSLOv.
114. Plff. 115. P. 116. Pl. 117. PlVat.vMon.
Ambr. zqXcS.
6. Tc5 avra] tov? 10. 8s — 11. AH] SsSonsva slol x6 rs
AB xal rb AH Ambr. 10. Ss o(iolov] ti Ssofisvov S. 11.
TD)] tov z, om cett. TtaQocllriloyQci^fiov] TtaQC(XX7]Xov Mon. pc.
12. yvwficov] yvcofiov 1, yvwjiovog Mon. KaL — 14. naQa-
TiXriQmn,a6iv] om. Vat. Mon. Ambr. p c. 15. %Qoatt,&s(isvos] Kal
XL&snsvog Mon. pc, iial ■nQoari&sybSvog rm ■hvkXco Ambr. noLSt
oiJLOLov V. TtQoasri&ri Q- TtaQaXXriXoyQd(i(i(p] -a Mon.c, -ov z,
om. Ambr. 16. 7taQaXXriXoyQd(L(iov] z, TtaQaXX-^Xov cett. 17.
6(iolag] om. z lac. relicta. ■nav] yial av Pl. 19. yap] om. q.
iatL] siai vAmbr.c. s' ^i^Xlco] ¥? Vat., xj' rov ?' Ambr.,
5' Mon.z, «' — s' p, Lz' c, tcQV atOL^siav] tov EvvlsiSov v.
Euolides, edd. Heiberg et Menge. VL 19
290 SCHOLIA.
Ad prop. LXI.
118. 'Enel do&stad B6xLvrih%o ZTB yavta ^.110,22]
dsdofievov yccQ ta eldcL vTtoKeitai tb AZFB.
119. zJod-£V aQatb ZB TtaQakXrjkoyQa^^ov p. 110,23]
5 oti dsdotaL tb ZB 7taQaXXrjk6yQa}i^ov ., dijXov. i^cel
yaQ dsdotat 7] ZFB ycovia, SedotaL aQa xal rj FZB
ycavCa' eig yaQ TcaQaXkrjXovg tag ZB^ FB evd^eta ifi-
Jtentcoxev rj FZ 7totov6a tag evtbg xal eTtl ta avta
^eQri dv6lv OQ&atg L6ag, djv rj vnb ZFB dedotai' xal
10 XoLTCrj aQa rj vnb FZH dedotaL' a6te xal ai XoLTcal
dvo dedo^svaL ei0Lv. xal inel dsdotaL 6 trjg FZ ^Qog
trjv FB koyog^ i'6r) de rj ^ev ZF tfj HB, rj ds FB
tf] ZH., xaX 6 Xoyog t&v TtXsvQ&v dsdotaL.
120. Tov ds ZB TtQbg tb Jz/ Xoyog s6tl do&ets
15 p. 112, 3 — 4] eTtel yccQ tov ZB JtaQaXXrjloyQccii^ov TtQog
ro AZBF sldog Xoyog i6tl dod^stg., tov M AZBF
sldovg TtQbg tb JTz/ Xoyog i6tl do&SLg, xal Sl' l'6ov
Tov ZB TtQog t6 jTz/ Xoyog i6tl dod^stg.
121. "I6r] yccQ tfi vnb KFB p. 112, 14] ensl yccQ
20 naQcxXXrikog rj FB tfj A@, xal eig avtag i^nentcoxev
evd^sta ri FiJT, ai ivakkai, ycovCaL i'6aL aXXijkaLg si6Cv.
118. P (bis) Vat. 0. 119. PlVat.vMon.Ambr.zcpi (in z
textui post rriv FB So&dg p. 110, 23 interpositum). 120. |
PlVat.Mon.Ambr.(7pi. 121. Plff. j
7. sl$ ydg] ijtsl yccg sig Ambr. i^LTtimoKSv] inninroKSv \
Vat. 9. ZrJB] ZrS ycovia z. xaij om. z. 10. Post I
SeSorcci adcl. Sicc rov S' (comp.) z. 12. 17 (pr.)] rjj Ambr. i
T^] om. Mon., tj Ambr. rj Si FB rf ZH] rjj os ZH -^ '.
FB Ambr. 13. Kui — SsSorai] SsSorcci. ccqcc kccI 6 Xoyog r&v \
nXsvQ&v Ambr., ciars v-ai — SsSorat, cett. 15. TtagaXXrjXo- j
ygcc^liov] comp. Mon. , sv&vyQccfi^ov 0. naQaXXriXoyQd^fiov !
TtQog rb AZrS] in fine scholii hab. Pl. 16. ^ Z B T (utrunique)] ]
jiZFB Mon.ffp. 17. l'aov] l'aov ccQa a.
SCHOLIA. 291
Ad prop. LXIII.
122. ^El rOVtO 7tQ06£7tLd'E(OQ£tV, OtL Xccl tU TfT^a-
ycjva JiQbg akXrjla Xoyov £\£l d£dofi£vov tovtci yaQ
fl^g 7tQ0i3%Qri6£taL. oti dl aXrjd^ig £6tLV^ dfiXov. £l
\yccQ mdt£Qov t&v EB, ZF TCQog to ABF X6yov £X£l o
dedo^£vov, d^Aov, otL xal ta EB, ZF JCQog aXXrjla
X6yOV £%£L d£d0}l£V0V.
Ad prop. LXIV.
123. Tb £v ta d£vt£QC) ^L^XLa dmdExatov d^EcoQrj^a
6v^^dkX£taL £Lg tb naQbv d-£G}Qrj^a' dXXd xal tb ty' 10
ndhv £Lg t6 ii£td tovto r]tOL tb If', xal ip^tEi avtd
£X£L.
124. n6&£v £6tLV, d)g rj AA itQbg tr\v z/jB, ovtag
t6 v%b tav A^, BF jtQbg t6 vnb tav AB, BF; ix-
x£L6d^o tLg £vd-£la rj a/3, xal 15
x£l6%-c!1 tfi fi£v AA L'6rj rj ad,
tfj dh AB i'6r] rj ^/3, xal rjx^co
TtQbg oQd^dg rj d^, xal x£l6%^o
tfi Br i'6r] r] d^' xal 6v^-
n£7tlriQC36%a t6 6%r]^a t6 «-9' 20
%aQakkr]X6yQaniiov. £7t£l ovv i6tLv, cig r] ad JtQbg
tf/3, ovtag tb a^ TtQbg t6 d-O-, xaL i6tL t6 ^£v at,
122. PlVat.vce^l. 123. P». 124. PlVat.vAmbr.zffpi
(in z textui post nqog p. 118, 10 interpositum) ; fig. hab. Vat.zffp.
2. Ttt] om. G. 4. ngoGxQriGtcci q. 5. ■nQog xb ABF^
om. codd. %fi] ^xV ^at. 6. £B] E om. codd. 13.
iariv] SsUvvrcci Ambr. etm. 2 a. ttjv] om. vcrp. zJB] AB zq.
16. Ksia&o)] &(priQsiG&(a z. 17. ij 8^] sustulit resarcinatio
bombyc. 1. 20. ff^JjM^"] ^^- ^- ''^o (alt.)] ^'toi to Ambr.
21. iTtsi ovv] %cil insi Ambr.z. 17] om. Pl. 22. 8f]
rr,v 5(3 z. (isv cc^ ro] sustulit resarcinatio bombyc. 1.
19*
292
SCHOLIA.
t6 vTcb r&v ccdy d^, tovti^ri tb vTcb t&v AA^ BF'
i'6r] yccQ rj BF ttj d^, tj ds ad tfi A/1' tb 81 d%^
tb vnb t&v d^, d/3, tovtB^ri ro vnb t&v AB^ BF'
i'6rj yccQ rj fihv ^8 rf] BF, ij dh d/3 rf] AB' eanv uQa
5 iog r] AA TCQbg AB, ovtcjg tb vjcb AA^ BT TtQbg t6
vnb tav AB, BF.
125. 'AUa tov vxb t&v AA, BT ^. 118, 13] av-
rjx&co TtQbg OQ&ag anb rov B 0r]{iELOv rfj AA i'6r] xal
TCaQaXlr^log r] BZ, xal ccTcb rov A 6r]iisi!ov tf] AT
10 8ir]i%(x> i'6r] xal TCaQdXkr]kog r)
AE.) xal STCs^svx^f'^ V E T.
xal etcbI t6 BE 7caQakl7]?,6-
yQa^^ov Tov tQcyavov dLTcld-
6l6v B6tLv' inC te yccQ trjg
15 avtrig ^d6s(bg sl6l xal sv talg
avtaig TcaQalkrjXoLg' xal tcsql-
sxstaL t6 naQalh]l6yQa^^ov vnb t&v ZE, ET^ i6rj ds ij
ET tf] AA^ 7] ds ZE tf] BT, dLcc tovto k6yov s^sl t6
7CaQaXXr]k6yQa{L^ov iCQbg t6 tQcycovov, &6ts xal dLuXa-
125. PlVat.Mon.Ambr.ffp^lc; fig. ex P.
1. XQ (pr.)] om. 1. TovTsaTi t6 vtco tcov^ bis 1, sed alte-
rum del. m. 1. 2. 8&] a9 Vat.Ambr. 4. /'ct]] sustulit
resai*ciaatio bombyc. 1. 17 fiev] om. z. 5. z^Bj ttiv JB
Ambr., t6 JB q. AJ, BF] t&v (comp.) A^, BF Ambr. 9.
TtaQdUi^Xog] 17 TrapaUrjiog P 1 Vat. 10. Sli]x&o} Tfj J F Ambr. 1 1.
AE] JE M.on.Q. 12. Kal iTtd] Ambr., ind yuQ cett. ; malim
iytsl ovv. 13. StTtXdaiov iaTt, tov ABF TQiywvov Ambr. 14.
ini Ts] FEZd Vat., insi ts Mon. yap] om. Vat.Mon.c.
15. flat] iaTL Ambr. 17. to] t6 [lsv BE Ambr. 18.
Tf] (alt.)] Ti)s VX. Sia touto] sustulit resarc. bombyc. 1, aart
Ambr. t6 B£ jtapaHTjioypafifiOJ' TtQbg t6 ABF TQiyavov
Ambr. 19. to] om. l. <octb — p. 293, 4. CToixsiaiv] 61-
Ttlaaiovcc ■ xal t6 Slg aQa vjtb t&v AJ, B F TtQOg t6 ABF Tpi-
ytovov loyov ixsi TSTQanXaaiova, xai cpavsQOv, oTt xal So&svta
Ambr. 19. xai] om. Vat.Mon.pC.
SCHOLIA.
293
6iQva t6 oiKQaXXriXoyQaiiiiov Xoyov e%ei TtQog tb xqC-
ycovov^ onsQ i6xl t6 8lg vno r&v A/i^ BF koyov a%£i
doQ-avra TtQog t6 xQiycovov TSTQanXaGiOva. t6 yaQ zlF
I tov vTib FB fist^ov i<3Tiv^ ag iv ta /3' tav GtoiXEicov.
126. Kai iati t6 dlg vjtb tav zlB, BF p. 118, 16] 5
iv t(p t/3' d-£C3Q7]^ati tov /3' tav 0tOiXEiC3v iv totg
ccii^kvyavioig tQiyavoig.
Ad prop. LXV.
127. "Sl6tE jcal Tov vTcb tav FBzl p. 120, 13]
xaC i^tiv hg rj B^ nQbg zlA^ ovtag t6 vnb FB, z/B 10
nQbg t6 VTtb FB, A/i.
128. Uod-Ev, oTt i6tiv ag Yi B^ TtQbg ^A, ovtag
xal t6 VTtb tav FB, BzJ TtQbg t6 vtco t&v Bri, AzJ;
ixxECod^c) tig Evd-Eta i] Et, xal
d(pr]Q7]6&(o &.% avtrjg tf] }iev 15
B^ l'0r] 1] eS, tf] ds AA l'0r]
r] d£;, y,al TtQbg OQ&ag r] r]d
i'6r] ov6a tf] Br. inEi ovv i6tiv
cjg r] eS TtQbg d^, ovtcjg tb et]
^Qbg r]^, xaC icti t6 iiev Er] 20
t6 VTtb t(bv eS, dr], tovti^ti
t6 vTtb tav -Bz/, BF., t6 dh r]^ tb vnb tav ^d^ ^?^,
126. P. 127. Pl. 128. PlVat.Mon.c^;l. Fig. om. codd.
2. OTtSQ iari^ v.ai X. 3. do&ivra] 8s8o(isvov l^, om. Mon.
TtQog t6] t6 yuQ c. tSTQaTtXaaiova] comp. codd. t6 yccQ
— 4. iozLv] non intellego. 3. to (alt.)] a, rov cett. z/r"]
sust. resarc." bombyc. 1. 4. Sg iv] tineis adesa Mon. 12.
wg] om. Vat., i'ari Q- l^- '^^v (pi'-)] '^o 1. rav (alt.)] om. 1.
15. an' avrfjg] ano ravrrig V^-t-, vnb ravrr\g Mon. , anb rfjg
avr f,g q. 16. zlA] JZ Mon.p. 17. 17 (alt.)] om. P. 22.
t6 (tert.)] ra codd.
294
SCHOLIA.
tovte6tt tb vTch tav BF, JA- i0r] ydcQ 7] ^ev drj tfj
BF, 7} ds d^ tfi /iA' Myos ccQa s6tl xal ta £|ijg.
129. KaCaGtL tb dlg vnb tav TJS, 5z/p. 120, 17 — 18]
cjg iv rc3 /3' tav Gtoixeiav iv ta ty' d-sojQ^^att iv
5 totg o^vyavtotg tQtycbvotg.
Ad prop. LXVL
130. 'Slg ds Tj AB TtQbg jBz/ p. 122, 9] ndhv xal
ivtavd^a, idv tfj (lev AB i'6rjv svQ^s tav Id^&^sv tijv s%
tfj ds BA ti]v t]^ xal TCQbg
10 OQ&dg ttjv 't]d' l'<37]v ov6av
tfj AF' 'x.al 6v^ns7tXr]QG}-
6d^co t6 6%fi^a' s6tat agr] sr]
TtQog 7]^, tovte6ttv ag tj
AB TtQog Bzf, ovtc^g tb ed-
15 ctQbg &^, tovts6tt tb vTtb
tav d^rjs, tovts6tt tb vnb
tav BAF, TtQog tb d'^, tovte6tt :tQbg tb vnb t&v Otj, ryi;,
tovts6tt TtQbg tb V7tb tav AF, BA' i'6r] yaQ rj ^sv sr]
tfj AB, r] ds 7]d- tf] AF, r] de r]t, tf] BA.
20 131. Tov ds vnb t&v AT, BA p. 122, 12] idv
ydQ djtb tov B tf] AF TtaQalXrjlov dydyafisv xal
7tOLr]6(o^ev 7taQaXkr]l6yQa^fiov, e6tat ro vnb tav BA,
129. Pl. 130. PVat.vMon.opJl. Fig. dedi ex Vat.;
om. Plv. 131. PVat.ffpi.
1. to\ Tco Vat. p, To. Mon. xCbv\ om. p. r^ BF] om.
Mon. 2. T^] om. Vat. Xoyos — s^'}?] haec codd. habent
initio scholii nr. 130. 8. AB] BJ Vat. 12. ^ffTat] comp.
PVat., om. 1. 16. &ria — 17. tmv (pr.)] om. Vat.Mon.p.
17. Trpdg (alt.)] xo^iVat. p. ^■ti, tjJ — 18. Totv] om. Vat.Mon. p.
19. AB] A@ Vat.Mon.p.
SCHOLIA. 295
A r TtQog t6 ABF tQLyavov koyog dod^sig' dinXd-
Otov yccQ.
132. Tb d^scoQrj^a ag o^eHag ov6rig rrlg vtco BAF
tTayiyQanraL. iav ds oQ^rj ^, avrod-sv rb vnb BA^
ir TCQbg rb BAF rQCyavov Xoyov B%si dsdo^ivov di- 5
\K6iov yaQ avTov iiStiv. iav 8\ a^^Xsta fj rj vnb BA r*,
riid^G) xdd^stog ix^Xrjd^Si^rjg rf^g
FA rj BE. didorai ovv rj E'
oQ^r] yccQ' dkkd xal rj vjtb BAE,
iTceidrj xal rj icps^rjg avtrig vn6- 10
xeitai' xal koiTtrj ccQa rj vnb EBA
didotai. didorai aQa rb rQiyavov
tb EBA Tc3 slSsi' koyog ccQa tr]g EB nQbg BA do&sig.
aAA' ag rj EB n^bg BA, trig AF fii6rjg lafi^avofiivrjg
ovtcog t6 vnb EB^ AF n^bg t6 vnb BA^ AF' koyog 15
ccQa tov vnb EB, AF nQog tb vnb BA, AF dod^Sig. tov
ds vnb EB., AF nQbg tb ABF tQiycovov koyog dod^sig'
dinkd^iov yaQ' idv yaQ did tav A, F tfj EB naQ-
aXkrlkovg dydycofisv xal sti did tov B rfj EF., dr]lov
yCvsrai' xal rov vnb r&v BA, AF aQa n^bg rb BAF 20
rQCycovov Xoyog i6rl dod-sCg.
132. PlVat.Ambr.cp. Fig. addidi.
1. SinXaaiav P. 8. 17 (alt.)] xat rj q. E] TtQog tco E
Ambr. 10. r}] om. codd. 11. EBA] BEA Ambr.,
EBzJ cett. 12. TQiycovov rb EBA] EBA TQiycovov Ambr.
15. ovrag] ovxo PVat. ro vno (alt.)] rov P. BA, AF]
rav BA, AF Ambr. 17. ABT TQiyavov] ABTd Ambr.
18. iccv yap] supra add. m. 2 a. 19. Post ccyccyco^isv
liabet rccg Ambr. et in hoc rdg desinit adscr. Xsi^'. t^]
om. a. 20. BA — BAT] om. q. BA, AF] JBF a. 21.
iari] om. a.
296 SCHOLIA.
Ad prop. LXVII.
133. ^Ettv i0o0xsXovg tQiycbvov Kxd-fj rig evdsta^
cog axv%Ev^ inl trjv ^daLv, t6 KTtb trjg xtttaxdsLCH^s
liEttt tov vjtb tav t^rj^tttcov tfig ^tt6s(og i'<30v e6tl ra
5 KTib (itttg tav L0(ov nlsvQav.
s6tGi di] i^oGxsVsg tb ABF larjv sxov trjv AB
tfj AF^ xttl ttTcb tov A snl trjv BF ^x^^ '^''S svdsttt,
ag stvxsv, rj A/1. Asyc}, ott tb cczb tfjg AJ (istdc
tov vnb tCbv BA^ AT i'6ov s6tl ta ttJtb tfjg AF.
10 'fj A/1 sitl tr\v BT r^tot xddstog sativ i; ov.
s6t(o jtQotSQOv xttd-stog. xttl snsl svdstd ttg rj BF
tstfirjttti dixtt xattt t6 ^, t6 aQa 'bnb t&v FA, /IB
L60V s6tl ta ttzb tfjg Bzj. xoivbv tcqo6xsl6%-(o t6 ttitb
tfjg Az/' t6 ttQtt VTcb tav FA, AB fistcc tov ccnb trjg
15 AA i'6ov s6tl totg ccnb tcov AA, AB. ccXka tolg ccnb
tcbv AA, z/5 i'6ov s6tl t6 ccnb AB' t6 ttQtt vnb tcbv
F/IB fisttt tov dnb tfjg AA i'6ov s6tl ta ccnb tfjg AB.
ttXXtt dij ^i] s6tco xttd^stog ri AA., xttl r^x^cj dnb
Tov A inl tijv BF xdd-stog rj AE. Xttl insl svdstd
20 tig rst}irjttti slg fisv i'6tt xttta t6 E, sig ds ttVL6tt Xtttu
t6 z^, t6 ccQtt vnb rav FAB ^srd rov dnb rf^g AE
l'6ov i6xl ra anb rrjg BE. xoivbv nQ06xsC6%^G} xb an^»
rijg AE' xb ccQtt vnb xav FAB ^sxcc x&v dnb riou
133. PlVat.vMon.cp^.
2. lcoaKsXovg] -^g vp. TQtyoavov] comp. vp. 4. tw]
TO Pl. 7. A] E Pl. 9. Bd, z/rj B^r Vat., BA, AF
cett. 10. ^z/] AB Q. 11. TtQwxBQOv Vat. 12. Fzf, J B]
rjB Vat. 15. &Ud] ■xal Vat.Mon.p. 16. t6 (pr.)] tc5 q.
AB] Tf]g AB IvMon. p. t6 (alt.) — 17. AB] om. q. ' 17.
rjB] add. m. 1 Vat., /IB Mon. ano (pr.)] Mon., om. cott.
21. rz/B] FEB Plv. 22. tc5] t6P1. 'ib. FJB] FEB Pl v.
Tibv (tert.)] Tfjg q.
SCHOLIA. 297
AE/i l'0ov fVrt Totg dnb tcov AEB. auC iotiv 'l6ov
Tolg ScTcb rwv AEA tb aitb tfig AA. tb ckqk vtco tav
r^B fista tov aTcb AA i'6ov
80x1 totg aTcb tqv AE, EB.
xui £(?Tt totg ccTcb AE, EB 5
t6 anb AB i'6ov. ro aQU
VTcb r^B asta tov aicb AA
d E l'0ov Tca unb AB.
134. ^leoycbvta yaQ iati tu ^AF, ABE tQCyavu.
135. Kal ineC iativ ag rj BA p. 124, 18] jcuq- 10
ulXrjlog yuQ istiv r} AF ty BE.
Ad prop. LXVm.
136. "E6ti ds xal i^oyaviov p. 128, 3 — 4] ind yuQ
l6i] i6tl 7] VTcb AEB tfj Z, aAA' r} v%b AEB tfi 0,
xal fj @ UQU tfi Z i6tiv iGr]' b^ioCcog xcd uC loijcuC. 15
Ad prop. LXIX.
137. 'EtcsI dodsL^c^ i0tiv exat squ tav VTcb ztAFy
AKzJ p. 130, 2] insl TCUQc^Xkrjkog iativ r} zfB tfj
AF., xul sig uvtag ivs7cs6sv svd^sta r] ^z/, uC ivtbg
ycovCui UL VTcb BAA.^ AAT dvalv oQd^utg l'6ui si6Cv. 20
Figuram dedi ex P.
134. Pl. 135. P. 136. PlVat.vcpA. 137. PU.
1. JEz/] AE, EJ Vat.Mon.p, item lin. 2. Post AEB
Pl habent: ■xai iatLv L'aov rolg ccitb ta>v AEB. i'aov] om.
Mon. 3. rzJB] FAB Pl. laov iari] om. Pl. 5. iari]
om. Vat. p. A E, E B] AJ B codd. 6. a«d] om. Pl. rd (alt.)]
rolg PlVat. 7. ccno] om. codd. AzJ] AzJ B Pl. 8. l'aov]
om. Mon. ra] ro P. 14. Z] ZA codd. 19. ivrog]
avrdg P.
298 SCHOLIA.
dadotai de 7] vitb BzJA' xal koiTtij fj vnh AAT Aei-
7tov6a eig rag oQd-ag dedotat. dedotat de xal rj vTto
AK/i l'6rj ov6a tfi vno KAB evakXai, ov6rj.
138. Ka&olov yaQ^ iav ■jtaQalkiqloyQd^^ov ^Ca
5 yavCa dod^fj, y.al ai Xontal dedoiievat eioCv. iitag ydiQ
do9-eC67jg i^ dvdyxrjg ocal tj cqpclijg dod^rjGetat, a6te
xai tcbv do^^etG&v aC dnevavtCov do%-ri6ovtaL.
Ad prop. LXX.
139. 'Avti6tQ6(pLOv dvo TtQO avtov d^ecoQrj^adLv.
10 140. 'Avti6tQ6(ptov totg dvo biiov ta te e^rjxodtco
dyd6c} y.al ta lO-' Q-eaiQri^atL.
141. P. 132,4] e%' evxteCag aQa e6tl xal r] AB tij BM.
iitel yccQ TtaQaXlrilog i6tLV rj AN tfj z/M, aC ivakXd^
ycovCai al vnb ^BF, BFN l'6aL dlXrilaLg £l6Cv. Ttdhv
15 eTtel 7taQdkkril6g e6tLv r] MB rfj AF, al vnb MBF,
AFB l'6aL dklrjlaLg el^Cv. al aQa vnb AFB, BFN
talg vnb ^BF, FBM L6aL el^Cv. OQd-al 8e ai vnb
AFB, BTN- OQ&al aQa xal at vnb JBT, FBM. idv
138. PlVat.vMon.cpi. 139. Vat.Mon.(;(m. 2) S. 140.
Vat.Mon. (ad prop. LXXIII). 141. PlVat.vMon.ffpi.
1. BJA] HJA P. XoiTf^] Xoyog P, om. U. 3. AKJ]\
ABJ P. 4. Ante yiccd-oXov add. axoXiov. Mon. 7. do^i]'
Govtai] om. Mon. 0. 9. &8aQriiia6i.v] &£coQi]^aTa codd. lO.J
Ante avTLGTQOcpiov 4 litt. dubias habet Mon. rs] om. Moi
11. |'9''] llTjxoffrco J Mon. 12. xat] ag Vat.v. rf]] oi
codd. 13. iatLv] om. Mon. ^iV] ./4JB Pl, ^B m. 1 del
et siipra scr. AN Vat. zl M] ANPl, AN m. 1 del. et supr'
scr. z/M Vat. 14. JBT] ABF l 15. i}] ri(i Pl. It
AFB (pr.)] om. Pl. al] r] q. 17. FBM] FBN P, Ml
postea mut. in FBM m. 1 Vat., FBA Mon. at] Svo
Vat.Mon. 18. AFB] AFN 1. BTN] om. 1.
SCHOLIA. 299
de TtQog xivL svd^sia xal ta TCQog avxri 6rjfi£ic3 xal xa
f|rjg, as iv xa a xav 6xoL%£LGiv (I, 14).
142. "E<5XL 8e xal laoyavLOv p. 132, 6] stcbI ya^
i6oyG)VLov xstxaL xb AB xa EH^ t6i] i6x\v rj vno
AFB xfi TCQog x<p Z' akk' rj vnb AFB xfj TtQog xa iV, 5
i; ixxbg xf] ivxog' xal i] JCQbg tc3 N aQa xf] TCQbg xa Z
167]. o^OLcog xal aC koLTcaC.
143. "E6XL df xal rj vnb KFB do&£t6a p. 132, 20]
I6r] yccQ i6XLV rj TCQog xa Z do&£t6a.
144. Kad^oXov yaQ ndhv, iav dvo XBXQayavov 10
dvo yavCaL i6aL chOlv^ LdoyavLa £6xaL ta naQaXh]X6-
yQa^^a.
145. Aoyog aQa icxl xov FA nQog xb Z® dod-£Cg
p. 134, 6] fiaklov akr^d^ag dLa xovxo' inel yaQ l'6r]
i6XLv i] vnb KFB xfj Z xal neQL i6ag yavCag aC 15
nk^vQal Xoyov £%ov6l d^So^ivov, dLcc xb vvv nQaxov
dsLxd-sv xov o' d-£C)Qr]^axog Xoyog i6xl xov FA n^bg
Z & do&£Cg.
142. PlVat.vMon.ffpiS. 143. PlVat.vffS; ante lari hab.
fffrt $£ y.al i] vtco xcbv KFB do&staa IvffS; u. uerba Euclidis.
144. PVat.vMon.ffS. 145. PlvX.
1. TTpos (pr.)] Kccl Mon.p. xat (pr.)] TtQog q. Trpds (alt.)]
■Kai Q. ccvrfj] ta uvrjj q. 2. ag — aroixsicav] om. Mon.
4. keItccl] om. Mon. to — rw] rm — rd Vat. Mon.p. AB]
Ad Vat., sed z/ m. 1 mut. in B. 5. r^ (pr.)] om. Pl. rra
(utrumque)] rd Pl. Z — iV] Jff iaxiv iaj\ 17 rra Z Mon.
Post N add. iaxiv i'ar] m. 1 Vat. et sic q. 6. i) (pr.)]
om. Mon. r} (alt.)] 17 &X).r] Mon. ^qos (pr.)] iv q. xm
(utrumque)] x6 1. xm (alt.)] om. Vat., x<a vno Mon. 7. tffrj]
iaxiv i'ar} Vat.vMon., ag q. kcci] «5rj kcci v. Xontai^ aXXai
Vat., allai ATB Mon. 9. ^ — SoQ^aiaa^ x^ — dodsiar] vcS.
10. xsxQaycovcov^ naQaXlriloyQcxjincov? 11. 'iarai] comp. P,
aQa Mon. xcc] om. Vat.Mon.ff.
300 SCHOLIA.
Ad prop. LXm
146. ^L iit avxag riy^Bvai p. 136, 9] naxa xolvov
xh iv dsdo^EVGi loycj g}6lv.
Ad prop. LXXIII.
5 147. "Egxl 6e xal tdoyavLov p. 140, 4] otl de,
iav TiaQaXXrjXoyQd^^ov dvo TcXsvQal iz^Xr}d^a)0L, xal
0v[i7cXr]Qad-fj 7CaQaXXriX6yQa^iiov ^ liSoyavLa EcovxaL xa
naQaXlrikoyQa^lia. sGxa TtaQaXXrjXoyQa^^ov xb AB^
xal ix^s^Xr]6d-c)6av at AF, z/JS, xal 6v^7te7CkrjQa6&(o
10 To r& 7caQakkr]X6yQaa^ov' Xiyco^ oxl L6oyd)VLd iGxiv
xd AB, r& naQalkrjl6yQa^iia. ircel yaQ TcaQaklriloi
etCLV at ^z/, F5, iJT©, tSri iaxlv r} ^ev vno AFB xfj
vjcb rK0, rj de vnb KFB xfj vjtb FA^, coaxs t0o-
yavLK st0LV.
15 148. ITQbg rjv r} AF -p. 140, 8^ r} AF X6yov xaQLv
TCQog xr}v A r} TCQog oiov St} tcoxs xtva X6yov i%ex(o dedo-
lievov. ag ccQa r} EZ TCQbg xr}v FK^ ovxcog r} EZ TCQog
T^v r} AF X6yov s%sl dsdo^evov, xovxedXL /3 TCQbg xr}v FK.
149. P. 140, 8 — 9] 7c6&sv, oxl r} AF TCQbg xr}v FK X6yov
20 iiSL dsdo^evov; dst^o^sv ovxog' iTCsl yaQ l'0ov i6xl xal
tcfoyaviov xb EH xa r&, eCxLV ag r} FB TCQog ZH,
146. PlMon. S; textui post avrdg p. 136, 9 interpos. b: Sia
t6 ^h KOivov Xoyov ^x^voi SsSonsvov. 147. Plv. 148.
PVat.zpc. 15. Tj Ar — 16. SiSo^svov bis z, r} AF — SsSo-
[Lsvov post StSoiitvov p. 140, 8 textui interpos. Mon. 17. w?
— 18. rx ibidem textui interpos. b. ag — FK om. c. 149.
PVat.vMon.op.
11. yap] ycovlui lam Pv. 12. K@] B@ P. 15. Xoyov^
Xoy" Xoyov P. 18. tjv 17] t^v b. tovttari — FK] om.
20. Ssl^cofitv P. 21. Tw] to P. wg] liai punctis del. > '
mg. wg Q. ZH] ZB Vat.vMon.p.
SCHOLIA. 301
)'/ ZE JtQos PK' IdyG), oti r} AF tcqos FK Xoyov
ty^ei dedo(i8vov. ^i] yccQ^ aXX\ si dvvatov^ r] AF nQog
aXXrjv tivu trjv A koyov i%it(o dsdo^avov. xal btceX
vjtoxEitaL G)g rj FB JtQos ZH, rj ZE tcqos r^v rj AF
}.6yov E%Ei dsdo^EVOv, ag aqa rj FB TtQog ZH, ovtog 5
)} ZE TtQog trjv A' E6ti 8\ ^tcct, iog r\ TB TtQog ZH,
rj ZE TtQog FK' i'0r] uqu rj A tfj FK. EfEi dh r] AF
TtQog tr]v z/ Xoyov dEdofiEvov xal TtQog tr]v FK uQa
i'6r]v avtf] ov6av Xoyov E%Ei dEdo^Evov.
150. 'ETtEi 6vvr]xQ^ri cog r] EZ TtQog FK, ovtiog r] 10
EZ TtQog rjv r] AF Xoyov s^Ei dEdofiEvov, olov TtQog
tr]v ^, TtQbg a ds tb avtb tbv avtbv E^Ei X6yov,
EKEiva i'0a E6tiv, i'6r] ccQa r] FK tfj ^. r] ds AT nQog
ti]v /i X6yov E%Ei SeSo^evov &6tE r] AF aal TtQbg
ti]v FK X6yov E%Ei dEdo^iEvov. 15
151. "Eativ uQa ag r] FB TtQbg ti]v ZH p. 140,
22] dEioctEov ds ovtcog. inEi ag r] FB TtQbg ZH,
ovt (og r] EZ TtQog z/, TtQbg r]V r] AF Xoyov EXEt do-
d^Evta^ E6tai jcat tog r] FB JtQbg ZH, ovtog r] EZ
TtQbg ^, TtQbg r]v r] FA X6yov exel do%-Evta. ■x.al uq- 20
^60EL r] TtQOtEQU xataOxEvr]' xal tb i^rig de ovt(og
dEiXtEOV.
150. PlVat.Mon.pi. 151. PlVat.vMon.cpZ.
1. ■)} (pr.)] ovrong 17 Mon. p. 3. J] A codd. 4. ^rpog (pr.)]
om. codd. 8. «905 (alt.)] cos p. 9. avr^] civxSi Pp, av Vat.,
a.vxov Mon. i%^i\ s|«t Vat.Mon.o. 10. ^:r£t]'om. 1. TR\
xr]v FK q: 12. &] om. Pl. Uyov ^x^i q. 13. z/] EzJ Mon.
18. EZ] AZ Q. AF] ABF, rBYat.M.on.6Q. 19. ^arai]
aQa Mon., dijXov q. 20. So&£vxa] dsdofieVov 1. aQ^o^ei q.
21. y.araaiievi^] om. q lacuua relicta. itai] ag q.
302 SCHOLIA.
152. yioyog uqa tov FM TtaQuXXTjXoyQd^fiov
p. 142, 1 — 2] sTcd yuQ rav FM, EH tisqI L6ag yavCag
xag TCQog xolg P, Z ai TcXsvQal ovtcig £xov0lv, g)6xe
dvai ojg xijv FB TtQog xtjv ZH, ovxcog xijv EZ TCQog
6 rjv rj AF X6yov exai dedo^tvov, ag TCQog xrjv AF^
8id(. xo vvv aQa dsixd^av xov oy' xo tcq&xov Xoyog xov
FM TCQog xb EH do&eig.
153. Mr} avxiGXQExljrjg' ov yccQ aXrjd^sg.
Ad prop. LXXIV.
10 154. 'AvxcGxQo^piov Tc3 XQo avxov.
155. Tb od' d-£d)Qr}^a xad^oXcxaxEQOv tov v?'.
156. "Eetiv uQa ag rj FB p. 144, 14] dca tb vvv
TCQ&tov dsix^ev toi) o8'.
157. "Oti 8a a<3tiv cag rj FB TCQbg ZH^ ovtag ri
15 EZ ZQbg rlv rj AF TcdXiv koyov a^ai dadofiavov, avtl
xov XQbg tijv i'0riv aavtfj, daii,o^av ovt(og. naQa-
^a^Xri^^co yccQ b^oicjg ta indva naQa trjv FB ta
EH l'6ov TcaQaXXrjXoyQa^fiov tb FS ^iccl xaiGd^co, a6t£
in^ av&aiag aivai trjv FN tfj AF' iic av^aiag aQa
20 a6t\ xal rj MB tfj BS. xal anal tov AB jiQbg t6
EH Xoyog a6ti dod^aig' vnoxaitai ydQ' dXXa tb fiev
152. PlVat.vMon.ce. 153. PlVat.vMon.orp^l. 154.
Vat.Mon. 155. Vat.Mon. S; coniunct. cum nr. 154 et om.
t6 oS' »fwQri(icc Q. 156. PlVat. 157. PlVat.vMon.ff^i
{axoXiov fls To oS' &£wQr)(icc q).
2. rcov] t6 Pl. 4. wg] i'ar}v q. 5. AF] FA Vat.Mon.^^
AF^ Ar codd. 6. oy'] «■jS Vat.Mon. 12. wv — 13. o*T
nQoSsixd^sv ivrav&K Vat. 14. ort] to IX. IG. SsL^<a\
(isv Pl. nc(Qap£§X'^a9(a] nsQi- q. 17. TtuQa] ■nsQi q. I9j
^r] AN Q. 20. B^] ES Vat.Mon., £Z q. 21. EHJ
&H Pv.
SCHOLIA. 303
AB t(p FM i(5tLV i'0ov, t6 de EH tc3 F^, xal tov
FM aQu npbg FS ^oyog iatl dod^stg' &6t£ xal trjg
FA TtQog FN koyog iatl dod^sig' trjg dl FA TtQog FA
Xdyog i6tl do^Eig dua tb dsdo^d^av t6 AFA tQCycavov
xal trjg AF aQa TtQog FN ?,6yog i6tl do&£ig. xal 5
ijt^l i6ov i&tl t6 r^ Tc3 ^Tif , £6ti d£ xal ieoyaviov,
£6tiv aQa C3g tj FB ■KQog ZH^ ovtcog t} EZ nQog FN.
£6ti d£ xal ag t} FB TCQbg Zif, ovtcog rj EZ nQog
Tqv rj AF Xoyov £^£1 dedo^ivov, tovt£6ti TtQog tr^v AF^
dta t6 vvv TtQtbtov d^ij^^d^^v tov od'. £6tiv ccQa ag 10
rj FB TtQbg ZH., ovtag rj EZ TtQbg ixat£Qav tav
AF, FN' i6rj ccQa r] AF ty FN.
Ad prop. LXXVI.
158. Tfig d£ AB p. 148, 4] didotai yaQ t6 ABF
tQiyCOVOV t(p £id£l. 15
Ad. prop. LXXVII.
159. Kal tov BH ccQa p. 148, 22] in^l yccQ tov
ABF TtQbg t6 AEZ Xoyog i6tl So&^ig, £6ti de xal
tov ABF TtQbg t6 BH Xoyog do^f^'?, xal tov BH
ccQa jtQog t6 ^EZ 2.6yog i6ti dod^^tg. ■jtdkiv i%£i tov 20
BH TtQbg t6 ^EZ X6yog i6tl dod^^ig., £6ti de xal
158. P. 159. Pl v; textui post nQog roBH do&dg p. 148, 18
interpos. X (in mg. oifiixi tovro cxoXiov slvaf stg t6 ^stconov
yccQ IxfiTo).
4. Stdaa&ai Plv. to (alt.)] om. PlVat.Mon.p. 6. t6]
tfjg Mon. 7. wg] KaL q. FN — 8. nQog (alt.)] om. IqX.
7. rN]rM-v. 9. AT] Arn. TowfW] htiv Mon.
lacuna relicta. trjv] corr. ex r/v q. Ante AF hab. r] AF
del. m. 1 Q. 10. o)?] Kai q. 11. ZH] H om. Mon.
304 SCHOLIA.
rov E& TCQog t6 ^EZ Uyog do&eig, xal tov BH
uQa TCQog rb E& loyog i6rl do&SLg.
160. Kal drjXov, on xcct, iav fiij cctco rijg EZ
rerQayavov avaygdjljcofisv, dXlct aTCO aXkrjg riv6g, olov
5 r7]g ZS^ Jtal TCQog ix£iVT]v, olov rijv Z^, loyov iisi
dsdo^ivov 7} Br.
Ad prop. LXXYIII.
161. P. 150, 18—20] iiSov dh rb ZH ra EK-
X6yog aQa rov Fz/ TtQog tb EK dod^SLg, ooGrs 8ia
10 rovro xal rTjg FE TCQog E& Uyog iGrl do&slg Slcc
t6 dvrL6rQ6q)Lov rov a rov s' I^l^Uov EvxXsLdov.
162. P. 152,5— 6] iTCsl yccQ Uyog iarl do&slg rfigE&
TCQog ZA., dXXd rfig E& TCQog FE X6yog i6rl dodsig, xal
T^g FE ccQa ^Qog ZA loyog 8o%SLg. l6rj ds i6riv t) ZA
15 rfj BZ' rsrQayavov yaQ' xal rrjg FE aQa TCQbg ZB
l6yog dod^sig. dllk rf\g ZB TCQbg EA koyog dod^sig-
v7c6xsLraL yaQ ' xal rTJg FE ccQa jCQbg E^ X6yog doQ-su.
xaC iarLv i6r] rj E^ Tfj FM' dnsvavrCov yaQ' xal
rrjg FM aQa iCQbg FE X6yog do&sCg. o^oCojg dij xal
20 a[ XoLTcal TcXsvQaC. xal insl dsdorai r] E' OQd-rj yaQ'
to6rs xal rj XoLJti] sCg /3 dQ&dg rj F, xal at dnsvavrCov
didoraL aQa ra sidsL t6 Jz/.
160. PlVat.vffpZ. 161. PlVat.vMou.cp. 162.PlVat.vcp;i.
3. Ante y.ai add. cxoXiov. Vat.p. 5. ^x^i] ^xv Q- 6.
7] BF] om. Vat.e, tj @r \. 11. ^i^Xiov] om. g. Evv.X£iSov]
om. Vat., Tcbv aToix^icov Mon.ffp. 12. E@] EF Vat.crp. 14.
Sod-Hg] iGTl So&sig Vat.vp; item lin. 16 (utr.), 17, 19. rf;]
tfjg IX. 15. yccQ] om. X. 17. ■ujrdxfirat — So&eig] om. U.
20. yccQ] om. q. 22. t6] rco PU.
SCHOLIA. 305
Ad prop. LXXIX.
163. Tb avTi^XQocpLov tovrov dXrjd^e^tuTov , zal
iyQy]6ato avta xaticav.
164. "EatLv aga cjg rj AF ]p. 154, 8] oti xad-oXov
fVrl 6[iOLov tQiyavov tovto 6v{i^aLV£L. sCtco tQLyavov 6
t6 BJr, xal aTcb tov B inl trjv AF xddstog 'i]X^<a
4] BzJ, xal dLcc tov ® tf] AF
TtaQaXXriXog ^O^fij rj ®E. £6tLV
uQa ojg r] AF TtQbg FB, i^
®E TiQhg EB^ nal ivakXd^ 10
cog r] AF TCQbg ®E, r] FB
7f Qbg BE. s6ti 8a %al hg r]
FB TCQog BE, r] AB TCQog BM, xal dt' i'6ov cog r] AF
XQbg @E, rj AB TCQog BM, Kal ivaXXd^ ag {] AF
TCQbg ^B, r] ®E JCQbg MB. 15
165. OvtGjg r] H& jCQbg MA [p. 154, 8]. idoyciVLa
yuQ td tQLycjva, %al b^oXoyoL aC vnb tdg i'6ag yavCag
jclBVQaC. b^oXoyog di i6tLV r] ^ev AF tf] ®H' i'6ag
ydQ ycovCag v%otECvov6i tdg vicb ABF, ®AH r] de
BA i'6r] tf] AM' b^oXoyoi ydQ zal avtac i'6ag yovCag 20
vnot£Cvov6Lv.
166. "Onag r] ZK tfj AM i6tLV L6r]; i7C£L vtco-
xsLtUL ag i] AF JCQbg BA, ovtcog r] @H TCQbg ZK^
163. Vat.Mon.ecS. 164. PlVat.vcp^l; fig. om. PlvL
165. PlVat.vopZ. 166. PVat.vMon.cpc.
2. Tovfov] Tovto S. aXri&iatarov^ alri&svastai Mon.,
aXrid^svstaL q. Q. Kai] mg q. 13. BM] BA IX, BH q.
14. BM] BH Q. 16. H@]^ @H vp, @M a. 17. tdg]
om. Q. 19. vTTotsivovci] vnotsivsi codd. 17 — 20. AM] fal-
sum. 20. iar[] t-fj i'ar] ya.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. VI. 20
306 SCHOLIA.
d)g ds rj AF TiQog zJB, ovtog rj @H JtQog MJ, xal
cog aga r] &H itQog MA^ ovrcog avtrj r} &H JiQog ZK.
ta ds TtQog to avtb tbv avtbv £%ovta koyov i6a aXXri-
koig ictCv i(3rj aQa rj AM tfj KZ.
6 Ad prop. LXXX.
167. ^iSotai aQa tb AAB p. 156, 7] insl tQi-
yavov tov ABA at tQstg yavCai dv6iv oQ&alg L'0aL
sCgCv, av r] vitb AAB OQd-r] sGtiv, Xoijtal aQa aC VTtb
AAB^ ABA yaa OQ%-r\ l'6ai SiGCv. inel ovv dQd^i]
10 ov6a r] vTtb AAB didotai^ xal al vnb AAB., ABA
\xia OQd-fi ov0ai i'6ai didovtai^ av r] vnb AAB didotai^
xal XoiTtr] aQa r] vitb ABA didotai. iuv yccQ anb
dsdo^ivov dsdofiivov dg^aiQsd''^, xal tb vnoXsiTto^svov
didotai.
15 168. n&g t6 vnb t&v BF, AE dinkd6i6v i6ti tov
ABF tQiyavov; %^co Sia tov A tfj BF naQakkrjXog r]
AAZ, did de tav 5, F tfj AE naQukkiqXoi r] z/-B, ZJT'
tb A r aQa naQaXXrjXoyQa^^ov nsQiiietai vnb tav
FB, BA- l'6r] ds r] BA tf] AE' tb ccQa AF i6ti tb
20 'bnb t&v Br., AE nsQisxofisvov OQd-oycbviov xaC i6ti
8inXd6iOV tov ABF tQiydtvov. idv yaQ naQakXriko-j
167. PlVat.vff^)^; in diSotai lin. 12 des. Vat.ffp. 1681
FlYai.GQX.
1. 7} (pr.)] om. Mon. @H] @N Mon.c, item lin. 2 ut
3. avro] avtm Mon. Post avto in q tonov punctis de
icXlTiXoig] -wv Q. 4. itTTj] igt} iativ q. 6. inBi] iiti
yccQ Vat. ff. tQiywvov tov ABd] tov AB/l tQiymvov vat.|
7. ABd] Ad 11. 9. yiia (5p'0'^] /ita? OQ%f\i codd. 13
/ita] ava Plv. Xaai ovGat Vat. p. 12. Xotnr] aQa 17] Xo 7]
17. Zr] ZH Q. 21. idv — p. 307, 3. tQiymvov] tb Ji
jtaQaXXriXoyQanfiov (comp.) Vat.ff().
SCHOLIA. 307
yQafi^ov TQiyavG) ficc6iv 8%^] rriv avtr\v v.al y iv tatg
avtaig TtaQakXiqXoig^ dinkd^LOv i6tai t6 naQakXrikoyQaii-
jxov Toi) tQLy(bvov' dinXaGiov aQa to AF naQakXrjlo-
yQa^fiov tov ABF tQiyavov. d^OLCjg drj dsL^o^sv, ort
ml tb vTcb t&v AF^ B^ dLTtkaGLOv i6tL tov ABF tQi- 5
ycovov ra ds tov avtov dLJtXd6La i'6a dXXrjXoLg i6tLV'
l'6ov aQcc t6 {mb tav BF, AE ta vnb t&v AF^ Bz/.
169. Kal Tijg BF TtQog AE p. 156, 6] ag ydQ
t6 dnb trjg BF ^Qbg t6 vnb tav BF^ AE, tovt-
e6tL t6 rO TtQbg t6 FP, ovtcog rj BF TtQbg AE' 10
didoraL ds t6 dnb trjg BF n^bg t6 vTtb t&v BF, AE'
ovtcog yuQ idsLiQ^r] JtQO iilxqov' didotccL uQa xal 6 trjg
BF TtQbg AE Xoyog.
170. Kal ysyQKcp&a inl tr^g ZH ^. 156, 19] dLa
t6 Xy' tov y' ^l^Xlov Ev7cXbl8ov. 15
171. IlQbg tijv AE dod^sig [p. 158, 4]. idv yaQ
did tav F, B tfi EA naQaXX^Xovg dydycofisv, ofioicag
ds xal did tov A ty BF., s6taL t6 7taQaXXr]X6yQa^fiov
OQd^oycbvLOV dLa t6 i'6ag yCvs^d^aL tdg yaviag ixddtrjv
tfi vnb AEF' dod^i^6staL ccQa t6 TtaQaXXrjXoyQafifiov^ 20
xal s6tai Xoyog trig BF TCQbg tr^v FM dod^SLg^ tovt-
i6ti JtQbg trjv EA' L6ri ydQ ri FM tfj EA.
169 PlVat.v(>e;i. 170. PU. 171. PlVat.vffp^.
2. ^orat] ccnb IX. 4. oiioiag] ovtcos q. 6. rd — 7.
Bz/] om. Vat. <Tp. 6. tov — iGa] ta> ccvta faa v.ai X. 10.
to (alt.)] om. l^. 11. 8e\ aga ds q. 16. ttjV — Sod^sTaav]
t6 — do&Ev V\X. 17. t&v] triv 1, tov cq. 7taQaXXi]Xovg]
-ov V. ayaycofi-fv] aywfisv 6. o/ioio)?] oftot; q. 18. ^axai]
comp. PVat., a 1. 19. oQ^^oycaviov] OQd^rjv (comp.) ycaviav q.
Tol tov q: L6ag\ laag yaviag q. ycoviag] om. q. kyidatriv
tfj] BTidaTrig Plv, SKaatrig ttjV Vat., k. tfig <t, kv.atiQag tr]v tfjg q.
20. do&siastai Vat. p, corr. Si in tj. 21. TovTfffTM^ — 22.
EA] om. V. 22. EA] EH Vat. (supra scr. m. 1 alio atra-
mento A) q. i'ari yap] iaoycovia comp. Pl.
20*
308 SCHOLIA.
172. "Ort 17 dia tov K TtaQaXXrjXos ry ZH ccyo-
fiEVTj scpdnTstaL tfi$ 7tEQtq)SQ£iag, dfjXov xal yaQ, iav
tceqI t6 ABF tQiycovov tfiij^a jtEQLyQdtlfcofisv, ofioia
a6tat td tfir]^ata, xal etcel iativ, 003 r} BF TTQbs EA^
5 ovrojj rj ZH jtQog HK' rj da EA icpdictEtai' a6tE
aal Tj 8ia tov K.
173. EtceI yaQ dEdotat, ExdGtrj tciv jcXevq&v Toi)
ZH0 tQLyavov, dBdotai 6 trlg Z® TtQog &H ?.6yog
dtd t6 a'. TcdXiv ircEl didotai 6 tfjg AB nQog BJ
10 Xoyog^ ag didEixtai^ didotai ds xal 6 trjg AF nQog
B^ Xoyog' cog yaQ didsixtai b trjg BF TCQog tr}v AE
dod-Eig, ovTog d£ix&r}6Etai xal 6 tf]g AF nQog BA
Xoyog dod^Etg' xa\ 6 tfjg BA aQa nQog trjv AF koyog
EGtl dod-Elg did t6 rj'. iicEi ovv l'6ai st^lv aC vtco
15 BAF, Z®H ycovtai., xal koyov E%Ei dEdofiivov rj ^ev
BA JCQog AF, rj ds Z® TCQog ®H, dEdofiiva ccQa ietl
t& Eldsi.
174. TovToi» tov d-£G)Q7l[iatog Ev6ta6ig XEltai iv
T?J TCQcbtr] i^copij^ otcov 6r]^Ei0v todE ^.
20 175. "Ev6ta0ig Eig t6 n' d^EcoQi^fia ^.
cpr]6l yaQ iv ta %' d^EcoQr]^ati' ^x^^ ^^0 tov H
erjfiEiov trj ZH TCQog dQ&dg ycovCag Evd^Eta r] HK'
xal yEyovitco, g)r]6iv, ojg rj BF TCQog tr]v EA, ovtag
172. PlVat.Top. 173. PlVat.vMon.ffp. 174. PVat.
175. PlVat.ocS (PlVat.c ad finem libri post schol. nr. 56);
inde a u. Xi^et tig p. 309, 2 Ambr.
1. 17] om. Pl. ZH] HZ Vat., KZ q. ayo^iBvri] aya-
ya^isv Pl, -0- lij Vat. 2. Tfjg TtSQicpSQHCig] om. v. 4. irtsL
— 6. K] corrupta. 15. Z@H] om. codd. 19. i^<axifi] sic
codd. 20. hataaiv c. ^l om. PS. 21. iv ra it' &£o)-
QT^iian] om. Vat.ffcS. 23. 1]] om. Pl. EA] EJ PlVat,,
sed mut. postea in EFd Vat., EAJ cS.
SCHOLIA.
309
/y ZH TtQog tijv HK, xal ^x^^ ^''^ "^^^ ^ ^fj^siov
r/( ZH TtuQdXXrikog 7] K&. Xe^el rtg, ort i^ 8ia tov K
Tij ZH TtaQK^lrjXos dyofisvr] ovts scpd^Etai ovts t£[i£i
To Z@H Tfi^fia, «AA' VTtsQTCeGsttaL. 'bnsQTtLntBta ovv,
Ei ^warov, 'nal s6tG) i] KI^ xal tst^^eQ-co i] ZH tr]
BF oftotog xatd t6 A 6rjiiSL0v, xal s6ta) ag rj BE
%Qog tr^v EFj ovtcog rj ZA TtQog AH^ xal ^xd^G) dnb
tov A 6rjiiSL0v tfi ZH TtQog OQd^dg yoviag svd^sta 17
A@I, xal snst,svx^(Q6av al IZ., IH, &H, &Z. snsl
ovv s6tLv.) cog rj BE TtQog EF, ovtog r] ZA JtQog AH, 10
xal Gvv&svtL aQa s6tLv, ag rj FB TtQog BE, ovtag i]
HZ TtQog AZ' dvdnaXLV aQa s6tLv, ag r] EB TtQog BF,
ovta)g 'f] AZ nQog ZH «AA' cjg 'f] BF TtQog EA^
ovtco ysyovsv r] ZH TtQog AI' dt' l'6ov ccQa i6tLV, cag
7] BE TtQog EA, ovtcog 'f] ZA XQog AI. xaL s6tLV 'f] 15
'UTtb tcbv BEA yovCa tf] -vnb tav ZAI l'6r]. ofiOLOv
2. jtaQdllriiog] laog c. Xi^si xig i'acog ivtavd^a Ambr. 4.
Z&H] ZAH codd. 'VTtSQTCsaslrai dig 17 XF PlVat.ffcS. 5.
7] KI] KIMTlc, 17 KIN Vat.ff, 17 KH S. 7. •naL — 10.
AH] om. S. 8. ty ZH] om. Ambr. 9. A@I] A Ambr.,
A& c. 12. TtQog AZ] supra add. m. 1 Vat. EB — 13.
ZH] BF ■TtQog EB, ovrwg ij ZH TtQog AZ Ambr. 14. itQog]
v.ai cS. 81 16OV — 15. AI] om. S. 15. ij (pr.)] om. c.
EA] A c. 16. r&v (pr.)] tTqv 1. t&v (alt.)] om. Vat. cS,
fTjv 1. o^OLOv] 6\Loiag S.
310 SCHOLIA.
uQa £6tI t6 ABE TQiyGJVOv ra IZA tQiyava' ItSrj
aQU 7) VTch BAE ycovCa tfi vno ZIA yavCa. 8ia t«
avta di] xal r] vno FAE tf] vno HIA 167} iatCv oylT;
aQa rj 'bno BAF olr] rf; vTtb ZIH sCtiv 161]. £6ti
5 d€ xal 7] vnb Z&H ty vnb BAF l'6i]' ovtcj^ yccQ
vTtsxsLto dta tb iv Z&H t^rj^att, sivai tr]v vnb Z&H'
xal r] 'bnb Z&H aQa tf] vnb ZIH i6tiv Idrj' bnsQ
i^tlv atonov. ovx aQa r] dta tov K 6r]fi£Cov ayo^ivrj
naQaHrjXog tf] Z H vn£Qn£0£ttat trjs Z&H n£QL(p£Q£Cag.
10 dfioCag de, xav ivtog tig vnod^r^tat.
Ad prop. LXXXI.
176. 'AHa Tc3 fihv vnb t&v A, F p. 160, 11 — 12] iav
yaQ tQ£tg ^vd^^tai dvdXoyov aCiv, tb 'bnb t&v dxQcov
i'6ov ta dnb tf]g ^icijg dta tb tt,' tov =r' t&v Gtoix^Ccjv.
15 Ad prop. Lxxxnr.
177. Kal tov 'vnb tav A^ /i
nQog t6 'hnb t&v A^ E [p. 164,
15 — 16]. ixx£C6d-03 ttg ev&^ta 'f]
AB, xal d(p7]Qr]6d-c3 tfj filv E t6r]
20 ^ AT, tf] d£ A lcr] r] FB, xal
nQbg oQd^dg ^xd-a dnb tov F tf] ^
176. PU; idem scliol. rursus habent ad u. p. 160, 21 aXXa
ra (lEv y.tX. 177. PlVat.vcp. Figuram dedi ex Vat.
2. Post &Qa add. iariv Ambr. yavia] om. Ambr. 3.
HIA — 4. ZIH] ZIH iariv tar], ccXXa v.ccl rfj vno Z&H Pl.
4. tffjj iariv Ambr. ^(Tti — 5. Tffrj] Ambr., om. cett. 5.
x)vro)g — 6. Z0if (alt.)] om. Ambr. 6. iv] supra scr. m. 1 Vat.
7. Z@H] ZO/f PVat., corr. m. 1 Vat., ZAHl, ^n'',» S.
aQd] om. S. ZIH] ZHI c. iariv far]] iar\ iariv, 1)
ILHtav rjj iXuaaovL Ambr. 8. iariv] om. Ambr. i]] om. 1.
9. Z&H] ZH& Ambr.S. 16. v.ai — 17. £] oin. v.
SCHOLIA. 311
AB ri FE L'6rj ov6cc rfj A. eTtsl ovv i6tLv ag tj AF
nQog JTJS, ovrcog rb vnb t&v AF, FE, tovta6ti tb
vTib A^ E TCQbg tb vnb tav EF, FBj tovt86tL tb vnb
tcbv A^ z/, s6tLV ovv cog 7) E TtQbg triv z/, ovtcog tb
vnb tav A^ E TtQbg tb vnb tav A, A. 5
178. Tovto (pr}6LV, otrt, iav c36l 8 svd-staL xal
EXCi6LV ovt(og TtQbg dlXrjlag' Jt&g dh 8%Gi6Lv; &6ts
2.a^SLV tLva i^ avtav tQStg, olag av ^ovloLto, 7tQ06-
^a^stv ds aal tstaQtiqv dvdloyov ov6av tatg Xrjcpd^SL-
6aLg tQL6L' s6tKL Gjg 7} tstaQtrj ijtOL rj jtQ06kriq)d^st6a 10
nQbg tr}V tQLtrjv ^tOL trjv fi£r' avtijv tQLtrjv, ovtag
rj dsvtSQa rjtOL rj ^std trjv 7tQo6Xrj(pd'SL6av dsvtSQav,
TtQbg rjv i] 7tQ(htrj Xoyov sxsl dsdo(isvov ijtOL TCQbg tijv
ov6av ^std Tj)v TtQo^krj^pd^st^av tstKQtrjv., "JtQbg rjv s%sl
ri TtQatr] rjtOL r] ii, dQ%fig svd^sta TtQbg avtfiv dsvtsQav 15
ov6av Xoyov dsSo^ivov.
s6t(06av srf&staL avtaL at A^ 5, F, z/, xal s6tco rj
^sv A xd, ri ds B t/3, rj ds F rj^ rj de A ^. ka^s
yovv f'! avtcbv tQstg, OLag ^ovXsl^ oiov tfjv A xal tijv B
y.al tijv P" 7tQ06Xa^ov xal stsQav dvdXoyov tavtaLg 20
TqtOL tijv E, zal s6t03 d' a6ts s%sl avtatg dvakoycog
ritOL tbv dL7tXa6L0va koyov. s^sl ovv rj tstaQtr] ^tOL
r] TtQO^Xiq^pd-st^a' tstaQtr] yaQ dQL^^sttaL ^std tdg
tQstg tdg Xr](p%-SL6ag' 7tQbg tijv tQLtrjv rjtoi ti]v F ti]v
(istd ti]v 7tQ06Xr]d-st6av dQL%^ovybSvr]v tQLtr]v X6yov 25
v7todL7tXd6LOv. d^sXsL yovv sxsLv ovtcog xal r] dsv-
178. P«.
2. rav] om. IVat.ff. TE] FJ IVat.ff. 3. EF, FB]
ETB Q, JEB cett. 4. z/ (pr.)] E 1. 5. tmv (utrumque)]
Tjjs Pp.
312 SCHOLIA.
TBQa, TCQog rjv rj TCQatrj Xoyov sxst dsdo^avov 7] yccQ
lista trjv TtQoGkrjg^d^stCav devtSQa ov6a sxbl TCQog tr]v B
iqtOL trjv (i€tci trjv 7tQ06Xrjq)d'£t6av ov6av tstdQtrjv,
TCQog r]v rj s^ o:Qxr]g TtQatrj ag TCQog dsvtSQUv loyov
6 £X£t d^dofiavov' £%£i yuQ tov avtov Xoyov iqtoi tbv
vnodi7c2,a0LOva. r} yaQ ii£ta trjv 7CQO0h]q)^£t6av dsv-
X£Qa^ r]tig £6tl ?, TCQog tr]v fi£ta tr]v nQ06liq(p%^£t6av
t£tdQtr]v^ d£Vt£Qav d£ cag TCQog tr]v i^ dQxr]g 7CQatr]v^
Tqtoi tijv B «./3 ov6av vTCodiTcXdCiov iotcv.
10 icav yovv tavtag ov Xa^fjg tag ^vd^^Cag dXV dXXag
tav d, OLag ^ovX^l^ ovtcog £VQ7]6£Lg tavtag (pvXdtt£tv
tr]V TCaQadod^^tiSav td^LV xatd tr]v i^ijv tdog £7CL^oXriv'
r]., £L /SovAat, £6tco6av [i£v cjg iv ta idacpCco tov
^l^Xlov x£Cfi£va 8l' uQLd-^&v tOLOvtov. dXXd drj i%
15 XGiV aQL&fjL&v ovtcjg' xal uTcX&g oCovg ^ovX£l tQ£tg
Tcag t&v i^ aQxfjg d Aafi/3ai/£, xal £VQr]6£Lg xatd tr]V
ccva)d^£V Qrid^£t6av i^7]yr]6LV aQ(i6^£LV t6 d^£coQr](ia.
Ad prop. LXXXIV.
179. AoL7cii aQa i] ^B p. 166, 4] 'fj yaQ BT tf]g
20 BA (i£C^cov i6tl tfi A r £vd-£Ca dod^^C^rj, cog iv totg
oQotg.
Ad prop. LXXXV.
180. KaC £6tL 8od-£t6a r] V7cb AB^ ycovCa p. 168, 2]
Sg dv £vd^£ta i^C £v&£tav 6ta&£l6a ycovCag 7Coifj, ^tot
25 dvo dQd-dg r) 8v6lv d^d^atg i6ag 7C0Lri6£L.
179. 180. Pv.
24. Tfoifi] noLil codd.
SCHOLIA. 313
181. Kal ^oiotfj ccQcc yj BF i^. 168, 10] 6vvaa(p6-
T£Qog rj AB, BF VTCOxsitai dod^slCa^ y,ai i6xiv ['6rj {]
AB tfi ztB, xaL 8i6l dod^siGaL' co6ts xal rj ^BF do-
d-£t6d £6tLV' didotaL aQa oXrj rj ^ F. iav ovv dno
dedofiivrjg trig z/JT dsdo^ivr] r] zlB dcpaLQsd-fj, xal rj 5
vnoXsLno^ivrj didotaL.
Ad prop. LXXXVI.
182. AoLTCov ccQa tov i)jcb tav ^FB p. 168, 23]
t6 yaQ dod-ivtL ^et^ov tj iv Xoyca idtLV^ otav dcpaLQs-
d-ivtog tov dod-ivtog tb Xoltcov TCQog tb avtb Xoyov 10
sxsL dsdo^ivov, (bg iv totg oQOLg.
183. 'Slg ds To VTcb tcbv ABF p 170, 4] idv yaQ
trjv BA trj AB iic' svdsCag noLrJ6(o^sv, dfjlov ag
yaQ td jcaQaXXrjXoyQa^^a TCQbg aXlrjka, ovtcog y.al al
(iddsLg. 15
184. 'Eav yaQ svd^sta cag rj BF t^rj&fj, ag stvxsv,
xatd t6 z/, t6 dnb tfjg oXrjg i'6ov i6tl tco ts vnb trjg
okrjg xal sxatiQOv tcbv t^rj^dtcav nsQLS%o^iv(p 6q%^o-
ycoviG)^ dig iv tc3 ^' d^scoQrjfiatL tov ^' ^l^Xlov EvxXslSov.
185. Kal Gvvd^ivtL ccQa p. 170, 18 — 19] idv yaQ 6vv- 20
a^ipotiQov trjg BF/I TCQbg trjv Bzi Xoyog i6tl dod^SLg,
6vvd-ivtL 6vva^(potiQov aQa tfjg BFA ^std tfjg Bzl
TCQbg tfjv B^ loyog iotl dod^sCg' Gvva^tpotsQog ds rj
BFA fistd T% BA dvo slgIv at FB.
181. PlVat.vffpi. 182. Plv^. 183. P. 184. 185.
PlvA.
2. vTtOKSLTai ydg \X. 3. AB] AJ 'Pl. 4. dsSoraL]
S£SsLHraiYa.t.Q. 16. hvxs ^. 21. BTJ] BJ codd. BJ]
Ad X.
314 SCHOLIA.
186. 'iig 6's ^ FB TiQog BJ p. 170, 21] idcv ydcQ
7C0Lri6(o^Ev sn EvdsCag ttjv FB t?; BA xal larjv^r^^v
Bzl rfj BE^ $7}lov, ag 7] FB TCQog J5z/, ovrcog rb vno
FBzl TtQog t6 ano 5z/, rovriari rb EF TiQbg rb zJE'
5 ojg yccQ aC ^d66ig, ovrcog ra TCaQaXXrjXoyQa^fia.
187. Kal rov vnb r&v FBzl p. 170, 22] snal yccQ
dsdoraL ixarsQa ribv FB, JBz/, xal rb vn' avr&v dsdo-
lisviqv s%sv yaviav' dQ&oycjvLOv yccQ- dsdorai rb vnb
rav FB^, 6g sv rotg oQoig. s6ri ds xal rb anb rrlg
10 jBz/ do&sv rsrQayavov yccQ' Xoyog ccQa rov vnb r&v
FBzl nQbg t6 anb rrjg B/J s6rt do&slg dtoc t6 a'.
188. ziod^st6a ccQa s6rl xal r} AB p. 172, 3] snsl
yccQ koyog s6rl rrjg FB n^bg rrjv BA do^£t?, rijg BA
nQbg rrjv BA loyog s6rl dodsLg. xai s6ri dod-st6a
15 rj J5z/' dod-st6a ccQa s6rl xal r] AB. sxd^rr] ocQa r&v
AB, Br do&st6a.
Ad prop. LXXXVII.
189. "E6rt ds xal rj vnb AET do&st6a p. 172, 16]
dtd t6 sv rjfiixvxXtG}' vnoxsirat yaQ rb AEF dsxofisvov
20 ycovtav dod-st6av xard rbv oqov.
Ad prop. LXXXIX.
190. 'Enst do&sv s6rtv sxdrsQov rav 5, z:/ p. 176, 1]
dsdorat s^ dQxrjg t6 5, xat t6 z/ dl dtd t6 t6v xvxlov
dsdo^d^at rfi &s6st.
186. TIyX. 187. Pv. 188. FUX. 189. PU. 190. Pl.
2. sv&siag] X, Bv&sloiv cett. BA] BA FX. .3. tf^iov]
Sia rovto X. 11. BJ] BJE codd. 15. fxaarTj ccga] scripai,]
IxaCTTjf codd. 23. ro (tert.)] om. codd.
SCHOLIA. 315
Ad prop. XC.
191. KaL idtLv oQd^t] p. 176, 18] dta t6 ir]' tov y'
jh^^LOv tav GtOLy^aCav.
192. Tb ccQa ETtl trjg z/F p. 176, 19] Slcc t6 avd-
Ttahv tov fcsr' Q-scoQrJiiatog tov y' ^l^Xlov EvzlaCdov. 5
Ad prop. XCII.
193. ^o&ev (XQa £6tl tb vnb tav ZA, AE \). 180,
10 — 11] tavta dadsLxtaL iv ta 6%oXi(a ta iv ta
indvcod^sv, OTtov 6ri^EL0v tods X-.^)
194. KaC iatLv l6ov p. 180, 11] ag didsLxtaL iv 10
ta y' ^l^Ilo) EvxkeLdov iv ta Xs' d^sojQtl^atL.
Ad prop. XCIII.
195. Tijg xdtcj p. 180, 20] TovTa^^rt trlg vjtb tijv
dypSL^av xal anoXa^^dvovOav t6 tjirifia t6 dsxofisvov
trjv dsdo^ivrjv yavCav. 15
196. z/to; td avtd d^ p. 182, 11] 'i^ yccQ vnb BAzJ
Tj^L^SLa ov6a tf^g vnb BAF dod^SL^rjg dodstod ictLV.
197. "EGtLv ccQa cog rj BA p. 182, 14] dto; t6 y'
d^sc}Qr]^a tov ?' ^l^Xlov tav GtOLiSLcav.
1) Idem signum inuenitur ad schol. app. nr. 41.
191. P. 192. PVat. 193. P. 194. PU. 195.
PlVat.vffi. 196. PU. 197. PlvX.
5. ^i^Xiov Ev-iilsiSov^ t&v atoixsioiv Vat. 11. reo] om. U.
13. Ante xovriGxi add. cxoliov. (comp.) 1. 14. kcci] om.
Vat.ff. 19. Tdov] om. Pv. ffToi^^eiW] EvKXsiSov v.
316 SCHOLIA.
198. Kal ag aQcc Gvva^tpor^Qog yj BAF p. 182,
16 — 17] &>g yaQ 'iv rav rjyovfisvcov TtQog ev rav
£7tofievG)v, ovtcog anavta tcc rjyov^ava TtQog anavta ta
ino^sva.
5 199. "E6tL ds zal 7] vno tav ATE p. 182, 19]
inl yaQ tr^g avtfjg TCSQKpEQStag tfig AB ^s^rjxaGt xal
iv ta ai)ta t^fjfiatc eiSi ta BzlFA.
200. "Eartv ccQa d)g rj AT p. 182, 22—23] tcsqI
yciQ tag l6ag ycovCag at TtksvQal dvdkoydv sl6lv.
10 201. Ilcbg £(?rtv, cag AF jtQog FE, ovtcog 6vv-
a^cpotsQog rj BA, AF ^Qog tijv BF; insl tov BAF
tQiycivov rj ycovia r\ vtco BAF SCxa tit^rjtaL, sGtLV
iog ri BA TtQog tfjv AF, ovtag rj BE TtQog tfjv EF,
c)g iv Tc3 s' t&v GtOLXsCcov. 6vv&ivtL cog Gvvaacpo-
15 tSQog f] BA, AF TtQog tfjv AF^ ovtcog f] BF TtQog
tfjv FE' xal ivaXkdi, cog 6vva^(p6tSQog r} BA, AF
JtQog tfjv BF.
202. n&g, cog 6vva^cp6tsQog rj BA, AF JtQog tf]v
JSJT, ovtcog rj AA TtQog tf}v ^B; idsCx^rj, otL idtlv cog
20 ri AF TtQog FE, ovtcog rj AA TtQog AB, cog ds rj AF
TCQog FE, ovtag Gvva^cpotSQog 7] BA, AF TtQog tfjv
BF' xal cog aQa 0vvafi(p6tSQog rj BA, AF TtQog tfjv
198. PVat.vff. 199. PlVat.ff. 200. PVat.vp. 201.
vc, coniunct. cum nr. 200 PVat.p. 202. PlVat.vop.
3. ovTcos — 4. Jjrd/if va] om. Vat.vff. 6. ^tti] iv. X. ^«/3t;-
xaffi] ^E^Xri%a0iv PVat. 9. slaiv^ ^%ii, v. 14. ebg — oioi-
Xsliov^ om. Vat.ffp. 17. BT] TE codd. 18. w?] om. codd.
19. Ante iSdx^ri hab. ebg 8s Vat., kccI Se q.
SCHOLIA. 317
BF, ovtag rj Ajd TtQog zlB' iv ra avta koycp yccQ
ta (isysd"rj.
203. n&g isoyaviov s6tL t6 BE/i tQiyavov tsp
AEF tQLyavG)', i'0rj s6t\v rj TtQog ta F r/J TCQog ta z/"
ccHa xal aata xoQvcpriv aC vtio BEzl, FEA' xal 5
KoLTCri aQu r] vnb zfBE tfi vno EAF i6ri dtd t6 xal
to jr t^fi^a vTtotsCvsLV avtdg.'^)
Ad prop. XCIV.
204. JHod-sv, otL rj nQog oQd-ag avtfj dyo^svr] ag
STil t6 E TtLTCtSL xal ovK ijtl to H ri ivdotsQco; xal 10
6u(ps6tsQov SLTtslv xsvtQov ovtog tov H jcal tfi BH
dia^stQG) itQog OQQ^dg ov6r]g tr]g NH^, dsLxtsov, oti
r] dno tov A tf] AA TtQog OQ%dg dyo^isvr] ovts inl
t6 H TtCittSL ovts ivdotsQC3 tov H. otL fisv ixtbg ov
1) Hoc schol. sic habet Ambr. : Ilwg iaoymviov iexL tb AEF
TQiycovov (comp.) tm ^EB TQiymvcp (comp.); ort i'ff7j iariv t}
vTth ATE xji vTcb BzlE' inl yccQ xfjg avrfig TCSQLcpSQslag ^s^ijyiaai
ri~]g AB nQog t^ nsQicpSQsia ovaav aXXa v,al 7] VTto BEd r^
vnb AEV iariv iar]' v.ara. noQVCprjv yd.Q slaiv aXXriXaLg' v.al
XoLTCj] aQa 7] vnb EBd ry inl (scr. vnb) EAF iariv iar].
203. PlVat.vffp^Lc. 20i. PlVat.vAmbr.ffg^lc.
1. yap] comp. P, yivovrai Vat., yaQ slai 1 (compp.) X. 3.
iaoymvLOvl -la PU. 4. AEF^ EAF v. iariv~\ ds v,
yccQ Q. 7]} om. Pl. 6. JBE] ABE codd. t^] rfjg c.
■x,al To] om. c. 9. 6Q&ag ymviag Ambr. avrfji rjj Ad
ccTtb rov A Ambr. cbg] om. Ambr. 10. ini (pr.)] om. X.
tb E] bis X. ovv.'] ov q. H'} N Ambr. , K IX. y.al
aacpsarsQOv^ aacpiatSQOV ovv Ambr. 11. siTCsiv^ iariv q. ori
■nsvrQov Ambr. Bif] BifF Ambr., EH c. 12. ScafjLsrQov
PlVat.vffp^. oQ&dg] laag c, item 1. 13. T^g] in hoc de-
siait adscr. XsiTtsi Ambr. 13. t^ A/l'] om. Vat.cpc.
318
SCHOLIA.
Ttsdeltai, tov xvxXov, dyjXov si ds ^yj, in' evd^siag
e6tai tfi AA' nmtetGi df «Wog ojtovdtjnotovv tov
rj^txvxXiOv, ag enl tb K'
xal ejtit,ev%^et0a rj KH
5 dtiqxd^Gi enl to & iq bnov-
dtjTtotovv. ejte^evx&a dh
xal ri A&' Std^etQog ^Vrtv
rj K®^ rjfitxvxXiov £'(?rtv
rj KA@' oQd-rj aQa rj vnb
10 KA&' e6ti 8e xal rj vjtb
AAK OQQ^ri' l'0at ccQa dX-
AT^Aatff, '^ [let^cov tfj ekde-
(fovf OTteQ e6tlv dtojtov. ovx aQa rj nQbg OQd-dg dyo-
^evrj trl AA inl td ivtbg tov xvxlov ag i-xl td
15 K^ A, B 7te6ettaf in' ixetva aQa djg inl tb E.
205. 'H &A dtd^etQog p. 186, 4] n^bg oQ&dg ydQ
ijxtat tfi AA rj AE, xccl naQdXlrjXog rj EZ tfj AA'
ai aQa vnb AAE., AEZ dvslv 6Q&atg i'6at eiGiv G)6ts
xal rj nQog ta E oQQ^rj i6ttv' iv rj^ixvxkicj aQa i6tiv'
20 dtdfietQog aQa i6tlv rj A&.
206. P. 186, 7] ovtag yaQ xettaf xal tb j4
dod^ev xal 6 xvxkog tfj ^e6et dedo^evog.
Fig. ego addidi.
205. PlVat.vcS.
206. P.
3. K^ H c. 5. d7twa8r}7totovv v. 7. A@]AHc, A&£,
cett. StdfisTQog] comp. P, xai q. iativ] comp. PVat. p,
Ss c. 8. K&] om. Vat.p. rj^itivyiXLOv iativ rj] om. Vat.pc.
9. dQd"^] comp. PlVat. p, ^arj c. 11. l'aai] 1'aaig c. 12.
^sl^av] (ifl^ov c. 13. iativ] comp. P, om. cpc. 15. iKsTvo q.
t6] Ttt codd. £] EZ q. 18. JAE] AJE Vat.cS. 19.
Tc5] t6 S. &QU iativ] om. Vat. S.
I
SCHOLIA. 319
207. "I67j ccQa^ q)rj6tv, g)S 7] ZH r^ Hzi, xal rj ®Z
tfl AA' idoydivia yuQ rd AzlH^ H®Z tQCyava'
jtaQaXXi]X(ov yccQ ov6G)v r&v AA^ E®^ at BvaXXd^
ycoviai aC vtco A/JH^ HZ® iGai ei6Lv. sC^l ds did
rbv avrbv Xoyov xal aC VTtb AA®^ A®Z l^ai dkkri- 5
Xaig' xal aC TCQbg ra H xard xoQvcpijv ov6ai l'6ai
£i6iv' £6riv aQa, ag y) H® XQbg HA, rj ZH XQbg
HA. i'6rj de rj ®H rfj HA' i'6rj aQa xal rj ZH rfj
HA. 6}iOi(og xal rj ®Z rfj AA i0rj ierCv.
208. AoQ^lv dQa i6rC p. 186, 15] t6 vnb r&v EZ® 10
dod^Ev i6ri did rb qj8'.
207. PVat.vep. 208. P.
4. SlCc] SlCC VTtO P.
APPENDIX SCHOLIORUM.
Euclides, edd. Heiberg et Menge. "VI. 2i
Ad prop, XXX demonstr. quart.
1. zlod^staa ccQa i6xiv p. 196, 8] iTtEi yccQ ixat eqcc
tav AE^ BF sv&sicbv dedotac tfj d^ieei^ didotai i^
vnb AE^ ycovia rt5 ^syid^si, ag iv totg OQOig' 8v-
vafiat, yccQ avtf] i'6riv TC0QL6a6d'aL. 5
Ad prop. XXXIII demonstr. alt.
2. P. 198, 1] oti tbv avtbv ael tonov ijci%ov6LV.
<^ at yaQ 7teQLixov6aL el^Lv svd-etai, tfj d-i6eL dedoaivaL
eL6LV.
3. Tbv yccQ avtbv ccel tonov i%i%ov6LV al BH, H^. lO
4. Tovti6ti tfi HB p. 198, 6] at yccQ HB, Hz/ i'6ai
ei6LV' iy, tov xivtQOV yccQ ei6L tov xvxXov f| aQ^rlg
de iti&tj i6rj tfj EZ yj HJ.
5. "I6ri &Qa i6tl xal r} Z& tfj &H p. 198, 7]
iav tQLytbvov TcaQcc ^iCav t&v JtlevQcbv evd^eta yQafi^ij 15
avdXoyov ti^rj tag tov tQLyavov nkevQdg., e6tiv aQa
cjg rj EZ TCQbg Z@, rj BH JCQbg H®' i6r] ds tj EZ
tf] BH' i'6r] ccQa xal rj Z& tfj H@.
1. PlVat.Mon.Ambr.zp;i. 2. z. 3. Vat.zcy. 4. Pl
Vat.zff^^l. 5. Plvo; coniunctum c. nr. 4 X.
2. ind ydo] om. X. 3. tcbv] bis Vat. 4. dvva^Lai]
Svvdiisd^a Ambr. , -ai, m. 1 mut. in -s&a G. 8. siaiv] iarLv
(comp.) z. 11. HJ] HA q. 12. tov (pr.)] om. z. slaij
icTiv z. kvkXov] om. a. 13. 17] om. codd. 15. rptycovov}
om. X, comp. cett. 17. EZ (pr.)] &Z X.
21*
324 APPENDIX SCHOLIORUM. ,
6. ^o»£t<sa ds rj vnh &HZ p. 198, 8— 9J i] yag
xara xoQViprjv avtfj rj vnb BH/J doQsLGcc fVrtv, ag
iSeix^rj avatSQCo.
Ad prop. XXXIV demonstr. alt.
5 7. 'Slg ds ri ®E TtQog EK p. 200, 3] 8ia xo 8'
xov ?'• iGoyavia yccQ ieti ta KZE, E&H XQiymva,
6^6loyoi aC vnb tag i6ag yavCag itlEVQal V7totsivov0ai.
Ad prop. XLV demonstr. alt.
8. Kai iati dod^SLGa p. 200, 12] iTCsl yccQ r] XQbg
10 ta A yavia dsdo^ivr] aVriV, i'0rj ds rj TCQbg tda A
xatg z/, r ycovCaLg, rj ixtbg dvel tatg ivtbg xal ansvav-
tCov i'6rj i6tLV, i'6aL di el6l xal at z/, F yavCaL, &6tE
dedo}iivaL eL^lv ccC ^, J^ ycovCai.
9. 'H^Cdeia yccQ i6ti p. 200, 12] inel yccQ rj vnb BA F
15 i'<5ri i6tl dv6l tatg ivtbg xal ccitevavtCov tatg vjtb
A^ r, AFA i'6aLg ov6aLg «AA^Aatg, >} vTtb AAT aQa
r](iL6eLd i6ti tr]g vitb BAF.
Ad prop. XLVI demonstr. alt.
10. KaC i6tLV avtf]g diTtlfj p. 202, 5] i'6r] yccQ
20 i6tiv r] JtQbg tc5 A yavCa tf] XQbg ta F' e6ti d^ r]
'bnb BAT 8v6l tatg ivtbg xal anevavtCov i'6r]' &6te
6. Pz; coniunctum c. nr. 4 Vat.ffp. 7. z. 8. PlVat.v
Mon.ffp^c. 9. Ambr. 10. z.
1. yap] om. q. 2. xopuqpT^r] xo lacuna relicta z. uvfqv]
avzri Q. So&sicd iarivlj SsSorai z. ag] v.cci q. 3. &v(a-
TEpft)] om. z, &vmtEQov Q. 10. SsSoiiivT] iativ] haec post
yccQ hab. v. iativ] om. 1. 12. larf] iacci c. Bici] om. c.
d, r] r, d c. 13. zf] A Vat.p.
APPENDIX SCHOLIOKUM. 325
rfjg nQog rc5 z/ ^ovrjg 8i7ikoi6i6v i6tiv. iGca de dXXrj-
kaig Eiol xdxstvai did ro i'a'7^i/ eivac tyiv A^ xfi AT
xa\ iGoGxsXhg xa%^s6tdvai t6 tQiycovov.
Ad prop. LIV demonstr. alt.
11. 'Exx£i6Q-c} dod^si6a p, 202, 12] tc5 (isydd-si' ovt(o 5
yaQ del ka^i^dvei doQi6tcbg Xsyav.
12. "E6tiv ccQa cog tb A TtQog t6 B p. 202, 21] i^d-
d^ofiEv ydQ., oTfr, idv ta66aQsg svd^stai dvdXoyov o}6iv,
xal td djc' avt&v svd^vyQa^^a o^oid ts xal o^ioiag
dvaysyQa^^iva dvdXoyov s6tai. 10
13. Kal al XoiTcal aQa TcksvQaC p. 204, 8] insl
koyog trig Fz/ TtQog triv EZ dod^stg, s6ti ds xal tb A
o^oiov t(p B, t&v ds bfioicov ^xrjfidtcov aC icXsvQal
dvdXoyov sC6iv^ nQbg dg ai)tai dvdXoyov si6iv^ xdxstvai
dsdofisvai s'6ovtai. 15
Ad prop. LV demonstr. alt.
14. Aidotai aQa ta sidsi p. 204, 19] ifidd^o^sv yaQ
sv totg OQOig^ bti svd^vyQa^i^a ^;|;ijfiaTCi; ta sCdsi ds-
d66d^ai Xiystai^ av aC ts ycavCai dsdofiivai sC6C xtX.
15. Aid td avtd drj p. 204, 24] ag iv ta 6%oXCg) 20
tov v^'' dicb yaQ sxd6trjg dvayQacpovtsg tstQaycavov
b^oCcog dsC^o[isv.
11. PVat.Ambr.S. 12. P. 13. z. 14. Plv^l. 15.
Plvc.
5. Ante rra hab. Sod^slaa Ambr. nsys&fi Sr^Xad^q Ambr.
14. slciv (pr.)] scripsi, Ss z. 19. oci SsSonCvat P.
326
APPENDIX SCHOLIORUM.
Ad prop. LXVII demonstr. alt.
16. "Sl6T£ xai tov vTcb rav ET^ -p. 206, 13] 6x6Uov.
ex r&v Xaii^avo^svcov tfj F/J rfi avtfj djtod£i%€i rfj
inl rov |d' iQ^^^^^^^o^-
5 exd-sfisvoi, evd^scog rrjv a/3 « y ^
xal rfi ^sv EF i'0r]v
rrjv ay , tfj ds AZ
tijv y/3 xal jtQog oq- \
^ccg ano tov y tijv yS \
10 l'6riv ovGav tfj F^ xal *
tcc «l^g ag sv ta |d' d^saQ^^atL.
17. Z1i6Xlov. hg yccQ i^ EF jCQog AZ, ovtag rb
vnb r&v EF/l TCQbg rb vnb rav AZ, F^.
18. Tov ds vTcb r&v AZ, FA TCQog rb AFzl
15 TQiycovov p. 206, 15] diTcXd6L0v ydQ, g)rj0Lv, s6rtv
avrov. ncbg; sxxsLCd^co rig sv&sta
rj i/^O", xal X£L6d-G) rf] ^sv Jk/ i'Grj r)
r^Q-, rfi 8e AZ nQbg 6Q%-ccg dx^SLGa
rj r]x, xal Gv^nsnkr^QcaCd^co tb xd' naQ-
20 akXr]l6yQa{i^ov.f xal £6t03 diaycbvLog
r] Q-x dvtl rf]g AA' rb ixQa vnb rav
d^r], r]x i6ri rb xd', xaC iGrt 8l avrov
1] %x' dtnXd^LOv aQa iGrl rov xrjd^ rQtycSvov ini r£ yaQ
rrjg avrrig ^desag icfrt rrjg r]% xal iv ralg avr atg naQ-
16. PlVat.vMoii.«ypX. Figuram ego addidi.
18. PVat.vMon.op. Figuram om. P.
17. PlVat.opi.
3. iy, — T^ (pi^")] ^H^o? Xccfi^avofiEvrig rfjg Heiberg. Xa^-
^ccvo(isvav'] comp. PlVat.Mon.ff/l, Xcc^siv q. 4. tov] om. q.
13. Erj] E om. PVat.p. 14. AZ] AT q. 17. ij] om.
Mon. 18. AZ] Ar Q. nQog] om. Vat.p. 22. '8'7j, tjx]
&v.ri Mon.
APPENDIX SCHOLIORUM.
327
aXl^^XoLg talg rjQ-, xA" xkl i6tL tb ^sv -O-x JtccQaXXrjl6-
yQafifiov l6ov ta i}7to tav AX^ Pz/, to de xrjd' l'6ov
t(p AF/J tQiyavG)' dLnXd<3L0v aQa tb vnb tav AZ, FjJ
tov AFzl tQLydivov.
19. n&g t6 vjtb ta)v AZ, Jz/ tov AF^ tQtyavov 5
dLnkd6L6v i6tLv; Sel^o^sv ovtcog. fjx^ci) Slcc tov A
t]] Tzl TtaQaXlrjXog rj AH
xal did tov H tri AZ
TCaQaXkrikog rj H®. dvo
aQa 7taQaXXr]X6yQafi(id 10
ietL td A@, Az/ (y7c6-
XELtaL ydQ xal rj AF tij
BA TtaQdlXrjXog) iTti trjg
avtfjg ^d(3£cog ovta tfjg
AH xal iv tatg avtatg 15
TtaQakXrjXoLg tatg AH^Z/J' i'6ov aQa tb A@ n:aQaXkr)X6-
yQafifiov ta AA TtaQaXlrjXoyQdfJL^at. xal ijtel tb vjtb
t&v AZ, AH i6tL tb A@^ t6ri 8s rj AH trj Tz/, xal
ro ccQa VTtb tav AZ^ Pz/ i6tL tb A®' 8LTtXd6LOv
8s t6 A® tov AFA tQtyavov., ijtsl xal t6 A^' tb 20
aQa vTtb tav AZ, Fz/ dLnkd6i6v i6tL tov ATd
tQiycovov.
19. PlVat.vMon. Abr. ffp>l. Fig. prop. ipsius suppleui.
5. AZ] JZ FlY&t.GQl. xov AFd'] om. PMon., xov
om. 1. XQiymvov] comp. P. 6. Ssi^afjisv Pli. 8. naQ-
dXXriXog xf AZ Ambr. 14. ovxcc — 16. TtaQaXXriXoyQcc^^ov]
om. Pli. 14. Hvxa] ovaa v. 18. iaxi xb A&] xm A& iaxi
Ambr. FJ] sic Ambr.; TZ Mon., ZJ cett.
328 APPENDIX SCHOLIORUM.
Ad prop. LXVII demonstr. tert.
20. KaC ievi tov 8lg vnb r&v BAT p. 208, 7]
dicc yKQ vb ^s' t6 vnb r&v BAr ngbg ro tQiyavov
koyov ex£i dedofisvov &6ts xul ro dig.
5 21. Ta aQa anb t&v BAT p. 208, 1 1 — 12] iv ta /3'
t&v 0totxsLcov idstx&rj tc3 ty' d^scoQt^^ati.
22. Ta aQa ccTtb t&v BAT p. 208, 14] iv ta /3'
t&v 6tOL%Bicov idEtxd^ri iv ta d' &scoQ^^att.
23. Tovti6tv ta dlg vnb 6vva^cpotiQOv tfjg FA^
10 p. 208, 17 — 18] iav yaQ M^co^sv trjv /3« (iiav svd^stav
03 g at^rjtov, trjv ds day
/itmv ^sv xal avtrjv, tst^rj-
fiivrjv Ss xata tb a, ytvstat
ro vno ts rijg at^ritov
15 tfjg ^a Tial snd^tov tav
t^rj^dtGiv tcbv da^ ay i'6ov
ra vnb 6vva^(potiQOv rijg day xal trjg a/3 did ro «'
rov dsvtiQOv ^t^Xtov t&v 6tot%stcav' a6ts xai ro 8lg
'bnb tcbv §a, ad (istd tov 8ig vnb t&v fiu, ay i'6ov
20 i6tl rw dlg vxb 6vvafi(potiQOv tfjg yaS xal tfjg a/3.
24. Kal tov vTcb 6vva(ig)0tiQ0v aQa tfjg ^AF
p. 208, 26] idv ydQ 7Cot7]6c3(isv in svQ^stag tijv AA tfi
AT (og trjv AAF xat dtd tov A tf} AF JCQbg hQ^fjv
dva6tr]6co(isv tfjv AB., drjXadij i'6rjg (Levov6rjg tfjg (isv
I
20. PlVat.S. 21. Pl. 22. P. 23. Post vnb r&v BAF
p. 208, 17 textui interpositum z. 24. P 1 Vat. vMon. o p >l. idem
Bcholium etiam ad p. 208, 5 zb aga &nb evva(i(porfQov habent \X,
ubi ydg (1. 22) om. X.
3. yap] t6 yap S. to (pr.)] tov 1. 22. yap] om. IX.
APPENDIX SCHOLIORUM.
329
AA tfj AA^ rfjs ds AF vfj AF, trjg de BA ty BA,
i6tai 6a(pss tb Xeyo^Evov ag yaQ aC ^d^sig, ovt(o
xal ta nagaHrjXoyQan^a ta V7tb tb avtb v^og ovta,
25. Kal tov dlg vnb 6vva}iq)oteQov tfjg AAP
p. 210, 2] i0tco fv-O^^ra rj ds, xal xst6d-co tfj fisv AA l'0r] l
ri 8a, tf] 8\ AF i] ay^ xal d^cb tov a tf] 8y ■JiQog
OQd^dg dvs0tdtco r] «/3, xal
xsi6^G) r] a^ tf] AB l6r]. insl
ovv 6 tf]g day TCQog ya koyog
s6tl doxtsCg,^ hg Ss i] day Ttgbg 1<
ya, ovtcog tb vxb day^ «/3
TiQbg tb vitb ya^ a/3, xal tov
VTib day^ a/3 TtQbg tb vnb
ya, a/3 aqa Xoyog s6tLV. s6ti ds xal tov vnb t&v y«, a/3
TCQbg t6 a/3y tQLyavov Xoyog dod^slg did tb |;' d^sd)- l
Qr]}ia' xal tb viib day^ a/3 aQa TCQbg tb a^y tQLycovov
Xoyog s6tl dod^slg dcd tb r]' d^scoQr^fia.
26. Kal Tc5 dlg vjtb tav BA, FZ p. 210, 21—22]
sdv yaQ 6v^JtXr]Q(o6co^sv ro VTtb tav /3a, ay naQaXXr^ko-
yQa^fiov cag tb ar], xal 2
dcd tov 2; 7taQdXXr]Xov
dydyco^sv tf] a/3, snsLta
dq)sX(Ofisv t6 vnb tav /3 a ^,
xataXsCnstaL t6 t,r] naQ-
aXXr]2.6yQa^^ov , o s6tLv 2
vnb tav /3«, ^y tf] ydQ ^a l'6r] s6xlv r] ^x.
25. PlVat.vMon.cpi. Pig. ego addidi. 26. z.
1. rjjs (pr-)] ^V ^^i- 2. 'iarai aacpsg]^ sic. Mon. {hTui
comp.), 6 {iatca in ras. unius litt. alio atrana.); &aaq>sg cett.
5. larj om. codd. 12. Ttgbg t6 vnb ya, a§] om. 1.
330 APPENDIX SCHOLIORUM.
27. 'Eav yccQ cctco tov dlg vjcb rcbv BAF acpilG)-
^sv t6 dlg V7C0 x&v BAZ^ xo xaxaleLjto^svov s0xl xb
dlg vicb xav BA, ZF.
28. "S16XS ocal tov vnb x&v ET, AB p. 212, 6]
6 SL yccQ xrjv ZJT in^ sv&SLag xijg EF vo7l0G}fisv xal
xoLvbv vxl^og xrjv BA, s6xaL xb ksyo^svov dfilov' ag
yccQ 7] EF ^ddig TCQbg xrjv JTZ ^dCLV^ ovxeog xb EA
7caQaXkriX6yQaii[L0V ^ xovxs6xl xb vnb xcbv EF, BA^
TCQog xb AZ 7CaQalXr]l6yQa^[iov, xovts0tL tb VTcb tav
10 Zr, AB.
29. Tov ds vTcb tav AB, TE jCQbg tb ABT
p. 212, 7 — 8] dLcc tb tr^v FE xdd^stov sivac stcl xr)v
BA sx^aXXoiisvrjv xal yLvs0&aL dLTcXddLOV xb vnb x&v
BA, EF tov ABF tQLycovov.
15 30. 'Eav yocQ dLcc tov F tfj EB naQdkXrjkov dydyca-
^ev xal dcd t&v A, B tfj EF naQaXXriXovg dydyofisv,
eiStaL dfjXov. xb yaQ vnb EF, AB s6xl xb AB, xal
xb AB 8LnXd6L6v s6xl xov ABF XQLyavov, xal did
xovto Xoyov e%SL nQbg tb ABF XQCycovov Ssdo^svov.
20 31. 'Edv yaQ dLa xov F xr] EB naQdXXrjXov dydyo)-
fisv xal dLU xav A, B xfj EF naQaXkriXovg dydyafisv,
i6xaL dfjXov rj yaQ dnb xov A i6r] i6xl xfj EF, cjg
i^SL dv(o xb 6%6Xlov.
27. PlVat.pX. 28. 29. z. 30. PlVat.vMon.pic. 31.
PlVat.vMon.ffpc.
1. (iqo^/lwjxfv] SiaarfiXcoiisv Vat. p. 2. BAZ] BAF q.
17. hoTai] comp. PlVat., &Qa Mon. 18. AB] AO PlVat.,
AN Q. 20. ■naQaXlrilov] om. ffpc. 21. tmv] rov 6q. itaQ-
aXXi]Xovg] l'oovs c. 22. ^arai] comp. PlVat., ^ariv q. 23.
avoi ro] rb icvoiTBQa Vat. Mon. ff, inl rm Scvcotsqco q.
APPENDIX SCHOLIORUM.
331
Ad prop. LXVII demonstr. quart.
32. n&g ^£v trjv vnh z/EF dvvauac 6v6tri6a6Q-aL
I'(Srjv tfj VTcb Azir %G)Qlg tCav ^ATColkavCov', ovtog.
STtel yccQ 167] i6tlv rj vnb AT/i tfj vnb A^ F, ^H^cav
£6tlv rj vnb BFA rijg vnb AAT. x£L6d-(o ovv i'6rj
tfj vnb BTA rj vnb BAE, xal £x^£^ky]6&(o r} BT
£6tL 81 xoivrj rj n^bg t(p B yavia tov t£ zlBT tQi-
y(hvov xal tou zIBE. ^OLnrj aga r} vnb BAT XoLnfj
tfi 'bnb ^ET £6tLv i'6r].
33. n&g dh dvvatbv xad^olov dnb tov do%^£vtog 1'
6rjfi£L0v ag tov a ini tr^v dod-£t6av £v&£Lav ojg tijv
^y xatayay£LV ^vd^^tav i'6r]v noLOv6av ycavCav trj do-
^£C6rj tfi vnb 8£t,', d£C^o^£v ovt(og. ri ydcQ vnb §£%
tJ OQQ^ri £6tLV t) 6i,£La ri a^^X^ta. £l ^ikv ovv OQd^ri.,
<pav£Q6v ayo yaQ dnb tov a xdd^^tov trjv arj' xal 1!
£6taL i'6rj rj £ tfi rj. dXXd dij £6t(a bi,£ta rj vnb d£^.
xal ^x^^ xdd^^tog dnb ^hv tov d inl trjv £^ rj dd-^
dnb di tov a inl trjv /3y ri arj, xal 6vv£6tdtG) nQbg
32. 33. PlVat.vMon.ce^.
d|., cc[i^l. om. Mon.
Figuras habent Vat.Mon gq.
2. vTfo] om. Mon. 3. 'AitoXXaviov] in hoc desinunt 11.
13. ovrag] o Pl. 16. hrai] comp. PlVat., ccQa Mon.,
cc SiiXov del. cc q. 17. S&] ad- P. 18. cctj] cch q. ■ncci]
om. Vat.p.
332 APPENDIX SCHOLIORUM.
rf] urj £vd-£ta xal ta TtQog avtf] 6ri^£CG) ta a tfj VTib
sdd- i'6rj 7] vTcb rjax' Xoltc^ ccqu tj vnb d^t, l6ri £6rl
rfi VTib axrj. aXXa di) ^'i&to a^^Uta rj 'bnb d^t,. ix-
^Xrj&£i6ris (XQa tfjg t,£ ^lfto i^tat r] vnb SeX. xdd-£tos
5 ovv i]X^(o r] dX, xal rf] VTcb X8£ l'0r] x^LGd^co r] -bnb rjax.
Xomr] aQa r] vTtb d^X l'6r] £6rl rf] vnb axr]^ a)6r£ xal
rj i(p£^r]g r] vnb d£^ rf] i(p£^ris rf] vnb axy t6r] i6rCv.
34. Tovr£6rL rb vnb r&v EFB p. 214, 6—7] iav
yocQ £v&£ta yQa^^r] r^rjd^y, cog irvx^v, rb V7tb rf]g oXrjg
10 xal ivbg rav r^rjfidrav 7C£QUxb}i£Vov oQd^oycbviov i'6ov
i6tl ra r£ VTcb r&v r^rjiidrav xal ra ccTcb roi) tcqo-
£iQr]^£vov r£rQay(bv<p.
35. "l6ov i6ri Tc3 dnb B^ p. 214, 7 — 8] idv yaQ
rQ£ig ^vd^^tai dvdXoyov, t6 vTcb TCQcbtrjg xal tQctrjg i'6ov
15 i6ri ra dnb rfjg S£vt£Qag.
Ad prop. LXVIII demonstr. alt.
36. n&g dvvatbv 7COif]6aL., cog t6 A icaQaXXrjXoyQa^-
[lov TCQbg t6 B naQaXXrjXoyQa^^ov, ovtcog tr]v K TCQbg A;
£iXr](p%^G) tcav JTz/, EZ tQitrj dvdXoyov. £6tiv aQa ag
20 rj TCQcorr] TCQbg rf]v rQitrjv, ovtcog t6 dnb tfjg TtQcatrjg
TCQog t6 djcb tfjg d£vt£Qag t6 o^ioiov xal b^oicog dva-
yQacp6fi£vov, xal Xocnbv ag inl £v&£iS)v y^yovitco, cog
f] JCQcbtrj nQbg tf]v tQctrjv^ ovtag r] K JCQbg A.
34. Plv. 35. Pl. 36. PlVat.ffpi.
1. T^(pr.)] t6 Pl. 2. Tjax] ?jfx 1. 4. Jf] &£ Pl. larai]
lario Q. 5. 81] aX Pl. XSs] aSs Pl. rjax] Tjix 1.
7. a>t y] arjy Pl. 10. rniqfidrav] om. Pl. 11. Post
ngosiQri^tvov fortasse ex el. II, 3 addendum r^irjiiarog. 18.
T?jv] om. Vat.p. A] A 1?\X. 19. F^] euan. 1, om. g.
22. wg (pr.) — 23. A] hic om. X, sed habet post &i(aQ'i^^arL
p. 333, 2.
APPENDIX SCHOLIOKUM. 333
37. Tb A ccQa TtQog t6 B p. 218, 3] ag dedsixtccL
iv t(p g' /3i]3Atcj tov EvxXeLdov iv ta icy' Q^eayQrjfiati.
38. L^AAa ^EV ocal rj K -p. 218, 6] iav c}0t dvo
svd^etaL^ zal lrjq)d'T] tLg \Lia svd-sta^ 7] ^ia t&v TtQota-
Qov TiQog triv itsQav koyov 8%el tbv 6vyx£L^Evov ex
tE tov bv E^EL ri TtQcotrj TfQbg tijv e^co&ev, cag Etv%Ev^
Xr}q)d^EL6av xal bv rj Xrjq^d^Etea TCQog trjv EtSQav.
39. 'O ccQa GvynELiiEvog p. 218, 8] jcEttaL de ag ro A
TiQog t6 5, ovtcog i] K TtQbg A' a6tE xal r] K nQog A
koyov E%EL tbv 6vyxELfiEvov ix t&v TtXEVQav, tov bv l
EXEL r] FA jtQbg EZ xal r] @r jtQbg EH.
Ad Xrj^iia tov inckvo) p. 224.
40. nS)g do%Ev i6tL t6 vnb t&v ABF afi^XELag
vTtoxEL^Evrjg tfig B ycaviag t} h%ELag\ tb XrjfificctLOV iv
TC5 tiXEL E'l)Q^6ELg, OTtov 0r]^Etov todE a^. 1
Ad prop. XCI demonstr. alt.
41. Aod^EV ccQa iiStl t6 vnb tav AAZ p. 226, 9]
iTtEL yccQ dEdo^ivaL elcXv aC AZ, Zz/, xal bXr] r] AA
SidotaL Slcc t6 y'' co6tE ixatEQa tav A/i^ AZ didotaL.
xal dfjXov, bti t6 vn* avtav nEQLE%6iLEvov didotaL, ag 2^
iv totg oQOLg' b tE yccQ Xoyog trjg AA n^bg tr]v AZ
didotaL, inELd^nEQ ixatiQa tav AA, AZ didotaL Slcc
t6 a', xal aC ycjvLaL dEdo^ivaL elGlv' OQd^al yocQ.
37. Pvl. 38. PlVat.vMon.(>(»X. 39. Pv. 40. Vat.p.
41. PlVat.vffp^.
4. [liu (pr.)] nsi^cov Pl, -ov X. itQOtBQcav q. 11. Kui]
om. codd. 0r] r om. codd. 15. svg^^arig q.
334 APPENDIX SCHOLIORUM.
42. P. 226, 10] iav yaQ dLccfisTQOv aydycofisv^ xa
Xoma dijXa, ag iv rc5 y' t&v 0xolieC(j3v iv tco X8'
^•ecoQij^axL' oXaL yd:Q aC xafivov0aL sid^staL xb vno x&v
XfjLrj^dxcov Idov £xov6l tc5 ano x^g iq^ajtxofiivrjs.
5 43. 'Exdx£Qov yaQ avx&v t6ov isxl xa dno xrjg
ifpanxo^ivrig xov xvxXov.
Ad prop. XCIII demonstr. alt.
44. n&g tj vnb AFB ixaxsQag xav vTcb ATA^
FBE i6xL dtTcXrj; iv to tcqo xovxov d^scoQrJiiaxL 8L%a
10 xifivsL xijv vTtb AFB. insl ovv XQLyavov xov FEB
ixxog i6xLv rj vnb AFB.^ l'6rj i6xl xatg vTtb FEB, EBF'
al 8s vnb FEB, EBT r^g vnb EBT dLnlat si6lv'
i'6aL yaQ dXXt^XaLg sl6lv^ insl xal nksvQa rj EF nksvQa
xfi BF i'6rj' dLnXfj ccQa xal r} vnb AFB xfjg vnb FBE.
15 s'6xL ds xal xrjg vnb AFJ dLnXrj' l'6rj ccQa rj vnb AF^
tfl vnb FBE.
45. T0VXS6XL xfj vnb xav ABA p. 226, 19] t6 yaQ
avtb x^fj^a vnoxsCvsL avxdg t6 A/1.
46. Kal insl i^oycovibv i6tL p. 228, 1] i'6r} yaQ r)
20 vnb FAB tfi vnb F^B, s6tL 8h xal ii vnb ZBJ ty
vnb AEB l'6r} dta t6 tijv vnb FBE tfj 'bnb FEB
i'6rjv, insl xal nksvQa rj FB tfi FE i'6rj., i'6rj ds r] vnb
42. PlvX. 43. Pt. 44. PlVat.vop. 45. P. 46.
PlvX.
1. dtdiiitQov] yavlav comp. Pl, om. X. 2. Xd'] Xa' X,
est III, 36. 4. Tc5] rd X. 9. nQb tovtov &8WQ'^tiatt] TtQmtov
tov 9scaQri(iatog q. 12. SntXal] SinXdciai v. 13. yaQ] om. U.
&XXriXaLs] ccXXa F\X. jtXevQa 7} ET nXevQa] itdXiv \X. 22.
i6r\v] lariv slvai?
APPENDIX SCHOLIORUM. 335
FBE xfi vnb ziBZ' co6ts xal Xoltctj ^rot rj EBA xfi
vnb BZ^ iaxLv ler^.
47. Tris yccQ vnb ZFB yavLag i'6r]g ov6r}g xfj vnb
FBE 6vvdyaxaL oXrj rj vitb ZBE l'0ri dv6l xatg vnb
ZBT, ZTB, X0VX86XL xy vnb ^ZB. 5
48. '^g aQa 0vvafi(p6xsQog r] AFB p. 228, 4] %dXiv
d (isysd-rj yCvsxaL dvdXoyov^ xd AFB, AB^ B/l^ AZ.
Ad prop. XCIII demonstr. tert.
49. KaX ycovLa r} -bnb ABA p. 230, 3] snsl ydq
iv JtvxXco s6xl xb ABFA xsxQd:tlsvQOv^ ai dqa dn- 10
svavxLOv aC vnb ABA^ ATA ycoviaL dv6lv oQd^atg l6aL
sl6LV. dXXd xal aC 'bjcb ATA.^ ATZ dv6LV oQd^atg
l'6aL sl6LV. xoLvfjg d^paLQOv^svrjg xrjg ATA rj x)7tb
ABA xfj i)7cb ATZ s6xlv i6r].
50. Kal b^OLCog tc3 xqoxsqov Ssl^^o^sv p. 230, 18] 15
snsLdrj ydQ., cjg sl'Qr]xaL sv xfi xaxa6xsvf} xov qy' d-scj-
Q7]fiaxog, xrig A ycoviag dL%a x^rj&SL^rjg xal tav xrjg
^d6scog Xfiri^dxcov xbv avtbv sxovtov Xoyov tatg nXsv-
Qatg 6vvr]ysto, cjg sv tS>v riyovfisvav TCQbg sv tav
STCOfievav, ovtcjg dnavta td rjyov^sva n^bg dnavta 20
td sno^sva, xovxs6xlv ojg rj AB n^bg BE, ovxag 6vv-
a^(p6xsQog r] BAT nQbg BT' dXX^ snsl i6oyd)VLOv xb
ABE XQLycovov xdo TEA tQLyava, s6tLv c}g rj AB
47. Vat.ff^». 48. Pv. 49. Plv^l. 50. PVat.vc^.
1. ^BZ] JEZ codd. 12. cci] om. X. 16. ^Treidjf] insi-
St^TtSQ Q. • qy'] (?, TtQog y cett. 19. evvTjysro] avv g. Post
evvi^ysro habent Sioc t6 s' Vat. p. ag] kccI ag q. TtQog
— 21. TOvtsariv] y.cel ra (^■^g Vat. p. 23. to5 FEd rQiymv(p\
om. P.
336 APPENDIX SCHOLIORUM.
TCQog BE^ ovTog 1} FzJ ir^og ^E' aOxiv uQa xal ag
6vvafi(p6reQog 7} BAT TtQog BF^ ovtcog rj F^ TCQog ^E.
rb ccQa vno TtQcotrjg xal rerdQtrjg, tovteGti t6 vno 6vv-
a^cpoteQOv tijg BAF xal tf]g EA i6ov ta vno devteQag
5 xal tQttrjg, ta vno t&v BF, Fz/' do&ev de tb vnb tav
5F, FzJ' dod^etea yccQ ixateQa tav BF, Fzf dia tb nrj''
rj iiev yaQ B^ ccnoXa^^dveL t^fj^a tb BAFJ e%ov
dedo^evTjv ycoviav trjv vnb BA/l^ rj de FA tb /tBAF
tfirifia ejfiv dod^et^av yavCav trjv vnb ^AF' dod^ev
10 ccQa xal tb vnb 6vva^(poreQOv tr]g BAF xal Tijg EA.
2. 7] cvvaiicpoTSQog ij Yat.Q. 6. Trrj'] huius ed. sr^'.
1
^^^li^^^^¥Mi
PLEASE DO NOT REMOVE
CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET
UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY
QA
31
E83
1883
V.6
C.l
PASC
A
0"'-^" *,'
€'j^
:^.'-
VAJrt